فهرست
سبک شناسی در هنر تلاوت قرآن کریم

سبک شناسی در هنر تلاوت قرآن کریم

  • 29 دقیقه مدت
  • 196 دریافت شده
جلسه ششم، به کارشناسی استاد غلامرضا شاه میوه اصفهانی
استاد مرحوم محمد رفعت از قراء بسیار تأثیرگذار کشور مصر هستند. ایشان از حیث نوع صدا دارای طنین و زنگ خاص خود بودند که برای کل کشور مصر خاطره انگیز بوده و حالت نوستالژی بسیار قوی دارد و آنها را وابسته و دلبسته صدایشان نموده است. به گونه ای که روزانه یا تلاوت و یا اذان با صدای ایشان از شبکه‌های مختلف رادیو و تلویزیون مصر شنیده می شود.

وسعت صدای استاد رفعت یکی از ویژگی های بارز صدایشان است که سبب تمایز ایشان از دیگر قراء نیز شده است. وی از جمله قاریانی است که پای خود را فراتر از 15 درجه گذاشته است و این وسعت بالا با چالاکی، انعطاف پذیری و تحریر بسیار بالایی اجرا می‌شود. می توان گفت ایشان یکی از استثنائات این حوزه هستند.

صدای استاد رفعت در مقایسه با قراء هم عصرش ازقدرت بالایی برخوردار نبوده است و بسیاری از ظرایف لحنی و هنرمندی ایشان از زمانی آشکار شد که دستگاه‌های تقویت صدا همچون میکروفون روی کار آمد.

استاد محمد رفعت از جمله قاریانی است که در حوزه بافت لحنی، بیشتر بر اساس بداهه و حالاتی که هنگام خواندن برای خودش پیش می آمد، اجرا می کرد و رفتارش بیشتر وابسته به حالات او هنگام خواندن بود که در اجرایش بسیار نقش داشت.

استاد رفعت را باید خداوندگار تحرک لحنی و تحریر در گستره بسیار وسیعی از نغمات بنامیم. استفاده از طیف بسیار وسیع تری از مقامات اصلی، مرکب و فرعی در تلاوت ایشان به چشم می خورد و ایشان بیشترین استفاده را از مقام بیات دارند.

یکی دیگر از ویژگی‌های سبکی استاد رفعت این است که دائما بازگشت به نوت قرار را در تلاوت خود دارد که ویژگی بارز اجرای ایشان است. از دیگر ویژگی های ایشان استفاده از غفلات مختلف با شکل های گوناگون است که به تحریر ختم می شود.

استاد رفعت با وجود اینکه در خواندن خود از فواصل موسیقایی استفاده نموده است، اما بیشتر تمایل به استفاده از انتقال درجات به شکل پلکانی دارد. وی در حوزه برنامه ها و روش ها، روش اوج گیری متمایزی دارند که از درجه هشتم بیات که شروع میکنند، باز بیات جدیدی را آغاز می نمایند.

در بخش تحریر می توان گفت بسیار پرتحریر تلاوت می کنند و تحریر را به عنوان شالوده کار لحنی خود قرار داده اند که همراه با اجرای تحریر به ویژه در تحریرهای انتقالی که یکی از شاخص های تلاوت ایشان است، پرده تلاوت یا ملودی هم عوض می شود و وقتی می خواهند در نوت های بالا تحریر اجرا کنند، باز هم تحریر را با دو تا سه انتقال درجه اجرا می کنند که بسیار جالب است و رنگ خاصی به سبک و تلاوت ایشان می بخشد.

استاد رفعت در عین بداهه خوانی، در مواردی که نیاز است از طبقات مختلف صدا برای القاء یک مفهوم استفاده نموده و به خوبی این کار را انجام داده است. در بخش توجه به مفاهیم از حواس عاطفی مقامات و نغمات به بهترین شکل برای بیان مفاهیم به ویژه در بخش های قصه های قرآنی استفاده نموده است و جاهایی که انتقال نغمات دارد، با توجه به جریان معنا به خوبی از خواص این نغمات در بخش بیان مفاهیم استفاده نموده است.

قطعات صوتی

  • عنوان
    زمان
  • 29:38

مشخصات

سایر مشخصات

تصاویر

قسمت‌های دیگر

پایگاه قرآن