- 1604
- 1000
- 1000
- 1000
درس چهل و پنجم - صفت صفیر ، قلقله ، تکریر
استاد یاریگل در این برنامه از آموزش تجوید به مبحث صفت صفیر ، قلقله و تکریر می پردازند...
صفات فرعی حروف – صفت تفشّی
صفت «تفشی» در لغت به معنای «فاش شدن – انتشار – پخش شدن» است.
معنای تجویدی تفشّی عبارتست از :
«انتشار هوا در فضای دهان هنگام تلفظ حرف»
«تفشّی» صفت ویژه حرف «ش» است.
با توجه به این صفت نباید در هنگام تلفظ آن تمامی فشار هوا در جلوی دندان ها متمرکز شود ؛ چرا که بوی «س» به خود می گیرد.بلکه صدای آن باید در سطح زبان پخش گردد.
هنگام تلفظ این حرف ، سطح میان زبان ، درحالی به سخت کام نزدیک می شود که دارای شیار است.
اما تفاوت آن با شیار زبان به هنگام تلفظ «س» این است که در «س» شیار، تنگ تر و عمیق تر است و فاصله ی آن نیز با قسمت مقابلش ، کمتر است. حال آنکه در «ش»، شیار کم عمق تر و سطح زبان گسترده تر و فاصله ی آن با سخت کام ، کمی بیشتر است.
صفات فرعی حروف – صفت تکریر
به معنای «تکرار کردن» آمده است. و در اصطلاح تجوید، عبارتست از :
«قابلیت تکرار بسیار سریع حرف»
این صفت فقط در حرف «ر» وجود دارد . مانند تکرار راء در کلمه «مَرَّه» به صورت «مَررررَه»! در اثر ارتعاش بسیار سریع نوک زبان.
این صفت تنعا صفتی است که مقصود از ذکر آن ، احتراز و خودداری از انجام آن است!به ویژه هنگامی که راء ساکن یا مشدّد باشد.مانند : وَالاَرضَ – تَرمی – اَلرَّحمنِ – ذُو مَرَّه
صفات فرعی حروف – صفت انحراف
در لغت به معنای «میل – عدول» و در تجوید عبارتست از :
«میل و انحراف حرف از مخرجش به سوی مخرج دیگر»
البته انحراف به سوی صفات دیگر نیز ذکر شده است.
دو حرف «ل – ر» را دارای صفت انحراف دانسته اند. گویند صدای «ل» از مخرج خود به کنار زبان (به سوی مخرج ضاد) منحرف می شود و «ر» نیز به پشت زبان و به سوی مخرج «ل» و گاهی «ی» منحرف می گردد.
صفات فرعی حروف – صفت تفشّی
صفت «تفشی» در لغت به معنای «فاش شدن – انتشار – پخش شدن» است.
معنای تجویدی تفشّی عبارتست از :
«انتشار هوا در فضای دهان هنگام تلفظ حرف»
«تفشّی» صفت ویژه حرف «ش» است.
با توجه به این صفت نباید در هنگام تلفظ آن تمامی فشار هوا در جلوی دندان ها متمرکز شود ؛ چرا که بوی «س» به خود می گیرد.بلکه صدای آن باید در سطح زبان پخش گردد.
هنگام تلفظ این حرف ، سطح میان زبان ، درحالی به سخت کام نزدیک می شود که دارای شیار است.
اما تفاوت آن با شیار زبان به هنگام تلفظ «س» این است که در «س» شیار، تنگ تر و عمیق تر است و فاصله ی آن نیز با قسمت مقابلش ، کمتر است. حال آنکه در «ش»، شیار کم عمق تر و سطح زبان گسترده تر و فاصله ی آن با سخت کام ، کمی بیشتر است.
صفات فرعی حروف – صفت تکریر
به معنای «تکرار کردن» آمده است. و در اصطلاح تجوید، عبارتست از :
«قابلیت تکرار بسیار سریع حرف»
این صفت فقط در حرف «ر» وجود دارد . مانند تکرار راء در کلمه «مَرَّه» به صورت «مَررررَه»! در اثر ارتعاش بسیار سریع نوک زبان.
این صفت تنعا صفتی است که مقصود از ذکر آن ، احتراز و خودداری از انجام آن است!به ویژه هنگامی که راء ساکن یا مشدّد باشد.مانند : وَالاَرضَ – تَرمی – اَلرَّحمنِ – ذُو مَرَّه
صفات فرعی حروف – صفت انحراف
در لغت به معنای «میل – عدول» و در تجوید عبارتست از :
«میل و انحراف حرف از مخرجش به سوی مخرج دیگر»
البته انحراف به سوی صفات دیگر نیز ذکر شده است.
دو حرف «ل – ر» را دارای صفت انحراف دانسته اند. گویند صدای «ل» از مخرج خود به کنار زبان (به سوی مخرج ضاد) منحرف می شود و «ر» نیز به پشت زبان و به سوی مخرج «ل» و گاهی «ی» منحرف می گردد.
