- 644
- 1000
- 1000
- 1000
قسمت 11 ، وقف قبیح
استاد محمدزاده در این برنامه درباره وقف قبیح توضیح می دهند.
همچنین جهت یادآوری بر دروس گذشته مروری خواهند داشت.
ابتداى غیرجایز (قبیح )
و آن ابـتدا نمودن از عبارتى است که موجب تغییر و خلل در معناى منظور از آیه مى شود، که خود دو نوع است :
1 ـ ابـتـدا نـمـودن از عبارتى که از نظر لفظى و معنوى ، وابسته به پیش از خوداست ، مانند: ابتدا کـردن بـه (ابـى لـهـب وتـب ) ، روشن است که هیچگاه جمله عربى با اسم مجرور شروع نمى شود، پس معلوم مى شود که عامل جر درابى لهب ، در عبارت قبل است ، و آن کلمه (یدا) است که به آن اضافه شده است .
2 ـ ابـتـدا کـردن بـه عبارتى که موجب پیدایش معنایى مى شود که خلاف منظوراصلى آیه است ، مانند موارد زیر: (اتخذ اللّه ولدا). (بقره (2)، آیه 116).
(ان اللّه فقیر ونحن اغنیء). (آل عمران (3)، آیه 181).
(نحن ابنء اللّه واحباؤه ). (مائده (5)، آیه 18).
(ان اللّه هو المسیح ). (همان ، آیه 72).
(ید اللّه مغلولة ). (همان ، آیه 64).
(ان اللّه ثالث ثلاثة ). (همان ، آیه 73).
(لا اعبد الذى فطرنى ). (یس (36)، آیه 22).
معمولا ابتداکردن به کلمه مابعد وقف حسن و قبیح ، غیرجایز است . حال اگر قارى بر موردى وقف کرد که وقفش حسن است ، و یا اضطرارا بر قبیح وقف کرد،چنانچه راءس آیه نباشد، باید برگردد و از جـاى مـناسب آغاز کند، به طور مثال ،وقتى قارى آیه 29 سوره بقره : (هو الذى خلق لکم ما فى الارض جـمـیـعـا ثم استوى الى الس مء فسویهن سبع سموات وهو بکل شى ء علیم ) تلاوت مى کند ونـفـسـش یـارى نمى دهد که در (سموات ) وقف کند، و به ناچار در (فسویهن ) وقف مى کند، باید مـجـددا از کـلمه اى آغاز کند که وافى به مقصود باشد، و بر اوست که از (ثم استوى ) آغاز نماید، و اگر از (الى السمء) شروع کند، این ابتدا،مخل غرض و قبیح خواهد بود.
و یا وقتى آیه 3 سوره فاطر: (یا ایها الناس اذکروا نعمت اللّه علیکم هل من خالق غیر اللّه یرزقکم من السمء والارض لا اله الا هو فانى تؤفکون ) را تلاوت مى کند و در (یرزقکم ) وقف مى کند، موقع شروع کـردن بر او لازم است که از (هل من خالق ) آغاز کند، و اگر از (غیر اللّه یرزقکم ) ابتدا کند، معناى فاسد و زشتى راتداعى خواهد کرد.
و یـا اگر کسى در آیه 1 سوره ممتحنه : (وقد کفروا بما جءکم من الحق یخرجون الرسول وایاکم ان تؤمنوا باللّه ربکم )، بر کلمه (الرسول ) وقف کند، باید از(یخرجون ) آغاز کند، و اگر از (وایاکم ) آغاز کند، این معناى فاسد را مى دهد که :(بر حذر باشید از ایمان به خدا).
همچنین جهت یادآوری بر دروس گذشته مروری خواهند داشت.
ابتداى غیرجایز (قبیح )
و آن ابـتدا نمودن از عبارتى است که موجب تغییر و خلل در معناى منظور از آیه مى شود، که خود دو نوع است :
1 ـ ابـتـدا نـمـودن از عبارتى که از نظر لفظى و معنوى ، وابسته به پیش از خوداست ، مانند: ابتدا کـردن بـه (ابـى لـهـب وتـب ) ، روشن است که هیچگاه جمله عربى با اسم مجرور شروع نمى شود، پس معلوم مى شود که عامل جر درابى لهب ، در عبارت قبل است ، و آن کلمه (یدا) است که به آن اضافه شده است .
2 ـ ابـتـدا کـردن بـه عبارتى که موجب پیدایش معنایى مى شود که خلاف منظوراصلى آیه است ، مانند موارد زیر: (اتخذ اللّه ولدا). (بقره (2)، آیه 116).
(ان اللّه فقیر ونحن اغنیء). (آل عمران (3)، آیه 181).
(نحن ابنء اللّه واحباؤه ). (مائده (5)، آیه 18).
(ان اللّه هو المسیح ). (همان ، آیه 72).
(ید اللّه مغلولة ). (همان ، آیه 64).
(ان اللّه ثالث ثلاثة ). (همان ، آیه 73).
(لا اعبد الذى فطرنى ). (یس (36)، آیه 22).
معمولا ابتداکردن به کلمه مابعد وقف حسن و قبیح ، غیرجایز است . حال اگر قارى بر موردى وقف کرد که وقفش حسن است ، و یا اضطرارا بر قبیح وقف کرد،چنانچه راءس آیه نباشد، باید برگردد و از جـاى مـناسب آغاز کند، به طور مثال ،وقتى قارى آیه 29 سوره بقره : (هو الذى خلق لکم ما فى الارض جـمـیـعـا ثم استوى الى الس مء فسویهن سبع سموات وهو بکل شى ء علیم ) تلاوت مى کند ونـفـسـش یـارى نمى دهد که در (سموات ) وقف کند، و به ناچار در (فسویهن ) وقف مى کند، باید مـجـددا از کـلمه اى آغاز کند که وافى به مقصود باشد، و بر اوست که از (ثم استوى ) آغاز نماید، و اگر از (الى السمء) شروع کند، این ابتدا،مخل غرض و قبیح خواهد بود.
و یا وقتى آیه 3 سوره فاطر: (یا ایها الناس اذکروا نعمت اللّه علیکم هل من خالق غیر اللّه یرزقکم من السمء والارض لا اله الا هو فانى تؤفکون ) را تلاوت مى کند و در (یرزقکم ) وقف مى کند، موقع شروع کـردن بر او لازم است که از (هل من خالق ) آغاز کند، و اگر از (غیر اللّه یرزقکم ) ابتدا کند، معناى فاسد و زشتى راتداعى خواهد کرد.
و یـا اگر کسى در آیه 1 سوره ممتحنه : (وقد کفروا بما جءکم من الحق یخرجون الرسول وایاکم ان تؤمنوا باللّه ربکم )، بر کلمه (الرسول ) وقف کند، باید از(یخرجون ) آغاز کند، و اگر از (وایاکم ) آغاز کند، این معناى فاسد را مى دهد که :(بر حذر باشید از ایمان به خدا).
