- 3495
- 1000
- 1000
- 1000
قسمت 30 : مخارج حروف
استاد ستوده نیا در این برنامه درباره مخرج حرف لام توضیح می دهند.
اگر کسی بخواهد قرآن را عربی بخواند باید با علم تجوید آشنا شود.
مخرج سوم: زبان
زبان دارای ده مخرج برای هجده حرف می باشد. از قبیل:
1. عقب زبان (دورترین مکان و که به حلق می رسد) با قسمتی از کام دهان که مقابل آن است: محل تولید حرف قاف (ق).
2. عقب زبان قبل از مخرج حرف قاف با اندکی از بخش روبرویی کام دهان: محل تولید حرف کاف (ک) و مخرج حرف کاف، از محل تولید قاف به دهان نزدیک تر می باشد.
3. وسط زبان با بخش روبرویی لثه ی بالایی: محل تولید سه حرف؛ جیم، شین و یاء غیر مدی. (ج – ش - ی).
یاء غیر مدی همان یاء متحرک یا یاء ساکنی است که پیش از آن کسره نباشد.
ممکن است مخرج جیم با چسباندن آرام وسط زبان به لثه ی بالایی صورت گیرد اما برای یاء و شین باید فاصله وجود داشته باشد.
4. یکی از دو کناره ی زبان با قسمتی از دندان های آسیا که موازی آن است: محل تولید دقیق ترین حروف عربی از لحاظ تلفظ که همان حرف ضاد (ض) است. خروج ضاد از کناره ی چپ زبان آسان تر و رایج تر از کناره ی راست می باشد.
5. یکی از دو کناره ی زبان (یا هردو) با قسمتی از لثه ی دندان های بالایی روبروی آن (لثه ی دندان های ضاحکه، نیش، پیش و پیشین): محل تولید حرف لام (ل).
بعضی باور دارند که تولید حرف لام از یکی از کناره ها است و از کناره ی چپ آسان تر است. بعضی دیگر می گویند تولید آن از هر دو کناره ممکن است.
6. کناره ی زبان با بخشی از لثه ی دندان های بالا: محل تولید حرف نون (ن).
7. کناره ی زبان و بخشی از پشت آن و بخش مقابل آن از لثه ی دندان های بالا: مکان تولید حرف راء (ر)، و مخرج حرف راء به محل تولید حرف نون نزدیک است جز آنکه به پشت زبان داخل می شود.
8. کناره ی زبان با ریشه های دندان های پیش بالایی: مکان تولید حرف طاء، دال و تاء (ط – د – ت)، و مخرج طاء از دورترین بوده و سپس زیر آن دال و سپس تاء.
9. کناره ی زبان و بالای دندان های پیش بالا: (با باقی نهادن شکاف کوچکی بین سطح زبان و سقف دهان برای فرار هوا از آن میان): محل تولید حرف سین، صاد و زا (س – ص – ز).
10. کناره ی زبان و لبه های دندان های پیشین بالایی: محل تولید ثاء، ذال و ظاء (ث – ذ -ظ).
اگر کسی بخواهد قرآن را عربی بخواند باید با علم تجوید آشنا شود.
مخرج سوم: زبان
زبان دارای ده مخرج برای هجده حرف می باشد. از قبیل:
1. عقب زبان (دورترین مکان و که به حلق می رسد) با قسمتی از کام دهان که مقابل آن است: محل تولید حرف قاف (ق).
2. عقب زبان قبل از مخرج حرف قاف با اندکی از بخش روبرویی کام دهان: محل تولید حرف کاف (ک) و مخرج حرف کاف، از محل تولید قاف به دهان نزدیک تر می باشد.
3. وسط زبان با بخش روبرویی لثه ی بالایی: محل تولید سه حرف؛ جیم، شین و یاء غیر مدی. (ج – ش - ی).
یاء غیر مدی همان یاء متحرک یا یاء ساکنی است که پیش از آن کسره نباشد.
ممکن است مخرج جیم با چسباندن آرام وسط زبان به لثه ی بالایی صورت گیرد اما برای یاء و شین باید فاصله وجود داشته باشد.
4. یکی از دو کناره ی زبان با قسمتی از دندان های آسیا که موازی آن است: محل تولید دقیق ترین حروف عربی از لحاظ تلفظ که همان حرف ضاد (ض) است. خروج ضاد از کناره ی چپ زبان آسان تر و رایج تر از کناره ی راست می باشد.
5. یکی از دو کناره ی زبان (یا هردو) با قسمتی از لثه ی دندان های بالایی روبروی آن (لثه ی دندان های ضاحکه، نیش، پیش و پیشین): محل تولید حرف لام (ل).
بعضی باور دارند که تولید حرف لام از یکی از کناره ها است و از کناره ی چپ آسان تر است. بعضی دیگر می گویند تولید آن از هر دو کناره ممکن است.
6. کناره ی زبان با بخشی از لثه ی دندان های بالا: محل تولید حرف نون (ن).
7. کناره ی زبان و بخشی از پشت آن و بخش مقابل آن از لثه ی دندان های بالا: مکان تولید حرف راء (ر)، و مخرج حرف راء به محل تولید حرف نون نزدیک است جز آنکه به پشت زبان داخل می شود.
8. کناره ی زبان با ریشه های دندان های پیش بالایی: مکان تولید حرف طاء، دال و تاء (ط – د – ت)، و مخرج طاء از دورترین بوده و سپس زیر آن دال و سپس تاء.
9. کناره ی زبان و بالای دندان های پیش بالا: (با باقی نهادن شکاف کوچکی بین سطح زبان و سقف دهان برای فرار هوا از آن میان): محل تولید حرف سین، صاد و زا (س – ص – ز).
10. کناره ی زبان و لبه های دندان های پیشین بالایی: محل تولید ثاء، ذال و ظاء (ث – ذ -ظ).
