- 159
- 1000
- 1000
- 1000
تلاوت ترتیل زکی داغستانی سوره مبارکه لقمان
تلاوت ترتیل سوره ای زکی داغستانی با ترجمه شیخ حسین انصاریان
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
الم ﴿1﴾
الم [الف لام میم] (1)
تِلْکَ آیَاتُ الْکِتَابِ الْحَکِیمِ ﴿2﴾
این آیات کتاب حکمت آموز است (2)
هُدًى وَرَحْمَةً لِلْمُحْسِنِینَ ﴿3﴾
رهنمود و رحمتى براى نیکوکاران (3)
الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَهُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ یُوقِنُونَ ﴿4﴾
[همان] کسانى که نماز را برپا مى دارند و زکات را مى پردازند و به آخرت یقین دارند (4)
أُولَئِکَ عَلَى هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ وَأُولَئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿5﴾
اینانند که از سوى پروردگارشان از هدایتى برخوردارند و هم اینانند که رستگارند (5)
وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ لِیُضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَیَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِینٌ ﴿6﴾
و از مردمان کسى هست که خریدار سخنان سرگرم کننده است تا بى هیچ علمى [مردمان را] از راه خدا گمراه گرداند، و آن را به ریشخند گیرد، اینانند که عذابى خفت بار [در پیش] دارند (6)
وَإِذَا تُتْلَى عَلَیْهِ آیَاتُنَا وَلَّى مُسْتَکْبِرًا کَأَنْ لَمْ یَسْمَعْهَا کَأَنَّ فِی أُذُنَیْهِ وَقْرًا فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِیمٍ ﴿7﴾
و چون آیات ما بر او خوانده شود، متکبرانه روى برگرداند که گویى آن را نشنیده است، چنانکه گویى در گوش هایش سنگینى اى هست، پس او را از عذاب دردناک خبر ده (7)
إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُمْ جَنَّاتُ النَّعِیمِ ﴿8﴾
بىگمان کسانى که ایمان آوردهاند و کارهاى شایسته کردهاند، بوستانهاى پرناز و نعمت براى آنان است (8)
خَالِدِینَ فِیهَا وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿9﴾
که جاودانه در آنند، وعده الهى حق است، و او پیروزمند فرزانه است (9)
خَلَقَ السَّمَاوَاتِ بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا وَأَلْقَى فِی الْأَرْضِ رَوَاسِیَ أَنْ تَمِیدَ بِکُمْ وَبَثَّ فِیهَا مِنْ کُلِّ دَابَّةٍ وَأَنْزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَنْبَتْنَا فِیهَا مِنْ کُلِّ زَوْجٍ کَرِیمٍ ﴿10﴾
آسمانها را بدون ستونهایى که ببینید پدید آورد، و در زمین کوهها بیفکند تا شما را نجنباند، و در آن از هرگونه جانورى پراکند، و از آسمان آبى فرو فرستادیم، آنگاه در آن از هر گونهاى ارزشمند رویاندیم (10)
هَذَا خَلْقُ اللَّهِ فَأَرُونِی مَاذَا خَلَقَ الَّذِینَ مِنْ دُونِهِ بَلِ الظَّالِمُونَ فِی ضَلَالٍ مُبِینٍ ﴿11﴾
این آفرینش خداست، پس به من نشان دهید کسانى که [مدعى و] در برابر او هستند چه چیزى آفریدهاند؟ آرى ستمکاران [مشرک] در گمراهى آشکارند (11)
وَلَقَدْ آتَیْنَا لُقْمَانَ الْحِکْمَةَ أَنِ اشْکُرْ لِلَّهِ وَمَنْ یَشْکُرْ فَإِنَّمَا یَشْکُرُ لِنَفْسِهِ وَمَنْ کَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِیٌّ حَمِیدٌ ﴿12﴾
و به راستى به لقمان حکمت بخشیدیم، که خداى را سپاس گو، [و بدان که] هر کس سپاسگزارى کند، همانا به سود خویش سپاس گزارده است، و هر کس کفران ورزد، [بداند که] خداوند بىنیاز ستوده است (12)
وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ وَهُوَ یَعِظُهُ یَا بُنَیَّ لَا تُشْرِکْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْکَ لَظُلْمٌ عَظِیمٌ ﴿13﴾
و چنین بود که لقمان به پسرش -که پندش مىدادگفت فرزندم به خداوند شرک میاور، چرا که شرک ستم بزرگى است (13)
وَوَصَّیْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَیْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَى وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِی عَامَیْنِ أَنِ اشْکُرْ لِی وَلِوَالِدَیْکَ إِلَیَّ الْمَصِیرُ ﴿14﴾
و انسان را در حق پدر و مادرش سفارش کردیم که مادرش او را با ضعف روزافزون، آبستن بوده است، [و شیر دادن] و از شیر گرفتن او دو سال به طول انجامیده، براى من و پدر و مادرت سپاس بگزار که سیر و سرانجام به سوى من است (14)
وَإِنْ جَاهَدَاکَ عَلَى أَنْ تُشْرِکَ بِی مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا وَصَاحِبْهُمَا فِی الدُّنْیَا مَعْرُوفًا وَاتَّبِعْ سَبِیلَ مَنْ أَنَابَ إِلَیَّ ثُمَّ إِلَیَّ مَرْجِعُکُمْ فَأُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿15﴾
و اگر تو را وادارند چیزى را که بدان علم ندارى شریک من گردانى، از آنان فرمان مبر، و با آنان در دنیا به نیکى همنشینى کن، و به راه کسى برو که به سوى من بازگشته است، سپس بازگشت شما به سوى من است، آنگاه از [حقیقت و نتیجه] کار و کردارتان آگاهتان مىسازم (15)
یَا بُنَیَّ إِنَّهَا إِنْ تَکُ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ فَتَکُنْ فِی صَخْرَةٍ أَوْ فِی السَّمَاوَاتِ أَوْ فِی الْأَرْضِ یَأْتِ بِهَا اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَطِیفٌ خَبِیرٌ ﴿16﴾
فرزندم بدان که اگر [عملى] هم سنگ دانه خردلى باشد، و آنگاه در دل تختهسنگى یا در آسمانها یا در زمین نهفته باشد، خداوند آن را به میان مىآورد، چرا که خداوند باریکبین آگاه است (16)
یَا بُنَیَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ وَأْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَکَ إِنَّ ذَلِکَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ ﴿17﴾
فرزندم نماز را برپا دار و امر به معروف و نهى از منکر کن، و بر مصیبتى که تو را فرارسد شکیبایى کن که این از کارهاى سترگ است (17)
وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِی الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ ﴿18﴾
و رویت را از مردم [به تکبر] برمگردان و در زمین خرامان راه مرو، چرا که خداوند، هیچ متکبر فخرفروشى را دوست ندارد (18)
وَاقْصِدْ فِی مَشْیِکَ وَاغْضُضْ مِنْ صَوْتِکَ إِنَّ أَنْکَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِیرِ ﴿19﴾
و میانهروى کن و صدایت را آهسته بدار، چرا که ناخوشترین آوازها بانگ درازگوشان است (19)
أَلَمْ تَرَوْا أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَکُمْ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَأَسْبَغَ عَلَیْکُمْ نِعَمَهُ ظَاهِرَةً وَبَاطِنَةً وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یُجَادِلُ فِی اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَلَا هُدًى وَلَا کِتَابٍ مُنِیرٍ ﴿20﴾
آیا نیندیشیدهاید که خداوند آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، براى شما رام کرد، و نعمتهاى آشکار و پنهانش را بر شما تمام کرد، و از مردم کسى هست که بدون هیچ علمى و هیچ رهنمودى و هیچ کتاب روشنگرى در حق خداوند مجادله مىکند (20)
وَإِذَا قِیلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا وَجَدْنَا عَلَیْهِ آبَاءَنَا أَوَلَوْ کَانَ الشَّیْطَانُ یَدْعُوهُمْ إِلَى عَذَابِ السَّعِیرِ ﴿21﴾
و چون به ایشان گفته شود از آنچه خداوند نازل کرده است پیروى کنید گویند بلکه از آنچه پدرانمان را طرفدار آن یافتهایم پیروى مىکنیم، حتى اگر شیطان ایشان را به سوى عذاب آتش دوزخ بخواند؟ (21)
وَمَنْ یُسْلِمْ وَجْهَهُ إِلَى اللَّهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى وَإِلَى اللَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ ﴿22﴾
و هر کس روى دلش را به سوى خداوند نهد و نیکوکار باشد، به راستى که دست در دستاویز استوارى زده است، و سرانجام کارها با خداوند است (22)
وَمَنْ کَفَرَ فَلَا یَحْزُنْکَ کُفْرُهُ إِلَیْنَا مَرْجِعُهُمْ فَنُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوا إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ﴿23﴾
و هر کس کفر ورزد، کفر او تو را اندوهگین نکند، بازگشتشان به سوى ماست، آنگاه ایشان را از [حقیقت و نتیجه] آنچه کردهاند آگاه سازیم، که بىگمان خداوند داناى راز دلهاست (23)
نُمَتِّعُهُمْ قَلِیلًا ثُمَّ نَضْطَرُّهُمْ إِلَى عَذَابٍ غَلِیظٍ ﴿24﴾
اندکى برخوردارشان سازیم، سپس به عذابى سخت و سنگین دچارشان سازیم (24)
وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُونَ ﴿25﴾
و اگر از ایشان پرسى چه کسى آسمانها و زمین را آفریده است گویند خداوند، بگو سپاس خداى را، ولى بیشترینه آنان نمىدانند (25)
لِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ ﴿26﴾
آنچه در آسمانها و زمین است از آن خداوند است، بىگمان خداوند بىنیاز ستوده است (26)
وَلَوْ أَنَّمَا فِی الْأَرْضِ مِنْ شَجَرَةٍ أَقْلَامٌ وَالْبَحْرُ یَمُدُّهُ مِنْ بَعْدِهِ سَبْعَةُ أَبْحُرٍ مَا نَفِدَتْ کَلِمَاتُ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ ﴿27﴾
و اگر آنچه درخت در زمین هست، قلم شود، و دریا [چون مرکب باشد] سپس هفت دریا به آن مدد برساند، کلمات الهى به پایان نرسد، که خداوند پیروزمند فرزانه است (27)
مَا خَلْقُکُمْ وَلَا بَعْثُکُمْ إِلَّا کَنَفْسٍ وَاحِدَةٍ إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ بَصِیرٌ ﴿28﴾
آفرینش و برانگیختن شما [در قیامت] جز مانند تنى یگانه نیست، بىگمان خداوند شنواى بیناست (28)
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ یُولِجُ اللَّیْلَ فِی النَّهَارِ وَیُولِجُ النَّهَارَ فِی اللَّیْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ کُلٌّ یَجْرِی إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى وَأَنَّ اللَّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ ﴿29﴾
آیا ننگریستهاى که خداوند از شب مىکاهد و بر روز مىافزاید و از روز مىکاهد و بر شب مىافزاید و خورشید و ماه را رام کرده است که هر یک تا سرآمدى معین روان است، و خداوند به آنچه مىکنید آگاه است (29)
ذَلِکَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّ مَا یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ الْبَاطِلُ وَأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْعَلِیُّ الْکَبِیرُ ﴿30﴾
این از آن است که خداوند بر حق است، و آنچه به جاى او مىپرستند، باطل است، و بىگمان خداوند است که بلندمرتبه بزرگ است (30)
أَلَمْ تَرَ أَنَّ الْفُلْکَ تَجْرِی فِی الْبَحْرِ بِنِعْمَتِ اللَّهِ لِیُرِیَکُمْ مِنْ آیَاتِهِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِکُلِّ صَبَّارٍ شَکُورٍ ﴿31﴾
آیا ننگریستهاى که کشتیها به نعمت الهى در دریا روانند، تا به شما از آیات خویش بنمایاند، بىگمان در این براى هر شکیباى شاکرى مایههاى عبرت هست (31)
وَإِذَا غَشِیَهُمْ مَوْجٌ کَالظُّلَلِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ فَمِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَمَا یَجْحَدُ بِآیَاتِنَا إِلَّا کُلُّ خَتَّارٍ کَفُورٍ ﴿32﴾
و چون موجى سایبانوار آنان را فراگیرد، خداوند را در حالى که دین خود را براى او پیراسته مىدارند، به دعا مىخوانند آنگاه چون آنان را برهاند و به خشکى برساند، بعضى از ایشان میانهرو [و درستکارند] [و بعضى کجرو] و جز غدار ناسپاس کسى منکر آیات ما نمىشود (32)
یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمْ وَاخْشَوْا یَوْمًا لَا یَجْزِی وَالِدٌ عَنْ وَلَدِهِ وَلَا مَوْلُودٌ هُوَ جَازٍ عَنْ وَالِدِهِ شَیْئًا إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَلَا تَغُرَّنَّکُمُ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا وَلَا یَغُرَّنَّکُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ ﴿33﴾
اى مردم از پروردگارتان پروا کنید و از روزى بترسید که هیچ پدرى به داد فرزندش نرسد، و هیچ فرزندى فریادرس پدرش نباشد، بىگمان وعده الهى حق است، پس زندگانى دنیا شما را نفریبد، و [شیطان] فریبکار شما را نسبت به خداوند فریفته نگرداند (33)
إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَیُنَزِّلُ الْغَیْثَ وَیَعْلَمُ مَا فِی الْأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِی نَفْسٌ مَاذَا تَکْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِی نَفْسٌ بِأَیِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ ﴿34﴾
بىگمان آگاهى از قیامت خاص خداوند است، و باران را نیز او نازل مىکند، و مىداند که در رحمها چیست، و هیچ کس نمىداند که فردا چه به دست مىآورد، و هیچ کس نمىداند که در کدامین سرزمین مىمیرد، بىگمان خداوند داناى آگاه است (34)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
الم ﴿1﴾
الم [الف لام میم] (1)
تِلْکَ آیَاتُ الْکِتَابِ الْحَکِیمِ ﴿2﴾
این آیات کتاب حکمت آموز است (2)
هُدًى وَرَحْمَةً لِلْمُحْسِنِینَ ﴿3﴾
رهنمود و رحمتى براى نیکوکاران (3)
الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَهُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ یُوقِنُونَ ﴿4﴾
[همان] کسانى که نماز را برپا مى دارند و زکات را مى پردازند و به آخرت یقین دارند (4)
أُولَئِکَ عَلَى هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ وَأُولَئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿5﴾
اینانند که از سوى پروردگارشان از هدایتى برخوردارند و هم اینانند که رستگارند (5)
وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ لِیُضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَیَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِینٌ ﴿6﴾
و از مردمان کسى هست که خریدار سخنان سرگرم کننده است تا بى هیچ علمى [مردمان را] از راه خدا گمراه گرداند، و آن را به ریشخند گیرد، اینانند که عذابى خفت بار [در پیش] دارند (6)
وَإِذَا تُتْلَى عَلَیْهِ آیَاتُنَا وَلَّى مُسْتَکْبِرًا کَأَنْ لَمْ یَسْمَعْهَا کَأَنَّ فِی أُذُنَیْهِ وَقْرًا فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِیمٍ ﴿7﴾
و چون آیات ما بر او خوانده شود، متکبرانه روى برگرداند که گویى آن را نشنیده است، چنانکه گویى در گوش هایش سنگینى اى هست، پس او را از عذاب دردناک خبر ده (7)
إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُمْ جَنَّاتُ النَّعِیمِ ﴿8﴾
بىگمان کسانى که ایمان آوردهاند و کارهاى شایسته کردهاند، بوستانهاى پرناز و نعمت براى آنان است (8)
خَالِدِینَ فِیهَا وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿9﴾
که جاودانه در آنند، وعده الهى حق است، و او پیروزمند فرزانه است (9)
خَلَقَ السَّمَاوَاتِ بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا وَأَلْقَى فِی الْأَرْضِ رَوَاسِیَ أَنْ تَمِیدَ بِکُمْ وَبَثَّ فِیهَا مِنْ کُلِّ دَابَّةٍ وَأَنْزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَنْبَتْنَا فِیهَا مِنْ کُلِّ زَوْجٍ کَرِیمٍ ﴿10﴾
آسمانها را بدون ستونهایى که ببینید پدید آورد، و در زمین کوهها بیفکند تا شما را نجنباند، و در آن از هرگونه جانورى پراکند، و از آسمان آبى فرو فرستادیم، آنگاه در آن از هر گونهاى ارزشمند رویاندیم (10)
هَذَا خَلْقُ اللَّهِ فَأَرُونِی مَاذَا خَلَقَ الَّذِینَ مِنْ دُونِهِ بَلِ الظَّالِمُونَ فِی ضَلَالٍ مُبِینٍ ﴿11﴾
این آفرینش خداست، پس به من نشان دهید کسانى که [مدعى و] در برابر او هستند چه چیزى آفریدهاند؟ آرى ستمکاران [مشرک] در گمراهى آشکارند (11)
وَلَقَدْ آتَیْنَا لُقْمَانَ الْحِکْمَةَ أَنِ اشْکُرْ لِلَّهِ وَمَنْ یَشْکُرْ فَإِنَّمَا یَشْکُرُ لِنَفْسِهِ وَمَنْ کَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِیٌّ حَمِیدٌ ﴿12﴾
و به راستى به لقمان حکمت بخشیدیم، که خداى را سپاس گو، [و بدان که] هر کس سپاسگزارى کند، همانا به سود خویش سپاس گزارده است، و هر کس کفران ورزد، [بداند که] خداوند بىنیاز ستوده است (12)
وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ وَهُوَ یَعِظُهُ یَا بُنَیَّ لَا تُشْرِکْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْکَ لَظُلْمٌ عَظِیمٌ ﴿13﴾
و چنین بود که لقمان به پسرش -که پندش مىدادگفت فرزندم به خداوند شرک میاور، چرا که شرک ستم بزرگى است (13)
وَوَصَّیْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَیْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَى وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِی عَامَیْنِ أَنِ اشْکُرْ لِی وَلِوَالِدَیْکَ إِلَیَّ الْمَصِیرُ ﴿14﴾
و انسان را در حق پدر و مادرش سفارش کردیم که مادرش او را با ضعف روزافزون، آبستن بوده است، [و شیر دادن] و از شیر گرفتن او دو سال به طول انجامیده، براى من و پدر و مادرت سپاس بگزار که سیر و سرانجام به سوى من است (14)
وَإِنْ جَاهَدَاکَ عَلَى أَنْ تُشْرِکَ بِی مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا وَصَاحِبْهُمَا فِی الدُّنْیَا مَعْرُوفًا وَاتَّبِعْ سَبِیلَ مَنْ أَنَابَ إِلَیَّ ثُمَّ إِلَیَّ مَرْجِعُکُمْ فَأُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿15﴾
و اگر تو را وادارند چیزى را که بدان علم ندارى شریک من گردانى، از آنان فرمان مبر، و با آنان در دنیا به نیکى همنشینى کن، و به راه کسى برو که به سوى من بازگشته است، سپس بازگشت شما به سوى من است، آنگاه از [حقیقت و نتیجه] کار و کردارتان آگاهتان مىسازم (15)
یَا بُنَیَّ إِنَّهَا إِنْ تَکُ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ فَتَکُنْ فِی صَخْرَةٍ أَوْ فِی السَّمَاوَاتِ أَوْ فِی الْأَرْضِ یَأْتِ بِهَا اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَطِیفٌ خَبِیرٌ ﴿16﴾
فرزندم بدان که اگر [عملى] هم سنگ دانه خردلى باشد، و آنگاه در دل تختهسنگى یا در آسمانها یا در زمین نهفته باشد، خداوند آن را به میان مىآورد، چرا که خداوند باریکبین آگاه است (16)
یَا بُنَیَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ وَأْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَکَ إِنَّ ذَلِکَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ ﴿17﴾
فرزندم نماز را برپا دار و امر به معروف و نهى از منکر کن، و بر مصیبتى که تو را فرارسد شکیبایى کن که این از کارهاى سترگ است (17)
وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِی الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ ﴿18﴾
و رویت را از مردم [به تکبر] برمگردان و در زمین خرامان راه مرو، چرا که خداوند، هیچ متکبر فخرفروشى را دوست ندارد (18)
وَاقْصِدْ فِی مَشْیِکَ وَاغْضُضْ مِنْ صَوْتِکَ إِنَّ أَنْکَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِیرِ ﴿19﴾
و میانهروى کن و صدایت را آهسته بدار، چرا که ناخوشترین آوازها بانگ درازگوشان است (19)
أَلَمْ تَرَوْا أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَکُمْ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَأَسْبَغَ عَلَیْکُمْ نِعَمَهُ ظَاهِرَةً وَبَاطِنَةً وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یُجَادِلُ فِی اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَلَا هُدًى وَلَا کِتَابٍ مُنِیرٍ ﴿20﴾
آیا نیندیشیدهاید که خداوند آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، براى شما رام کرد، و نعمتهاى آشکار و پنهانش را بر شما تمام کرد، و از مردم کسى هست که بدون هیچ علمى و هیچ رهنمودى و هیچ کتاب روشنگرى در حق خداوند مجادله مىکند (20)
وَإِذَا قِیلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا وَجَدْنَا عَلَیْهِ آبَاءَنَا أَوَلَوْ کَانَ الشَّیْطَانُ یَدْعُوهُمْ إِلَى عَذَابِ السَّعِیرِ ﴿21﴾
و چون به ایشان گفته شود از آنچه خداوند نازل کرده است پیروى کنید گویند بلکه از آنچه پدرانمان را طرفدار آن یافتهایم پیروى مىکنیم، حتى اگر شیطان ایشان را به سوى عذاب آتش دوزخ بخواند؟ (21)
وَمَنْ یُسْلِمْ وَجْهَهُ إِلَى اللَّهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى وَإِلَى اللَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ ﴿22﴾
و هر کس روى دلش را به سوى خداوند نهد و نیکوکار باشد، به راستى که دست در دستاویز استوارى زده است، و سرانجام کارها با خداوند است (22)
وَمَنْ کَفَرَ فَلَا یَحْزُنْکَ کُفْرُهُ إِلَیْنَا مَرْجِعُهُمْ فَنُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوا إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ﴿23﴾
و هر کس کفر ورزد، کفر او تو را اندوهگین نکند، بازگشتشان به سوى ماست، آنگاه ایشان را از [حقیقت و نتیجه] آنچه کردهاند آگاه سازیم، که بىگمان خداوند داناى راز دلهاست (23)
نُمَتِّعُهُمْ قَلِیلًا ثُمَّ نَضْطَرُّهُمْ إِلَى عَذَابٍ غَلِیظٍ ﴿24﴾
اندکى برخوردارشان سازیم، سپس به عذابى سخت و سنگین دچارشان سازیم (24)
وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُونَ ﴿25﴾
و اگر از ایشان پرسى چه کسى آسمانها و زمین را آفریده است گویند خداوند، بگو سپاس خداى را، ولى بیشترینه آنان نمىدانند (25)
لِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ ﴿26﴾
آنچه در آسمانها و زمین است از آن خداوند است، بىگمان خداوند بىنیاز ستوده است (26)
وَلَوْ أَنَّمَا فِی الْأَرْضِ مِنْ شَجَرَةٍ أَقْلَامٌ وَالْبَحْرُ یَمُدُّهُ مِنْ بَعْدِهِ سَبْعَةُ أَبْحُرٍ مَا نَفِدَتْ کَلِمَاتُ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ ﴿27﴾
و اگر آنچه درخت در زمین هست، قلم شود، و دریا [چون مرکب باشد] سپس هفت دریا به آن مدد برساند، کلمات الهى به پایان نرسد، که خداوند پیروزمند فرزانه است (27)
مَا خَلْقُکُمْ وَلَا بَعْثُکُمْ إِلَّا کَنَفْسٍ وَاحِدَةٍ إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ بَصِیرٌ ﴿28﴾
آفرینش و برانگیختن شما [در قیامت] جز مانند تنى یگانه نیست، بىگمان خداوند شنواى بیناست (28)
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ یُولِجُ اللَّیْلَ فِی النَّهَارِ وَیُولِجُ النَّهَارَ فِی اللَّیْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ کُلٌّ یَجْرِی إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى وَأَنَّ اللَّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ ﴿29﴾
آیا ننگریستهاى که خداوند از شب مىکاهد و بر روز مىافزاید و از روز مىکاهد و بر شب مىافزاید و خورشید و ماه را رام کرده است که هر یک تا سرآمدى معین روان است، و خداوند به آنچه مىکنید آگاه است (29)
ذَلِکَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّ مَا یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ الْبَاطِلُ وَأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْعَلِیُّ الْکَبِیرُ ﴿30﴾
این از آن است که خداوند بر حق است، و آنچه به جاى او مىپرستند، باطل است، و بىگمان خداوند است که بلندمرتبه بزرگ است (30)
أَلَمْ تَرَ أَنَّ الْفُلْکَ تَجْرِی فِی الْبَحْرِ بِنِعْمَتِ اللَّهِ لِیُرِیَکُمْ مِنْ آیَاتِهِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِکُلِّ صَبَّارٍ شَکُورٍ ﴿31﴾
آیا ننگریستهاى که کشتیها به نعمت الهى در دریا روانند، تا به شما از آیات خویش بنمایاند، بىگمان در این براى هر شکیباى شاکرى مایههاى عبرت هست (31)
وَإِذَا غَشِیَهُمْ مَوْجٌ کَالظُّلَلِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ فَمِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَمَا یَجْحَدُ بِآیَاتِنَا إِلَّا کُلُّ خَتَّارٍ کَفُورٍ ﴿32﴾
و چون موجى سایبانوار آنان را فراگیرد، خداوند را در حالى که دین خود را براى او پیراسته مىدارند، به دعا مىخوانند آنگاه چون آنان را برهاند و به خشکى برساند، بعضى از ایشان میانهرو [و درستکارند] [و بعضى کجرو] و جز غدار ناسپاس کسى منکر آیات ما نمىشود (32)
یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمْ وَاخْشَوْا یَوْمًا لَا یَجْزِی وَالِدٌ عَنْ وَلَدِهِ وَلَا مَوْلُودٌ هُوَ جَازٍ عَنْ وَالِدِهِ شَیْئًا إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَلَا تَغُرَّنَّکُمُ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا وَلَا یَغُرَّنَّکُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ ﴿33﴾
اى مردم از پروردگارتان پروا کنید و از روزى بترسید که هیچ پدرى به داد فرزندش نرسد، و هیچ فرزندى فریادرس پدرش نباشد، بىگمان وعده الهى حق است، پس زندگانى دنیا شما را نفریبد، و [شیطان] فریبکار شما را نسبت به خداوند فریفته نگرداند (33)
إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَیُنَزِّلُ الْغَیْثَ وَیَعْلَمُ مَا فِی الْأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِی نَفْسٌ مَاذَا تَکْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِی نَفْسٌ بِأَیِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ ﴿34﴾
بىگمان آگاهى از قیامت خاص خداوند است، و باران را نیز او نازل مىکند، و مىداند که در رحمها چیست، و هیچ کس نمىداند که فردا چه به دست مىآورد، و هیچ کس نمىداند که در کدامین سرزمین مىمیرد، بىگمان خداوند داناى آگاه است (34)
