- 1279
- 1000
- 1000
- 1000
تلاوت ترتیل عبدالله خیاط تلاوت ترتیل عبدالله خیاط (تحدیر) - جزء 5
آیات 24 تا 147 سوره مبارکه نساء، با ترجمه استاد شیخ حسین انصاریان
وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ النِّسَاءِ إِلَّا مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ کِتَابَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَأُحِلَّ لَکُمْ مَا وَرَاءَ ذَلِکُمْ أَنْ تَبْتَغُوا بِأَمْوَالِکُمْ مُحْصِنِینَ غَیْرَ مُسَافِحِینَ فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِیضَةً وَلَا جُنَاحَ عَلَیْکُمْ فِیمَا تَرَاضَیْتُمْ بِهِ مِنْ بَعْدِ الْفَرِیضَةِ إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلِیمًا حَکِیمًا ﴿24﴾
و [همچنین] زنان شوهردار، مگر ملک یمین [کنیز]تان، این فریضه الهى است که بر شما مقرر گردیده است، و فراتر از اینان بر شما حلال گردیده است که با صرف اموال خویش، پاکدامنانه و نه پلیدکارانه، آن را به دست آورید، و آنانکه [به صورت متعه] از آنان برخوردار شوید، باید مهرهایشان را که بر عهده شما مقرر است، بپردازید، و در آنچه پس از تعیین [در مدت یا مهر تغییر دهید یا] به توافق رسید، گناهى بر شما نیست، که خداوند داناى فرزانه است (24)
وَمَنْ لَمْ یَسْتَطِعْ مِنْکُمْ طَوْلًا أَنْ یَنْکِحَ الْمُحْصَنَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ فَمِنْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ مِنْ فَتَیَاتِکُمُ الْمُؤْمِنَاتِ وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِإِیمَانِکُمْ بَعْضُکُمْ مِنْ بَعْضٍ فَانْکِحُوهُنَّ بِإِذْنِ أَهْلِهِنَّ وَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ مُحْصَنَاتٍ غَیْرَ مُسَافِحَاتٍ وَلَا مُتَّخِذَاتِ أَخْدَانٍ فَإِذَا أُحْصِنَّ فَإِنْ أَتَیْنَ بِفَاحِشَةٍ فَعَلَیْهِنَّ نِصْفُ مَا عَلَى الْمُحْصَنَاتِ مِنَ الْعَذَابِ ذَلِکَ لِمَنْ خَشِیَ الْعَنَتَ مِنْکُمْ وَأَنْ تَصْبِرُوا خَیْرٌ لَکُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ ﴿25﴾
و هرکس از شما که توانائى مالى نداشته باشد که با زنان آزاد مؤمن ازدواج کند [بهتر است] با ملک یمینهایتان، از کنیزان مؤمن، ازدواج کند، و خداوند به ایمان شما داناتر است، همه از یکدیگرید، پس با اجازه سرپرستشان با آنان ازدواج کنید و مهرهایشان را به وجه پسندیده به ایشان بدهید [در حالى که] پاکدامنان غیر پلیدکار باشند، و دوستگیران نهانى نباشند، آنگاه چون ازدواج کردند، اگر مرتکب ناشایستى [زنا] شدند، مجازات آنان به اندازه نصف مجازاتى است که بر زنان آزاد مقرر است، این حکم [ازدواج با کنیزان] براى کسى از شماست که از آلایش گناه بترسد، و شکیبائى [و پاکدامنى] پیشهکردن برایتان بهتر است، و خداوند آمرزگار مهربان است (25)
یُرِیدُ اللَّهُ لِیُبَیِّنَ لَکُمْ وَیَهْدِیَکُمْ سُنَنَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَیَتُوبَ عَلَیْکُمْ وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ ﴿26﴾
خداوند مىخواهد [احکام خویش را] براى شما روشن سازد و شما را به سیره و سنت [حسنه] پیشینیان راهبر شود و از شما درگذرد و خداوند داناى فرزانه است (26)
وَاللَّهُ یُرِیدُ أَنْ یَتُوبَ عَلَیْکُمْ وَیُرِیدُ الَّذِینَ یَتَّبِعُونَ الشَّهَوَاتِ أَنْ تَمِیلُوا مَیْلًا عَظِیمًا ﴿27﴾
و خداوند مىخواهد از شما درگذرد و کسانى که پیرو شهواتند مىخواهند که کجروى بزرگى پیشه کنند (27)
یُرِیدُ اللَّهُ أَنْ یُخَفِّفَ عَنْکُمْ وَخُلِقَ الْإِنْسَانُ ضَعِیفًا ﴿28﴾
خداوند مىخواهد بر شما آسان گیرد و انسان ناتوان آفریده شده است (28)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَأْکُلُوا أَمْوَالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْبَاطِلِ إِلَّا أَنْ تَکُونَ تِجَارَةً عَنْ تَرَاضٍ مِنْکُمْ وَلَا تَقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ إِنَّ اللَّهَ کَانَ بِکُمْ رَحِیمًا ﴿29﴾
اى مؤمنان اموال همدیگر را به ناروا مخورید، مگر آنکه دادوستدى به توافق خودتان باشد، و خودتان را نکشید چرا که خداوند با شما مهربان است (29)
وَمَنْ یَفْعَلْ ذَلِکَ عُدْوَانًا وَظُلْمًا فَسَوْفَ نُصْلِیهِ نَارًا وَکَانَ ذَلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیرًا ﴿30﴾
و هرکس از روى سرکشى و ستم چنین کند، او را به آتشى در خواهیم آورد و این امر بر خداوند آسان است (30)
إِنْ تَجْتَنِبُوا کَبَائِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ وَنُدْخِلْکُمْ مُدْخَلًا کَرِیمًا ﴿31﴾
اگر از گناهان بزرگى که از آن نهى شدهاید، پرهیز کنید، سیئات شما را مىزداییم و شما را به جایگاهى شایسته درمىآوریم (31)
وَلَا تَتَمَنَّوْا مَا فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَکُمْ عَلَى بَعْضٍ لِلرِّجَالِ نَصِیبٌ مِمَّا اکْتَسَبُوا وَلِلنِّسَاءِ نَصِیبٌ مِمَّا اکْتَسَبْنَ وَاسْأَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ اللَّهَ کَانَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمًا ﴿32﴾
و چیزى را که خداوند بدان بعضى از شما را بر دیگرى برترى بخشیده است، آرزو مکنید، مردان را از کار و کردار خویش بهرهاى و زنان را [نیز] از کار و کردار خویش بهرهاى معین است و [هر چه خواهید] از فضل الهى بخواهید، و خداوند از همه چیز آگاه است (32)
وَلِکُلٍّ جَعَلْنَا مَوَالِیَ مِمَّا تَرَکَ الْوَالِدَانِ وَالْأَقْرَبُونَ وَالَّذِینَ عَقَدَتْ أَیْمَانُکُمْ فَآتُوهُمْ نَصِیبَهُمْ إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ شَهِیدًا ﴿33﴾
براى همه در آنچه پدر و مادر و خویشاوندان نزدیک به جا گذاشتهاند، میراث برانى قرار دادهایم، و نیز کسانى که با آنان پیمان بستهاید، بهرهشان را [از ارث] بدهید، که خداوند بر همه چیزى گواه است (33)
الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِلْغَیْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ وَاللَّاتِی تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِی الْمَضَاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّ فَإِنْ أَطَعْنَکُمْ فَلَا تَبْغُوا عَلَیْهِنَّ سَبِیلًا إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلِیًّا کَبِیرًا ﴿34﴾
مردان باید بر زنان مسلط باشند چرا که خداوند بعضى از انسانها را بر بعضى دیگر برترى بخشیده است، و نیز از آن روى که مردان از اموال خویش [براى زنان] خرج مىکنند، زنان شایسته آنانند که مطیع و به حفظ الهى در نهان خویشتندار هستند، و زنانى که از نافرمانیشان نگرانید، باید نصیحتشان کنید و [سپس] در خوابگاهها از آنان دورى کنید [و سپس اگر لازم افتاد] آنان را ترک کنید آنگاه اگر از شما اطاعت کردند، دیگر بهانه جویى [و زیادهروى] نکنید، خداوند بلندمرتبه بزرگوار است (34)
وَإِنْ خِفْتُمْ شِقَاقَ بَیْنِهِمَا فَابْعَثُوا حَکَمًا مِنْ أَهْلِهِ وَحَکَمًا مِنْ أَهْلِهَا إِنْ یُرِیدَا إِصْلَاحًا یُوَفِّقِ اللَّهُ بَیْنَهُمَا إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلِیمًا خَبِیرًا ﴿35﴾
و اگر از بالا گرفتن اختلاف بین آنان بیمناک بودید، داورى از خانواده مرد و داورى از خانواده زن تعیین کنید، که چون به اصلاح [ذاتالبین] کوشند، خداوند بین آنان الفت و آشتى برقرار خواهد ساخت، چرا که خداوند دانا و آگاه است (35)
وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئًا وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا وَبِذِی الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینِ وَالْجَارِ ذِی الْقُرْبَى وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَابْنِ السَّبِیلِ وَمَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ مَنْ کَانَ مُخْتَالًا فَخُورًا ﴿36﴾
و خداوند را بپرستید و چیزى را براى او شریک نیاورید و به پدر و مادر و به خویشاوندان و یتیمان و بینوایان و همسایه خویش و همسایه بیگانه و همنشین و در راه مانده و ملک یمین خود نیکى کنید، [و بدانید] که خداوند کسى را که متکبر فخرفروش باشد، دوست ندارد (36)
الَّذِینَ یَبْخَلُونَ وَیَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَیَکْتُمُونَ مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَأَعْتَدْنَا لِلْکَافِرِینَ عَذَابًا مُهِینًا ﴿37﴾
[همان] کسانى که بخل مىورزند و مردمان را به بخل وامىدارند و آنچه خداوند از فضل خویش به آنان بخشیده پنهان مىدارند، و براى کافران عذابى خفتبار آماده ساختهایم (37)
وَالَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ رِئَاءَ النَّاسِ وَلَا یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلَا بِالْیَوْمِ الْآخِرِ وَمَنْ یَکُنِ الشَّیْطَانُ لَهُ قَرِینًا فَسَاءَ قَرِینًا ﴿38﴾
و کسانى که اموالشان را براى نمایش در چشم مردمان، مىبخشند و به خداوند و روز بازپسین ایمان ندارند، و کسى که شیطان همنشین او باشد، چه بد همنشینى دارد (38)
وَمَاذَا عَلَیْهِمْ لَوْ آمَنُوا بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَأَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقَهُمُ اللَّهُ وَکَانَ اللَّهُ بِهِمْ عَلِیمًا ﴿39﴾
و آنان را چه زیان داشت اگر به خداوند و روز بازپسین ایمان مىآوردند و از آنچه روزیشان داده بود، مىبخشیدند؟ و خداوند به [احوال] آنان داناست (39)
إِنَّ اللَّهَ لَا یَظْلِمُ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ وَإِنْ تَکُ حَسَنَةً یُضَاعِفْهَا وَیُؤْتِ مِنْ لَدُنْهُ أَجْرًا عَظِیمًا ﴿40﴾
خداوند به اندازه ذرهاى نیز ستم نمىکند، و اگر حسنهاى باشد [و از کسى سر بزند] به آن دو چندان پاداش مىدهد و از پیشگاه خود [به بندگان] پاداش بیکران مىبخشد (40)
فَکَیْفَ إِذَا جِئْنَا مِنْ کُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِیدٍ وَجِئْنَا بِکَ عَلَى هَؤُلَاءِ شَهِیدًا﴿41﴾
و حال [آنان] چگونه باشد آنگاه که از هر امتى شاهدى به میان آوریم و تو را گواه بر اینان آوریم (41)
یَوْمَئِذٍ یَوَدُّ الَّذِینَ کَفَرُوا وَعَصَوُا الرَّسُولَ لَوْ تُسَوَّى بِهِمُ الْأَرْضُ وَلَا یَکْتُمُونَ اللَّهَ حَدِیثًا ﴿42﴾
در چنین روز کسانى که کفرورزیده و از پیامبر سر پیچیدهاند آرزو کنند کاش زمین [آنان را فرو برد و] بر آنان هموار گردد و سخنى را از خداوند پنهان نمىتوانند داشت (42)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَقْرَبُوا الصَّلَاةَ وَأَنْتُمْ سُکَارَى حَتَّى تَعْلَمُوا مَا تَقُولُونَ وَلَا جُنُبًا إِلَّا عَابِرِی سَبِیلٍ حَتَّى تَغْتَسِلُوا وَإِنْ کُنْتُمْ مَرْضَى أَوْ عَلَى سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِنْکُمْ مِنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَیَمَّمُوا صَعِیدًا طَیِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِکُمْ وَأَیْدِیکُمْ إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَفُوًّا غَفُورًا ﴿43﴾
اى مؤمنان در حال مستى به نماز نزدیک نشوید، تا زمانى که بدانید که چه مىگویید، همچنین هنگامى که جنب هستید نیز به نماز [و مسجد] نزدیک نشوید، مگر آنکه راهگذر باشید تا زمانى که غسل کنید، و اگر بیمار یا مسافر باشید، یا یکى از شما از موضع قضاى حاجت بازگشت، یا با زنان تماس [جنسى] گرفتید، آنگاه آب نیافتید [باید] بر خاکى پاک تیمم کنید و چهرهها و دستهایتان را به آن مسح کنید، که خداوند بخشاینده مهربان است (43)
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ أُوتُوا نَصِیبًا مِنَ الْکِتَابِ یَشْتَرُونَ الضَّلَالَةَ وَیُرِیدُونَ أَنْ تَضِلُّوا السَّبِیلَ ﴿44﴾
آیا احوال کسانى را که بهرهاى از کتاب آسمانى دارند ندانستهاى که خریدار گمراهىاند و مىخواهند که شما نیز از راه بیراه باشید (44)
وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِأَعْدَائِکُمْ وَکَفَى بِاللَّهِ وَلِیًّا وَکَفَى بِاللَّهِ نَصِیرًا ﴿45﴾
و خداوند به دشمنان شما [از شما] آگاهتر است و خدا یار و یاور شما بس (45)
مِنَ الَّذِینَ هَادُوا یُحَرِّفُونَ الْکَلِمَ عَنْ مَوَاضِعِهِ وَیَقُولُونَ سَمِعْنَا وَعَصَیْنَا وَاسْمَعْ غَیْرَ مُسْمَعٍ وَرَاعِنَا لَیًّا بِأَلْسِنَتِهِمْ وَطَعْنًا فِی الدِّینِ وَلَوْ أَنَّهُمْ قَالُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَاسْمَعْ وَانْظُرْنَا لَکَانَ خَیْرًا لَهُمْ وَأَقْوَمَ وَلَکِنْ لَعَنَهُمُ اللَّهُ بِکُفْرِهِمْ فَلَا یُؤْمِنُونَ إِلَّا قَلِیلًا ﴿46﴾
از یهودیان کسانى هستند که کلمات را جا به جا مىکنند و از راه زبان بازى و براى طعنهزدن به دین [اسلام] [به زبان] مىگویند شنیدیم و [در دل مىگویند] نپذیرفتیم و بشنو سخن ما و نشنیده بگیر و "راعنا" [را به شیوه نادرستى] مىگویند، حال آنکه اگر مىگفتند شنیدیم و اطاعت کردیم و سخن ما را بشنو و در کار ما بنگر، براى آنان بهتر و استوارتر بود، ولى خداوند آنان را به سبب کفرشان دچار لعنت خویش ساخته و جز اندکى ایمان نمىآورند (46)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ آمِنُوا بِمَا نَزَّلْنَا مُصَدِّقًا لِمَا مَعَکُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَطْمِسَ وُجُوهًا فَنَرُدَّهَا عَلَى أَدْبَارِهَا أَوْ نَلْعَنَهُمْ کَمَا لَعَنَّا أَصْحَابَ السَّبْتِ وَکَانَ أَمْرُ اللَّهِ مَفْعُولًا ﴿47﴾
اى اهل کتاب، پیش از آنکه چهرههایى را مسخ و محو کنیم و آنها را واپسگردانیم، یا ایشان را همانند اصحاب سبت [حرمت شکنان شنبه] دچار لعنت کنیم، به آنچه فرو فرستادهایم و همخوان کتاب شماست، ایمان آورید [و بدانید] که امر الهى انجام پذیر است (47)
إِنَّ اللَّهَ لَا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَیَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِکَ لِمَنْ یَشَاءُ وَمَنْ یُشْرِکْ بِاللَّهِ فَقَدِ افْتَرَى إِثْمًا عَظِیمًا ﴿48﴾
[بدانید که] خداوند این را که برایش شریک قائل شوند، نمىبخشد، و هر گناهى را که فروتر از آن است، براى کسى که بخواهد مىبخشد، و هرکس که به خدا شرکورزد، در حقیقت گناه عظیمى را به گردن گرفته است (48)
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ یُزَکُّونَ أَنْفُسَهُمْ بَلِ اللَّهُ یُزَکِّی مَنْ یَشَاءُ وَلَا یُظْلَمُونَ فَتِیلًا ﴿49﴾
آیا احوال کسانى را که خود را نیک و پاک مىشمارند ندانستهاى؟ چنین نیست، بلکه خداوند هرکس را که بخواهد نیک و پاک مىدارد، و به اندازه ذره ناچیزى نیز بر آنان ستم نمىرود (49)
انْظُرْ کَیْفَ یَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْکَذِبَ وَکَفَى بِهِ إِثْمًا مُبِینًا ﴿50﴾
بنگر که چگونه بر خداوند دروغ مىبندد و همین گناه به این آشکارى بس (50)
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ أُوتُوا نَصِیبًا مِنَ الْکِتَابِ یُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ وَیَقُولُونَ لِلَّذِینَ کَفَرُوا هَؤُلَاءِ أَهْدَى مِنَ الَّذِینَ آمَنُوا سَبِیلًا ﴿51﴾
آیا احوال کسانى را که بهرهاى از کتاب آسمانى دارند، ندانستهاى که به "جبت" و "طاغوت" ایمان مىورزند و درباره کافران مىگویند که اینان از مؤمنان راه یافتهترند (51)
أُولَئِکَ الَّذِینَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ وَمَنْ یَلْعَنِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ نَصِیرًا ﴿52﴾
اینان کسانى هستند که خداوند لعنتشان کرده است و کسى که خدا لعنتش کرده باشد، یاورى برایش نخواهى یافت (52)
أَمْ لَهُمْ نَصِیبٌ مِنَ الْمُلْکِ فَإِذًا لَا یُؤْتُونَ النَّاسَ نَقِیرًا ﴿53﴾
یا مگر آنان را بهرهاى از فرمانروایى است که باز هم به اندازه ذره ناچیزى به مردم نمىبخشند (53)
أَمْ یَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَیْنَا آلَ إِبْرَاهِیمَ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَآتَیْنَاهُمْ مُلْکًا عَظِیمًا ﴿54﴾
یا مگر به خاطر آنچه خداوند از لطف خویش [به بعضى از] مردمان بخشیده به آنان رشک مىبرند؟ ما به خاندان ابراهیم کتاب آسمانى و نبوت دادهایم و به آنان فرمانروایى بزرگى بخشیدهایم (54)
فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ بِهِ وَمِنْهُمْ مَنْ صَدَّ عَنْهُ وَکَفَى بِجَهَنَّمَ سَعِیرًا ﴿55﴾
پس برخى از آنان به آن ایمان آوردند، و دستهاى از ایشان از آن اعراض کردند و [اینان را] آتش افروخته جهنم بس است (55)
إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا بِآیَاتِنَا سَوْفَ نُصْلِیهِمْ نَارًا کُلَّمَا نَضِجَتْ جُلُودُهُمْ بَدَّلْنَاهُمْ جُلُودًا غَیْرَهَا لِیَذُوقُوا الْعَذَابَ إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَزِیزًا حَکِیمًا﴿56﴾
کسانى که آیات ما را انکار کردهاند، به آتشى در خواهیمشان آورد که هر چه پوستهایشان پخته [و فرسوده] شود به جاى آنها پوستهاى دیگر آوریم، تا عذاب را بچشند، خداوند پیروزمند فرزانه است (56)
وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَدًا لَهُمْ فِیهَا أَزْوَاجٌ مُطَهَّرَةٌ وَنُدْخِلُهُمْ ظِلًّا ظَلِیلًا ﴿57﴾
و کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته کردهاند، به بوستانهایى در خواهیمشان آورد که جویباران از فرودست آن جارى است و جاودانه در آنند، و در آنجا جفتهایى پاکیزه دارند و آنان را به سایه سارى سایهگستر در خواهیم آورد (57)
إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا وَإِذَا حَکَمْتُمْ بَیْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْکُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا یَعِظُکُمْ بِهِ إِنَّ اللَّهَ کَانَ سَمِیعًا بَصِیرًا ﴿58﴾
خداوند به شما فرمان مىدهد که امانتها را به صاحبان آنها بازگردانید، و چون بین مردم داورى مىکنید دادگرانه داورى کنید، خداوند به امرى نیک پندتان مىدهد، که خداوند شنواى بیناست (58)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالرَّسُولِ إِنْ کُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ ذَلِکَ خَیْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلًا ﴿59﴾
اى مؤمنان از خداوند و پیامبر و اولوالامرتان اطاعت کنید، و اگر به خداوند و روز بازپسین ایمان دارید، هرگاه در امرى [دینى] اختلافنظر یافتید، آن را به [کتاب] خدا و [سنت] پیامبر عرضه بدارید که این بهتر و نیک انجامتر است (59)
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ یَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُوا بِمَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِکَ یُرِیدُونَ أَنْ یَتَحَاکَمُوا إِلَى الطَّاغُوتِ وَقَدْ أُمِرُوا أَنْ یَکْفُرُوا بِهِ وَیُرِیدُ الشَّیْطَانُ أَنْ یُضِلَّهُمْ ضَلَالًا بَعِیدًا ﴿60﴾
آیا داستان کسانى را که گمان مىبرند به آنچه بر تو نازل شده و به آنچه پیش از تو نازل شده، ایمان دارند، ندانستهاى که مىخواهند به طاغوت داورى برند و حال آنکه به آنان دستور داده شده است که به آن کفر بورزند و شیطان مىخواهد آنان را به گمراهى دور و درازى بکشاند (60)
وَإِذَا قِیلَ لَهُمْ تَعَالَوْا إِلَى مَا أَنْزَلَ اللَّهُ وَإِلَى الرَّسُولِ رَأَیْتَ الْمُنَافِقِینَ یَصُدُّونَ عَنْکَ صُدُودًا ﴿61﴾
و چون به آنان گفته شود به سوى [قرآن] فرو فرستاده الهى و پیامبر آیید، منافقان را مىبینى که به کلى از تو اعراض مىکنند (61)
فَکَیْفَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِیبَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ ثُمَّ جَاءُوکَ یَحْلِفُونَ بِاللَّهِ إِنْ أَرَدْنَا إِلَّا إِحْسَانًا وَتَوْفِیقًا ﴿62﴾
چگونه باشد آنگاه که به خاطر کار و کردار پیشینشان مصیبتى به آنان رسد، آنگاه به نزد تو آمده به خدا سوگند مىخورند که جز نیکى و همراهى قصدى نداشتیم (62)
أُولَئِکَ الَّذِینَ یَعْلَمُ اللَّهُ مَا فِی قُلُوبِهِمْ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَعِظْهُمْ وَقُلْ لَهُمْ فِی أَنْفُسِهِمْ قَوْلًا بَلِیغًا ﴿63﴾
اینان کسانى هستند که خداوند ما فىالضمیرشان را مىداند، پس از ایشان روى بگردان و پندشان ده و به آنان سخنى رسا که در دلشان مؤثر افتد بگو (63)
وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِیُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوکَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِیمًا﴿64﴾
و هیچ پیامبرى نفرستادیم مگر آنکه به توفیق الهى از او فرمانبردارى شود، و اگر هنگامى که به خویشتن ستم کردند به نزد تو مىآمدند و از خداوند آمرزش مىخواستند و پیامبر هم برایشان آمرزش مىخواست، خداوند را توبهپذیر مهربان مىیافتند (64)
فَلَا وَرَبِّکَ لَا یُؤْمِنُونَ حَتَّى یُحَکِّمُوکَ فِیمَا شَجَرَ بَیْنَهُمْ ثُمَّ لَا یَجِدُوا فِی أَنْفُسِهِمْ حَرَجًا مِمَّا قَضَیْتَ وَیُسَلِّمُوا تَسْلِیمًا ﴿65﴾
چنین نیست و سوگند به پروردگارت که ایمان نیاوردهاند مگر آنکه در اختلافى که دارند تو را داور کنند، آنگاه در آنچه داورى کردى هیچ دلتنگى در خود نیابند و به خوبى [به حکم تو] گردن بگذارند (65)
وَلَوْ أَنَّا کَتَبْنَا عَلَیْهِمْ أَنِ اقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ أَوِ اخْرُجُوا مِنْ دِیَارِکُمْ مَا فَعَلُوهُ إِلَّا قَلِیلٌ مِنْهُمْ وَلَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُوا مَا یُوعَظُونَ بِهِ لَکَانَ خَیْرًا لَهُمْ وَأَشَدَّ تَثْبِیتًا ﴿66﴾
و اگر بر آنان مقرر داشته بودیم که خودتان را بکشید یا از خانه و کاشانهتان بیرون روید، جز اندکى از آنان آن کار را نمىکردند، و اگر آنچه به آنان اندرز داده شد انجام مىدادند بىشک برایشان بهتر و در ثبات قدم ایشان مؤثرتر بود (66)
وَإِذًا لَآتَیْنَاهُمْ مِنْ لَدُنَّا أَجْرًا عَظِیمًا ﴿67﴾
و در آن صورت از پیشگاه خود به ایشان پاداش عظیمى مىبخشیدیم (67)
وَلَهَدَیْنَاهُمْ صِرَاطًا مُسْتَقِیمًا ﴿68﴾
]
و به راهى راست هدایتشان مىکردیم (68)
وَمَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُولَئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِینَ وَحَسُنَ أُولَئِکَ رَفِیقًا ﴿69﴾
و کسانى که از خداوند و پیامبر اطاعت کنند، در زمره کسانىاند که خداوند بر آنان انعام فرموده است، اعم از پیامبران و صدیقان و شهیدان و صالحان، و اینان نیک رفیقانى هستند (69)
ذَلِکَ الْفَضْلُ مِنَ اللَّهِ وَکَفَى بِاللَّهِ عَلِیمًا ﴿70﴾
این بخشش الهى است و خدا دانایى بسنده است (70)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا خُذُوا حِذْرَکُمْ فَانْفِرُوا ثُبَاتٍ أَوِ انْفِرُوا جَمِیعًا﴿71﴾
اى مؤمنان سلاح خود را برگیرید و گروه گروه یا دستهجمعى رهسپار شوید (71)
وَإِنَّ مِنْکُمْ لَمَنْ لَیُبَطِّئَنَّ فَإِنْ أَصَابَتْکُمْ مُصِیبَةٌ قَالَ قَدْ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیَّ إِذْ لَمْ أَکُنْ مَعَهُمْ شَهِیدًا ﴿72﴾
و از شما کسى هست که پا سست مىکند و چون مصیبتى به شما رسد مىگوید خدا به من رحم کرد که همراه آنان حاضر نبودم (72)
وَلَئِنْ أَصَابَکُمْ فَضْلٌ مِنَ اللَّهِ لَیَقُولَنَّ کَأَنْ لَمْ تَکُنْ بَیْنَکُمْ وَبَیْنَهُ مَوَدَّةٌ یَا لَیْتَنِی کُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزًا عَظِیمًا ﴿73﴾
و چون به شما خیر و خوبیى از خداوند برسد، در حالى که گویى بین شما و او هیچگونه دوستى نیست مىگوید اى کاش من همراه ایشان بودم تا به سعادت بزرگى نایل مىشدم (73)
فَلْیُقَاتِلْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ الَّذِینَ یَشْرُونَ الْحَیَاةَ الدُّنْیَا بِالْآخِرَةِ وَمَنْ یُقَاتِلْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَیُقْتَلْ أَوْ یَغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤْتِیهِ أَجْرًا عَظِیمًا ﴿74﴾
و کسانى که زندگانى دنیا را به آخرت فروختهاند، باید در راه خدا کارزار کنند، و هرکس که در راه خدا کارزار کند و کشته یا پیروز شود، به زودى به او پاداشى عظیم مىبخشیم (74)
وَمَا لَکُمْ لَا تُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَالْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ الَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْ هَذِهِ الْقَرْیَةِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْکَ وَلِیًّا وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْکَ نَصِیرًا ﴿75﴾
و چرا در راه خدا و در راه [آزادسازى] مردان و زنان و کودکان مستضعف -که مىگویند پروردگارا ما را از این شهرى که اهلش ستمگرند خارج فرما و از سوى خویش براى ما یارى و یاورى بگمارکارزار نکنید؟ (75)
الَّذِینَ آمَنُوا یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَالَّذِینَ کَفَرُوا یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ الطَّاغُوتِ فَقَاتِلُوا أَوْلِیَاءَ الشَّیْطَانِ إِنَّ کَیْدَ الشَّیْطَانِ کَانَ ضَعِیفًا﴿76﴾
مؤمنان در راه خدا کارزار مىکنند و کافران در راه طاغوت، آرى با دوستداران شیطان بجنگید که نیرنگ شیطان [در نهایت] ضعیف است (76)
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ قِیلَ لَهُمْ کُفُّوا أَیْدِیَکُمْ وَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّکَاةَ فَلَمَّا کُتِبَ عَلَیْهِمُ الْقِتَالُ إِذَا فَرِیقٌ مِنْهُمْ یَخْشَوْنَ النَّاسَ کَخَشْیَةِ اللَّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْیَةً وَقَالُوا رَبَّنَا لِمَ کَتَبْتَ عَلَیْنَا الْقِتَالَ لَوْلَا أَخَّرْتَنَا إِلَى أَجَلٍ قَرِیبٍ قُلْ مَتَاعُ الدُّنْیَا قَلِیلٌ وَالْآخِرَةُ خَیْرٌ لِمَنِ اتَّقَى وَلَا تُظْلَمُونَ فَتِیلًا ﴿77﴾
آیا داستان کسانى را که به آنان گفته شد [عجالتا] دست از جهاد نگه دارید و نماز را برپا دارید و زکات بپردازید ندانستهاى؟ که چون بر آنان جهاد مقرر گشت، آنگاه گروهى از آنان از مردم [مشرکان مکه] چنان مىترسیدند که باید از خداوند ترسید، یا حتى از آن شدیدتر، و [در دل] مىگفتند پروردگارا چرا بر ما جهاد را مقرر داشتى، کاش ما را تا زمانى نزدیک واپس مىداشتى، بگو بهره دنیا ناچیز است و براى کسى که تقوا پیشه کند آخرت بهتر است، و بر شما به اندازه ذره ناچیزى هم ستم نخواهد رفت (77)
أَیْنَمَا تَکُونُوا یُدْرِکْکُمُ الْمَوْتُ وَلَوْ کُنْتُمْ فِی بُرُوجٍ مُشَیَّدَةٍ وَإِنْ تُصِبْهُمْ حَسَنَةٌ یَقُولُوا هَذِهِ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَإِنْ تُصِبْهُمْ سَیِّئَةٌ یَقُولُوا هَذِهِ مِنْ عِنْدِکَ قُلْ کُلٌّ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ فَمَالِ هَؤُلَاءِ الْقَوْمِ لَا یَکَادُونَ یَفْقَهُونَ حَدِیثًا ﴿78﴾
هر جا که باشید -ولو در دژهاى استوار سر به فلک کشیدهمرگ شما را فراخواهد گرفت، و چون به ایشان خیرى برسد مىگویند این از سوى خداوند است، و اگر شرى به ایشان برسد مىگویند این از سوى توست، بگو همه از سوى خداوند است، این گروه را چه مىشود که به نظر نمىرسد سخنى دریابند (78)
مَا أَصَابَکَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ وَمَا أَصَابَکَ مِنْ سَیِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِکَ وَأَرْسَلْنَاکَ لِلنَّاسِ رَسُولًا وَکَفَى بِاللَّهِ شَهِیدًا ﴿79﴾
هر خیرى که به تو برسد از سوى خداوند است و هر شرى که به تو برسد از خود توست، و تو را به پیامبرى براى مردمان فرستادهایم و خداوند گواهى را کافى است (79)
مَنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ وَمَنْ تَوَلَّى فَمَا أَرْسَلْنَاکَ عَلَیْهِمْ حَفِیظًا﴿80﴾
هرکس از پیامبر اطاعت کند در حقیقت از خداوند اطاعت کرده است، و هرکس سر پیچد [بدان] که تو را نگهبان ایشان نفرستادهایم (80)
وَیَقُولُونَ طَاعَةٌ فَإِذَا بَرَزُوا مِنْ عِنْدِکَ بَیَّتَ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ غَیْرَ الَّذِی تَقُولُ وَاللَّهُ یَکْتُبُ مَا یُبَیِّتُونَ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ وَکَفَى بِاللَّهِ وَکِیلًا ﴿81﴾
مىگویند سمعا و طاعة، ولى چون از نزد تو بیرون مىروند، گروهى از آنان شبانه چیزى جز آنچه تو گفتهاى مىسگالند و خداوند سگالش شبانهشان را مىنویسد، پس از آنان روى بگردان و بر خداوند توکل کن و خداوند کارسازى را کافى است (81)
أَفَلَا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَلَوْ کَانَ مِنْ عِنْدِ غَیْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِیهِ اخْتِلَافًا کَثِیرًا ﴿82﴾
آیا در [معانى] قرآن نمىاندیشند؟ و اگر از نزد کسى غیر از خدا بود، در آن اختلاف بسیار مىیافتند (82)
وَإِذَا جَاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُوا بِهِ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَى أُولِی الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِینَ یَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّیْطَانَ إِلَّا قَلِیلًا ﴿83﴾
و چون به ایشان خبرى که مایه آرامش یا نگرانى است برسد، آن را فاش مىسازند، حال آنکه اگر آن را به پیامبر و اولوالامر عرضه مىداشتند، آنگاه اهل استنباط ایشان، به [مصلحت] آن پى مىبردند، و اگر بخشش و رحمت الهى بر شما نبود، جز عدهاى اندکشمار همه از شیطان پیروى مىکردید (83)
فَقَاتِلْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ لَا تُکَلَّفُ إِلَّا نَفْسَکَ وَحَرِّضِ الْمُؤْمِنِینَ عَسَى اللَّهُ أَنْ یَکُفَّ بَأْسَ الَّذِینَ کَفَرُوا وَاللَّهُ أَشَدُّ بَأْسًا وَأَشَدُّ تَنْکِیلًا﴿84﴾
پس در راه خدا کارزار کن، تو عهدهدار کسى جز خود نیستى و مؤمنان را نیز [به کارزار] تشویق کن، چه بسا خداوند بلاى کافران را [از شما] بگرداند و عذاب الهى سختتر و خداوند سختگیرتر است (84)
مَنْ یَشْفَعْ شَفَاعَةً حَسَنَةً یَکُنْ لَهُ نَصِیبٌ مِنْهَا وَمَنْ یَشْفَعْ شَفَاعَةً سَیِّئَةً یَکُنْ لَهُ کِفْلٌ مِنْهَا وَکَانَ اللَّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ مُقِیتًا ﴿85﴾
هرکس که شفاعت پسندیدهاى کند از [خیر] آن نصیب برد و هرکس که شفاعت ناپسندیدهاى کند از [شر] آن نصیب برد، و خداوند بر هر چیز مقتدر است (85)
وَإِذَا حُیِّیتُمْ بِتَحِیَّةٍ فَحَیُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ حَسِیبًا ﴿86﴾
و چون شما را به تحیتى بنوازند، با تحیتى بهتر از آن، یا همانند آن، پاسخ دهید، که خداوند حسابگر همه چیز است (86)
اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ لَیَجْمَعَنَّکُمْ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ لَا رَیْبَ فِیهِ وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ حَدِیثًا ﴿87﴾
خداوند کسى است که خدایى جز او نیست، همو شما را در روز قیامت که در [فرارسیدن] آن شکى نیست، گرد مىآورد، و کیست از خدا راستگوتر (87)
فَمَا لَکُمْ فِی الْمُنَافِقِینَ فِئَتَیْنِ وَاللَّهُ أَرْکَسَهُمْ بِمَا کَسَبُوا أَتُرِیدُونَ أَنْ تَهْدُوا مَنْ أَضَلَّ اللَّهُ وَمَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ سَبِیلًا ﴿88﴾
از چیست که شما درباره منافقان دو گروه شدهاید و حال آنکه خداوند آنان را به خاطر کار و کردارشان سرنگون ساخته است، آیا مىخواهید کسى را که خداوند در گمراهىاش وانهاده است، رهنمایى کنید؟ و حال آنکه هرگز براى کسى که خداوند در گمراهىاش وانهاده، بیرون شدى نخواهى یافت (88)
وَدُّوا لَوْ تَکْفُرُونَ کَمَا کَفَرُوا فَتَکُونُونَ سَوَاءً فَلَا تَتَّخِذُوا مِنْهُمْ أَوْلِیَاءَ حَتَّى یُهَاجِرُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَخُذُوهُمْ وَاقْتُلُوهُمْ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَلَا تَتَّخِذُوا مِنْهُمْ وَلِیًّا وَلَا نَصِیرًا ﴿89﴾
[آنان] خوش دارند که شما نیز مانند ایشان کفر بورزید و در نتیجه همانند باشید، پس هیچکس از آنان را دوست نگیرید، مگر آنکه [همانند شما] در راه خدا هجرت کنند، و اگر رویگردان شدند، ایشان را هرجا که یافتید به اسارت بگیرید و بکشید و از آنان [براى خود] یار و یاور نگیرید (89)
إِلَّا الَّذِینَ یَصِلُونَ إِلَى قَوْمٍ بَیْنَکُمْ وَبَیْنَهُمْ مِیثَاقٌ أَوْ جَاءُوکُمْ حَصِرَتْ صُدُورُهُمْ أَنْ یُقَاتِلُوکُمْ أَوْ یُقَاتِلُوا قَوْمَهُمْ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَسَلَّطَهُمْ عَلَیْکُمْ فَلَقَاتَلُوکُمْ فَإِنِ اعْتَزَلُوکُمْ فَلَمْ یُقَاتِلُوکُمْ وَأَلْقَوْا إِلَیْکُمُ السَّلَمَ فَمَا جَعَلَ اللَّهُ لَکُمْ عَلَیْهِمْ سَبِیلًا ﴿90﴾
مگر کسانى که با قومى که بین شما و ایشان پیمانى هست، پیوند دارند، یا به نزد شما مىآیند و دلهایشان تنگ است از اینکه با شما یا با قوم خویش کارزار کنند، و اگر خدا مىخواست آنان را بر شما چیره مىساخت و با شما به کارزار برمىخاستند، ولى اگر از شما کناره گرفتند و با شما کارزار نکردند و از در تسلیم و اسلام وارد شدند، خداوند به شما اجازه مبارزه با آنان نمىدهد (90)
سَتَجِدُونَ آخَرِینَ یُرِیدُونَ أَنْ یَأْمَنُوکُمْ وَیَأْمَنُوا قَوْمَهُمْ کُلَّ مَا رُدُّوا إِلَى الْفِتْنَةِ أُرْکِسُوا فِیهَا فَإِنْ لَمْ یَعْتَزِلُوکُمْ وَیُلْقُوا إِلَیْکُمُ السَّلَمَ وَیَکُفُّوا أَیْدِیَهُمْ فَخُذُوهُمْ وَاقْتُلُوهُمْ حَیْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ وَأُولَئِکُمْ جَعَلْنَا لَکُمْ عَلَیْهِمْ سُلْطَانًا مُبِینًا ﴿91﴾
و دیگرانى را خواهید یافت که مىخواهند هم از شما در امان باشند، و هم از قوم خودشان، هر بار که به فتنه شرک بازگردانده شوند، در دام آن گرفتار آیند، ولى اگر از شما کناره نگرفتند و از در تسلیم و اسلام وارد نشدند، و دست از شما باز نداشتند، آنگاه هرجا که یافتیدشان به اسارت بگیرید و بکشید، اینانند که دست شما را در مبارزه با آنان باز گذاردهایم (91)
وَمَا کَانَ لِمُؤْمِنٍ أَنْ یَقْتُلَ مُؤْمِنًا إِلَّا خَطَأً وَمَنْ قَتَلَ مُؤْمِنًا خَطَأً فَتَحْرِیرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ وَدِیَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَى أَهْلِهِ إِلَّا أَنْ یَصَّدَّقُوا فَإِنْ کَانَ مِنْ قَوْمٍ عَدُوٍّ لَکُمْ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَتَحْرِیرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ وَإِنْ کَانَ مِنْ قَوْمٍ بَیْنَکُمْ وَبَیْنَهُمْ مِیثَاقٌ فَدِیَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَى أَهْلِهِ وَتَحْرِیرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ فَمَنْ لَمْ یَجِدْ فَصِیَامُ شَهْرَیْنِ مُتَتَابِعَیْنِ تَوْبَةً مِنَ اللَّهِ وَکَانَ اللَّهُ عَلِیمًا حَکِیمًا ﴿92﴾
و هیچ مؤمنى نباید هیچ مؤمنى را بکشد، مگر از روى خطا، و هرکس که مؤمنى را به خطا بکشد، بر اوست که [به کفاره] برده مؤمنى را آزاد کند و خونبهایى به خانواده او بدهد، مگر آنکه آنان درگذرند و ببخشند، و اگر [مقتول] مؤمن و از قومى باشد که دشمن شما هستند، [قاتل] باید برده مؤمنى را آزاد کند، و اگر [مقتول] از قومى باشد که بین شما و ایشان پیمانى هست، آنگاه [قاتل] باید خونبهایى به خانواده او [مقتول] بپردازد و برده مؤمنى آزاد کند، و کسى که [برده] نیابد بر اوست که دو ماه پیاپى روزه بگیرد، این توبهپذیرى خداوند است و خداوند داناى فرزانه است (92)
وَمَنْ یَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُتَعَمِّدًا فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِیهَا وَغَضِبَ اللَّهُ عَلَیْهِ وَلَعَنَهُ وَأَعَدَّ لَهُ عَذَابًا عَظِیمًا ﴿93﴾
و هرکس مؤمنى را عمدا بکشد، جزاى او جهنم است که جاودانه در آن بماند و خداوند بر او خشم گیرد و لعنتش کند و براى او عذابى عظیم آماده سازد (93)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا ضَرَبْتُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَتَبَیَّنُوا وَلَا تَقُولُوا لِمَنْ أَلْقَى إِلَیْکُمُ السَّلَامَ لَسْتَ مُؤْمِنًا تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا فَعِنْدَ اللَّهِ مَغَانِمُ کَثِیرَةٌ کَذَلِکَ کُنْتُمْ مِنْ قَبْلُ فَمَنَّ اللَّهُ عَلَیْکُمْ فَتَبَیَّنُوا إِنَّ اللَّهَ کَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرًا ﴿94﴾
اى مؤمنان چون در راه خدا سفر کنید، به درستى پرس و جو کنید، و به کسى که با شما از در تسلیم و اسلام وارد شود، مگویید که مؤمن نیستى تا بدین وسیله بهره دنیوى ببرید، چرا که غنایم بسیار در نزد خداوند است، در گذشته این گونه [بىپروا] بودید، ولى خداوند بر شما منت نهاد، پس به درستى پرس و جو کنید، که خداوند به آنچه مىکنید آگاه است (94)
لَا یَسْتَوِی الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ غَیْرُ أُولِی الضَّرَرِ وَالْمُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِینَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ عَلَى الْقَاعِدِینَ دَرَجَةً وَکُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَى وَفَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِینَ عَلَى الْقَاعِدِینَ أَجْرًا عَظِیمًا ﴿95﴾
جهادگریزان مؤمن، بجز آسیبمندان، با جهادگران به مال و جان در راه خدا برابر نیستند، خداوند جهادگران به مال و جان را بر جهادگریزان به مرتبتى برترى داده است، و همگان را خداوند وعده پاداش نیک [بهشت] داده است، و خداوند جهادگران را بر جهادگریزان به پاداشى عظیم برترى داده است (95)
دَرَجَاتٍ مِنْهُ وَمَغْفِرَةً وَرَحْمَةً وَکَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِیمًا ﴿96﴾
این درجات و آمرزش و رحمت از سوى اوست و خداوند آمرزگار مهربان است (96)
إِنَّ الَّذِینَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِکَةُ ظَالِمِی أَنْفُسِهِمْ قَالُوا فِیمَ کُنْتُمْ قَالُوا کُنَّا مُسْتَضْعَفِینَ فِی الْأَرْضِ قَالُوا أَلَمْ تَکُنْ أَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُوا فِیهَا فَأُولَئِکَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَسَاءَتْ مَصِیرًا ﴿97﴾
کسانى که فرشتگان جانشان را مىگیرند و آنان بر خود ستم روا داشتهاند، به ایشان گویند در چه حال بودید؟ گویند ما در سرزمین خود مستضعف بودیم، گویند آیا مگر زمین خداوند وسیع نبود که بتوانید در آن [به هر کجا که خواهید] هجرت کنید؟ سرا و سرانجام اینان جهنم است و چه بد سرانجامى است (97)
إِلَّا الْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ لَا یَسْتَطِیعُونَ حِیلَةً وَلَا یَهْتَدُونَ سَبِیلًا ﴿98﴾
مگر مردان و زنان و کودکان مستضعف که نمىتوانند چارهاى بیندیشند و راه به جایى نمىبرند (98)
فَأُولَئِکَ عَسَى اللَّهُ أَنْ یَعْفُوَ عَنْهُمْ وَکَانَ اللَّهُ عَفُوًّا غَفُورًا ﴿99﴾
اینان را باشد که خداوند ببخشاید و خداوند بخشاینده آمرزگار است (99)
وَمَنْ یُهَاجِرْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ یَجِدْ فِی الْأَرْضِ مُرَاغَمًا کَثِیرًا وَسَعَةً وَمَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ وَکَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِیمًا ﴿100﴾
و هر کس که در راه خدا هجرت کند، در روى زمین سرپناه بسیار و گشایش [در کار] مىیابد و هرکس که از خانه و کاشانه خویش به عزم هجرت در راه خدا و پیامبرش بیرون رود، سپس مرگش فرارسد، حقا که پاداش او بر خداوند است و خداوند آمرزگار مهربان است (100)
وَإِذَا ضَرَبْتُمْ فِی الْأَرْضِ فَلَیْسَ عَلَیْکُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَقْصُرُوا مِنَ الصَّلَاةِ إِنْ خِفْتُمْ أَنْ یَفْتِنَکُمُ الَّذِینَ کَفَرُوا إِنَّ الْکَافِرِینَ کَانُوا لَکُمْ عَدُوًّا مُبِینًا ﴿101﴾
و چون رهسپار سفر باشید، بر شما گناهى نیست که اگر مىترسید که مبادا کافران شما را در بلا افکنند، نماز خود را کوتاه کنید و به راستى که کافران آشکارا دشمن شما هستند (101)
وَإِذَا کُنْتَ فِیهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلَاةَ فَلْتَقُمْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَکَ وَلْیَأْخُذُوا أَسْلِحَتَهُمْ فَإِذَا سَجَدُوا فَلْیَکُونُوا مِنْ وَرَائِکُمْ وَلْتَأْتِ طَائِفَةٌ أُخْرَى لَمْ یُصَلُّوا فَلْیُصَلُّوا مَعَکَ وَلْیَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَأَسْلِحَتَهُمْ وَدَّ الَّذِینَ کَفَرُوا لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ أَسْلِحَتِکُمْ وَأَمْتِعَتِکُمْ فَیَمِیلُونَ عَلَیْکُمْ مَیْلَةً وَاحِدَةً وَلَا جُنَاحَ عَلَیْکُمْ إِنْ کَانَ بِکُمْ أَذًى مِنْ مَطَرٍ أَوْ کُنْتُمْ مَرْضَى أَنْ تَضَعُوا أَسْلِحَتَکُمْ وَخُذُوا حِذْرَکُمْ إِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْکَافِرِینَ عَذَابًا مُهِینًا ﴿102﴾
و چون در میان آنان بودى و خواستى براى آنان اقامه نماز کنى، باید گروهى از آنان با تو [به نماز] برخیزند و سلاحهاى خود را نیز برگیرند، و چون به سجده روند، گروه دیگر در پشت شما [ایستاده] باشند و سپس گروه دیگر که هنوز نماز نخواندهاند، پیش آیند و همراه تو نماز بگزارند و احتیاط خود را حفظ کنند و سلاحهاى خود را همراه داشته باشند، [چرا که] کافران خوش دارند که کاش شما از سلاحها و ساز و برگتان غافل باشید تا بناگاه به یک حمله بر شما بتازند، و بر شما گناهى نیست که اگر از یاران [یا موانع دیگر] در رنج یا بیمار بودید، سلاحهایتان را بر زمین بگذارید، ولى احتیاطتان را داشته باشید، خداوند براى کافران عذابى خوارکننده آماده ساخته است (102)
فَإِذَا قَضَیْتُمُ الصَّلَاةَ فَاذْکُرُوا اللَّهَ قِیَامًا وَقُعُودًا وَعَلَى جُنُوبِکُمْ فَإِذَا اطْمَأْنَنْتُمْ فَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ کَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ کِتَابًا مَوْقُوتًا﴿103﴾
و چون نمازتان را برگزار کردید، خداوند را [در همه حال] ایستاده و نشسته و بر پهلو خفته یاد کنید و چون امن و آسایش یافتید نماز را [به درستى] بر پا دارید، که نماز بر مؤمنان واجب [و عبادتى] زماندار است (103)
وَلَا تَهِنُوا فِی ابْتِغَاءِ الْقَوْمِ إِنْ تَکُونُوا تَأْلَمُونَ فَإِنَّهُمْ یَأْلَمُونَ کَمَا تَأْلَمُونَ وَتَرْجُونَ مِنَ اللَّهِ مَا لَا یَرْجُونَ وَکَانَ اللَّهُ عَلِیمًا حَکِیمًا ﴿104﴾
در پیگرد قوم مشرک، سستى نورزید [زیرا] اگر شما درد و رنجى کشیده باشید، آنان نیز همانند رنجى که شما مىبرید، رنج بردهاند، وانگهى شما امیدى به خداوند دارید که آنان ندارند، و خداوند داناى فرزانه است (104)
إِنَّا أَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْکُمَ بَیْنَ النَّاسِ بِمَا أَرَاکَ اللَّهُ وَلَا تَکُنْ لِلْخَائِنِینَ خَصِیمًا ﴿105﴾
ما کتاب آسمانى را به راستى و درستى بر تو نازل کردیم تا [بر مبناى آن و] به مدد آنچه خداوند به تو باز نموده است، بین مردم داورى کنى، و مدافع خیانتپیشگان مباش (105)
وَاسْتَغْفِرِ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ کَانَ غَفُورًا رَحِیمًا ﴿106﴾
و از خداوند آمرزش بخواه که خداوند آمرزگار مهربان است (106)
وَلَا تُجَادِلْ عَنِ الَّذِینَ یَخْتَانُونَ أَنْفُسَهُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ مَنْ کَانَ خَوَّانًا أَثِیمًا ﴿107﴾
و از کسانى که بر خود خیانت روا داشتهاند، دفاع مکن که خداوند خیانتگران گنهکار را دوست ندارد (107)
یَسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ وَلَا یَسْتَخْفُونَ مِنَ اللَّهِ وَهُوَ مَعَهُمْ إِذْ یُبَیِّتُونَ مَا لَا یَرْضَى مِنَ الْقَوْلِ وَکَانَ اللَّهُ بِمَا یَعْمَلُونَ مُحِیطًا ﴿108﴾
اینان با مردم پنهانکارى مىکنند، ولى نمىتوانند چیزى را از خداوند پنهان بدارند، چرا که او در زمانى که شبانه سخنان ناپسند مىگویند، همراه آنان است و خداوند به آنچه مىکنند چیره است (108)
هَا أَنْتُمْ هَؤُلَاءِ جَادَلْتُمْ عَنْهُمْ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا فَمَنْ یُجَادِلُ اللَّهَ عَنْهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَمْ مَنْ یَکُونُ عَلَیْهِمْ وَکِیلًا ﴿109﴾
بهوش باشید که گیریم شما از ایشان در زندگانى دنیا دفاع کردید، آنگاه در روز قیامت چه کسى از آنان در برابر خداوند دفاع مىکند یا چه کسى نگهبان ایشان است؟ (109)
وَمَنْ یَعْمَلْ سُوءًا أَوْ یَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ یَسْتَغْفِرِ اللَّهَ یَجِدِ اللَّهَ غَفُورًا رَحِیمًا ﴿110﴾
و هرکس بدى یا بر خویش ستم کند، سپس از خداوند آمرزش بخواهد، خدا را آمرزگارى مهربان مىیابد (110)
وَمَنْ یَکْسِبْ إِثْمًا فَإِنَّمَا یَکْسِبُهُ عَلَى نَفْسِهِ وَکَانَ اللَّهُ عَلِیمًا حَکِیمًا﴿111﴾
و هرکس مرتکب گناهى شود، به زیان خویش چنین کارى کرده است، و خداوند داناى فرزانه است (111)
وَمَنْ یَکْسِبْ خَطِیئَةً أَوْ إِثْمًا ثُمَّ یَرْمِ بِهِ بَرِیئًا فَقَدِ احْتَمَلَ بُهْتَانًا وَإِثْمًا مُبِینًا ﴿112﴾
و کسى که مرتکب خطا یا گناهى شود، سپس آن را به گردن بیگناهى بیندازد، زیر بار بهتان و گناهى آشکار رفته است (112)
وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکَ وَرَحْمَتُهُ لَهَمَّتْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ أَنْ یُضِلُّوکَ وَمَا یُضِلُّونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَمَا یَضُرُّونَکَ مِنْ شَیْءٍ وَأَنْزَلَ اللَّهُ عَلَیْکَ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَعَلَّمَکَ مَا لَمْ تَکُنْ تَعْلَمُ وَکَانَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکَ عَظِیمًا ﴿113﴾
و اگر لطف و رحمت الهى در حق تو نبود، گروهى از ایشان کوشیده بودند که تو را گمراه کنند و در واقع کسى را جز خود را گمراه نکنند و کوچکترین زیانى به تو نرسانند و خداوند بر تو کتاب و حکمت نازل کرد و [به وحى خویش] به تو چیزى را که نمىدانستى آموخت و لطف الهى بر تو بسیار است (113)
لَا خَیْرَ فِی کَثِیرٍ مِنْ نَجْوَاهُمْ إِلَّا مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ أَوْ مَعْرُوفٍ أَوْ إِصْلَاحٍ بَیْنَ النَّاسِ وَمَنْ یَفْعَلْ ذَلِکَ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ فَسَوْفَ نُؤْتِیهِ أَجْرًا عَظِیمًا ﴿114﴾
در اغلب رازگویىهاى ایشان خیرى نیست، مگر آنکه کسى به صدقه یا به نیکوکارى یا اصلاح بین مردم بپردازد و هر کس که در طلب خشنودى خداوند چنین کارى کند، به زودى به او پاداش بزرگى خواهیم داد (114)
وَمَنْ یُشَاقِقِ الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَیَّنَ لَهُ الْهُدَى وَیَتَّبِعْ غَیْرَ سَبِیلِ الْمُؤْمِنِینَ نُوَلِّهِ مَا تَوَلَّى وَنُصْلِهِ جَهَنَّمَ وَسَاءَتْ مَصِیرًا ﴿115﴾
و هرکس پس از آنکه حق و هدایت برایش آشکار شد با پیامبر مخالفت کند و راهى جز راه مسلمانان در پیش گیرد، او را با مراد خویش وامىگذاریم و به دوزخش در مىآوریم و چه بد سرانجامى است (115)
إِنَّ اللَّهَ لَا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَیَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِکَ لِمَنْ یَشَاءُ وَمَنْ یُشْرِکْ بِاللَّهِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا بَعِیدًا ﴿116﴾
خداوند [این گناه را] نمىآمرزد که برایش شریک قائل شوند، و جز این [هر گناهى] را براى هرکس که بخواهد مىآمرزد و هرکس به خداوند شرکورزد، دچار گمراهى دور و درازى شده است (116)
إِنْ یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ إِلَّا إِنَاثًا وَإِنْ یَدْعُونَ إِلَّا شَیْطَانًا مَرِیدًا ﴿117﴾
اینان به جاى خداوند جز مادگانى را نمىپرستند، و جز شیطان سرکش را پرستش نمىکنند (117)
لَعَنَهُ اللَّهُ وَقَالَ لَأَتَّخِذَنَّ مِنْ عِبَادِکَ نَصِیبًا مَفْرُوضًا ﴿118﴾
که خداوند او را گرفتار لعنت کرد و او گفت از بندگان تو سهم معینى برمىگیرم (118)
وَلَأُضِلَّنَّهُمْ وَلَأُمَنِّیَنَّهُمْ وَلَآمُرَنَّهُمْ فَلَیُبَتِّکُنَّ آذَانَ الْأَنْعَامِ وَلَآمُرَنَّهُمْ فَلَیُغَیِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ وَمَنْ یَتَّخِذِ الشَّیْطَانَ وَلِیًّا مِنْ دُونِ اللَّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَانًا مُبِینًا ﴿119﴾
و آنگاه آنان را به گمراهى مىکشانم و به [دام] آرزوهاى دور و دراز مىاندازم و مىفرمایمشان تا گوشهاى چارپایان را ببرند و مىفرمایمشان تا آفرینش الهى را دگرگون کنند، و هرکس که شیطان را به جاى خداوند دوست گیرد، آشکارا زیانکار شده است (119)
یَعِدُهُمْ وَیُمَنِّیهِمْ وَمَا یَعِدُهُمُ الشَّیْطَانُ إِلَّا غُرُورًا ﴿120﴾
به آنان وعده مىدهد و ایشان را به [دام] آرزو مىاندازد و شیطان وعدهاى جز فریب به آنان نمىدهد (120)
أُولَئِکَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَلَا یَجِدُونَ عَنْهَا مَحِیصًا ﴿121﴾
سرا و سرانجام ایشان جهنم است و گریزگاهى از آن ندارند (121)
وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَدًا وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ قِیلًا﴿122﴾
و کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته کردهاند، زودا که به بوستانهایى درآوریمشان که جویباران از فرودست آن جارى است [و] جاودانه در آنند، وعده الهى حق است و کیست راستگوتر از خدا؟ (122)
لَیْسَ بِأَمَانِیِّکُمْ وَلَا أَمَانِیِّ أَهْلِ الْکِتَابِ مَنْ یَعْمَلْ سُوءًا یُجْزَ بِهِ وَلَا یَجِدْ لَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِیًّا وَلَا نَصِیرًا ﴿123﴾
[وعده الهى] بر وفق آرزوهاى شما و آرزوهاى اهل کتاب نیست، هرکس مرتکب ناشایستى شود، جزاى آن را مىیابد و براى خود در برابر خداوند یار و یاورى نمىیابد (123)
وَمَنْ یَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِکَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَلَا یُظْلَمُونَ نَقِیرًا ﴿124﴾
و هرکس از زن و مرد که کارهاى شایسته کند و مؤمن باشد، وارد بهشت مىشود و به اندازه ذره ناچیزى نیز به آنان ستم نمىرود (124)
وَمَنْ أَحْسَنُ دِینًا مِمَّنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ وَاتَّبَعَ مِلَّةَ إِبْرَاهِیمَ حَنِیفًا وَاتَّخَذَ اللَّهُ إِبْرَاهِیمَ خَلِیلًا ﴿125﴾
چه کسى بهدینتر از کسى است که روى دل به درگاه خدا آورد و نیکوکار باشد و از آیین پاک ابراهیم پیروى کند و خداوند ابراهیم را [همچون] دوست خود برگرفته است (125)
وَلِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَکَانَ اللَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ مُحِیطًا﴿126﴾
آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است از آن خداوند است و خداوند بر همه چیز چیره است (126)
وَیَسْتَفْتُونَکَ فِی النِّسَاءِ قُلِ اللَّهُ یُفْتِیکُمْ فِیهِنَّ وَمَا یُتْلَى عَلَیْکُمْ فِی الْکِتَابِ فِی یَتَامَى النِّسَاءِ اللَّاتِی لَا تُؤْتُونَهُنَّ مَا کُتِبَ لَهُنَّ وَتَرْغَبُونَ أَنْ تَنْکِحُوهُنَّ وَالْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الْوِلْدَانِ وَأَنْ تَقُومُوا لِلْیَتَامَى بِالْقِسْطِ وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَیْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ کَانَ بِهِ عَلِیمًا ﴿127﴾
و از تو درباره زنان نظرخواهى مىکنند، بگو خداوند درباره آنان فتوا مىدهد -و نیز در آنچه از کتاب بر شما خوانده مىشود، آمده استکه [حکم او] درباره دختران یتیمى که حق مقرر آنان را نمىپردازید، و میل به ازدواج با آنان ندارید و نیز کودکان مستضعف [یتیم و محروم] این است که در حق یتیمان به عدل و انصاف بکوشید و هر خیرى که انجام دهید خداوند از آن آگاه است (127)
وَإِنِ امْرَأَةٌ خَافَتْ مِنْ بَعْلِهَا نُشُوزًا أَوْ إِعْرَاضًا فَلَا جُنَاحَ عَلَیْهِمَا أَنْ یُصْلِحَا بَیْنَهُمَا صُلْحًا وَالصُّلْحُ خَیْرٌ وَأُحْضِرَتِ الْأَنْفُسُ الشُّحَّ وَإِنْ تُحْسِنُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ کَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرًا ﴿128﴾
و اگر زنى از ناسازگارى یا رویگردانى شوهرش بیمناک باشد، بر آن دو گناهى نیست که بین خود صلحى کنند، و صلح بهتر است، و آزمندى در دلها خانه دارد، و اگر نیکوکارى و پارسایى کنید، خداوند به آنچه مىکنید آگاه است (128)
وَلَنْ تَسْتَطِیعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَیْنَ النِّسَاءِ وَلَوْ حَرَصْتُمْ فَلَا تَمِیلُوا کُلَّ الْمَیْلِ فَتَذَرُوهَا کَالْمُعَلَّقَةِ وَإِنْ تُصْلِحُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ کَانَ غَفُورًا رَحِیمًا ﴿129﴾
و هر قدر هم که بکوشید و بخواهید نمىتوانید بین زنان به عدل و انصاف رفتار کنید، پس [در میل به دیگرى] پا را از حد فراتر مگذارید تا همسر [پیشین] خود را بلاتکلیف بگذارید، و اگر به اصلاح بپردازید و تقوا پیشه کنید، [بدانید که] خداوند آمرزگارى مهربان است (129)
وَإِنْ یَتَفَرَّقَا یُغْنِ اللَّهُ کُلًّا مِنْ سَعَتِهِ وَکَانَ اللَّهُ وَاسِعًا حَکِیمًا ﴿130﴾
و اگر از هم جدا شوند خداوند هر یک را با توانگرى خویش بىنیاز گرداند، و خداوند گشایشگر فرزانه است (130)
وَلِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَلَقَدْ وَصَّیْنَا الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَإِیَّاکُمْ أَنِ اتَّقُوا اللَّهَ وَإِنْ تَکْفُرُوا فَإِنَّ لِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَکَانَ اللَّهُ غَنِیًّا حَمِیدًا ﴿131﴾
و آنچه در آسمانها و در زمین است از آن خداوند است و پیش از شما به اهل کتاب و [سپس] به خود شما سفارش کردیم که از خداوند پروا کنید، و اگر کفربورزید، [بدانید] آنچه در آسمانها و در زمین است از آن خداوند است و خداوند بىنیاز ستوده است (131)
وَلِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَکَفَى بِاللَّهِ وَکِیلًا ﴿132﴾
و آنچه در آسمانها و زمین است از آن خداوند است و خدا کارسازى را کافى است (132)
إِنْ یَشَأْ یُذْهِبْکُمْ أَیُّهَا النَّاسُ وَیَأْتِ بِآخَرِینَ وَکَانَ اللَّهُ عَلَى ذَلِکَ قَدِیرًا﴿133﴾
اى مردم اگر [خدا] بخواهد شما را [از میان] مىبرد و دیگرانى را [پدید] مىآورد و خداوند بر این کار تواناست (133)
مَنْ کَانَ یُرِیدُ ثَوَابَ الدُّنْیَا فَعِنْدَ اللَّهِ ثَوَابُ الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ وَکَانَ اللَّهُ سَمِیعًا بَصِیرًا ﴿134﴾
هرکس ثواب دنیوى مىخواهد [بداند که] ثواب دنیوى و اخروى نزد خداوند است و خدا شنواى داناست (134)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُونُوا قَوَّامِینَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاءَ لِلَّهِ وَلَوْ عَلَى أَنْفُسِکُمْ أَوِ الْوَالِدَیْنِ وَالْأَقْرَبِینَ إِنْ یَکُنْ غَنِیًّا أَوْ فَقِیرًا فَاللَّهُ أَوْلَى بِهِمَا فَلَا تَتَّبِعُوا الْهَوَى أَنْ تَعْدِلُوا وَإِنْ تَلْوُوا أَوْ تُعْرِضُوا فَإِنَّ اللَّهَ کَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرًا ﴿135﴾
اى مؤمنان به عدل و داد برخیزید و در راه رضاى خدا شاهد باشید [و شهادت دهید] ولو آنکه به زیان خودتان یا پدر و مادر و خویشاوندانتان باشد، [خواهان گواهى] چه توانگر چه تهیدست باشد، خداوند بر آنان مهربانتر است، پس از هواى نفس پیروى مکنید که از حق عدول کنید، و اگر زبان بازى کنید یا تن زنید [بدانید که] خداوند به آنچه مىکنید آگاه است (135)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالْکِتَابِ الَّذِی نَزَّلَ عَلَى رَسُولِهِ وَالْکِتَابِ الَّذِی أَنْزَلَ مِنْ قَبْلُ وَمَنْ یَکْفُرْ بِاللَّهِ وَمَلَائِکَتِهِ وَکُتُبِهِ وَرُسُلِهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا بَعِیدًا ﴿136﴾
اى کسانى که ایمان آوردهاید، به خداوند و پیامبر او و کتابى که بر پیامبرش فرو فرستاده است و کتابى که از پیش منازل کرده است، ایمان بیاورید و هرکس به خداوند و فرشتگانش و کتابهایش و پیامبرانش و روز بازپسین، کفر بورزد، به گمراهى دور و درازى افتاده است (136)
إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا ثُمَّ کَفَرُوا ثُمَّ آمَنُوا ثُمَّ کَفَرُوا ثُمَّ ازْدَادُوا کُفْرًا لَمْ یَکُنِ اللَّهُ لِیَغْفِرَ لَهُمْ وَلَا لِیَهْدِیَهُمْ سَبِیلًا ﴿137﴾
کسانى که ایمان آوردند، سپس کفرورزیدند، سپس ایمان آوردند، و دوباره کفرورزیدند و سپس بر کفر خود افزودند، خداوند در مقام آمرزش آنان نیست و راهى به ایشان نمىنمایاند (137)
بَشِّرِ الْمُنَافِقِینَ بِأَنَّ لَهُمْ عَذَابًا أَلِیمًا ﴿138﴾
منافقان را خبر ده که عذاب دردناکى [در پیش] دارند (138)
الَّذِینَ یَتَّخِذُونَ الْکَافِرِینَ أَوْلِیَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِینَ أَیَبْتَغُونَ عِنْدَهُمُ الْعِزَّةَ فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِیعًا ﴿139﴾
کسانى که کافران را به جاى مؤمنان دوست خود مىگیرند، آیا در نزد آنان عزت مىجویند، در حالى که هر چه عزت است، نزد خداوند است (139)
وَقَدْ نَزَّلَ عَلَیْکُمْ فِی الْکِتَابِ أَنْ إِذَا سَمِعْتُمْ آیَاتِ اللَّهِ یُکْفَرُ بِهَا وَیُسْتَهْزَأُ بِهَا فَلَا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّى یَخُوضُوا فِی حَدِیثٍ غَیْرِهِ إِنَّکُمْ إِذًا مِثْلُهُمْ إِنَّ اللَّهَ جَامِعُ الْمُنَافِقِینَ وَالْکَافِرِینَ فِی جَهَنَّمَ جَمِیعًا ﴿140﴾
و در کتاب بر شما نازل کرده است که چون بشنوید که به آیات الهى کفر مىورزند و آنها را به ریشخند مىگیرند، با آنان منشینید تا به سخن دیگرى جز آن بپردازند، چرا که در این صورت شما نیز مانند آنان خواهید بود، [بدانید که] خداوند گردآورنده منافقان و کافران یکجا در جهنم است (140)
الَّذِینَ یَتَرَبَّصُونَ بِکُمْ فَإِنْ کَانَ لَکُمْ فَتْحٌ مِنَ اللَّهِ قَالُوا أَلَمْ نَکُنْ مَعَکُمْ وَإِنْ کَانَ لِلْکَافِرِینَ نَصِیبٌ قَالُوا أَلَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَیْکُمْ وَنَمْنَعْکُمْ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ فَاللَّهُ یَحْکُمُ بَیْنَکُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَلَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا ﴿141﴾
[آرى] همانها که مترصد شما هستند، پس اگر پیروزىاى از جانب خداوند نصیب شما شود مىگویند مگر ما همراه [و پشتیبان] شما نبودیم؟ و اگر کافران نصیبى برند [به آنان] گویند مگر ما بر شما دست نداشتیم و دست مسلمانان را از شما دور نداشتیم؟ و خداوند روز قیامت در میان شما [و ایشان] داورى خواهد کرد، و خداوند هرگز کافران را به مؤمنان سلطه نمىدهد (141)
إِنَّ الْمُنَافِقِینَ یُخَادِعُونَ اللَّهَ وَهُوَ خَادِعُهُمْ وَإِذَا قَامُوا إِلَى الصَّلَاةِ قَامُوا کُسَالَى یُرَاءُونَ النَّاسَ وَلَا یَذْکُرُونَ اللَّهَ إِلَّا قَلِیلًا ﴿142﴾
منافقان مىخواهند به خدا نیرنگ بزنند، و حال آنکه خداوند به آنان [به جزاى عملشان] نیرنگ مىزند، و [اینان] چون به نماز برخیزند کسلوار برخیزند، [و] با مردم ریاکارى کنند و خدا را جز اندکى یاد نمىکنند (142)
مُذَبْذَبِینَ بَیْنَ ذَلِکَ لَا إِلَى هَؤُلَاءِ وَلَا إِلَى هَؤُلَاءِ وَمَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ سَبِیلًا ﴿143﴾
در این میان [بین کفر و ایمان] سرگشتهاند، نه جزو آنان [مؤمنان] و نه جزو اینان [نامؤمنان]، و هرکس که خداوند در گمراهى واگذاردش، هرگز براى او بیرون شدى نخواهى یافت (143)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الْکَافِرِینَ أَوْلِیَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِینَ أَتُرِیدُونَ أَنْ تَجْعَلُوا لِلَّهِ عَلَیْکُمْ سُلْطَانًا مُبِینًا ﴿144﴾
اى مؤمنان کافران را به جاى مؤمنان، دوست نگیرید، آیا مىخواهید در پیشگاه خداوند حجت را بر خود تمام کنید؟ (144)
إِنَّ الْمُنَافِقِینَ فِی الدَّرْکِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ نَصِیرًا ﴿145﴾
منافقان در طبقه زیرین جهنم جاى دارند و هرگز براى آنان یاورى نخواهى یافت (145)
إِلَّا الَّذِینَ تَابُوا وَأَصْلَحُوا وَاعْتَصَمُوا بِاللَّهِ وَأَخْلَصُوا دِینَهُمْ لِلَّهِ فَأُولَئِکَ مَعَ الْمُؤْمِنِینَ وَسَوْفَ یُؤْتِ اللَّهُ الْمُؤْمِنِینَ أَجْرًا عَظِیمًا ﴿146﴾
مگر کسانى که توبه و درستکارى کنند و به خداوند پناه برند و دین خویش را براى خدا خالص سازند، اینان در زمره مؤمنانند و خداوند به زودى به مؤمنان پاداش بزرگى مىبخشد (146)
مَا یَفْعَلُ اللَّهُ بِعَذَابِکُمْ إِنْ شَکَرْتُمْ وَآمَنْتُمْ وَکَانَ اللَّهُ شَاکِرًا عَلِیمًا﴿147﴾
اگر شکر کنید و ایمان ورزید خداوند را با عذاب شما چه کار؟ و خداوند قدردان داناست (147)
وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ النِّسَاءِ إِلَّا مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ کِتَابَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَأُحِلَّ لَکُمْ مَا وَرَاءَ ذَلِکُمْ أَنْ تَبْتَغُوا بِأَمْوَالِکُمْ مُحْصِنِینَ غَیْرَ مُسَافِحِینَ فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِیضَةً وَلَا جُنَاحَ عَلَیْکُمْ فِیمَا تَرَاضَیْتُمْ بِهِ مِنْ بَعْدِ الْفَرِیضَةِ إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلِیمًا حَکِیمًا ﴿24﴾
و [همچنین] زنان شوهردار، مگر ملک یمین [کنیز]تان، این فریضه الهى است که بر شما مقرر گردیده است، و فراتر از اینان بر شما حلال گردیده است که با صرف اموال خویش، پاکدامنانه و نه پلیدکارانه، آن را به دست آورید، و آنانکه [به صورت متعه] از آنان برخوردار شوید، باید مهرهایشان را که بر عهده شما مقرر است، بپردازید، و در آنچه پس از تعیین [در مدت یا مهر تغییر دهید یا] به توافق رسید، گناهى بر شما نیست، که خداوند داناى فرزانه است (24)
وَمَنْ لَمْ یَسْتَطِعْ مِنْکُمْ طَوْلًا أَنْ یَنْکِحَ الْمُحْصَنَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ فَمِنْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ مِنْ فَتَیَاتِکُمُ الْمُؤْمِنَاتِ وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِإِیمَانِکُمْ بَعْضُکُمْ مِنْ بَعْضٍ فَانْکِحُوهُنَّ بِإِذْنِ أَهْلِهِنَّ وَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ مُحْصَنَاتٍ غَیْرَ مُسَافِحَاتٍ وَلَا مُتَّخِذَاتِ أَخْدَانٍ فَإِذَا أُحْصِنَّ فَإِنْ أَتَیْنَ بِفَاحِشَةٍ فَعَلَیْهِنَّ نِصْفُ مَا عَلَى الْمُحْصَنَاتِ مِنَ الْعَذَابِ ذَلِکَ لِمَنْ خَشِیَ الْعَنَتَ مِنْکُمْ وَأَنْ تَصْبِرُوا خَیْرٌ لَکُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ ﴿25﴾
و هرکس از شما که توانائى مالى نداشته باشد که با زنان آزاد مؤمن ازدواج کند [بهتر است] با ملک یمینهایتان، از کنیزان مؤمن، ازدواج کند، و خداوند به ایمان شما داناتر است، همه از یکدیگرید، پس با اجازه سرپرستشان با آنان ازدواج کنید و مهرهایشان را به وجه پسندیده به ایشان بدهید [در حالى که] پاکدامنان غیر پلیدکار باشند، و دوستگیران نهانى نباشند، آنگاه چون ازدواج کردند، اگر مرتکب ناشایستى [زنا] شدند، مجازات آنان به اندازه نصف مجازاتى است که بر زنان آزاد مقرر است، این حکم [ازدواج با کنیزان] براى کسى از شماست که از آلایش گناه بترسد، و شکیبائى [و پاکدامنى] پیشهکردن برایتان بهتر است، و خداوند آمرزگار مهربان است (25)
یُرِیدُ اللَّهُ لِیُبَیِّنَ لَکُمْ وَیَهْدِیَکُمْ سُنَنَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَیَتُوبَ عَلَیْکُمْ وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ ﴿26﴾
خداوند مىخواهد [احکام خویش را] براى شما روشن سازد و شما را به سیره و سنت [حسنه] پیشینیان راهبر شود و از شما درگذرد و خداوند داناى فرزانه است (26)
وَاللَّهُ یُرِیدُ أَنْ یَتُوبَ عَلَیْکُمْ وَیُرِیدُ الَّذِینَ یَتَّبِعُونَ الشَّهَوَاتِ أَنْ تَمِیلُوا مَیْلًا عَظِیمًا ﴿27﴾
و خداوند مىخواهد از شما درگذرد و کسانى که پیرو شهواتند مىخواهند که کجروى بزرگى پیشه کنند (27)
یُرِیدُ اللَّهُ أَنْ یُخَفِّفَ عَنْکُمْ وَخُلِقَ الْإِنْسَانُ ضَعِیفًا ﴿28﴾
خداوند مىخواهد بر شما آسان گیرد و انسان ناتوان آفریده شده است (28)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَأْکُلُوا أَمْوَالَکُمْ بَیْنَکُمْ بِالْبَاطِلِ إِلَّا أَنْ تَکُونَ تِجَارَةً عَنْ تَرَاضٍ مِنْکُمْ وَلَا تَقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ إِنَّ اللَّهَ کَانَ بِکُمْ رَحِیمًا ﴿29﴾
اى مؤمنان اموال همدیگر را به ناروا مخورید، مگر آنکه دادوستدى به توافق خودتان باشد، و خودتان را نکشید چرا که خداوند با شما مهربان است (29)
وَمَنْ یَفْعَلْ ذَلِکَ عُدْوَانًا وَظُلْمًا فَسَوْفَ نُصْلِیهِ نَارًا وَکَانَ ذَلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیرًا ﴿30﴾
و هرکس از روى سرکشى و ستم چنین کند، او را به آتشى در خواهیم آورد و این امر بر خداوند آسان است (30)
إِنْ تَجْتَنِبُوا کَبَائِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ وَنُدْخِلْکُمْ مُدْخَلًا کَرِیمًا ﴿31﴾
اگر از گناهان بزرگى که از آن نهى شدهاید، پرهیز کنید، سیئات شما را مىزداییم و شما را به جایگاهى شایسته درمىآوریم (31)
وَلَا تَتَمَنَّوْا مَا فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَکُمْ عَلَى بَعْضٍ لِلرِّجَالِ نَصِیبٌ مِمَّا اکْتَسَبُوا وَلِلنِّسَاءِ نَصِیبٌ مِمَّا اکْتَسَبْنَ وَاسْأَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ اللَّهَ کَانَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمًا ﴿32﴾
و چیزى را که خداوند بدان بعضى از شما را بر دیگرى برترى بخشیده است، آرزو مکنید، مردان را از کار و کردار خویش بهرهاى و زنان را [نیز] از کار و کردار خویش بهرهاى معین است و [هر چه خواهید] از فضل الهى بخواهید، و خداوند از همه چیز آگاه است (32)
وَلِکُلٍّ جَعَلْنَا مَوَالِیَ مِمَّا تَرَکَ الْوَالِدَانِ وَالْأَقْرَبُونَ وَالَّذِینَ عَقَدَتْ أَیْمَانُکُمْ فَآتُوهُمْ نَصِیبَهُمْ إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ شَهِیدًا ﴿33﴾
براى همه در آنچه پدر و مادر و خویشاوندان نزدیک به جا گذاشتهاند، میراث برانى قرار دادهایم، و نیز کسانى که با آنان پیمان بستهاید، بهرهشان را [از ارث] بدهید، که خداوند بر همه چیزى گواه است (33)
الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِلْغَیْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ وَاللَّاتِی تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِی الْمَضَاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّ فَإِنْ أَطَعْنَکُمْ فَلَا تَبْغُوا عَلَیْهِنَّ سَبِیلًا إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلِیًّا کَبِیرًا ﴿34﴾
مردان باید بر زنان مسلط باشند چرا که خداوند بعضى از انسانها را بر بعضى دیگر برترى بخشیده است، و نیز از آن روى که مردان از اموال خویش [براى زنان] خرج مىکنند، زنان شایسته آنانند که مطیع و به حفظ الهى در نهان خویشتندار هستند، و زنانى که از نافرمانیشان نگرانید، باید نصیحتشان کنید و [سپس] در خوابگاهها از آنان دورى کنید [و سپس اگر لازم افتاد] آنان را ترک کنید آنگاه اگر از شما اطاعت کردند، دیگر بهانه جویى [و زیادهروى] نکنید، خداوند بلندمرتبه بزرگوار است (34)
وَإِنْ خِفْتُمْ شِقَاقَ بَیْنِهِمَا فَابْعَثُوا حَکَمًا مِنْ أَهْلِهِ وَحَکَمًا مِنْ أَهْلِهَا إِنْ یُرِیدَا إِصْلَاحًا یُوَفِّقِ اللَّهُ بَیْنَهُمَا إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلِیمًا خَبِیرًا ﴿35﴾
و اگر از بالا گرفتن اختلاف بین آنان بیمناک بودید، داورى از خانواده مرد و داورى از خانواده زن تعیین کنید، که چون به اصلاح [ذاتالبین] کوشند، خداوند بین آنان الفت و آشتى برقرار خواهد ساخت، چرا که خداوند دانا و آگاه است (35)
وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئًا وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا وَبِذِی الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینِ وَالْجَارِ ذِی الْقُرْبَى وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَابْنِ السَّبِیلِ وَمَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ مَنْ کَانَ مُخْتَالًا فَخُورًا ﴿36﴾
و خداوند را بپرستید و چیزى را براى او شریک نیاورید و به پدر و مادر و به خویشاوندان و یتیمان و بینوایان و همسایه خویش و همسایه بیگانه و همنشین و در راه مانده و ملک یمین خود نیکى کنید، [و بدانید] که خداوند کسى را که متکبر فخرفروش باشد، دوست ندارد (36)
الَّذِینَ یَبْخَلُونَ وَیَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَیَکْتُمُونَ مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَأَعْتَدْنَا لِلْکَافِرِینَ عَذَابًا مُهِینًا ﴿37﴾
[همان] کسانى که بخل مىورزند و مردمان را به بخل وامىدارند و آنچه خداوند از فضل خویش به آنان بخشیده پنهان مىدارند، و براى کافران عذابى خفتبار آماده ساختهایم (37)
وَالَّذِینَ یُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ رِئَاءَ النَّاسِ وَلَا یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَلَا بِالْیَوْمِ الْآخِرِ وَمَنْ یَکُنِ الشَّیْطَانُ لَهُ قَرِینًا فَسَاءَ قَرِینًا ﴿38﴾
و کسانى که اموالشان را براى نمایش در چشم مردمان، مىبخشند و به خداوند و روز بازپسین ایمان ندارند، و کسى که شیطان همنشین او باشد، چه بد همنشینى دارد (38)
وَمَاذَا عَلَیْهِمْ لَوْ آمَنُوا بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ وَأَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقَهُمُ اللَّهُ وَکَانَ اللَّهُ بِهِمْ عَلِیمًا ﴿39﴾
و آنان را چه زیان داشت اگر به خداوند و روز بازپسین ایمان مىآوردند و از آنچه روزیشان داده بود، مىبخشیدند؟ و خداوند به [احوال] آنان داناست (39)
إِنَّ اللَّهَ لَا یَظْلِمُ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ وَإِنْ تَکُ حَسَنَةً یُضَاعِفْهَا وَیُؤْتِ مِنْ لَدُنْهُ أَجْرًا عَظِیمًا ﴿40﴾
خداوند به اندازه ذرهاى نیز ستم نمىکند، و اگر حسنهاى باشد [و از کسى سر بزند] به آن دو چندان پاداش مىدهد و از پیشگاه خود [به بندگان] پاداش بیکران مىبخشد (40)
فَکَیْفَ إِذَا جِئْنَا مِنْ کُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِیدٍ وَجِئْنَا بِکَ عَلَى هَؤُلَاءِ شَهِیدًا﴿41﴾
و حال [آنان] چگونه باشد آنگاه که از هر امتى شاهدى به میان آوریم و تو را گواه بر اینان آوریم (41)
یَوْمَئِذٍ یَوَدُّ الَّذِینَ کَفَرُوا وَعَصَوُا الرَّسُولَ لَوْ تُسَوَّى بِهِمُ الْأَرْضُ وَلَا یَکْتُمُونَ اللَّهَ حَدِیثًا ﴿42﴾
در چنین روز کسانى که کفرورزیده و از پیامبر سر پیچیدهاند آرزو کنند کاش زمین [آنان را فرو برد و] بر آنان هموار گردد و سخنى را از خداوند پنهان نمىتوانند داشت (42)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَقْرَبُوا الصَّلَاةَ وَأَنْتُمْ سُکَارَى حَتَّى تَعْلَمُوا مَا تَقُولُونَ وَلَا جُنُبًا إِلَّا عَابِرِی سَبِیلٍ حَتَّى تَغْتَسِلُوا وَإِنْ کُنْتُمْ مَرْضَى أَوْ عَلَى سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِنْکُمْ مِنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَیَمَّمُوا صَعِیدًا طَیِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِکُمْ وَأَیْدِیکُمْ إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَفُوًّا غَفُورًا ﴿43﴾
اى مؤمنان در حال مستى به نماز نزدیک نشوید، تا زمانى که بدانید که چه مىگویید، همچنین هنگامى که جنب هستید نیز به نماز [و مسجد] نزدیک نشوید، مگر آنکه راهگذر باشید تا زمانى که غسل کنید، و اگر بیمار یا مسافر باشید، یا یکى از شما از موضع قضاى حاجت بازگشت، یا با زنان تماس [جنسى] گرفتید، آنگاه آب نیافتید [باید] بر خاکى پاک تیمم کنید و چهرهها و دستهایتان را به آن مسح کنید، که خداوند بخشاینده مهربان است (43)
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ أُوتُوا نَصِیبًا مِنَ الْکِتَابِ یَشْتَرُونَ الضَّلَالَةَ وَیُرِیدُونَ أَنْ تَضِلُّوا السَّبِیلَ ﴿44﴾
آیا احوال کسانى را که بهرهاى از کتاب آسمانى دارند ندانستهاى که خریدار گمراهىاند و مىخواهند که شما نیز از راه بیراه باشید (44)
وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِأَعْدَائِکُمْ وَکَفَى بِاللَّهِ وَلِیًّا وَکَفَى بِاللَّهِ نَصِیرًا ﴿45﴾
و خداوند به دشمنان شما [از شما] آگاهتر است و خدا یار و یاور شما بس (45)
مِنَ الَّذِینَ هَادُوا یُحَرِّفُونَ الْکَلِمَ عَنْ مَوَاضِعِهِ وَیَقُولُونَ سَمِعْنَا وَعَصَیْنَا وَاسْمَعْ غَیْرَ مُسْمَعٍ وَرَاعِنَا لَیًّا بِأَلْسِنَتِهِمْ وَطَعْنًا فِی الدِّینِ وَلَوْ أَنَّهُمْ قَالُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَاسْمَعْ وَانْظُرْنَا لَکَانَ خَیْرًا لَهُمْ وَأَقْوَمَ وَلَکِنْ لَعَنَهُمُ اللَّهُ بِکُفْرِهِمْ فَلَا یُؤْمِنُونَ إِلَّا قَلِیلًا ﴿46﴾
از یهودیان کسانى هستند که کلمات را جا به جا مىکنند و از راه زبان بازى و براى طعنهزدن به دین [اسلام] [به زبان] مىگویند شنیدیم و [در دل مىگویند] نپذیرفتیم و بشنو سخن ما و نشنیده بگیر و "راعنا" [را به شیوه نادرستى] مىگویند، حال آنکه اگر مىگفتند شنیدیم و اطاعت کردیم و سخن ما را بشنو و در کار ما بنگر، براى آنان بهتر و استوارتر بود، ولى خداوند آنان را به سبب کفرشان دچار لعنت خویش ساخته و جز اندکى ایمان نمىآورند (46)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ آمِنُوا بِمَا نَزَّلْنَا مُصَدِّقًا لِمَا مَعَکُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ نَطْمِسَ وُجُوهًا فَنَرُدَّهَا عَلَى أَدْبَارِهَا أَوْ نَلْعَنَهُمْ کَمَا لَعَنَّا أَصْحَابَ السَّبْتِ وَکَانَ أَمْرُ اللَّهِ مَفْعُولًا ﴿47﴾
اى اهل کتاب، پیش از آنکه چهرههایى را مسخ و محو کنیم و آنها را واپسگردانیم، یا ایشان را همانند اصحاب سبت [حرمت شکنان شنبه] دچار لعنت کنیم، به آنچه فرو فرستادهایم و همخوان کتاب شماست، ایمان آورید [و بدانید] که امر الهى انجام پذیر است (47)
إِنَّ اللَّهَ لَا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَیَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِکَ لِمَنْ یَشَاءُ وَمَنْ یُشْرِکْ بِاللَّهِ فَقَدِ افْتَرَى إِثْمًا عَظِیمًا ﴿48﴾
[بدانید که] خداوند این را که برایش شریک قائل شوند، نمىبخشد، و هر گناهى را که فروتر از آن است، براى کسى که بخواهد مىبخشد، و هرکس که به خدا شرکورزد، در حقیقت گناه عظیمى را به گردن گرفته است (48)
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ یُزَکُّونَ أَنْفُسَهُمْ بَلِ اللَّهُ یُزَکِّی مَنْ یَشَاءُ وَلَا یُظْلَمُونَ فَتِیلًا ﴿49﴾
آیا احوال کسانى را که خود را نیک و پاک مىشمارند ندانستهاى؟ چنین نیست، بلکه خداوند هرکس را که بخواهد نیک و پاک مىدارد، و به اندازه ذره ناچیزى نیز بر آنان ستم نمىرود (49)
انْظُرْ کَیْفَ یَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْکَذِبَ وَکَفَى بِهِ إِثْمًا مُبِینًا ﴿50﴾
بنگر که چگونه بر خداوند دروغ مىبندد و همین گناه به این آشکارى بس (50)
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ أُوتُوا نَصِیبًا مِنَ الْکِتَابِ یُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ وَیَقُولُونَ لِلَّذِینَ کَفَرُوا هَؤُلَاءِ أَهْدَى مِنَ الَّذِینَ آمَنُوا سَبِیلًا ﴿51﴾
آیا احوال کسانى را که بهرهاى از کتاب آسمانى دارند، ندانستهاى که به "جبت" و "طاغوت" ایمان مىورزند و درباره کافران مىگویند که اینان از مؤمنان راه یافتهترند (51)
أُولَئِکَ الَّذِینَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ وَمَنْ یَلْعَنِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ نَصِیرًا ﴿52﴾
اینان کسانى هستند که خداوند لعنتشان کرده است و کسى که خدا لعنتش کرده باشد، یاورى برایش نخواهى یافت (52)
أَمْ لَهُمْ نَصِیبٌ مِنَ الْمُلْکِ فَإِذًا لَا یُؤْتُونَ النَّاسَ نَقِیرًا ﴿53﴾
یا مگر آنان را بهرهاى از فرمانروایى است که باز هم به اندازه ذره ناچیزى به مردم نمىبخشند (53)
أَمْ یَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَیْنَا آلَ إِبْرَاهِیمَ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَآتَیْنَاهُمْ مُلْکًا عَظِیمًا ﴿54﴾
یا مگر به خاطر آنچه خداوند از لطف خویش [به بعضى از] مردمان بخشیده به آنان رشک مىبرند؟ ما به خاندان ابراهیم کتاب آسمانى و نبوت دادهایم و به آنان فرمانروایى بزرگى بخشیدهایم (54)
فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ بِهِ وَمِنْهُمْ مَنْ صَدَّ عَنْهُ وَکَفَى بِجَهَنَّمَ سَعِیرًا ﴿55﴾
پس برخى از آنان به آن ایمان آوردند، و دستهاى از ایشان از آن اعراض کردند و [اینان را] آتش افروخته جهنم بس است (55)
إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا بِآیَاتِنَا سَوْفَ نُصْلِیهِمْ نَارًا کُلَّمَا نَضِجَتْ جُلُودُهُمْ بَدَّلْنَاهُمْ جُلُودًا غَیْرَهَا لِیَذُوقُوا الْعَذَابَ إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَزِیزًا حَکِیمًا﴿56﴾
کسانى که آیات ما را انکار کردهاند، به آتشى در خواهیمشان آورد که هر چه پوستهایشان پخته [و فرسوده] شود به جاى آنها پوستهاى دیگر آوریم، تا عذاب را بچشند، خداوند پیروزمند فرزانه است (56)
وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَدًا لَهُمْ فِیهَا أَزْوَاجٌ مُطَهَّرَةٌ وَنُدْخِلُهُمْ ظِلًّا ظَلِیلًا ﴿57﴾
و کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته کردهاند، به بوستانهایى در خواهیمشان آورد که جویباران از فرودست آن جارى است و جاودانه در آنند، و در آنجا جفتهایى پاکیزه دارند و آنان را به سایه سارى سایهگستر در خواهیم آورد (57)
إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا وَإِذَا حَکَمْتُمْ بَیْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْکُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا یَعِظُکُمْ بِهِ إِنَّ اللَّهَ کَانَ سَمِیعًا بَصِیرًا ﴿58﴾
خداوند به شما فرمان مىدهد که امانتها را به صاحبان آنها بازگردانید، و چون بین مردم داورى مىکنید دادگرانه داورى کنید، خداوند به امرى نیک پندتان مىدهد، که خداوند شنواى بیناست (58)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالرَّسُولِ إِنْ کُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ ذَلِکَ خَیْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلًا ﴿59﴾
اى مؤمنان از خداوند و پیامبر و اولوالامرتان اطاعت کنید، و اگر به خداوند و روز بازپسین ایمان دارید، هرگاه در امرى [دینى] اختلافنظر یافتید، آن را به [کتاب] خدا و [سنت] پیامبر عرضه بدارید که این بهتر و نیک انجامتر است (59)
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ یَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُوا بِمَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ وَمَا أُنْزِلَ مِنْ قَبْلِکَ یُرِیدُونَ أَنْ یَتَحَاکَمُوا إِلَى الطَّاغُوتِ وَقَدْ أُمِرُوا أَنْ یَکْفُرُوا بِهِ وَیُرِیدُ الشَّیْطَانُ أَنْ یُضِلَّهُمْ ضَلَالًا بَعِیدًا ﴿60﴾
آیا داستان کسانى را که گمان مىبرند به آنچه بر تو نازل شده و به آنچه پیش از تو نازل شده، ایمان دارند، ندانستهاى که مىخواهند به طاغوت داورى برند و حال آنکه به آنان دستور داده شده است که به آن کفر بورزند و شیطان مىخواهد آنان را به گمراهى دور و درازى بکشاند (60)
وَإِذَا قِیلَ لَهُمْ تَعَالَوْا إِلَى مَا أَنْزَلَ اللَّهُ وَإِلَى الرَّسُولِ رَأَیْتَ الْمُنَافِقِینَ یَصُدُّونَ عَنْکَ صُدُودًا ﴿61﴾
و چون به آنان گفته شود به سوى [قرآن] فرو فرستاده الهى و پیامبر آیید، منافقان را مىبینى که به کلى از تو اعراض مىکنند (61)
فَکَیْفَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِیبَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ ثُمَّ جَاءُوکَ یَحْلِفُونَ بِاللَّهِ إِنْ أَرَدْنَا إِلَّا إِحْسَانًا وَتَوْفِیقًا ﴿62﴾
چگونه باشد آنگاه که به خاطر کار و کردار پیشینشان مصیبتى به آنان رسد، آنگاه به نزد تو آمده به خدا سوگند مىخورند که جز نیکى و همراهى قصدى نداشتیم (62)
أُولَئِکَ الَّذِینَ یَعْلَمُ اللَّهُ مَا فِی قُلُوبِهِمْ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَعِظْهُمْ وَقُلْ لَهُمْ فِی أَنْفُسِهِمْ قَوْلًا بَلِیغًا ﴿63﴾
اینان کسانى هستند که خداوند ما فىالضمیرشان را مىداند، پس از ایشان روى بگردان و پندشان ده و به آنان سخنى رسا که در دلشان مؤثر افتد بگو (63)
وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلَّا لِیُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوکَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّابًا رَحِیمًا﴿64﴾
و هیچ پیامبرى نفرستادیم مگر آنکه به توفیق الهى از او فرمانبردارى شود، و اگر هنگامى که به خویشتن ستم کردند به نزد تو مىآمدند و از خداوند آمرزش مىخواستند و پیامبر هم برایشان آمرزش مىخواست، خداوند را توبهپذیر مهربان مىیافتند (64)
فَلَا وَرَبِّکَ لَا یُؤْمِنُونَ حَتَّى یُحَکِّمُوکَ فِیمَا شَجَرَ بَیْنَهُمْ ثُمَّ لَا یَجِدُوا فِی أَنْفُسِهِمْ حَرَجًا مِمَّا قَضَیْتَ وَیُسَلِّمُوا تَسْلِیمًا ﴿65﴾
چنین نیست و سوگند به پروردگارت که ایمان نیاوردهاند مگر آنکه در اختلافى که دارند تو را داور کنند، آنگاه در آنچه داورى کردى هیچ دلتنگى در خود نیابند و به خوبى [به حکم تو] گردن بگذارند (65)
وَلَوْ أَنَّا کَتَبْنَا عَلَیْهِمْ أَنِ اقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ أَوِ اخْرُجُوا مِنْ دِیَارِکُمْ مَا فَعَلُوهُ إِلَّا قَلِیلٌ مِنْهُمْ وَلَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُوا مَا یُوعَظُونَ بِهِ لَکَانَ خَیْرًا لَهُمْ وَأَشَدَّ تَثْبِیتًا ﴿66﴾
و اگر بر آنان مقرر داشته بودیم که خودتان را بکشید یا از خانه و کاشانهتان بیرون روید، جز اندکى از آنان آن کار را نمىکردند، و اگر آنچه به آنان اندرز داده شد انجام مىدادند بىشک برایشان بهتر و در ثبات قدم ایشان مؤثرتر بود (66)
وَإِذًا لَآتَیْنَاهُمْ مِنْ لَدُنَّا أَجْرًا عَظِیمًا ﴿67﴾
و در آن صورت از پیشگاه خود به ایشان پاداش عظیمى مىبخشیدیم (67)
وَلَهَدَیْنَاهُمْ صِرَاطًا مُسْتَقِیمًا ﴿68﴾
]
و به راهى راست هدایتشان مىکردیم (68)
وَمَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُولَئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِینَ وَحَسُنَ أُولَئِکَ رَفِیقًا ﴿69﴾
و کسانى که از خداوند و پیامبر اطاعت کنند، در زمره کسانىاند که خداوند بر آنان انعام فرموده است، اعم از پیامبران و صدیقان و شهیدان و صالحان، و اینان نیک رفیقانى هستند (69)
ذَلِکَ الْفَضْلُ مِنَ اللَّهِ وَکَفَى بِاللَّهِ عَلِیمًا ﴿70﴾
این بخشش الهى است و خدا دانایى بسنده است (70)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا خُذُوا حِذْرَکُمْ فَانْفِرُوا ثُبَاتٍ أَوِ انْفِرُوا جَمِیعًا﴿71﴾
اى مؤمنان سلاح خود را برگیرید و گروه گروه یا دستهجمعى رهسپار شوید (71)
وَإِنَّ مِنْکُمْ لَمَنْ لَیُبَطِّئَنَّ فَإِنْ أَصَابَتْکُمْ مُصِیبَةٌ قَالَ قَدْ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیَّ إِذْ لَمْ أَکُنْ مَعَهُمْ شَهِیدًا ﴿72﴾
و از شما کسى هست که پا سست مىکند و چون مصیبتى به شما رسد مىگوید خدا به من رحم کرد که همراه آنان حاضر نبودم (72)
وَلَئِنْ أَصَابَکُمْ فَضْلٌ مِنَ اللَّهِ لَیَقُولَنَّ کَأَنْ لَمْ تَکُنْ بَیْنَکُمْ وَبَیْنَهُ مَوَدَّةٌ یَا لَیْتَنِی کُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزًا عَظِیمًا ﴿73﴾
و چون به شما خیر و خوبیى از خداوند برسد، در حالى که گویى بین شما و او هیچگونه دوستى نیست مىگوید اى کاش من همراه ایشان بودم تا به سعادت بزرگى نایل مىشدم (73)
فَلْیُقَاتِلْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ الَّذِینَ یَشْرُونَ الْحَیَاةَ الدُّنْیَا بِالْآخِرَةِ وَمَنْ یُقَاتِلْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَیُقْتَلْ أَوْ یَغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤْتِیهِ أَجْرًا عَظِیمًا ﴿74﴾
و کسانى که زندگانى دنیا را به آخرت فروختهاند، باید در راه خدا کارزار کنند، و هرکس که در راه خدا کارزار کند و کشته یا پیروز شود، به زودى به او پاداشى عظیم مىبخشیم (74)
وَمَا لَکُمْ لَا تُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَالْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ الَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْ هَذِهِ الْقَرْیَةِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْکَ وَلِیًّا وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْکَ نَصِیرًا ﴿75﴾
و چرا در راه خدا و در راه [آزادسازى] مردان و زنان و کودکان مستضعف -که مىگویند پروردگارا ما را از این شهرى که اهلش ستمگرند خارج فرما و از سوى خویش براى ما یارى و یاورى بگمارکارزار نکنید؟ (75)
الَّذِینَ آمَنُوا یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَالَّذِینَ کَفَرُوا یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ الطَّاغُوتِ فَقَاتِلُوا أَوْلِیَاءَ الشَّیْطَانِ إِنَّ کَیْدَ الشَّیْطَانِ کَانَ ضَعِیفًا﴿76﴾
مؤمنان در راه خدا کارزار مىکنند و کافران در راه طاغوت، آرى با دوستداران شیطان بجنگید که نیرنگ شیطان [در نهایت] ضعیف است (76)
أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ قِیلَ لَهُمْ کُفُّوا أَیْدِیَکُمْ وَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّکَاةَ فَلَمَّا کُتِبَ عَلَیْهِمُ الْقِتَالُ إِذَا فَرِیقٌ مِنْهُمْ یَخْشَوْنَ النَّاسَ کَخَشْیَةِ اللَّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْیَةً وَقَالُوا رَبَّنَا لِمَ کَتَبْتَ عَلَیْنَا الْقِتَالَ لَوْلَا أَخَّرْتَنَا إِلَى أَجَلٍ قَرِیبٍ قُلْ مَتَاعُ الدُّنْیَا قَلِیلٌ وَالْآخِرَةُ خَیْرٌ لِمَنِ اتَّقَى وَلَا تُظْلَمُونَ فَتِیلًا ﴿77﴾
آیا داستان کسانى را که به آنان گفته شد [عجالتا] دست از جهاد نگه دارید و نماز را برپا دارید و زکات بپردازید ندانستهاى؟ که چون بر آنان جهاد مقرر گشت، آنگاه گروهى از آنان از مردم [مشرکان مکه] چنان مىترسیدند که باید از خداوند ترسید، یا حتى از آن شدیدتر، و [در دل] مىگفتند پروردگارا چرا بر ما جهاد را مقرر داشتى، کاش ما را تا زمانى نزدیک واپس مىداشتى، بگو بهره دنیا ناچیز است و براى کسى که تقوا پیشه کند آخرت بهتر است، و بر شما به اندازه ذره ناچیزى هم ستم نخواهد رفت (77)
أَیْنَمَا تَکُونُوا یُدْرِکْکُمُ الْمَوْتُ وَلَوْ کُنْتُمْ فِی بُرُوجٍ مُشَیَّدَةٍ وَإِنْ تُصِبْهُمْ حَسَنَةٌ یَقُولُوا هَذِهِ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَإِنْ تُصِبْهُمْ سَیِّئَةٌ یَقُولُوا هَذِهِ مِنْ عِنْدِکَ قُلْ کُلٌّ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ فَمَالِ هَؤُلَاءِ الْقَوْمِ لَا یَکَادُونَ یَفْقَهُونَ حَدِیثًا ﴿78﴾
هر جا که باشید -ولو در دژهاى استوار سر به فلک کشیدهمرگ شما را فراخواهد گرفت، و چون به ایشان خیرى برسد مىگویند این از سوى خداوند است، و اگر شرى به ایشان برسد مىگویند این از سوى توست، بگو همه از سوى خداوند است، این گروه را چه مىشود که به نظر نمىرسد سخنى دریابند (78)
مَا أَصَابَکَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ وَمَا أَصَابَکَ مِنْ سَیِّئَةٍ فَمِنْ نَفْسِکَ وَأَرْسَلْنَاکَ لِلنَّاسِ رَسُولًا وَکَفَى بِاللَّهِ شَهِیدًا ﴿79﴾
هر خیرى که به تو برسد از سوى خداوند است و هر شرى که به تو برسد از خود توست، و تو را به پیامبرى براى مردمان فرستادهایم و خداوند گواهى را کافى است (79)
مَنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ وَمَنْ تَوَلَّى فَمَا أَرْسَلْنَاکَ عَلَیْهِمْ حَفِیظًا﴿80﴾
هرکس از پیامبر اطاعت کند در حقیقت از خداوند اطاعت کرده است، و هرکس سر پیچد [بدان] که تو را نگهبان ایشان نفرستادهایم (80)
وَیَقُولُونَ طَاعَةٌ فَإِذَا بَرَزُوا مِنْ عِنْدِکَ بَیَّتَ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ غَیْرَ الَّذِی تَقُولُ وَاللَّهُ یَکْتُبُ مَا یُبَیِّتُونَ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ وَکَفَى بِاللَّهِ وَکِیلًا ﴿81﴾
مىگویند سمعا و طاعة، ولى چون از نزد تو بیرون مىروند، گروهى از آنان شبانه چیزى جز آنچه تو گفتهاى مىسگالند و خداوند سگالش شبانهشان را مىنویسد، پس از آنان روى بگردان و بر خداوند توکل کن و خداوند کارسازى را کافى است (81)
أَفَلَا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَلَوْ کَانَ مِنْ عِنْدِ غَیْرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فِیهِ اخْتِلَافًا کَثِیرًا ﴿82﴾
آیا در [معانى] قرآن نمىاندیشند؟ و اگر از نزد کسى غیر از خدا بود، در آن اختلاف بسیار مىیافتند (82)
وَإِذَا جَاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُوا بِهِ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَى أُولِی الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِینَ یَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّیْطَانَ إِلَّا قَلِیلًا ﴿83﴾
و چون به ایشان خبرى که مایه آرامش یا نگرانى است برسد، آن را فاش مىسازند، حال آنکه اگر آن را به پیامبر و اولوالامر عرضه مىداشتند، آنگاه اهل استنباط ایشان، به [مصلحت] آن پى مىبردند، و اگر بخشش و رحمت الهى بر شما نبود، جز عدهاى اندکشمار همه از شیطان پیروى مىکردید (83)
فَقَاتِلْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ لَا تُکَلَّفُ إِلَّا نَفْسَکَ وَحَرِّضِ الْمُؤْمِنِینَ عَسَى اللَّهُ أَنْ یَکُفَّ بَأْسَ الَّذِینَ کَفَرُوا وَاللَّهُ أَشَدُّ بَأْسًا وَأَشَدُّ تَنْکِیلًا﴿84﴾
پس در راه خدا کارزار کن، تو عهدهدار کسى جز خود نیستى و مؤمنان را نیز [به کارزار] تشویق کن، چه بسا خداوند بلاى کافران را [از شما] بگرداند و عذاب الهى سختتر و خداوند سختگیرتر است (84)
مَنْ یَشْفَعْ شَفَاعَةً حَسَنَةً یَکُنْ لَهُ نَصِیبٌ مِنْهَا وَمَنْ یَشْفَعْ شَفَاعَةً سَیِّئَةً یَکُنْ لَهُ کِفْلٌ مِنْهَا وَکَانَ اللَّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ مُقِیتًا ﴿85﴾
هرکس که شفاعت پسندیدهاى کند از [خیر] آن نصیب برد و هرکس که شفاعت ناپسندیدهاى کند از [شر] آن نصیب برد، و خداوند بر هر چیز مقتدر است (85)
وَإِذَا حُیِّیتُمْ بِتَحِیَّةٍ فَحَیُّوا بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ حَسِیبًا ﴿86﴾
و چون شما را به تحیتى بنوازند، با تحیتى بهتر از آن، یا همانند آن، پاسخ دهید، که خداوند حسابگر همه چیز است (86)
اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ لَیَجْمَعَنَّکُمْ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ لَا رَیْبَ فِیهِ وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ حَدِیثًا ﴿87﴾
خداوند کسى است که خدایى جز او نیست، همو شما را در روز قیامت که در [فرارسیدن] آن شکى نیست، گرد مىآورد، و کیست از خدا راستگوتر (87)
فَمَا لَکُمْ فِی الْمُنَافِقِینَ فِئَتَیْنِ وَاللَّهُ أَرْکَسَهُمْ بِمَا کَسَبُوا أَتُرِیدُونَ أَنْ تَهْدُوا مَنْ أَضَلَّ اللَّهُ وَمَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ سَبِیلًا ﴿88﴾
از چیست که شما درباره منافقان دو گروه شدهاید و حال آنکه خداوند آنان را به خاطر کار و کردارشان سرنگون ساخته است، آیا مىخواهید کسى را که خداوند در گمراهىاش وانهاده است، رهنمایى کنید؟ و حال آنکه هرگز براى کسى که خداوند در گمراهىاش وانهاده، بیرون شدى نخواهى یافت (88)
وَدُّوا لَوْ تَکْفُرُونَ کَمَا کَفَرُوا فَتَکُونُونَ سَوَاءً فَلَا تَتَّخِذُوا مِنْهُمْ أَوْلِیَاءَ حَتَّى یُهَاجِرُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَخُذُوهُمْ وَاقْتُلُوهُمْ حَیْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَلَا تَتَّخِذُوا مِنْهُمْ وَلِیًّا وَلَا نَصِیرًا ﴿89﴾
[آنان] خوش دارند که شما نیز مانند ایشان کفر بورزید و در نتیجه همانند باشید، پس هیچکس از آنان را دوست نگیرید، مگر آنکه [همانند شما] در راه خدا هجرت کنند، و اگر رویگردان شدند، ایشان را هرجا که یافتید به اسارت بگیرید و بکشید و از آنان [براى خود] یار و یاور نگیرید (89)
إِلَّا الَّذِینَ یَصِلُونَ إِلَى قَوْمٍ بَیْنَکُمْ وَبَیْنَهُمْ مِیثَاقٌ أَوْ جَاءُوکُمْ حَصِرَتْ صُدُورُهُمْ أَنْ یُقَاتِلُوکُمْ أَوْ یُقَاتِلُوا قَوْمَهُمْ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَسَلَّطَهُمْ عَلَیْکُمْ فَلَقَاتَلُوکُمْ فَإِنِ اعْتَزَلُوکُمْ فَلَمْ یُقَاتِلُوکُمْ وَأَلْقَوْا إِلَیْکُمُ السَّلَمَ فَمَا جَعَلَ اللَّهُ لَکُمْ عَلَیْهِمْ سَبِیلًا ﴿90﴾
مگر کسانى که با قومى که بین شما و ایشان پیمانى هست، پیوند دارند، یا به نزد شما مىآیند و دلهایشان تنگ است از اینکه با شما یا با قوم خویش کارزار کنند، و اگر خدا مىخواست آنان را بر شما چیره مىساخت و با شما به کارزار برمىخاستند، ولى اگر از شما کناره گرفتند و با شما کارزار نکردند و از در تسلیم و اسلام وارد شدند، خداوند به شما اجازه مبارزه با آنان نمىدهد (90)
سَتَجِدُونَ آخَرِینَ یُرِیدُونَ أَنْ یَأْمَنُوکُمْ وَیَأْمَنُوا قَوْمَهُمْ کُلَّ مَا رُدُّوا إِلَى الْفِتْنَةِ أُرْکِسُوا فِیهَا فَإِنْ لَمْ یَعْتَزِلُوکُمْ وَیُلْقُوا إِلَیْکُمُ السَّلَمَ وَیَکُفُّوا أَیْدِیَهُمْ فَخُذُوهُمْ وَاقْتُلُوهُمْ حَیْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ وَأُولَئِکُمْ جَعَلْنَا لَکُمْ عَلَیْهِمْ سُلْطَانًا مُبِینًا ﴿91﴾
و دیگرانى را خواهید یافت که مىخواهند هم از شما در امان باشند، و هم از قوم خودشان، هر بار که به فتنه شرک بازگردانده شوند، در دام آن گرفتار آیند، ولى اگر از شما کناره نگرفتند و از در تسلیم و اسلام وارد نشدند، و دست از شما باز نداشتند، آنگاه هرجا که یافتیدشان به اسارت بگیرید و بکشید، اینانند که دست شما را در مبارزه با آنان باز گذاردهایم (91)
وَمَا کَانَ لِمُؤْمِنٍ أَنْ یَقْتُلَ مُؤْمِنًا إِلَّا خَطَأً وَمَنْ قَتَلَ مُؤْمِنًا خَطَأً فَتَحْرِیرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ وَدِیَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَى أَهْلِهِ إِلَّا أَنْ یَصَّدَّقُوا فَإِنْ کَانَ مِنْ قَوْمٍ عَدُوٍّ لَکُمْ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَتَحْرِیرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ وَإِنْ کَانَ مِنْ قَوْمٍ بَیْنَکُمْ وَبَیْنَهُمْ مِیثَاقٌ فَدِیَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَى أَهْلِهِ وَتَحْرِیرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ فَمَنْ لَمْ یَجِدْ فَصِیَامُ شَهْرَیْنِ مُتَتَابِعَیْنِ تَوْبَةً مِنَ اللَّهِ وَکَانَ اللَّهُ عَلِیمًا حَکِیمًا ﴿92﴾
و هیچ مؤمنى نباید هیچ مؤمنى را بکشد، مگر از روى خطا، و هرکس که مؤمنى را به خطا بکشد، بر اوست که [به کفاره] برده مؤمنى را آزاد کند و خونبهایى به خانواده او بدهد، مگر آنکه آنان درگذرند و ببخشند، و اگر [مقتول] مؤمن و از قومى باشد که دشمن شما هستند، [قاتل] باید برده مؤمنى را آزاد کند، و اگر [مقتول] از قومى باشد که بین شما و ایشان پیمانى هست، آنگاه [قاتل] باید خونبهایى به خانواده او [مقتول] بپردازد و برده مؤمنى آزاد کند، و کسى که [برده] نیابد بر اوست که دو ماه پیاپى روزه بگیرد، این توبهپذیرى خداوند است و خداوند داناى فرزانه است (92)
وَمَنْ یَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُتَعَمِّدًا فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِیهَا وَغَضِبَ اللَّهُ عَلَیْهِ وَلَعَنَهُ وَأَعَدَّ لَهُ عَذَابًا عَظِیمًا ﴿93﴾
و هرکس مؤمنى را عمدا بکشد، جزاى او جهنم است که جاودانه در آن بماند و خداوند بر او خشم گیرد و لعنتش کند و براى او عذابى عظیم آماده سازد (93)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا ضَرَبْتُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَتَبَیَّنُوا وَلَا تَقُولُوا لِمَنْ أَلْقَى إِلَیْکُمُ السَّلَامَ لَسْتَ مُؤْمِنًا تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا فَعِنْدَ اللَّهِ مَغَانِمُ کَثِیرَةٌ کَذَلِکَ کُنْتُمْ مِنْ قَبْلُ فَمَنَّ اللَّهُ عَلَیْکُمْ فَتَبَیَّنُوا إِنَّ اللَّهَ کَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرًا ﴿94﴾
اى مؤمنان چون در راه خدا سفر کنید، به درستى پرس و جو کنید، و به کسى که با شما از در تسلیم و اسلام وارد شود، مگویید که مؤمن نیستى تا بدین وسیله بهره دنیوى ببرید، چرا که غنایم بسیار در نزد خداوند است، در گذشته این گونه [بىپروا] بودید، ولى خداوند بر شما منت نهاد، پس به درستى پرس و جو کنید، که خداوند به آنچه مىکنید آگاه است (94)
لَا یَسْتَوِی الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ غَیْرُ أُولِی الضَّرَرِ وَالْمُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِینَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ عَلَى الْقَاعِدِینَ دَرَجَةً وَکُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَى وَفَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِینَ عَلَى الْقَاعِدِینَ أَجْرًا عَظِیمًا ﴿95﴾
جهادگریزان مؤمن، بجز آسیبمندان، با جهادگران به مال و جان در راه خدا برابر نیستند، خداوند جهادگران به مال و جان را بر جهادگریزان به مرتبتى برترى داده است، و همگان را خداوند وعده پاداش نیک [بهشت] داده است، و خداوند جهادگران را بر جهادگریزان به پاداشى عظیم برترى داده است (95)
دَرَجَاتٍ مِنْهُ وَمَغْفِرَةً وَرَحْمَةً وَکَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِیمًا ﴿96﴾
این درجات و آمرزش و رحمت از سوى اوست و خداوند آمرزگار مهربان است (96)
إِنَّ الَّذِینَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِکَةُ ظَالِمِی أَنْفُسِهِمْ قَالُوا فِیمَ کُنْتُمْ قَالُوا کُنَّا مُسْتَضْعَفِینَ فِی الْأَرْضِ قَالُوا أَلَمْ تَکُنْ أَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُوا فِیهَا فَأُولَئِکَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَسَاءَتْ مَصِیرًا ﴿97﴾
کسانى که فرشتگان جانشان را مىگیرند و آنان بر خود ستم روا داشتهاند، به ایشان گویند در چه حال بودید؟ گویند ما در سرزمین خود مستضعف بودیم، گویند آیا مگر زمین خداوند وسیع نبود که بتوانید در آن [به هر کجا که خواهید] هجرت کنید؟ سرا و سرانجام اینان جهنم است و چه بد سرانجامى است (97)
إِلَّا الْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ لَا یَسْتَطِیعُونَ حِیلَةً وَلَا یَهْتَدُونَ سَبِیلًا ﴿98﴾
مگر مردان و زنان و کودکان مستضعف که نمىتوانند چارهاى بیندیشند و راه به جایى نمىبرند (98)
فَأُولَئِکَ عَسَى اللَّهُ أَنْ یَعْفُوَ عَنْهُمْ وَکَانَ اللَّهُ عَفُوًّا غَفُورًا ﴿99﴾
اینان را باشد که خداوند ببخشاید و خداوند بخشاینده آمرزگار است (99)
وَمَنْ یُهَاجِرْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ یَجِدْ فِی الْأَرْضِ مُرَاغَمًا کَثِیرًا وَسَعَةً وَمَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ وَکَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِیمًا ﴿100﴾
و هر کس که در راه خدا هجرت کند، در روى زمین سرپناه بسیار و گشایش [در کار] مىیابد و هرکس که از خانه و کاشانه خویش به عزم هجرت در راه خدا و پیامبرش بیرون رود، سپس مرگش فرارسد، حقا که پاداش او بر خداوند است و خداوند آمرزگار مهربان است (100)
وَإِذَا ضَرَبْتُمْ فِی الْأَرْضِ فَلَیْسَ عَلَیْکُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَقْصُرُوا مِنَ الصَّلَاةِ إِنْ خِفْتُمْ أَنْ یَفْتِنَکُمُ الَّذِینَ کَفَرُوا إِنَّ الْکَافِرِینَ کَانُوا لَکُمْ عَدُوًّا مُبِینًا ﴿101﴾
و چون رهسپار سفر باشید، بر شما گناهى نیست که اگر مىترسید که مبادا کافران شما را در بلا افکنند، نماز خود را کوتاه کنید و به راستى که کافران آشکارا دشمن شما هستند (101)
وَإِذَا کُنْتَ فِیهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلَاةَ فَلْتَقُمْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ مَعَکَ وَلْیَأْخُذُوا أَسْلِحَتَهُمْ فَإِذَا سَجَدُوا فَلْیَکُونُوا مِنْ وَرَائِکُمْ وَلْتَأْتِ طَائِفَةٌ أُخْرَى لَمْ یُصَلُّوا فَلْیُصَلُّوا مَعَکَ وَلْیَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَأَسْلِحَتَهُمْ وَدَّ الَّذِینَ کَفَرُوا لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ أَسْلِحَتِکُمْ وَأَمْتِعَتِکُمْ فَیَمِیلُونَ عَلَیْکُمْ مَیْلَةً وَاحِدَةً وَلَا جُنَاحَ عَلَیْکُمْ إِنْ کَانَ بِکُمْ أَذًى مِنْ مَطَرٍ أَوْ کُنْتُمْ مَرْضَى أَنْ تَضَعُوا أَسْلِحَتَکُمْ وَخُذُوا حِذْرَکُمْ إِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْکَافِرِینَ عَذَابًا مُهِینًا ﴿102﴾
و چون در میان آنان بودى و خواستى براى آنان اقامه نماز کنى، باید گروهى از آنان با تو [به نماز] برخیزند و سلاحهاى خود را نیز برگیرند، و چون به سجده روند، گروه دیگر در پشت شما [ایستاده] باشند و سپس گروه دیگر که هنوز نماز نخواندهاند، پیش آیند و همراه تو نماز بگزارند و احتیاط خود را حفظ کنند و سلاحهاى خود را همراه داشته باشند، [چرا که] کافران خوش دارند که کاش شما از سلاحها و ساز و برگتان غافل باشید تا بناگاه به یک حمله بر شما بتازند، و بر شما گناهى نیست که اگر از یاران [یا موانع دیگر] در رنج یا بیمار بودید، سلاحهایتان را بر زمین بگذارید، ولى احتیاطتان را داشته باشید، خداوند براى کافران عذابى خوارکننده آماده ساخته است (102)
فَإِذَا قَضَیْتُمُ الصَّلَاةَ فَاذْکُرُوا اللَّهَ قِیَامًا وَقُعُودًا وَعَلَى جُنُوبِکُمْ فَإِذَا اطْمَأْنَنْتُمْ فَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ کَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ کِتَابًا مَوْقُوتًا﴿103﴾
و چون نمازتان را برگزار کردید، خداوند را [در همه حال] ایستاده و نشسته و بر پهلو خفته یاد کنید و چون امن و آسایش یافتید نماز را [به درستى] بر پا دارید، که نماز بر مؤمنان واجب [و عبادتى] زماندار است (103)
وَلَا تَهِنُوا فِی ابْتِغَاءِ الْقَوْمِ إِنْ تَکُونُوا تَأْلَمُونَ فَإِنَّهُمْ یَأْلَمُونَ کَمَا تَأْلَمُونَ وَتَرْجُونَ مِنَ اللَّهِ مَا لَا یَرْجُونَ وَکَانَ اللَّهُ عَلِیمًا حَکِیمًا ﴿104﴾
در پیگرد قوم مشرک، سستى نورزید [زیرا] اگر شما درد و رنجى کشیده باشید، آنان نیز همانند رنجى که شما مىبرید، رنج بردهاند، وانگهى شما امیدى به خداوند دارید که آنان ندارند، و خداوند داناى فرزانه است (104)
إِنَّا أَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْکُمَ بَیْنَ النَّاسِ بِمَا أَرَاکَ اللَّهُ وَلَا تَکُنْ لِلْخَائِنِینَ خَصِیمًا ﴿105﴾
ما کتاب آسمانى را به راستى و درستى بر تو نازل کردیم تا [بر مبناى آن و] به مدد آنچه خداوند به تو باز نموده است، بین مردم داورى کنى، و مدافع خیانتپیشگان مباش (105)
وَاسْتَغْفِرِ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ کَانَ غَفُورًا رَحِیمًا ﴿106﴾
و از خداوند آمرزش بخواه که خداوند آمرزگار مهربان است (106)
وَلَا تُجَادِلْ عَنِ الَّذِینَ یَخْتَانُونَ أَنْفُسَهُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ مَنْ کَانَ خَوَّانًا أَثِیمًا ﴿107﴾
و از کسانى که بر خود خیانت روا داشتهاند، دفاع مکن که خداوند خیانتگران گنهکار را دوست ندارد (107)
یَسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ وَلَا یَسْتَخْفُونَ مِنَ اللَّهِ وَهُوَ مَعَهُمْ إِذْ یُبَیِّتُونَ مَا لَا یَرْضَى مِنَ الْقَوْلِ وَکَانَ اللَّهُ بِمَا یَعْمَلُونَ مُحِیطًا ﴿108﴾
اینان با مردم پنهانکارى مىکنند، ولى نمىتوانند چیزى را از خداوند پنهان بدارند، چرا که او در زمانى که شبانه سخنان ناپسند مىگویند، همراه آنان است و خداوند به آنچه مىکنند چیره است (108)
هَا أَنْتُمْ هَؤُلَاءِ جَادَلْتُمْ عَنْهُمْ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا فَمَنْ یُجَادِلُ اللَّهَ عَنْهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَمْ مَنْ یَکُونُ عَلَیْهِمْ وَکِیلًا ﴿109﴾
بهوش باشید که گیریم شما از ایشان در زندگانى دنیا دفاع کردید، آنگاه در روز قیامت چه کسى از آنان در برابر خداوند دفاع مىکند یا چه کسى نگهبان ایشان است؟ (109)
وَمَنْ یَعْمَلْ سُوءًا أَوْ یَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ یَسْتَغْفِرِ اللَّهَ یَجِدِ اللَّهَ غَفُورًا رَحِیمًا ﴿110﴾
و هرکس بدى یا بر خویش ستم کند، سپس از خداوند آمرزش بخواهد، خدا را آمرزگارى مهربان مىیابد (110)
وَمَنْ یَکْسِبْ إِثْمًا فَإِنَّمَا یَکْسِبُهُ عَلَى نَفْسِهِ وَکَانَ اللَّهُ عَلِیمًا حَکِیمًا﴿111﴾
و هرکس مرتکب گناهى شود، به زیان خویش چنین کارى کرده است، و خداوند داناى فرزانه است (111)
وَمَنْ یَکْسِبْ خَطِیئَةً أَوْ إِثْمًا ثُمَّ یَرْمِ بِهِ بَرِیئًا فَقَدِ احْتَمَلَ بُهْتَانًا وَإِثْمًا مُبِینًا ﴿112﴾
و کسى که مرتکب خطا یا گناهى شود، سپس آن را به گردن بیگناهى بیندازد، زیر بار بهتان و گناهى آشکار رفته است (112)
وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکَ وَرَحْمَتُهُ لَهَمَّتْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ أَنْ یُضِلُّوکَ وَمَا یُضِلُّونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَمَا یَضُرُّونَکَ مِنْ شَیْءٍ وَأَنْزَلَ اللَّهُ عَلَیْکَ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَةَ وَعَلَّمَکَ مَا لَمْ تَکُنْ تَعْلَمُ وَکَانَ فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکَ عَظِیمًا ﴿113﴾
و اگر لطف و رحمت الهى در حق تو نبود، گروهى از ایشان کوشیده بودند که تو را گمراه کنند و در واقع کسى را جز خود را گمراه نکنند و کوچکترین زیانى به تو نرسانند و خداوند بر تو کتاب و حکمت نازل کرد و [به وحى خویش] به تو چیزى را که نمىدانستى آموخت و لطف الهى بر تو بسیار است (113)
لَا خَیْرَ فِی کَثِیرٍ مِنْ نَجْوَاهُمْ إِلَّا مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ أَوْ مَعْرُوفٍ أَوْ إِصْلَاحٍ بَیْنَ النَّاسِ وَمَنْ یَفْعَلْ ذَلِکَ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ فَسَوْفَ نُؤْتِیهِ أَجْرًا عَظِیمًا ﴿114﴾
در اغلب رازگویىهاى ایشان خیرى نیست، مگر آنکه کسى به صدقه یا به نیکوکارى یا اصلاح بین مردم بپردازد و هر کس که در طلب خشنودى خداوند چنین کارى کند، به زودى به او پاداش بزرگى خواهیم داد (114)
وَمَنْ یُشَاقِقِ الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ مَا تَبَیَّنَ لَهُ الْهُدَى وَیَتَّبِعْ غَیْرَ سَبِیلِ الْمُؤْمِنِینَ نُوَلِّهِ مَا تَوَلَّى وَنُصْلِهِ جَهَنَّمَ وَسَاءَتْ مَصِیرًا ﴿115﴾
و هرکس پس از آنکه حق و هدایت برایش آشکار شد با پیامبر مخالفت کند و راهى جز راه مسلمانان در پیش گیرد، او را با مراد خویش وامىگذاریم و به دوزخش در مىآوریم و چه بد سرانجامى است (115)
إِنَّ اللَّهَ لَا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَیَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِکَ لِمَنْ یَشَاءُ وَمَنْ یُشْرِکْ بِاللَّهِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا بَعِیدًا ﴿116﴾
خداوند [این گناه را] نمىآمرزد که برایش شریک قائل شوند، و جز این [هر گناهى] را براى هرکس که بخواهد مىآمرزد و هرکس به خداوند شرکورزد، دچار گمراهى دور و درازى شده است (116)
إِنْ یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ إِلَّا إِنَاثًا وَإِنْ یَدْعُونَ إِلَّا شَیْطَانًا مَرِیدًا ﴿117﴾
اینان به جاى خداوند جز مادگانى را نمىپرستند، و جز شیطان سرکش را پرستش نمىکنند (117)
لَعَنَهُ اللَّهُ وَقَالَ لَأَتَّخِذَنَّ مِنْ عِبَادِکَ نَصِیبًا مَفْرُوضًا ﴿118﴾
که خداوند او را گرفتار لعنت کرد و او گفت از بندگان تو سهم معینى برمىگیرم (118)
وَلَأُضِلَّنَّهُمْ وَلَأُمَنِّیَنَّهُمْ وَلَآمُرَنَّهُمْ فَلَیُبَتِّکُنَّ آذَانَ الْأَنْعَامِ وَلَآمُرَنَّهُمْ فَلَیُغَیِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ وَمَنْ یَتَّخِذِ الشَّیْطَانَ وَلِیًّا مِنْ دُونِ اللَّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَانًا مُبِینًا ﴿119﴾
و آنگاه آنان را به گمراهى مىکشانم و به [دام] آرزوهاى دور و دراز مىاندازم و مىفرمایمشان تا گوشهاى چارپایان را ببرند و مىفرمایمشان تا آفرینش الهى را دگرگون کنند، و هرکس که شیطان را به جاى خداوند دوست گیرد، آشکارا زیانکار شده است (119)
یَعِدُهُمْ وَیُمَنِّیهِمْ وَمَا یَعِدُهُمُ الشَّیْطَانُ إِلَّا غُرُورًا ﴿120﴾
به آنان وعده مىدهد و ایشان را به [دام] آرزو مىاندازد و شیطان وعدهاى جز فریب به آنان نمىدهد (120)
أُولَئِکَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَلَا یَجِدُونَ عَنْهَا مَحِیصًا ﴿121﴾
سرا و سرانجام ایشان جهنم است و گریزگاهى از آن ندارند (121)
وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَدًا وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ قِیلًا﴿122﴾
و کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته کردهاند، زودا که به بوستانهایى درآوریمشان که جویباران از فرودست آن جارى است [و] جاودانه در آنند، وعده الهى حق است و کیست راستگوتر از خدا؟ (122)
لَیْسَ بِأَمَانِیِّکُمْ وَلَا أَمَانِیِّ أَهْلِ الْکِتَابِ مَنْ یَعْمَلْ سُوءًا یُجْزَ بِهِ وَلَا یَجِدْ لَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِیًّا وَلَا نَصِیرًا ﴿123﴾
[وعده الهى] بر وفق آرزوهاى شما و آرزوهاى اهل کتاب نیست، هرکس مرتکب ناشایستى شود، جزاى آن را مىیابد و براى خود در برابر خداوند یار و یاورى نمىیابد (123)
وَمَنْ یَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِکَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَلَا یُظْلَمُونَ نَقِیرًا ﴿124﴾
و هرکس از زن و مرد که کارهاى شایسته کند و مؤمن باشد، وارد بهشت مىشود و به اندازه ذره ناچیزى نیز به آنان ستم نمىرود (124)
وَمَنْ أَحْسَنُ دِینًا مِمَّنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ وَاتَّبَعَ مِلَّةَ إِبْرَاهِیمَ حَنِیفًا وَاتَّخَذَ اللَّهُ إِبْرَاهِیمَ خَلِیلًا ﴿125﴾
چه کسى بهدینتر از کسى است که روى دل به درگاه خدا آورد و نیکوکار باشد و از آیین پاک ابراهیم پیروى کند و خداوند ابراهیم را [همچون] دوست خود برگرفته است (125)
وَلِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَکَانَ اللَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ مُحِیطًا﴿126﴾
آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است از آن خداوند است و خداوند بر همه چیز چیره است (126)
وَیَسْتَفْتُونَکَ فِی النِّسَاءِ قُلِ اللَّهُ یُفْتِیکُمْ فِیهِنَّ وَمَا یُتْلَى عَلَیْکُمْ فِی الْکِتَابِ فِی یَتَامَى النِّسَاءِ اللَّاتِی لَا تُؤْتُونَهُنَّ مَا کُتِبَ لَهُنَّ وَتَرْغَبُونَ أَنْ تَنْکِحُوهُنَّ وَالْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الْوِلْدَانِ وَأَنْ تَقُومُوا لِلْیَتَامَى بِالْقِسْطِ وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَیْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ کَانَ بِهِ عَلِیمًا ﴿127﴾
و از تو درباره زنان نظرخواهى مىکنند، بگو خداوند درباره آنان فتوا مىدهد -و نیز در آنچه از کتاب بر شما خوانده مىشود، آمده استکه [حکم او] درباره دختران یتیمى که حق مقرر آنان را نمىپردازید، و میل به ازدواج با آنان ندارید و نیز کودکان مستضعف [یتیم و محروم] این است که در حق یتیمان به عدل و انصاف بکوشید و هر خیرى که انجام دهید خداوند از آن آگاه است (127)
وَإِنِ امْرَأَةٌ خَافَتْ مِنْ بَعْلِهَا نُشُوزًا أَوْ إِعْرَاضًا فَلَا جُنَاحَ عَلَیْهِمَا أَنْ یُصْلِحَا بَیْنَهُمَا صُلْحًا وَالصُّلْحُ خَیْرٌ وَأُحْضِرَتِ الْأَنْفُسُ الشُّحَّ وَإِنْ تُحْسِنُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ کَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرًا ﴿128﴾
و اگر زنى از ناسازگارى یا رویگردانى شوهرش بیمناک باشد، بر آن دو گناهى نیست که بین خود صلحى کنند، و صلح بهتر است، و آزمندى در دلها خانه دارد، و اگر نیکوکارى و پارسایى کنید، خداوند به آنچه مىکنید آگاه است (128)
وَلَنْ تَسْتَطِیعُوا أَنْ تَعْدِلُوا بَیْنَ النِّسَاءِ وَلَوْ حَرَصْتُمْ فَلَا تَمِیلُوا کُلَّ الْمَیْلِ فَتَذَرُوهَا کَالْمُعَلَّقَةِ وَإِنْ تُصْلِحُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ کَانَ غَفُورًا رَحِیمًا ﴿129﴾
و هر قدر هم که بکوشید و بخواهید نمىتوانید بین زنان به عدل و انصاف رفتار کنید، پس [در میل به دیگرى] پا را از حد فراتر مگذارید تا همسر [پیشین] خود را بلاتکلیف بگذارید، و اگر به اصلاح بپردازید و تقوا پیشه کنید، [بدانید که] خداوند آمرزگارى مهربان است (129)
وَإِنْ یَتَفَرَّقَا یُغْنِ اللَّهُ کُلًّا مِنْ سَعَتِهِ وَکَانَ اللَّهُ وَاسِعًا حَکِیمًا ﴿130﴾
و اگر از هم جدا شوند خداوند هر یک را با توانگرى خویش بىنیاز گرداند، و خداوند گشایشگر فرزانه است (130)
وَلِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَلَقَدْ وَصَّیْنَا الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَإِیَّاکُمْ أَنِ اتَّقُوا اللَّهَ وَإِنْ تَکْفُرُوا فَإِنَّ لِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَکَانَ اللَّهُ غَنِیًّا حَمِیدًا ﴿131﴾
و آنچه در آسمانها و در زمین است از آن خداوند است و پیش از شما به اهل کتاب و [سپس] به خود شما سفارش کردیم که از خداوند پروا کنید، و اگر کفربورزید، [بدانید] آنچه در آسمانها و در زمین است از آن خداوند است و خداوند بىنیاز ستوده است (131)
وَلِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَکَفَى بِاللَّهِ وَکِیلًا ﴿132﴾
و آنچه در آسمانها و زمین است از آن خداوند است و خدا کارسازى را کافى است (132)
إِنْ یَشَأْ یُذْهِبْکُمْ أَیُّهَا النَّاسُ وَیَأْتِ بِآخَرِینَ وَکَانَ اللَّهُ عَلَى ذَلِکَ قَدِیرًا﴿133﴾
اى مردم اگر [خدا] بخواهد شما را [از میان] مىبرد و دیگرانى را [پدید] مىآورد و خداوند بر این کار تواناست (133)
مَنْ کَانَ یُرِیدُ ثَوَابَ الدُّنْیَا فَعِنْدَ اللَّهِ ثَوَابُ الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ وَکَانَ اللَّهُ سَمِیعًا بَصِیرًا ﴿134﴾
هرکس ثواب دنیوى مىخواهد [بداند که] ثواب دنیوى و اخروى نزد خداوند است و خدا شنواى داناست (134)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُونُوا قَوَّامِینَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاءَ لِلَّهِ وَلَوْ عَلَى أَنْفُسِکُمْ أَوِ الْوَالِدَیْنِ وَالْأَقْرَبِینَ إِنْ یَکُنْ غَنِیًّا أَوْ فَقِیرًا فَاللَّهُ أَوْلَى بِهِمَا فَلَا تَتَّبِعُوا الْهَوَى أَنْ تَعْدِلُوا وَإِنْ تَلْوُوا أَوْ تُعْرِضُوا فَإِنَّ اللَّهَ کَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرًا ﴿135﴾
اى مؤمنان به عدل و داد برخیزید و در راه رضاى خدا شاهد باشید [و شهادت دهید] ولو آنکه به زیان خودتان یا پدر و مادر و خویشاوندانتان باشد، [خواهان گواهى] چه توانگر چه تهیدست باشد، خداوند بر آنان مهربانتر است، پس از هواى نفس پیروى مکنید که از حق عدول کنید، و اگر زبان بازى کنید یا تن زنید [بدانید که] خداوند به آنچه مىکنید آگاه است (135)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالْکِتَابِ الَّذِی نَزَّلَ عَلَى رَسُولِهِ وَالْکِتَابِ الَّذِی أَنْزَلَ مِنْ قَبْلُ وَمَنْ یَکْفُرْ بِاللَّهِ وَمَلَائِکَتِهِ وَکُتُبِهِ وَرُسُلِهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا بَعِیدًا ﴿136﴾
اى کسانى که ایمان آوردهاید، به خداوند و پیامبر او و کتابى که بر پیامبرش فرو فرستاده است و کتابى که از پیش منازل کرده است، ایمان بیاورید و هرکس به خداوند و فرشتگانش و کتابهایش و پیامبرانش و روز بازپسین، کفر بورزد، به گمراهى دور و درازى افتاده است (136)
إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا ثُمَّ کَفَرُوا ثُمَّ آمَنُوا ثُمَّ کَفَرُوا ثُمَّ ازْدَادُوا کُفْرًا لَمْ یَکُنِ اللَّهُ لِیَغْفِرَ لَهُمْ وَلَا لِیَهْدِیَهُمْ سَبِیلًا ﴿137﴾
کسانى که ایمان آوردند، سپس کفرورزیدند، سپس ایمان آوردند، و دوباره کفرورزیدند و سپس بر کفر خود افزودند، خداوند در مقام آمرزش آنان نیست و راهى به ایشان نمىنمایاند (137)
بَشِّرِ الْمُنَافِقِینَ بِأَنَّ لَهُمْ عَذَابًا أَلِیمًا ﴿138﴾
منافقان را خبر ده که عذاب دردناکى [در پیش] دارند (138)
الَّذِینَ یَتَّخِذُونَ الْکَافِرِینَ أَوْلِیَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِینَ أَیَبْتَغُونَ عِنْدَهُمُ الْعِزَّةَ فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِیعًا ﴿139﴾
کسانى که کافران را به جاى مؤمنان دوست خود مىگیرند، آیا در نزد آنان عزت مىجویند، در حالى که هر چه عزت است، نزد خداوند است (139)
وَقَدْ نَزَّلَ عَلَیْکُمْ فِی الْکِتَابِ أَنْ إِذَا سَمِعْتُمْ آیَاتِ اللَّهِ یُکْفَرُ بِهَا وَیُسْتَهْزَأُ بِهَا فَلَا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّى یَخُوضُوا فِی حَدِیثٍ غَیْرِهِ إِنَّکُمْ إِذًا مِثْلُهُمْ إِنَّ اللَّهَ جَامِعُ الْمُنَافِقِینَ وَالْکَافِرِینَ فِی جَهَنَّمَ جَمِیعًا ﴿140﴾
و در کتاب بر شما نازل کرده است که چون بشنوید که به آیات الهى کفر مىورزند و آنها را به ریشخند مىگیرند، با آنان منشینید تا به سخن دیگرى جز آن بپردازند، چرا که در این صورت شما نیز مانند آنان خواهید بود، [بدانید که] خداوند گردآورنده منافقان و کافران یکجا در جهنم است (140)
الَّذِینَ یَتَرَبَّصُونَ بِکُمْ فَإِنْ کَانَ لَکُمْ فَتْحٌ مِنَ اللَّهِ قَالُوا أَلَمْ نَکُنْ مَعَکُمْ وَإِنْ کَانَ لِلْکَافِرِینَ نَصِیبٌ قَالُوا أَلَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَیْکُمْ وَنَمْنَعْکُمْ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ فَاللَّهُ یَحْکُمُ بَیْنَکُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَلَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا ﴿141﴾
[آرى] همانها که مترصد شما هستند، پس اگر پیروزىاى از جانب خداوند نصیب شما شود مىگویند مگر ما همراه [و پشتیبان] شما نبودیم؟ و اگر کافران نصیبى برند [به آنان] گویند مگر ما بر شما دست نداشتیم و دست مسلمانان را از شما دور نداشتیم؟ و خداوند روز قیامت در میان شما [و ایشان] داورى خواهد کرد، و خداوند هرگز کافران را به مؤمنان سلطه نمىدهد (141)
إِنَّ الْمُنَافِقِینَ یُخَادِعُونَ اللَّهَ وَهُوَ خَادِعُهُمْ وَإِذَا قَامُوا إِلَى الصَّلَاةِ قَامُوا کُسَالَى یُرَاءُونَ النَّاسَ وَلَا یَذْکُرُونَ اللَّهَ إِلَّا قَلِیلًا ﴿142﴾
منافقان مىخواهند به خدا نیرنگ بزنند، و حال آنکه خداوند به آنان [به جزاى عملشان] نیرنگ مىزند، و [اینان] چون به نماز برخیزند کسلوار برخیزند، [و] با مردم ریاکارى کنند و خدا را جز اندکى یاد نمىکنند (142)
مُذَبْذَبِینَ بَیْنَ ذَلِکَ لَا إِلَى هَؤُلَاءِ وَلَا إِلَى هَؤُلَاءِ وَمَنْ یُضْلِلِ اللَّهُ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ سَبِیلًا ﴿143﴾
در این میان [بین کفر و ایمان] سرگشتهاند، نه جزو آنان [مؤمنان] و نه جزو اینان [نامؤمنان]، و هرکس که خداوند در گمراهى واگذاردش، هرگز براى او بیرون شدى نخواهى یافت (143)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الْکَافِرِینَ أَوْلِیَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِینَ أَتُرِیدُونَ أَنْ تَجْعَلُوا لِلَّهِ عَلَیْکُمْ سُلْطَانًا مُبِینًا ﴿144﴾
اى مؤمنان کافران را به جاى مؤمنان، دوست نگیرید، آیا مىخواهید در پیشگاه خداوند حجت را بر خود تمام کنید؟ (144)
إِنَّ الْمُنَافِقِینَ فِی الدَّرْکِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ نَصِیرًا ﴿145﴾
منافقان در طبقه زیرین جهنم جاى دارند و هرگز براى آنان یاورى نخواهى یافت (145)
إِلَّا الَّذِینَ تَابُوا وَأَصْلَحُوا وَاعْتَصَمُوا بِاللَّهِ وَأَخْلَصُوا دِینَهُمْ لِلَّهِ فَأُولَئِکَ مَعَ الْمُؤْمِنِینَ وَسَوْفَ یُؤْتِ اللَّهُ الْمُؤْمِنِینَ أَجْرًا عَظِیمًا ﴿146﴾
مگر کسانى که توبه و درستکارى کنند و به خداوند پناه برند و دین خویش را براى خدا خالص سازند، اینان در زمره مؤمنانند و خداوند به زودى به مؤمنان پاداش بزرگى مىبخشد (146)
مَا یَفْعَلُ اللَّهُ بِعَذَابِکُمْ إِنْ شَکَرْتُمْ وَآمَنْتُمْ وَکَانَ اللَّهُ شَاکِرًا عَلِیمًا﴿147﴾
اگر شکر کنید و ایمان ورزید خداوند را با عذاب شما چه کار؟ و خداوند قدردان داناست (147)
