- 464
سوره مبارکه مجادله
ترجمه خواندنی قرآن با نگاه تفسیری و پیام رسان برای نوجوانان و جوانان اثر حجت الاسلام علی ملکی، با صدای علی همت مومیوند
58. مجادله
به نام خدای بزرگوار مهربان
خدا درخواستِ آن زنى را که پیش تو از شوهرش گِله می‌کرد و به خدا شکایت می‌بُرد، شنید و پاسخ داد. بله، خدا گفت‌وگویتان را مى‌شنود؛ چون‌که خدا شنوای بیناست. 1
کسانی که زنانشان را ظِهار مى‌‌کنند، یعنی آنان را مادر خودشان فرض می‌کنند، بدانند که آنان با این کار در حکم مادرانشان نمی‌شوند. مادرانشان فقط همانانی‌اند که آن‌ها را به دنیا آورده‌اند. بله، این‌قبیل مردها حرف زشت و نادرستی می‌زنند. در عوض، خدا خطابخشِ باگذشت است. 2
البته کسانی که زنانشان را ظِهار کنند و بعدش از حرف خودشان برگردند، باید قبل از اینکه با هم هم‌بستر بشوند، یک برده آزاد کنند. این دستوری است که به آن سفارش می‌شوید و خدا از کارهایتان آگاه است. 3
هرکس نمی‌تواند برده‌ای آزاد کند، قبل از هم‌بستری باید دو ماهِ پشت‌سرِهم روزه بگیرد. اگر توان آن را هم ندارد، به شصت فقیر هر کدام یک وعده غذا بدهد. این احکام برای آن است که به خدا و رسولش ایمان واقعی پیدا کنید. این‌ها خط‌قرمزهای خداست. آن‌هایی که این خط‌قرمزها را قبول ندارند، عذابی زجرآور دارند. 4
بله، با وجود فرستادن آیه‌هایی به این روشنی، کسانی که با خدا و رسولش درمی‌افتند، خوار و مغلوب می‌شوند؛ همان‌طورکه امثالشان در گذشته خوار و مغلوب شدند. عذابی خفت‌بار هم نصیب چنین بی‌دین‌هایی می‌شود، 5
در روزی که خدا دوباره همه‌شان را زنده می‌کند و از آنچه کرده‌اند، باخبرشان می‌سازد؛ همان کارهایی که خدا یکی‌یکی ثبتشان کرده است، ولی خودشان فراموش کرده‌اند. خدا شاهد همه چیز است. 6
مگر ندیدی که خدا هرچه در آسمان‌ها و زمین است، می‌داند. هر حرف درِگوشی بین سه نفر ردوبدل می‌شود، چهارمی‌شان اوست و بین پنج نفر باشد، ششمی‌شان اوست و چه کمتر از آن چه بیشتر، به‌هرحال او با آن‌هاست، هر جا که باشند! آن‌وقت، روز قیامت باخبرشان می‌کند که چه کرده‌اند. آخر، خدا هر چیزی را می‌داند. 7
مگر ندیدی کسانی که از درِگوشی حرف‌زدن نهی شده‌اند، دوباره همان کاری را می‌کنند که از آن نهی شده‌اند؟! و دربارۀ سهل‌انگاری و گردنکشی در برابر خدا و نافرمانی از پیامبر، حرف‌های درِگوشی می‌زنند؟! وقتی هم پیشت می‌آیند، طوری بی‌ادبانه به تو سلام می‌کنند که خدا آن‌طور به تو سلام نکرده است. در دل هم می‌گویند: «برای این طرز حرف‌زدنمان، چرا خدا همین الان عذابمان نمی‌کند؟!» البته همان جهنمی که در آن سرخ‌وسوخته می‌شوند، برایشان بس است و آن بد سرانجامی است! 8
مسلمانان! وقتی می‌خواهید درِگوشی حرف بزنید، دربارۀ سهل‌انگاری و گردنکشی و نافرمانی از پیامبر درِگوشی حرف نزنید؛ بلکه دربارۀ خوبی و مراقبت‌ازرفتار درِگوشی حرف بزنید. در حضور خدایی مراقب حرف‌هایتان باشید که شما را دسته‌جمعی به محضرش می‌برند. 9
حرف‌های درِگوشیِ منافقانه، کار شیطان است تا مسلمانان را ناراحت کند؛ هرچند بی‌اجازۀ خدا نمی‌تواند به آن‌ها ضرری بزند. البته مسلمانان هم فقط باید به خدا توکل کنند. 10
مسلمانان! هر وقت به شما گفته شود: «در مجالس، جا باز کنید تازه‌واردها بنشینند»، جا باز کنید تا خدا هم گره‌های زندگی‌تان را باز کند. هر وقت هم گفته شود: «بلند شوید آن‌ها بنشینند»، بلند شوید تا خدا مسلمانان معمولیِ شما را یک درجه بالاتر ببرد و افراد بامعرفت را چندین درجه. خدا از کارهایتان آگاه است. 11
مسلمانان! وقتی می‌خواهید با پیامبر درِگوشی حرف بزنید، قبلش صدقه‌ای بدهید. این کار به خیر و صلاح شماست. اگر هم چیزی برای صدقه‌دادن پیدا نکردید، ایراد ندارد. خدا آمرزندۀ مهربان است. 12
نگران شُدید که قبل از صحبت درِگوشی باید صدقه‌ای بدهید؟! حالا که هیچ کدامتان این کار را نکردید و خدا هم به شما لطف کرد و این دستور را برداشت، مثل گذشته نماز را با آدابش بخوانید و زکات بدهید و گوش‌به‌فرمان خدا و رسولش باشید. بله، خدا آگاه است که چه می‌کنید. 13
مگر ندیدی منافق‌هایی را که با یهودی‌ها طرح دوستی ریخته‌اند؟! همان یهودی‌هایی که گرفتار خشم خدایند! چنین منافق‌هایی نه جزو شما مسلمان‌هایند و نه جزو یهودی‌ها. آن‌ها آگاهانه قسم دروغ می‌خورند که جزو شمایند! 14
خدا برایشان عذابی سخت آماده کرده است؛ چون‌که بد کارهایی مرتکب شده و می‌شوند! 15
این جماعت قسم‌هایشان را سپر کردند تا به منافق‌بودن متهم نشوند! آن‌ها مانع بندگی خدا شدند؛ پس عذابی خفت‌بار نصیبشان می‌شود! 16
از دارایی‌ها و بچه‌هایشان در برابر خشم خدا هیچ کاری ساخته نیست. آن‌ها جهنمی‌اند و در آنجا ماندنی، 17
در روزی که خدا دوباره زنده‌شان می‌کند و همان‌طورکه برای شما قسم می‌خوردند، برای خدا هم قسم می‌خورند و خیال می‌کنند آنجا هم می‌توانند کارشان را پیش ببرند! بدانید آن‌ها همان دروغگوهایند! 18
شیطان بر آن‌ها چیره شده و یاد خدا را از دل‌هایشان برده است. آن‌ها حزب شیطان‌اند! بدانید حزب شیطان سرمایۀ عمرشان را باخته‌اند! 19
بله، کسانی که با خدا و رسولش دربیفتند، جزو ذلیل‌ترین افرادند! 20
خدا چنین مقدّر کرده است: «منِ خدا و پیامبرانم حتماً پیروز می‌شویم.» چون خدا نیرومندِ شکست‌ناپذیر است. 21
هیچ مردمی را پیدا نمی‌کنی که خدا و روز قیامت را واقعاً باور داشته باشند و درعین‌حال با آن‌هایی دوستی کنند که با خدا و رسولش درافتاده‌اند؛ هرچند آن‌ها پدران یا پسران یا برادران یا اقوامشان باشند. خدا ایمان را در دل‌هایشان محکم کرده و روحیه‌شان را تقویت کرده است. در باغ‌هایی پردرخت هم که از زیرشان جوی‌ها روان است، واردشان می‌کند که در آنجا ماندنی‌اند. خدا از آنان راضی است و آنان هم از خدا راضی‌اند. آنان حزب خدایند. بدانید فقط حزب خدا خوشبخت‌اند! 22
58. مجادله
به نام خدای بزرگوار مهربان
خدا درخواستِ آن زنى را که پیش تو از شوهرش گِله می‌کرد و به خدا شکایت می‌بُرد، شنید و پاسخ داد. بله، خدا گفت‌وگویتان را مى‌شنود؛ چون‌که خدا شنوای بیناست. 1
کسانی که زنانشان را ظِهار مى‌‌کنند، یعنی آنان را مادر خودشان فرض می‌کنند، بدانند که آنان با این کار در حکم مادرانشان نمی‌شوند. مادرانشان فقط همانانی‌اند که آن‌ها را به دنیا آورده‌اند. بله، این‌قبیل مردها حرف زشت و نادرستی می‌زنند. در عوض، خدا خطابخشِ باگذشت است. 2
البته کسانی که زنانشان را ظِهار کنند و بعدش از حرف خودشان برگردند، باید قبل از اینکه با هم هم‌بستر بشوند، یک برده آزاد کنند. این دستوری است که به آن سفارش می‌شوید و خدا از کارهایتان آگاه است. 3
هرکس نمی‌تواند برده‌ای آزاد کند، قبل از هم‌بستری باید دو ماهِ پشت‌سرِهم روزه بگیرد. اگر توان آن را هم ندارد، به شصت فقیر هر کدام یک وعده غذا بدهد. این احکام برای آن است که به خدا و رسولش ایمان واقعی پیدا کنید. این‌ها خط‌قرمزهای خداست. آن‌هایی که این خط‌قرمزها را قبول ندارند، عذابی زجرآور دارند. 4
بله، با وجود فرستادن آیه‌هایی به این روشنی، کسانی که با خدا و رسولش درمی‌افتند، خوار و مغلوب می‌شوند؛ همان‌طورکه امثالشان در گذشته خوار و مغلوب شدند. عذابی خفت‌بار هم نصیب چنین بی‌دین‌هایی می‌شود، 5
در روزی که خدا دوباره همه‌شان را زنده می‌کند و از آنچه کرده‌اند، باخبرشان می‌سازد؛ همان کارهایی که خدا یکی‌یکی ثبتشان کرده است، ولی خودشان فراموش کرده‌اند. خدا شاهد همه چیز است. 6
مگر ندیدی که خدا هرچه در آسمان‌ها و زمین است، می‌داند. هر حرف درِگوشی بین سه نفر ردوبدل می‌شود، چهارمی‌شان اوست و بین پنج نفر باشد، ششمی‌شان اوست و چه کمتر از آن چه بیشتر، به‌هرحال او با آن‌هاست، هر جا که باشند! آن‌وقت، روز قیامت باخبرشان می‌کند که چه کرده‌اند. آخر، خدا هر چیزی را می‌داند. 7
مگر ندیدی کسانی که از درِگوشی حرف‌زدن نهی شده‌اند، دوباره همان کاری را می‌کنند که از آن نهی شده‌اند؟! و دربارۀ سهل‌انگاری و گردنکشی در برابر خدا و نافرمانی از پیامبر، حرف‌های درِگوشی می‌زنند؟! وقتی هم پیشت می‌آیند، طوری بی‌ادبانه به تو سلام می‌کنند که خدا آن‌طور به تو سلام نکرده است. در دل هم می‌گویند: «برای این طرز حرف‌زدنمان، چرا خدا همین الان عذابمان نمی‌کند؟!» البته همان جهنمی که در آن سرخ‌وسوخته می‌شوند، برایشان بس است و آن بد سرانجامی است! 8
مسلمانان! وقتی می‌خواهید درِگوشی حرف بزنید، دربارۀ سهل‌انگاری و گردنکشی و نافرمانی از پیامبر درِگوشی حرف نزنید؛ بلکه دربارۀ خوبی و مراقبت‌ازرفتار درِگوشی حرف بزنید. در حضور خدایی مراقب حرف‌هایتان باشید که شما را دسته‌جمعی به محضرش می‌برند. 9
حرف‌های درِگوشیِ منافقانه، کار شیطان است تا مسلمانان را ناراحت کند؛ هرچند بی‌اجازۀ خدا نمی‌تواند به آن‌ها ضرری بزند. البته مسلمانان هم فقط باید به خدا توکل کنند. 10
مسلمانان! هر وقت به شما گفته شود: «در مجالس، جا باز کنید تازه‌واردها بنشینند»، جا باز کنید تا خدا هم گره‌های زندگی‌تان را باز کند. هر وقت هم گفته شود: «بلند شوید آن‌ها بنشینند»، بلند شوید تا خدا مسلمانان معمولیِ شما را یک درجه بالاتر ببرد و افراد بامعرفت را چندین درجه. خدا از کارهایتان آگاه است. 11
مسلمانان! وقتی می‌خواهید با پیامبر درِگوشی حرف بزنید، قبلش صدقه‌ای بدهید. این کار به خیر و صلاح شماست. اگر هم چیزی برای صدقه‌دادن پیدا نکردید، ایراد ندارد. خدا آمرزندۀ مهربان است. 12
نگران شُدید که قبل از صحبت درِگوشی باید صدقه‌ای بدهید؟! حالا که هیچ کدامتان این کار را نکردید و خدا هم به شما لطف کرد و این دستور را برداشت، مثل گذشته نماز را با آدابش بخوانید و زکات بدهید و گوش‌به‌فرمان خدا و رسولش باشید. بله، خدا آگاه است که چه می‌کنید. 13
مگر ندیدی منافق‌هایی را که با یهودی‌ها طرح دوستی ریخته‌اند؟! همان یهودی‌هایی که گرفتار خشم خدایند! چنین منافق‌هایی نه جزو شما مسلمان‌هایند و نه جزو یهودی‌ها. آن‌ها آگاهانه قسم دروغ می‌خورند که جزو شمایند! 14
خدا برایشان عذابی سخت آماده کرده است؛ چون‌که بد کارهایی مرتکب شده و می‌شوند! 15
این جماعت قسم‌هایشان را سپر کردند تا به منافق‌بودن متهم نشوند! آن‌ها مانع بندگی خدا شدند؛ پس عذابی خفت‌بار نصیبشان می‌شود! 16
از دارایی‌ها و بچه‌هایشان در برابر خشم خدا هیچ کاری ساخته نیست. آن‌ها جهنمی‌اند و در آنجا ماندنی، 17
در روزی که خدا دوباره زنده‌شان می‌کند و همان‌طورکه برای شما قسم می‌خوردند، برای خدا هم قسم می‌خورند و خیال می‌کنند آنجا هم می‌توانند کارشان را پیش ببرند! بدانید آن‌ها همان دروغگوهایند! 18
شیطان بر آن‌ها چیره شده و یاد خدا را از دل‌هایشان برده است. آن‌ها حزب شیطان‌اند! بدانید حزب شیطان سرمایۀ عمرشان را باخته‌اند! 19
بله، کسانی که با خدا و رسولش دربیفتند، جزو ذلیل‌ترین افرادند! 20
خدا چنین مقدّر کرده است: «منِ خدا و پیامبرانم حتماً پیروز می‌شویم.» چون خدا نیرومندِ شکست‌ناپذیر است. 21
هیچ مردمی را پیدا نمی‌کنی که خدا و روز قیامت را واقعاً باور داشته باشند و درعین‌حال با آن‌هایی دوستی کنند که با خدا و رسولش درافتاده‌اند؛ هرچند آن‌ها پدران یا پسران یا برادران یا اقوامشان باشند. خدا ایمان را در دل‌هایشان محکم کرده و روحیه‌شان را تقویت کرده است. در باغ‌هایی پردرخت هم که از زیرشان جوی‌ها روان است، واردشان می‌کند که در آنجا ماندنی‌اند. خدا از آنان راضی است و آنان هم از خدا راضی‌اند. آنان حزب خدایند. بدانید فقط حزب خدا خوشبخت‌اند! 22