فهرست
مفاهیم آیه 23 سوره اسراء

مفاهیم آیه 23 سوره اسراء

  • 4 دقیقه مدت
  • 26 دریافت شده
قسمت:
كارشناسان مهمان حجت الاسلام حمید محمدی
نام سریالی:
مفاهیم آیه منتخب، کارشناس حجت الاسلام حمید محمدی - طرح 1455
خانواده


وَقَضَى رَبُّکَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیَّاهُ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ کِلَاهُمَا فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُلْ لَهُمَا قَوْلًا کَرِیمًا ﴿23﴾

و خدای تو حکم فرموده که جز او را نپرستید و درباره پدر و مادر نیکویی کنید و چنانکه یکی از آنها یا هر دو در نزد تو پیر و سالخورده شوند (که موجب رنج و زحمت تو باشند) زنهار کلمه‌ای که رنجیده خاطر شوند مگو و بر آنها بانگ مزن و آنها را از خود مران و با ایشان به اکرام و احترام سخن‌گو. (23)

در قرآن بارها توحید که اساسی ترین اصل اسلامی است، در کنار نیکی به پدر و مادر قرار گرفته است که اهمیت نیکی به پدر و مادر و احترام به آنها در خانواده را نشان می دهد. این آیه شریفه به 5 نکته کلیدی در خصوص نیکی به پدر و مادر اشاره دارد. وَقَضَى رَبُّکَ به معنای امر محکم و فرمان قطعی است که نوعی تأکید است.

واژه احسان که در این آیه به صورت مطلق است، شامل هر نوع نیکی به پدر و مادر است و کلمه احسان که خودش نکره آمده، برای بیان عظمت است. واژه والدین به صورت مطلق آمده و شامل پدر و مادر مسلمان و کافر است. یعنی حتی اگر والدین کافر بودند، وظیفه فرزند احترام به آنهاست.

نکته پنجم نیز این است که نیکی به پدر و مادر هم ردیف توحید آمده است و این نهایت توجه و اهمیت این موضوع را می رساند. برخی از صاحبنظران، بر این عقیده اند که فرزندان شخصا و بدون واسطه باید به والدین خود نیکی کنند و نباید به وسیله خدمتکار انجام شود.

در این آیه به حالات پیری پدر و مادر اشاره شده است. به خاطر آنکه در حالت پیری بیشتر نیازمند محبت و احترام هستند و از کوچکترین سخن اهانت آمیز بچه ها به شدت ناراحت می شوند. در حال کهولت گاهی والیدن توانایی حرکت و دفع آلودگی را ندارند. اینجاست که نیاز به کمک، حمایت، صبر و محبت فرزندان دارند.

در این آیه و آیه بعد خداوند وظیفه گفتاری فرزندان را نسبت به والدین خود بیان می کند که آن چند چیز است. فرزند حق ندارد کوچکترین سخن اهانت آمیز به والدین خود بگوید و بر سر آنها داد بزند، بلکه باید بزرگوارانه و سنجیده با آنها سخن گفته و آنها را دعا کند.

حدیث جالبی از پیامبر (ص) داریم که فرمودند: مردی مادرش را به دوش گرفته و گرد خانه کعبه طواف می داد که در آن هنگام پیامبر را دید و گفت: ای پیامبر آیا حق مادرم را ادا کردم؟ حضرت فرمود: خیر. حتی جبران یکی از ناله های او را در هنگام وضع حمل نیز نکردی.

انشاء الله خداوند ما را جزو فرزندان شایسته والیدن قرار دهد.

سؤال امروز:

توصیه به رفتار پسندیده با والدین مطابق با آیه 23 سوره اسراء کدام گزینه است؟

1-رفتار و گفتار نیکو، پرهیز از کوچکترین اهانت مخصوصا در دوران سالخوردگیشان، سنجیده و بزرگوارانه سخن گفتن
2-رفتار و گفتار نیکو و رفع نیاز مالی هنگام سالخوردگی
3-رفتار و گفتار نیکو و تأمین کلیه نیازمندیهای آنان

لطفا پاسخ مورد نظر خود را به سامانه پیامکی 300004444 ارسال فرمایید.

قطعات صوتی

مشخصات

سایر مشخصات

تصاویر

قسمت‌های دیگر

پایگاه قرآن