سوره مبارکه عنکبوت آیات 46 تا آخر، سوره های مبارکه روم، لقمان، سجده و آیات 1 تا 30 سوره مبارکه احزاب است.
وَلَا تُجَادِلُوا أَهْلَ الْکِتَابِ إِلَّا بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِلَّا الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ وَقُولُوا آمَنَّا بِالَّذِی أُنْزِلَ إِلَیْنَا وَأُنْزِلَ إِلَیْکُمْ وَإِلَهُنَا وَإِلَهُکُمْ وَاحِدٌ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ ﴿46﴾
و با اهل کتاب جز به شیوه هاى که نیکوتر است، مجادله مکنید، مگر با ستمگران آنان، و بگویید به آنچه بر ما و به آنچه بر شما نازل شده ایمان آورده ایم، و خداى ما و خداى ما و خداى شما یکى است و ما همه فرمانبردار اوییم (46)
وَکَذَلِکَ أَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ فَالَّذِینَ آتَیْنَاهُمُ الْکِتَابَ یُؤْمِنُونَ بِهِ وَمِنْ هَؤُلَاءِ مَنْ یُؤْمِنُ بِهِ وَمَا یَجْحَدُ بِآیَاتِنَا إِلَّا الْکَافِرُونَ ﴿47﴾
و بدینسان بر تو کتاب آسمانى را نازل کردیم، و اهل کتاب به آن ایمان آورند، و از ایشان [اهل مکه] نیز کسانى هستند که به آن ایمان آورند، و جز کافران کسى به آیات ما انکار نمى ورزد (47)
وَمَا کُنْتَ تَتْلُو مِنْ قَبْلِهِ مِنْ کِتَابٍ وَلَا تَخُطُّهُ بِیَمِینِکَ إِذًا لَارْتَابَ الْمُبْطِلُونَ ﴿48﴾
و پیش از آن [وحى و نبوت] نه کتابى مىخواندى و نه به دست خود [مکتوبى] مىنوشتى، چه در آن صورت باطل اندیشان شک و شبهه به میان مىآوردند (48)
بَلْ هُوَ آیَاتٌ بَیِّنَاتٌ فِی صُدُورِ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَمَا یَجْحَدُ بِآیَاتِنَا إِلَّا الظَّالِمُونَ ﴿49﴾
آرى آن آیاتى روشنگر [و محفوظ] در سینه هاى دانش یافتگان است، و جز ستمگران [مشرک] کسى به آیات ما انکار نمى ورزد (49)
وَقَالُوا لَوْلَا أُنْزِلَ عَلَیْهِ آیَاتٌ مِنْ رَبِّهِ قُلْ إِنَّمَا الْآیَاتُ عِنْدَ اللَّهِ وَإِنَّمَا أَنَا نَذِیرٌ مُبِینٌ ﴿50﴾
و گویند چرا بر او معجزاتى از سوى پروردگارش نازل نمىشود، بگو معجزات فقط در اختیار خداوند است، و من فقط هشداردهنده اى آشکارم (50)
أَوَلَمْ یَکْفِهِمْ أَنَّا أَنْزَلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ یُتْلَى عَلَیْهِمْ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَرَحْمَةً وَذِکْرَى لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ ﴿51﴾
آیا براى ایشان کافى نیست که ما بر تو کتاب آسمانى را فرو فرستادیم که بر آنان خوانده مىشود، بى گمان در این امر رحمت و پندآموزى براى اهل ایمان است (51)
قُلْ کَفَى بِاللَّهِ بَیْنِی وَبَیْنَکُمْ شَهِیدًا یَعْلَمُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالَّذِینَ آمَنُوا بِالْبَاطِلِ وَکَفَرُوا بِاللَّهِ أُولَئِکَ هُمُ الْخَاسِرُونَ ﴿52﴾
بگو خداوند بین من و شما گواه بس، که آنچه در آسمانها و زمین است مىداند، و کسانى که به باطل ایمان آورده و به خداوند کفر مىورزند، اینانند که زیانکارند (52)
وَیَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذَابِ وَلَوْلَا أَجَلٌ مُسَمًّى لَجَاءَهُمُ الْعَذَابُ وَلَیَأْتِیَنَّهُمْ بَغْتَةً وَهُمْ لَا یَشْعُرُونَ ﴿53﴾
و از تو عذاب را به شتاب مىخواهند و اگر اجل معینى در کار نبود، عذاب بر آنان نازل مىشد و در حالى که ناآگاهند ناگهان به سراغشان مىآید (53)
یَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذَابِ وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِیطَةٌ بِالْکَافِرِینَ ﴿54﴾
از تو عذاب را به شتاب مىخواهند، و [غافل از آنکه] بىگمان جهنم فراگیر کافران است (54)
یَوْمَ یَغْشَاهُمُ الْعَذَابُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ وَیَقُولُ ذُوقُوا مَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿55﴾
روزى که عذاب از فراز و فرودشان فراگیردشان و گوید [حاصل] عملکرد خود را بچشید (55)
یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ أَرْضِی وَاسِعَةٌ فَإِیَّایَ فَاعْبُدُونِ ﴿56﴾
اى بندگان من که ایمان آورده اید، بدانید که زمین من گسترده است، پس فقط مرا بپرستید (56)
کُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ ثُمَّ إِلَیْنَا تُرْجَعُونَ ﴿57﴾
هر موجود زنده اى چشنده [طعم] مرگ است، سپس به سوى ما بازگردانده مىشوید (57)
وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُبَوِّئَنَّهُمْ مِنَ الْجَنَّةِ غُرَفًا تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا نِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِینَ ﴿58﴾
و کسانى که ایمان آورده اند و کارهاى شایسته کرده اند، در غرفه هایى از بهشت که جویباران از فرودست آنها جارى است، جایشان مىدهیم و در آنجا جاویدانند، چه نیکوست پاداش عملداران (58)
الَّذِینَ صَبَرُوا وَعَلَى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ ﴿59﴾
[همان] کسانى که شکیبایى ورزیده و بر پروردگارشان توکل مىکنند (59)
وَکَأَیِّنْ مِنْ دَابَّةٍ لَا تَحْمِلُ رِزْقَهَا اللَّهُ یَرْزُقُهَا وَإِیَّاکُمْ وَهُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ ﴿60﴾
و چه بسیار جنبنده که عهده دار روزى خود نیست، بلکه خداوند روزىبخش او و شماست و او شنواى داناست (60)
وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ فَأَنَّى یُؤْفَکُونَ ﴿61﴾
و اگر از ایشان بپرسى چه کسى آسمانها و زمین را آفریده است و خورشید و ماه را رام کرده است، گویند خداوند، پس چگونه بیراهه مىروند؟ (61)
اللَّهُ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَیَقْدِرُ لَهُ إِنَّ اللَّهَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ ﴿62﴾
خداوند است که روزى را براى هرکس از بندگانش که بخواهد گشاده یا تنگ مىدارد، بىگمان خداوند به هر چیزى داناست (62)
وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ نَزَّلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَحْیَا بِهِ الْأَرْضَ مِنْ بَعْدِ مَوْتِهَا لَیَقُولُنَّ اللَّهُ قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لَا یَعْقِلُونَ ﴿63﴾
و اگر از ایشان بپرسى چه کسى از آسمان آبى فرو فرستاد و بدان زمین را پس از پژمردنش زنده [و بارور] کرد، خواهند گفت خداوند، بگو سپاس خداوند را، ولى بیشترین شان تعقل نمىکنند (63)
وَمَا هَذِهِ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا إِلَّا لَهْوٌ وَلَعِبٌ وَإِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِیَ الْحَیَوَانُ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ ﴿64﴾
و این زندگانى دنیا جز سرگرمى و بازیچه نیست، و اگر مىدانستند بى گمان سراى آخرت کانون زندگى است (64)
فَإِذَا رَکِبُوا فِی الْفُلْکِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ إِذَا هُمْ یُشْرِکُونَ ﴿65﴾
و چون سوار بر کشتى شوند خداوند را در حالى که دین خود را براى او پاک و پیراسته مىدارندبخوانند، ولى آنگاه که آنان را رهانید و به خشکى رسانید، آن وقت است که ایشان شرک مىورزند (65)
لِیَکْفُرُوا بِمَا آتَیْنَاهُمْ وَلِیَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ یَعْلَمُونَ ﴿66﴾
تا سرانجام در آنچه به ایشان بخشیده ایم کفران پیشه کنند و [از ظواهر زندگى] بهره برند، زودا که [حقیقت را] بدانند (66)
أَوَلَمْ یَرَوْا أَنَّا جَعَلْنَا حَرَمًا آمِنًا وَیُتَخَطَّفُ النَّاسُ مِنْ حَوْلِهِمْ أَفَبِالْبَاطِلِ یُؤْمِنُونَ وَبِنِعْمَةِ اللَّهِ یَکْفُرُونَ ﴿67﴾
آیا ندانسته اند که ما حرمى امن [از کعبه] قرار داده ایم، و حال آنکه مردمان را در پیرامونشان تاراج مى کردند و مى ربودند، آیا به باطل ایمان مى آورند و به نعمت خداوند کفران مى ورزند؟ (67)
وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ کَذِبًا أَوْ کَذَّبَ بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُ أَلَیْسَ فِی جَهَنَّمَ مَثْوًى لِلْکَافِرِینَ ﴿68﴾
و کیست ستمکارتر از کسى که بر خداوند دروغ بندد یا حق را چون به سراغش آید تکذیب کند، آیا جایگاه کافران در دوزخ نیست؟ (68)
وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ ﴿69﴾
و کسانى را که در حق ما کوشیده اند به راههاى خاص خویش رهنمون مىشویم، و بى گمان خداوند با نیکوکاران است (69)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
الم ﴿1﴾
الم [الف لام میم] (1)
غُلِبَتِ الرُّومُ ﴿2﴾
روم شکست خورد (2)
فِی أَدْنَى الْأَرْضِ وَهُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَیَغْلِبُونَ ﴿3﴾
در نزدیکترین سرزمین [به شما]، و ایشان بعد از مغلوب شدنشان به زودى غالب خواهند شد (3)
فِی بِضْعِ سِنِینَ لِلَّهِ الْأَمْرُ مِنْ قَبْلُ وَمِنْ بَعْدُ وَیَوْمَئِذٍ یَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ﴿4﴾
در عرض چند سال، چرا که امر در گذشته و آینده با خداوند است، و در چنین روزى مؤمنان شادمان شوند (4)
بِنَصْرِ اللَّهِ یَنْصُرُ مَنْ یَشَاءُ وَهُوَ الْعَزِیزُ الرَّحِیمُ ﴿5﴾
به نصرت الهى، که هر کس را بخواهد یارى مىکند، و او پیروزمند مهربان است (5)
وَعْدَ اللَّهِ لَا یُخْلِفُ اللَّهُ وَعْدَهُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ ﴿6﴾
[این] وعده الهى است و خداوند در وعده خویش خلاف نمىکند ولى بیشترین مردم نمىدانند (6)
یَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِنَ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَهُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ ﴿7﴾
فقط ظاهرى از زندگانى دنیا را مىدانند و ایشان از آخرت غافلند (7)
أَوَلَمْ یَتَفَکَّرُوا فِی أَنْفُسِهِمْ مَا خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُسَمًّى وَإِنَّ کَثِیرًا مِنَ النَّاسِ بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ لَکَافِرُونَ﴿8﴾
آیا در دلهاى خویش نیندیشیده اند که خداوند آسمانها و زمین را و آنچه ما بین آنهاست، جز به حق و سرآمد معین نیافریده است، و بىگمان بسیارى از مردم لقاى پروردگارشان را منکرند (8)
أَوَلَمْ یَسِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَیَنْظُرُوا کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ کَانُوا أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَأَثَارُوا الْأَرْضَ وَعَمَرُوهَا أَکْثَرَ مِمَّا عَمَرُوهَا وَجَاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَیِّنَاتِ فَمَا کَانَ اللَّهُ لِیَظْلِمَهُمْ وَلَکِنْ کَانُوا أَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ ﴿9﴾
آیا در زمین سیر و سفر نکرده اند که بنگرند چگونه بوده است سرانجام کسانى که پیش از آنان بودند آنان از ایشان نیرومندتر بودند، و زمین را کندوکاو کردند و بیش از آنچه آنان آباد ساخته بودند، آباد کردند، و پیامبرانشان برایشان پدیده هاى شگرف آوردند، و [سرانجام] خداوند بر آنان ستم نکرد، بلکه خود در حق خویش ستم کردند (9)
ثُمَّ کَانَ عَاقِبَةَ الَّذِینَ أَسَاءُوا السُّوأَى أَنْ کَذَّبُوا بِآیَاتِ اللَّهِ وَکَانُوا بِهَا یَسْتَهْزِئُونَ ﴿10﴾
سپس سرانجام کسانى که بد عملى کرده بودند، بدتر شد چرا که آیات الهى را انکار و به آنها استهزاء مىکردند (10)
اللَّهُ یَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ ثُمَّ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ ﴿11﴾
خداوند است که آفرینش را آغاز کرده است، سپس آن را باز مىگرداند، سپس به سوى او باز گردانده مىشوید (11)
وَیَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ یُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ ﴿12﴾
روزى که قیامت برپا شود، گناهکاران نومید شوند (12)
وَلَمْ یَکُنْ لَهُمْ مِنْ شُرَکَائِهِمْ شُفَعَاءُ وَکَانُوا بِشُرَکَائِهِمْ کَافِرِینَ ﴿13﴾
و براى آنان از شریکانى که قائل بودند، کسى شفیعشان نباشد، و خود به شریکانى که قائل بودند، منکر [و بى اعتقاد] شوند (13)
وَیَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ یَوْمَئِذٍ یَتَفَرَّقُونَ ﴿14﴾
و روزى که قیامت برپا شود، آنگاه است که از هم جدا شوند (14)
فَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَهُمْ فِی رَوْضَةٍ یُحْبَرُونَ ﴿15﴾
اما کسانى که ایمان آورده اند و کارهاى شایسته کرده اند، ایشان در بوستانى سرخوش اند (15)
وَأَمَّا الَّذِینَ کَفَرُوا وَکَذَّبُوا بِآیَاتِنَا وَلِقَاءِ الْآخِرَةِ فَأُولَئِکَ فِی الْعَذَابِ مُحْضَرُونَ ﴿16﴾
و اما کسانى که کفر ورزیده و آیات ما و لقاى آخرت را تکذیب کرده اند، اینانند که در عذاب حاضر کرده شوند (16)
فَسُبْحَانَ اللَّهِ حِینَ تُمْسُونَ وَحِینَ تُصْبِحُونَ ﴿17﴾
پس هنگامى که در شامگاه یا در بامداد وارد شوید خداوند را تسبیح گویید (17)
وَلَهُ الْحَمْدُ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَعَشِیًّا وَحِینَ تُظْهِرُونَ ﴿18﴾
و در آسمانها و زمین سپاس او راست، و هنگامى که در عصر وارد شوید و هنگامى که به نیمروز رسید [هم تسبیح گویید] (18)
یُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَیُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ وَیُحْیِی الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَکَذَلِکَ تُخْرَجُونَ ﴿19﴾
زنده را از مرده بر مىآورد و مرده را از زنده، و زمین را پس از پژمردنش زنده [و بارور] مىدارد، و بدینسان شما نیز برانگیخته شوید (19)
وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَکُمْ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ إِذَا أَنْتُمْ بَشَرٌ تَنْتَشِرُونَ ﴿20﴾
و از جمله آیات او این است که شما را از خاک آفرید، سپس که انسان شدید [در زمین] پراکنده شدید (20)
وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ ﴿21﴾
و از جمله آیات او این است که براى شما از نوع خودتان، همسرانى آفرید که با آنان آرام گیرید، و در میان شما دوستى و مهربانى افکند، و در این امر براى اندیشه وران مایه هاى عبرت است (21)
وَمِنْ آیَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافُ أَلْسِنَتِکُمْ وَأَلْوَانِکُمْ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِلْعَالِمِینَ ﴿22﴾
و از جمله آیات او آفرینش آسمانها و زمین است و دگرگونى زبانهاى شما و رنگهاى شما، بى گمان در این براى دانشمندان مایه هاى عبرت است (22)
وَمِنْ آیَاتِهِ مَنَامُکُمْ بِاللَّیْلِ وَالنَّهَارِ وَابْتِغَاؤُکُمْ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَسْمَعُونَ ﴿23﴾
و از جمله آیات او خفتن شما در شب و روز و طلب معاش شما از فضل اوست، بى گمان در این [امر] براى کسانى که گوش شنوا دارند، مایهه اى عبرت است (23)
وَمِنْ آیَاتِهِ یُرِیکُمُ الْبَرْقَ خَوْفًا وَطَمَعًا وَیُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَیُحْیِی بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ ﴿24﴾
و از جمله آیات او این است که برق را [به شیوهاى] بیم انگیز و امیدانگیز به شما مى نمایاند و از آسمان آبى فرو مىفرستد و با آن زمین را پس از پژمردنش زنده مىدارد، بى گمان در این [امر] براى خردورزان مایه هاى عبرت است (24)
وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ تَقُومَ السَّمَاءُ وَالْأَرْضُ بِأَمْرِهِ ثُمَّ إِذَا دَعَاکُمْ دَعْوَةً مِنَ الْأَرْضِ إِذَا أَنْتُمْ تَخْرُجُونَ ﴿25﴾
و از آیات او این است که آسمانها و زمین به فرمان او برپاست، سپس آنگاه که شما را به صلایى از زمین بخواند، آنگاه است که برانگیخته مىشوید (25)
وَلَهُ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ کُلٌّ لَهُ قَانِتُونَ ﴿26﴾
و او راست هر که در آسمانها و زمین است، و همگان فرمانبردار اویند (26)
وَهُوَ الَّذِی یَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ وَهُوَ أَهْوَنُ عَلَیْهِ وَلَهُ الْمَثَلُ الْأَعْلَى فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿27﴾
و او کسى است که آفرینش را آغاز مىکند و سپس بازش مىگرداند، و این امر بر او آسانتر است، و او را در آسمانها و زمین برترین وصف است و او پیروزمند فرزانه است (27)
ضَرَبَ لَکُمْ مَثَلًا مِنْ أَنْفُسِکُمْ هَلْ لَکُمْ مِنْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ مِنْ شُرَکَاءَ فِی مَا رَزَقْنَاکُمْ فَأَنْتُمْ فِیهِ سَوَاءٌ تَخَافُونَهُمْ کَخِیفَتِکُمْ أَنْفُسَکُمْ کَذَلِکَ نُفَصِّلُ الْآیَاتِ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ ﴿28﴾
براى شما مثلى از خودتان مىزند، آیا از ملک یمین تان شریکى در آنچه روزیتان داده ایم، دارید که در آن برابر باشید و از آنان همان گونه که از [امثال] خودتان بیمناک ید، بیمناک باشید؟ [چنین نیست]، بدینسان آیات [خود] را براى خردورزان روشن بیان مىکنیم (28)
بَلِ اتَّبَعَ الَّذِینَ ظَلَمُوا أَهْوَاءَهُمْ بِغَیْرِ عِلْمٍ فَمَنْ یَهْدِی مَنْ أَضَلَّ اللَّهُ وَمَا لَهُمْ مِنْ نَاصِرِینَ ﴿29﴾
چنین است که ستم پیشگان [کافر] بى هیچ علمى، از هوى و هوس شان پیروى مىکنند، و کیست که کسى را که خداوند در بیراهى وانهاده است، به راه آورد، و اینان یاورى ندارند (29)
فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا لَا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ﴿30﴾
پاکدلانه روى به دین بیاور، این فطرت الهى است که مردمان را بر وفق آن آفریده است، در آفرینش الهى تغییرى راه ندارد، این دین استوار است، ولى بیشترینه مردم نمىدانند (30)
مُنِیبِینَ إِلَیْهِ وَاتَّقُوهُ وَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ وَلَا تَکُونُوا مِنَ الْمُشْرِکِینَ ﴿31﴾
رو به سوى او آورده، و از او پروا کنید و نماز را برپا دارید و از مشرکان مباشید (31)
مِنَ الَّذِینَ فَرَّقُوا دِینَهُمْ وَکَانُوا شِیَعًا کُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَیْهِمْ فَرِحُونَ ﴿32﴾
از همان کسانى که دینشان را پاره و پراکنده کردند و فرقه فرقه شدند، هر گروهى به آنچه دارند دل خوشند (32)
وَإِذَا مَسَّ النَّاسَ ضُرٌّ دَعَوْا رَبَّهُمْ مُنِیبِینَ إِلَیْهِ ثُمَّ إِذَا أَذَاقَهُمْ مِنْهُ رَحْمَةً إِذَا فَرِیقٌ مِنْهُمْ بِرَبِّهِمْ یُشْرِکُونَ ﴿33﴾
و چون بلایى به مردم رسد انابت کنان پروردگارشان را مىخوانند و رو به سوى او مىآورند، سپس چون رحمتى از سوى خویش به ایشان بچشاند، آنگاه است که گروهى از آنان به پروردگارشان شرک مىآورند (33)
لِیَکْفُرُوا بِمَا آتَیْنَاهُمْ فَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ ﴿34﴾
تا سرانجام درباره آنچه به ایشان بخشیده ایم کفران پیشه کنند، و [از ظواهر زندگى] بهره برید، زودا که [حقیقت را] بدانید (34)
أَمْ أَنْزَلْنَا عَلَیْهِمْ سُلْطَانًا فَهُوَ یَتَکَلَّمُ بِمَا کَانُوا بِهِ یُشْرِکُونَ ﴿35﴾
یا مگر برایشان حجتى نازل کرده ایم که درباره آنچه به آن شرک ورزیده اند، سخن مىگوید (35)
وَإِذَا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً فَرِحُوا بِهَا وَإِنْ تُصِبْهُمْ سَیِّئَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ إِذَا هُمْ یَقْنَطُونَ ﴿36﴾
و چون به مردم رحمتى بچشانیم به آن شادمان شوند، و اگر به خاطر کار و کردار پیشینشان مکروهى به ایشان رسد، آنگاه است که نومید مى شوند (36)
أَوَلَمْ یَرَوْا أَنَّ اللَّهَ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشَاءُ وَیَقْدِرُ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ ﴿37﴾
آیا ندانسته اند که خداوند بى گمان روزى را براى هر کس که بخواهد گشاده و [براى هر کس که بخواهد] تنگ مى دارد، بى شک در این امر براى اهل ایمان مایه هاى عبرت است (37)
فَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْکِینَ وَابْنَ السَّبِیلِ ذَلِکَ خَیْرٌ لِلَّذِینَ یُرِیدُونَ وَجْهَ اللَّهِ وَأُولَئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿38﴾
پس به خویشاوند حقش را بده و نیز به بینوا و در راه مانده، این براى کسانى که در طلب خشنودى الهى هستند بهتر است و اینانند که رستگارانند (38)
وَمَا آتَیْتُمْ مِنْ رِبًا لِیَرْبُوَ فِی أَمْوَالِ النَّاسِ فَلَا یَرْبُو عِنْدَ اللَّهِ وَمَا آتَیْتُمْ مِنْ زَکَاةٍ تُرِیدُونَ وَجْهَ اللَّهِ فَأُولَئِکَ هُمُ الْمُضْعِفُونَ ﴿39﴾
و هر ربایى که بدهید که بهره شما را از اموال مردم افزونتر کند، [در حقیقت] نزد خداوند افزایش ندارد، و هر زکاتى -که در طلب خشنودى الهى بپردازید، اینان افزایش یاب هستند (39)
اللَّهُ الَّذِی خَلَقَکُمْ ثُمَّ رَزَقَکُمْ ثُمَّ یُمِیتُکُمْ ثُمَّ یُحْیِیکُمْ هَلْ مِنْ شُرَکَائِکُمْ مَنْ یَفْعَلُ مِنْ ذَلِکُمْ مِنْ شَیْءٍ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا یُشْرِکُونَ ﴿40﴾
خداوند کسى است که شما را آفرید و سپس روزیتان بخشید، سپس شما را مى میراند، سپس زنده مى دارد، آیا از شریکانى که قائلید هیچ کدام هست که چیزى از این کارها را انجام دهد؟ او منزه و از آنچه شریکش مى آورند فراتر است (40)
ظَهَرَ الْفَسَادُ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا کَسَبَتْ أَیْدِی النَّاسِ لِیُذِیقَهُمْ بَعْضَ الَّذِی عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ ﴿41﴾
به خاطر کار و کردار مردم، تباهى در بر و بحر فراگیر شده است، تا [خداوند] جزاى بخشى از کار و کردارشان را به آنان بچشاند، باشد که بازگردند [و به خود آیند] (41)
قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الَّذِینَ مِنْ قَبْلُ کَانَ أَکْثَرُهُمْ مُشْرِکِینَ ﴿42﴾
بگو در زمین سیر و سفر کنید و بنگرید سرانجام کسانى که پیشتر بودند چگونه بوده است؟ که بیشترشان مشرک بودند (42)
فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ الْقَیِّمِ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَ یَوْمٌ لَا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللَّهِ یَوْمَئِذٍ یَصَّدَّعُونَ ﴿43﴾
پس روى دلت را -پیش از آنکه روزى بى بازگشت از جانب خداوند فرارسد و مردم از هم جدا شوندبه سوى دین استوار بدار (43)
مَنْ کَفَرَ فَعَلَیْهِ کُفْرُهُ وَمَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِأَنْفُسِهِمْ یَمْهَدُونَ﴿44﴾
هر کس کفرورزد، کیفر کفرش بر اوست، و کسانى که کردارى شایسته پیشه کنند، براى خودشان پیش اندیشى کرده اند (44)
لِیَجْزِیَ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الْکَافِرِینَ ﴿45﴾
تا کسانى را که ایمان آورده اند و کارهاى شایسته کرده اند، از فضل خویش جزا دهد، چرا که او کافران را دوست ندارد (45)
وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ یُرْسِلَ الرِّیَاحَ مُبَشِّرَاتٍ وَلِیُذِیقَکُمْ مِنْ رَحْمَتِهِ وَلِتَجْرِیَ الْفُلْکُ بِأَمْرِهِ وَلِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ ﴿46﴾
و از آیات او این است بادها را بشارت دهنده [باران رحمت] مىفرستد تا به شما از رحمت خویش بچشاند، و تا کشتی ها به امر او جریان یابند، و شما از فضل او در طلب روزى خود بر آیید، باشد که سپاس بگزارید (46)
وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِکَ رُسُلًا إِلَى قَوْمِهِمْ فَجَاءُوهُمْ بِالْبَیِّنَاتِ فَانْتَقَمْنَا مِنَ الَّذِینَ أَجْرَمُوا وَکَانَ حَقًّا عَلَیْنَا نَصْرُ الْمُؤْمِنِینَ ﴿47﴾
و به راستى پیش از تو پیامبرانى به سوى قومشان فرستادیم، آنگاه ایشان معجزات را به نزد آنان آوردند [و با انکار مواجه شدند] و ما از کسانى که گناه [و بد عملى] کرده بودند، انتقام گرفتیم، و یارى رساندن به مؤمنان حقى است که بر عهده ماست (47)
اللَّهُ الَّذِی یُرْسِلُ الرِّیَاحَ فَتُثِیرُ سَحَابًا فَیَبْسُطُهُ فِی السَّمَاءِ کَیْفَ یَشَاءُ وَیَجْعَلُهُ کِسَفًا فَتَرَى الْوَدْقَ یَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ فَإِذَا أَصَابَ بِهِ مَنْ یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ إِذَا هُمْ یَسْتَبْشِرُونَ ﴿48﴾
خداوند کسى است که بادها را مىفرستد که ابرها را بر مى انگیزد، و آن را در آسمان هرگونه که بخواهد مى گستراند، و آن را پاره پاره مىکند، و باران درشت قطره را بینى که از لابلاى آن مى تراود، و چون آن را به هر یک از بندگانش که بخواهد برساند، آنگاه است که شادى مىکنند (48)
وَإِنْ کَانُوا مِنْ قَبْلِ أَنْ یُنَزَّلَ عَلَیْهِمْ مِنْ قَبْلِهِ لَمُبْلِسِینَ ﴿49﴾
و بى شک پیش از آنکه برایشان فرو فرستاده شود [آرى] پیش از آن نومید بودند (49)
فَانْظُرْ إِلَى آثَارِ رَحْمَتِ اللَّهِ کَیْفَ یُحْیِی الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ ذَلِکَ لَمُحْیِی الْمَوْتَى وَهُوَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ﴿50﴾
پس به آثار رحمت الهى بنگر که چگونه زمین را پس از پژمردنش زنده مى دارد، هم اوست که زندگى بخش مردگان است و او بر هر کارى تواناست (50)
وَلَئِنْ أَرْسَلْنَا رِیحًا فَرَأَوْهُ مُصْفَرًّا لَظَلُّوا مِنْ بَعْدِهِ یَکْفُرُونَ ﴿51﴾
و اگر بادى بفرستیم و آن [کشتزار] را زرد شده بینند، بعد از آن کفر [/انکار] پیشه کنند (51)
فَإِنَّکَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاءَ إِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِینَ ﴿52﴾
بدان که تو مردگان را [سخن] نشنوانى و به ناشنوایان [به ویژه] چون پشت کنند آوایى نشنوانى (52)
وَمَا أَنْتَ بِهَادِ الْعُمْیِ عَنْ ضَلَالَتِهِمْ إِنْ تُسْمِعُ إِلَّا مَنْ یُؤْمِنُ بِآیَاتِنَا فَهُمْ مُسْلِمُونَ ﴿53﴾
و تو به راه آورنده نابینایان از گمراهی شان نیستى، تو جز کسانى را که به آیات ما ایمان آورند و اهل تسلیم اند [سخنى] نشنوانى (53)
اللَّهُ الَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ ضَعْفٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ ضَعْفٍ قُوَّةً ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفًا وَشَیْبَةً یَخْلُقُ مَا یَشَاءُ وَهُوَ الْعَلِیمُ الْقَدِیرُ ﴿54﴾
خداوند کسى است که شما را از حالت ناتوانى آفرید، سپس بعد از آن ناتوانى توانایى پدید آورد، سپس [دوباره] پس از توانایى، ناتوانى و پیرى قرار دهد، هر آنچه خواهد مى آفریند و او داناى تواناست (54)
وَیَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ یُقْسِمُ الْمُجْرِمُونَ مَا لَبِثُوا غَیْرَ سَاعَةٍ کَذَلِکَ کَانُوا یُؤْفَکُونَ ﴿55﴾
و روزى که قیامت بر پا شود، گناهکاران سوگند خورند که [در دنیا، یا گور] جز ساعتى درنگ نکرده اند، بدین سان بیراهه رفته اند (55)
وَقَالَ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَالْإِیمَانَ لَقَدْ لَبِثْتُمْ فِی کِتَابِ اللَّهِ إِلَى یَوْمِ الْبَعْثِ فَهَذَا یَوْمُ الْبَعْثِ وَلَکِنَّکُمْ کُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ ﴿56﴾
و کسانى که از دانش و ایمان برخوردار شده اند گویند بر وفق کتاب الهى تا روز رستاخیز درنگ کرده اید، و این روز رستاخیز است، ولى شما به هیچ وجه نمىدانستید (56)
فَیَوْمَئِذٍ لَا یَنْفَعُ الَّذِینَ ظَلَمُوا مَعْذِرَتُهُمْ وَلَا هُمْ یُسْتَعْتَبُونَ ﴿57﴾
امروز [روزى است که] ستم پیشگان [مشرک] را عذرخواهی شان سود ندهد، و عذرشان را نپذیرند (57)
وَلَقَدْ ضَرَبْنَا لِلنَّاسِ فِی هَذَا الْقُرْآنِ مِنْ کُلِّ مَثَلٍ وَلَئِنْ جِئْتَهُمْ بِآیَةٍ لَیَقُولَنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا مُبْطِلُونَ ﴿58﴾
و به راستى در این قرآن براى مردم هرگونه مثلى زده ایم و اگر معجزهاى براى آنان بیاورى، کافران گویند شما جز باطل اندیش نیستید (58)
کَذَلِکَ یَطْبَعُ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِ الَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ ﴿59﴾
بدینسان خداوند بر دلهاى کسانى که [حق را] در نمى یابند مهر مىزند (59)
فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَلَا یَسْتَخِفَّنَّکَ الَّذِینَ لَا یُوقِنُونَ ﴿60﴾
شکیبایى پیشه کن و بدان که وعده الهى حق است و نامؤمنان تو را از راه به در نبرند (60)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
الم ﴿1﴾ تِلْکَ آیَاتُ الْکِتَابِ الْحَکِیمِ ﴿2﴾ هُدًى وَرَحْمَةً لِلْمُحْسِنِینَ ﴿3﴾ الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَهُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ یُوقِنُونَ ﴿4﴾ أُولَئِکَ عَلَى هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ وَأُولَئِکَ هُمُ
الْمُفْلِحُونَ ﴿5﴾
الم [الف لام میم] (1)این آیات کتاب حکمت آموز است (2) رهنمود و رحمتى براى نیکوکاران (3) [همان] کسانى که نماز را برپا مى دارند و زکات را مى پردازند و به آخرت یقین دارند (4) اینانند که از سوى پروردگارشان از هدایتى برخوردارند و هم اینانند که رستگارند (5)
وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ لِیُضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَیَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِینٌ ﴿6﴾
و از مردمان کسى هست که خریدار سخنان سرگرم کننده است تا بى هیچ علمى [مردمان را] از راه خدا گمراه گرداند، و آن را به ریشخند گیرد، اینانند که عذابى خفت بار [در پیش] دارند (6)
وَإِذَا تُتْلَى عَلَیْهِ آیَاتُنَا وَلَّى مُسْتَکْبِرًا کَأَنْ لَمْ یَسْمَعْهَا کَأَنَّ فِی أُذُنَیْهِ وَقْرًا فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِیمٍ ﴿7﴾
و چون آیات ما بر او خوانده شود، متکبرانه روى برگرداند که گویى آن را نشنیده است، چنانکه گویى در گوش هایش سنگینى اى هست، پس او را از عذاب دردناک خبر ده (7)
إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُمْ جَنَّاتُ النَّعِیمِ ﴿8﴾
بىگمان کسانى که ایمان آوردهاند و کارهاى شایسته کردهاند، بوستانهاى پرناز و نعمت براى آنان است (8)
خَالِدِینَ فِیهَا وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿9﴾
که جاودانه در آنند، وعده الهى حق است، و او پیروزمند فرزانه است (9)
خَلَقَ السَّمَاوَاتِ بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا وَأَلْقَى فِی الْأَرْضِ رَوَاسِیَ أَنْ تَمِیدَ بِکُمْ وَبَثَّ فِیهَا مِنْ کُلِّ دَابَّةٍ وَأَنْزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَنْبَتْنَا فِیهَا مِنْ کُلِّ زَوْجٍ کَرِیمٍ ﴿10﴾
آسمانها را بدون ستونهایى که ببینید پدید آورد، و در زمین کوهها بیفکند تا شما را نجنباند، و در آن از هرگونه جانورى پراکند، و از آسمان آبى فرو فرستادیم، آنگاه در آن از هر گونهاى ارزشمند رویاندیم (10)
هَذَا خَلْقُ اللَّهِ فَأَرُونِی مَاذَا خَلَقَ الَّذِینَ مِنْ دُونِهِ بَلِ الظَّالِمُونَ فِی ضَلَالٍ مُبِینٍ ﴿11﴾
این آفرینش خداست، پس به من نشان دهید کسانى که [مدعى و] در برابر او هستند چه چیزى آفریدهاند؟ آرى ستمکاران [مشرک] در گمراهى آشکارند (11)
وَلَقَدْ آتَیْنَا لُقْمَانَ الْحِکْمَةَ أَنِ اشْکُرْ لِلَّهِ وَمَنْ یَشْکُرْ فَإِنَّمَا یَشْکُرُ لِنَفْسِهِ وَمَنْ کَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِیٌّ حَمِیدٌ ﴿12﴾
و به راستى به لقمان حکمت بخشیدیم، که خداى را سپاس گو، [و بدان که] هر کس سپاسگزارى کند، همانا به سود خویش سپاس گزارده است، و هر کس کفران ورزد، [بداند که] خداوند بىنیاز ستوده است (12)
وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ وَهُوَ یَعِظُهُ یَا بُنَیَّ لَا تُشْرِکْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْکَ لَظُلْمٌ عَظِیمٌ ﴿13﴾
و چنین بود که لقمان به پسرش -که پندش مىدادگفت فرزندم به خداوند شرک میاور، چرا که شرک ستم بزرگى است (13)
وَوَصَّیْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَیْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَى وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِی عَامَیْنِ أَنِ اشْکُرْ لِی وَلِوَالِدَیْکَ إِلَیَّ الْمَصِیرُ ﴿14﴾
و انسان را در حق پدر و مادرش سفارش کردیم که مادرش او را با ضعف روزافزون، آبستن بوده است، [و شیر دادن] و از شیر گرفتن او دو سال به طول انجامیده، براى من و پدر و مادرت سپاس بگزار که سیر و سرانجام به سوى من است (14)
وَإِنْ جَاهَدَاکَ عَلَى أَنْ تُشْرِکَ بِی مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا وَصَاحِبْهُمَا فِی الدُّنْیَا مَعْرُوفًا وَاتَّبِعْ سَبِیلَ مَنْ أَنَابَ إِلَیَّ ثُمَّ إِلَیَّ مَرْجِعُکُمْ فَأُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿15﴾
و اگر تو را وادارند چیزى را که بدان علم ندارى شریک من گردانى، از آنان فرمان مبر، و با آنان در دنیا به نیکى همنشینى کن، و به راه کسى برو که به سوى من بازگشته است، سپس بازگشت شما به سوى من است، آنگاه از [حقیقت و نتیجه] کار و کردارتان آگاهتان مىسازم (15)
یَا بُنَیَّ إِنَّهَا إِنْ تَکُ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ فَتَکُنْ فِی صَخْرَةٍ أَوْ فِی السَّمَاوَاتِ أَوْ فِی الْأَرْضِ یَأْتِ بِهَا اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَطِیفٌ خَبِیرٌ ﴿16﴾
فرزندم بدان که اگر [عملى] هم سنگ دانه خردلى باشد، و آنگاه در دل تختهسنگى یا در آسمانها یا در زمین نهفته باشد، خداوند آن را به میان مىآورد، چرا که خداوند باریکبین آگاه است (16)
یَا بُنَیَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ وَأْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَکَ إِنَّ ذَلِکَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ ﴿17﴾
فرزندم نماز را برپا دار و امر به معروف و نهى از منکر کن، و بر مصیبتى که تو را فرارسد شکیبایى کن که این از کارهاى سترگ است (17)
وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِی الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ ﴿18﴾
و رویت را از مردم [به تکبر] برمگردان و در زمین خرامان راه مرو، چرا که خداوند، هیچ متکبر فخرفروشى را دوست ندارد (18)
وَاقْصِدْ فِی مَشْیِکَ وَاغْضُضْ مِنْ صَوْتِکَ إِنَّ أَنْکَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِیرِ ﴿19﴾
و میانهروى کن و صدایت را آهسته بدار، چرا که ناخوشترین آوازها بانگ درازگوشان است (19)
أَلَمْ تَرَوْا أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَکُمْ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَأَسْبَغَ عَلَیْکُمْ نِعَمَهُ ظَاهِرَةً وَبَاطِنَةً وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یُجَادِلُ فِی اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَلَا هُدًى وَلَا کِتَابٍ مُنِیرٍ ﴿20﴾
آیا نیندیشیدهاید که خداوند آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، براى شما رام کرد، و نعمتهاى آشکار و پنهانش را بر شما تمام کرد، و از مردم کسى هست که بدون هیچ علمى و هیچ رهنمودى و هیچ کتاب روشنگرى در حق خداوند مجادله مىکند (20)
وَإِذَا قِیلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا وَجَدْنَا عَلَیْهِ آبَاءَنَا أَوَلَوْ کَانَ الشَّیْطَانُ یَدْعُوهُمْ إِلَى عَذَابِ السَّعِیرِ ﴿21﴾
و چون به ایشان گفته شود از آنچه خداوند نازل کرده است پیروى کنید گویند بلکه از آنچه پدرانمان را طرفدار آن یافتهایم پیروى مىکنیم، حتى اگر شیطان ایشان را به سوى عذاب آتش دوزخ بخواند؟ (21)
وَمَنْ یُسْلِمْ وَجْهَهُ إِلَى اللَّهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى وَإِلَى اللَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ ﴿22﴾
و هر کس روى دلش را به سوى خداوند نهد و نیکوکار باشد، به راستى که دست در دستاویز استوارى زده است، و سرانجام کارها با خداوند است (22)
وَمَنْ کَفَرَ فَلَا یَحْزُنْکَ کُفْرُهُ إِلَیْنَا مَرْجِعُهُمْ فَنُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوا إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ﴿23﴾
و هر کس کفر ورزد، کفر او تو را اندوهگین نکند، بازگشتشان به سوى ماست، آنگاه ایشان را از [حقیقت و نتیجه] آنچه کردهاند آگاه سازیم، که بىگمان خداوند داناى راز دلهاست (23)
نُمَتِّعُهُمْ قَلِیلًا ثُمَّ نَضْطَرُّهُمْ إِلَى عَذَابٍ غَلِیظٍ ﴿24﴾
اندکى برخوردارشان سازیم، سپس به عذابى سخت و سنگین دچارشان سازیم (24)
وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُونَ ﴿25﴾
و اگر از ایشان پرسى چه کسى آسمانها و زمین را آفریده است گویند خداوند، بگو سپاس خداى را، ولى بیشترینه آنان نمىدانند (25)
لِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ ﴿26﴾
آنچه در آسمانها و زمین است از آن خداوند است، بىگمان خداوند بىنیاز ستوده است (26)
وَلَوْ أَنَّمَا فِی الْأَرْضِ مِنْ شَجَرَةٍ أَقْلَامٌ وَالْبَحْرُ یَمُدُّهُ مِنْ بَعْدِهِ سَبْعَةُ أَبْحُرٍ مَا نَفِدَتْ کَلِمَاتُ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ ﴿27﴾
و اگر آنچه درخت در زمین هست، قلم شود، و دریا [چون مرکب باشد] سپس هفت دریا به آن مدد برساند، کلمات الهى به پایان نرسد، که خداوند پیروزمند فرزانه است (27)
مَا خَلْقُکُمْ وَلَا بَعْثُکُمْ إِلَّا کَنَفْسٍ وَاحِدَةٍ إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ بَصِیرٌ ﴿28﴾
آفرینش و برانگیختن شما [در قیامت] جز مانند تنى یگانه نیست، بىگمان خداوند شنواى بیناست (28)
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ یُولِجُ اللَّیْلَ فِی النَّهَارِ وَیُولِجُ النَّهَارَ فِی اللَّیْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ کُلٌّ یَجْرِی إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى وَأَنَّ اللَّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ ﴿29﴾
آیا ننگریستهاى که خداوند از شب مىکاهد و بر روز مىافزاید و از روز مىکاهد و بر شب مىافزاید و خورشید و ماه را رام کرده است که هر یک تا سرآمدى معین روان است، و خداوند به آنچه مىکنید آگاه است (29)
ذَلِکَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّ مَا یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ الْبَاطِلُ وَأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْعَلِیُّ الْکَبِیرُ ﴿30﴾
این از آن است که خداوند بر حق است، و آنچه به جاى او مىپرستند، باطل است، و بىگمان خداوند است که بلندمرتبه بزرگ است (30)
أَلَمْ تَرَ أَنَّ الْفُلْکَ تَجْرِی فِی الْبَحْرِ بِنِعْمَتِ اللَّهِ لِیُرِیَکُمْ مِنْ آیَاتِهِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِکُلِّ صَبَّارٍ شَکُورٍ ﴿31﴾
آیا ننگریستهاى که کشتیها به نعمت الهى در دریا روانند، تا به شما از آیات خویش بنمایاند، بىگمان در این براى هر شکیباى شاکرى مایههاى عبرت هست (31)
وَإِذَا غَشِیَهُمْ مَوْجٌ کَالظُّلَلِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ فَمِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَمَا یَجْحَدُ بِآیَاتِنَا إِلَّا کُلُّ خَتَّارٍ کَفُورٍ ﴿32﴾
و چون موجى سایبانوار آنان را فراگیرد، خداوند را در حالى که دین خود را براى او پیراسته مىدارند، به دعا مىخوانند آنگاه چون آنان را برهاند و به خشکى برساند، بعضى از ایشان میانهرو [و درستکارند] [و بعضى کجرو] و جز غدار ناسپاس کسى منکر آیات ما نمىشود (32)
یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمْ وَاخْشَوْا یَوْمًا لَا یَجْزِی وَالِدٌ عَنْ وَلَدِهِ وَلَا مَوْلُودٌ هُوَ جَازٍ عَنْ وَالِدِهِ شَیْئًا إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَلَا تَغُرَّنَّکُمُ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا وَلَا یَغُرَّنَّکُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ ﴿33﴾
اى مردم از پروردگارتان پروا کنید و از روزى بترسید که هیچ پدرى به داد فرزندش نرسد، و هیچ فرزندى فریادرس پدرش نباشد، بىگمان وعده الهى حق است، پس زندگانى دنیا شما را نفریبد، و [شیطان] فریبکار شما را نسبت به خداوند فریفته نگرداند (33)
إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَیُنَزِّلُ الْغَیْثَ وَیَعْلَمُ مَا فِی الْأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِی نَفْسٌ مَاذَا تَکْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِی نَفْسٌ بِأَیِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ ﴿34﴾
بىگمان آگاهى از قیامت خاص خداوند است، و باران را نیز او نازل مىکند، و مىداند که در رحمها چیست، و هیچ کس نمىداند که فردا چه به دست مىآورد، و هیچ کس نمىداند که در کدامین سرزمین مىمیرد، بىگمان خداوند داناى آگاه است (34)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
الم ﴿1﴾
الم [الف لام میم] (1)
تَنْزِیلُ الْکِتَابِ لَا رَیْبَ فِیهِ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِینَ ﴿2﴾
کتابى است فرو فرستاده و شک در آن نیست [که] از سوى پروردگار جهان است (2)
أَمْ یَقُولُونَ افْتَرَاهُ بَلْ هُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکَ لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَا أَتَاهُمْ مِنْ نَذِیرٍ مِنْ قَبْلِکَ لَعَلَّهُمْ یَهْتَدُونَ ﴿3﴾
یا گویند که آن را برساخته است، نه بلکه حق است و از سوى پروردگار توست تا قومى را که [پیامبرى] هشداردهنده پیش از تو به سراغشان نیامده بود، بیمدهى، باشد که به راه آیند (3)
اللَّهُ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ مَا لَکُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَلِیٍّ وَلَا شَفِیعٍ أَفَلَا تَتَذَکَّرُونَ﴿4﴾
خداوند کسى است که آسمان و زمین و مابین آنها را در شش روز آفرید، سپس بر عرش استیلاء یافت، شما را جز او سرور و شفیعى نیست، آیا پند نمىگیرید (4)
یُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ ثُمَّ یَعْرُجُ إِلَیْهِ فِی یَوْمٍ کَانَ مِقْدَارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ ﴿5﴾
از آسمان کار و بار زمین را تدبیر مىکند، سپس [اعمال مردمان] در روزى که اندازهاش هزار سال است از آنچه شما مىشمارید، به سوى او بالا مىرود (5)
ذَلِکَ عَالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِیزُ الرَّحِیمُ ﴿6﴾
اوست که داناى نهان و آشکارا [و] پیروزمند مهربان است (6)
الَّذِی أَحْسَنَ کُلَّ شَیْءٍ خَلَقَهُ وَبَدَأَ خَلْقَ الْإِنْسَانِ مِنْ طِینٍ ﴿7﴾
و [همان] کسى که هرچیز را که آفرید نیکو آفرید، و آفرینش انسان [/آدم] را از گل آغاز کرد (7)
ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِنْ سُلَالَةٍ مِنْ مَاءٍ مَهِینٍ ﴿8﴾
سپس نسل او را از چکیده آب بىمقدار پدید آورد (8)
ثُمَّ سَوَّاهُ وَنَفَخَ فِیهِ مِنْ رُوحِهِ وَجَعَلَ لَکُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِیلًا مَا تَشْکُرُونَ ﴿9﴾
سپس او را استوار کرد و در او از روح خویش دمید و براى شما گوش [ها] و چشمان و دلها آفرید، چه اندک سپاس مىگزارید (9)
وَقَالُوا أَإِذَا ضَلَلْنَا فِی الْأَرْضِ أَإِنَّا لَفِی خَلْقٍ جَدِیدٍ بَلْ هُمْ بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ کَافِرُونَ ﴿10﴾
و گویند آیا چون در [خاک] زمین ناپدید شدیم، آیا آفرینش تازهاى خواهیم یافت؟ بلکه ایشان لقاى پروردگارشان را منکرند (10)
قُلْ یَتَوَفَّاکُمْ مَلَکُ الْمَوْتِ الَّذِی وُکِّلَ بِکُمْ ثُمَّ إِلَى رَبِّکُمْ تُرْجَعُونَ﴿11﴾
بگو فرشته مرگ که بر شما گماشته شده است، روح شما را مىگیرد، سپس به سوى پروردگارتان بازگردانده مىشوید (11)
وَلَوْ تَرَى إِذِ الْمُجْرِمُونَ نَاکِسُو رُءُوسِهِمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ رَبَّنَا أَبْصَرْنَا وَسَمِعْنَا فَارْجِعْنَا نَعْمَلْ صَالِحًا إِنَّا مُوقِنُونَ ﴿12﴾
و چون گناهکاران را نزد پروردگارشان سرافکنده بینى [گویند] پروردگارا چشم بینا و گوش شنوا یافتیم پس ما را بازگردان که کارى شایسته پیشه کنیم، ما [دیگر] اهل یقینیم (12)
وَلَوْ شِئْنَا لَآتَیْنَا کُلَّ نَفْسٍ هُدَاهَا وَلَکِنْ حَقَّ الْقَوْلُ مِنِّی لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِینَ ﴿13﴾
و اگر خواهیم به هر انسانى هدایتش را ارزانى مىداریم، ولى وعده من تحقق یافته است که جهنم را از جن و انس، همگان، آکنده سازم (13)
فَذُوقُوا بِمَا نَسِیتُمْ لِقَاءَ یَوْمِکُمْ هَذَا إِنَّا نَسِینَاکُمْ وَذُوقُوا عَذَابَ الْخُلْدِ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿14﴾
پس به خاطر آنکه دیدار این روزتان را فراموش کردید [عذاب را] بچشید ما نیز "فراموشتان" کردهایم و عذاب جاویدان را به خاطر کار و کردار پیشینتان بچشید (14)
إِنَّمَا یُؤْمِنُ بِآیَاتِنَا الَّذِینَ إِذَا ذُکِّرُوا بِهَا خَرُّوا سُجَّدًا وَسَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَهُمْ لَا یَسْتَکْبِرُونَ ﴿15﴾
به آیات ما فقط کسانى ایمان آورند که چون آنها را فرایادشان آرند، به سجده درافتند و پروردگارشان را شاکرانه تسبیح گویند و تکبرنورزند (15)
تَتَجَافَى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنْفِقُونَ ﴿16﴾
پهلوهایشان از بسترها جدا شود [و به نیایش شبانه برخیزند و] پروردگارشان را با بیم و امید بخوانند و از آنچه روزیشان کردهایم ببخشند (16)
فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِیَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْیُنٍ جَزَاءً بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ﴿17﴾
آرى هیچ کسى نداند که چه بسیار مایه روشنى چشمها براى آنان نهفته است، که جزاى کار و کردار پیشینشان است (17)
أَفَمَنْ کَانَ مُؤْمِنًا کَمَنْ کَانَ فَاسِقًا لَا یَسْتَوُونَ ﴿18﴾
آیا کسى که مؤمن است همانند کسى است که فاسق است؟ [هرگز] برابر نیستند (18)
أَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْوَى نُزُلًا بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ ﴿19﴾
اما کسانى که ایمان آوردهاند و کارهاى شایسته کردهاند، جنةالماوى دارند که به خاطر کار و کردار پیشینشان پیشکش [آنان] است (19)
وَأَمَّا الَّذِینَ فَسَقُوا فَمَأْوَاهُمُ النَّارُ کُلَّمَا أَرَادُوا أَنْ یَخْرُجُوا مِنْهَا أُعِیدُوا فِیهَا وَقِیلَ لَهُمْ ذُوقُوا عَذَابَ النَّارِ الَّذِی کُنْتُمْ بِهِ تُکَذِّبُونَ ﴿20﴾
و اما کسانى که سرپیچى کردهاند سرا و سرانجامشان آتش دوزخ است، هرگاه که خواهند از آن بیرون روند، به آن بازگردانده شوند، و به ایشان گفته شود، عذاب آتشى را که منکرش بودید، بچشید (20)
وَلَنُذِیقَنَّهُمْ مِنَ الْعَذَابِ الْأَدْنَى دُونَ الْعَذَابِ الْأَکْبَرِ لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ﴿21﴾
و به ایشان عذاب کوچکتر را غیر از عذاب بزرگتر، مىچشانیم باشد که بازگردند (21)
وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذُکِّرَ بِآیَاتِ رَبِّهِ ثُمَّ أَعْرَضَ عَنْهَا إِنَّا مِنَ الْمُجْرِمِینَ مُنْتَقِمُونَ ﴿22﴾
و کیست ستمکارتر از کسى که به آیات پروردگارش پند داده شود، سپس از آن رو بگرداند، ما از گناهکاران انتقام مىگیریم (22)
وَلَقَدْ آتَیْنَا مُوسَى الْکِتَابَ فَلَا تَکُنْ فِی مِرْیَةٍ مِنْ لِقَائِهِ وَجَعَلْنَاهُ هُدًى لِبَنِی إِسْرَائِیلَ ﴿23﴾
و به راستى به موسى کتاب آسمانى بخشیدیم، پس در لقاى او شک نداشته باش، و آن را رهنمود بنىاسرائیل گرداندیم (23)
وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا وَکَانُوا بِآیَاتِنَا یُوقِنُونَ﴿24﴾
و از ایشان چون شکیبایى ورزیدند و به آیات ما ایقان یافتند، پیشوایانى برگماشتیم که به فرمان ما هدایت مىکردند (24)
إِنَّ رَبَّکَ هُوَ یَفْصِلُ بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فِیمَا کَانُوا فِیهِ یَخْتَلِفُونَ ﴿25﴾
بىگمان پروردگارت در میان آنان در روز قیامت در آنچه در آن اختلاف داشتند، داورى خواهد کرد (25)
أَوَلَمْ یَهْدِ لَهُمْ کَمْ أَهْلَکْنَا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنَ الْقُرُونِ یَمْشُونَ فِی مَسَاکِنِهِمْ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ أَفَلَا یَسْمَعُونَ ﴿26﴾
آیا براى ایشان روشن نشده است که پیش از آنان چه بسیار نسلهایى را نابود کردیم که [اینان] بر خانه و کاشانههایشان مىگذرند، بىگمان در این مایههاى عبرت است، آیا [به گوش دل] نمىشنوند؟ (26)
أَوَلَمْ یَرَوْا أَنَّا نَسُوقُ الْمَاءَ إِلَى الْأَرْضِ الْجُرُزِ فَنُخْرِجُ بِهِ زَرْعًا تَأْکُلُ مِنْهُ أَنْعَامُهُمْ وَأَنْفُسُهُمْ أَفَلَا یُبْصِرُونَ ﴿27﴾
آیا نیندیشیدهاند که ما آب [ابرهاى بارانى] را به سوى سرزمین سترون مىرانیم و بدان کشتزارى برمىآوریم که چارپایانشان و خودشان از آن مىخورند، آیا [به چشم بصیرت] نمىنگرند؟ (27)
وَیَقُولُونَ مَتَى هَذَا الْفَتْحُ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ ﴿28﴾
و گویند اگر راست مىگویید این داورى کى خواهد بود؟ (28)
قُلْ یَوْمَ الْفَتْحِ لَا یَنْفَعُ الَّذِینَ کَفَرُوا إِیمَانُهُمْ وَلَا هُمْ یُنْظَرُونَ ﴿29﴾
بگو روز داورى کافران را ایمانشان سود ندهد و به آنان مهلت ندهند (29)
فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَانْتَظِرْ إِنَّهُمْ مُنْتَظِرُونَ ﴿30﴾
پس از آنان روى بگردان و منتظر باش که آنان نیز منتظرند (30)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ اتَّقِ اللَّهَ وَلَا تُطِعِ الْکَافِرِینَ وَالْمُنَافِقِینَ إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلِیمًا حَکِیمًا ﴿1﴾
اى پیامبر از خداوند پروا کن و از کافران و منافقان اطاعت مکن، که خداوند داناى فرزانه است (1)
وَاتَّبِعْ مَا یُوحَى إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ إِنَّ اللَّهَ کَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرًا ﴿2﴾
و از آنچه از پروردگارت به تو وحى مىشود پیروى کن، که خداوند از آنچه مىکنید آگاه است (2)
وَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ وَکَفَى بِاللَّهِ وَکِیلًا ﴿3﴾
و بر خداوند توکل کن و خداوند کارسازى را بسنده است (3)
مَا جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَیْنِ فِی جَوْفِهِ وَمَا جَعَلَ أَزْوَاجَکُمُ اللَّائِی تُظَاهِرُونَ مِنْهُنَّ أُمَّهَاتِکُمْ وَمَا جَعَلَ أَدْعِیَاءَکُمْ أَبْنَاءَکُمْ ذَلِکُمْ قَوْلُکُمْ بِأَفْوَاهِکُمْ وَاللَّهُ یَقُولُ الْحَقَّ وَهُوَ یَهْدِی السَّبِیلَ ﴿4﴾
خداوند براى هیچ مردى دو دل در درونش ننهاده است، و همسرانتان را که با آنان ظهار مىکنید مادر [حقیقى] شما نگردانده است، و پسر خواندگانتان را نیز فرزند [حقیقى] شما نگردانده است این سخن شماست که [ندانسته] به زبان مىآورید، و خداوند حق را مىگوید و به راه [راست] هدایت مىکند (4)
ادْعُوهُمْ لِآبَائِهِمْ هُوَ أَقْسَطُ عِنْدَ اللَّهِ فَإِنْ لَمْ تَعْلَمُوا آبَاءَهُمْ فَإِخْوَانُکُمْ فِی الدِّینِ وَمَوَالِیکُمْ وَلَیْسَ عَلَیْکُمْ جُنَاحٌ فِیمَا أَخْطَأْتُمْ بِهِ وَلَکِنْ مَا تَعَمَّدَتْ قُلُوبُکُمْ وَکَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِیمًا ﴿5﴾
آنان را به [نام] پدرانشان بخوانید که نزد خداوند دادگرانهتر است، و اگر پدرانشان را نمىشناسید در آن صورت برادران دینى و آزاد کردگان شما هستند، و بر شما در آنچه اشتباه کردهاید گناهى نیست مگر در آنچه دلهایتان قصد آن را دارد، و خداوند آمرزگار مهربان است (5)
النَّبِیُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِی کِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ وَالْمُهَاجِرِینَ إِلَّا أَنْ تَفْعَلُوا إِلَى أَوْلِیَائِکُمْ مَعْرُوفًا کَانَ ذَلِکَ فِی الْکِتَابِ مَسْطُورًا ﴿6﴾
پیامبر از خود مؤمنان به آنها نزدیکتر و سزاوارتر است و همسران او در حکم مادران ایشان هستند، و خویشاوندان در [حکم و] کتاب الهى نسبت به همدیگر از سایر مؤمنان و مهاجران سزاوارتر [به ارث بردن]، هستند، مگر آنکه در حق دوستانتان وصیتى نیک انجام دهید [که بىاشکال است]، و این در کتاب آسمانى نوشته شده است (6)
وَإِذْ أَخَذْنَا مِنَ النَّبِیِّینَ مِیثَاقَهُمْ وَمِنْکَ وَمِنْ نُوحٍ وَإِبْرَاهِیمَ وَمُوسَى وَعِیسَى ابْنِ مَرْیَمَ وَأَخَذْنَا مِنْهُمْ مِیثَاقًا غَلِیظًا ﴿7﴾
چنین بود که از پیامبران پیمانشان را گرفتیم و نیز از تو و از نوح و ابراهیم و موسى و عیسى بن مریم، و از ایشان پیمان اکید گرفتیم (7)
لِیَسْأَلَ الصَّادِقِینَ عَنْ صِدْقِهِمْ وَأَعَدَّ لِلْکَافِرِینَ عَذَابًا أَلِیمًا ﴿8﴾
تا [سرانجام] درستکاران را از درستکاریشان بپرسد و براى کافران عذابى دردناک آماده ساخته است (8)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اذْکُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ جَاءَتْکُمْ جُنُودٌ فَأَرْسَلْنَا عَلَیْهِمْ رِیحًا وَجُنُودًا لَمْ تَرَوْهَا وَکَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرًا﴿9﴾
اى مؤمنان نعمت الهى را بر خودتان یاد کنید آنگاه که سپاهیانى بر شما تاختند، سپس، بر آنان تندبادى فرستادیم و سپاهیانى که آنها را نمىدیدید و خداوند به آنچه مىکنید بیناست (9)
إِذْ جَاءُوکُمْ مِنْ فَوْقِکُمْ وَمِنْ أَسْفَلَ مِنْکُمْ وَإِذْ زَاغَتِ الْأَبْصَارُ وَبَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَنَاجِرَ وَتَظُنُّونَ بِاللَّهِ الظُّنُونَا ﴿10﴾
آنگاه از فراز و فرودتان به سراغ شما [به هجوم] آمدند، و آنگاه که چشمها برگشت و جانها به گلوگاهها رسید، و در حق خداوند گمانهایى [ناروا] کردید (10)
هُنَالِکَ ابْتُلِیَ الْمُؤْمِنُونَ وَزُلْزِلُوا زِلْزَالًا شَدِیدًا ﴿11﴾
آنجا بود که مؤمنان [به محنت] آزموده شدند، و تکانى سخت خوردند (11)
وَإِذْ یَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَرَسُولُهُ إِلَّا غُرُورًا ﴿12﴾
و آنگاه که منافقان و بیماردلان گفتند که خداوند و پیامبر او جز وعده فریبآمیز به ما ندادهاند (12)
وَإِذْ قَالَتْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ یَا أَهْلَ یَثْرِبَ لَا مُقَامَ لَکُمْ فَارْجِعُوا وَیَسْتَأْذِنُ فَرِیقٌ مِنْهُمُ النَّبِیَّ یَقُولُونَ إِنَّ بُیُوتَنَا عَوْرَةٌ وَمَا هِیَ بِعَوْرَةٍ إِنْ یُرِیدُونَ إِلَّا فِرَارًا ﴿13﴾
و آنگاه که گروهى از آنان گفتند اى اهل مدینه شما را جاى ماندن نیست، بازگردید، و گروهى از ایشان از پیامبر اجازه [قعود] خواستند [و به بهانه] مىگفتند خانههاى ما بىحفاظ است، و آن بىحفاظ نبود، هیچ قصدى جز فرار نداشتند (13)
وَلَوْ دُخِلَتْ عَلَیْهِمْ مِنْ أَقْطَارِهَا ثُمَّ سُئِلُوا الْفِتْنَةَ لَآتَوْهَا وَمَا تَلَبَّثُوا بِهَا إِلَّا یَسِیرًا ﴿14﴾
و چون از حوالى آن [شهر] بر ایشان وارد شوند، سپس از ایشان اقرار به شرک طلب کنند، آن را انجام دهند و سپس در آنجا جز اندکى درنگ نخواهند کرد (14)
وَلَقَدْ کَانُوا عَاهَدُوا اللَّهَ مِنْ قَبْلُ لَا یُوَلُّونَ الْأَدْبَارَ وَکَانَ عَهْدُ اللَّهِ مَسْئُولًا ﴿15﴾
و همینان بودند که پیشترها با خداوند پیمان بسته بودند که [پایدارى ورزند و] پشت نکنند، و پیمان الهى بازخواست دارد (15)
قُلْ لَنْ یَنْفَعَکُمُ الْفِرَارُ إِنْ فَرَرْتُمْ مِنَ الْمَوْتِ أَوِ الْقَتْلِ وَإِذًا لَا تُمَتَّعُونَ إِلَّا قَلِیلًا ﴿16﴾
بگو فرار از مرگ یا کشته شدن، اگر بگریزید برایتان [نهایتا] سودى ندارد، و در آن صورت هم جز اندکى [از زندگى] برخوردار نخواهید شد (16)
قُلْ مَنْ ذَا الَّذِی یَعْصِمُکُمْ مِنَ اللَّهِ إِنْ أَرَادَ بِکُمْ سُوءًا أَوْ أَرَادَ بِکُمْ رَحْمَةً وَلَا یَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِیًّا وَلَا نَصِیرًا ﴿17﴾
اگر خداوند در حق شما بلا یا رحمتى خواسته باشد، چه کسى شما را در برابر خداوند نگاه مىدارد؟ و در برابر خداوند یار و یاورى براى خود نخواهند یافت (17)
قَدْ یَعْلَمُ اللَّهُ الْمُعَوِّقِینَ مِنْکُمْ وَالْقَائِلِینَ لِإِخْوَانِهِمْ هَلُمَّ إِلَیْنَا وَلَا یَأْتُونَ الْبَأْسَ إِلَّا قَلِیلًا ﴿18﴾
به راستى که خداوند از میان شما، بازدارندگان [کارشکنان] را مىشناسد، و نیز کسانى را که به دوستان خود مىگویند به راه ما بیایید، و جز اندکى در کارزار شرکت نمىکنند (18)
أَشِحَّةً عَلَیْکُمْ فَإِذَا جَاءَ الْخَوْفُ رَأَیْتَهُمْ یَنْظُرُونَ إِلَیْکَ تَدُورُ أَعْیُنُهُمْ کَالَّذِی یُغْشَى عَلَیْهِ مِنَ الْمَوْتِ فَإِذَا ذَهَبَ الْخَوْفُ سَلَقُوکُمْ بِأَلْسِنَةٍ حِدَادٍ أَشِحَّةً عَلَى الْخَیْرِ أُولَئِکَ لَمْ یُؤْمِنُوا فَأَحْبَطَ اللَّهُ أَعْمَالَهُمْ وَکَانَ ذَلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیرًا ﴿19﴾
و در حق شما بسیار بخیلاند و چون بیمى فرارسد، مىبینیشان در حالتى که دیدگانشان مىگردد مانند کسى که از نزدیکى مرگ بیهوش شده باشد، به سوى تو مىنگرند، و چون آن بیم برطرف شود، به شما با زبانهاى تند و تیز خویش آزار مىرسانند، و آزمند مال [غنایم]اند، اینانند که ایمان نیاوردهاند و خداوند اعمالشان را تباه [وباطل] مىگرداند و این بر خداوند آسان است (19)
یَحْسَبُونَ الْأَحْزَابَ لَمْ یَذْهَبُوا وَإِنْ یَأْتِ الْأَحْزَابُ یَوَدُّوا لَوْ أَنَّهُمْ بَادُونَ فِی الْأَعْرَابِ یَسْأَلُونَ عَنْ أَنْبَائِکُمْ وَلَوْ کَانُوا فِیکُمْ مَا قَاتَلُوا إِلَّا قَلِیلًا ﴿20﴾
اینان گمان مىبرند که هنوز "گروه مشرکان همدست" [از صحنه به در] نرفتهاند و اگر گروه مشرکان همدست برگردند، خوش دارند که کاش بیابانى و در میان بادیهنشینان باشند و از اخبار شما پرس و جو کنند، و اگر در میان شما بودند، جز اندکى کارزار نمىکردند (20)
لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ کَانَ یَرْجُو اللَّهَ وَالْیَوْمَ الْآخِرَ وَذَکَرَ اللَّهَ کَثِیرًا ﴿21﴾
به راستى که براى شما و براى کسى که به خداوند و روز بازپسین امید [و ایمان] دارد و خداوند را بسیار یاد مىکند، در پیامبر خدا سرمشق نیکویى هست (21)
وَلَمَّا رَأَى الْمُؤْمِنُونَ الْأَحْزَابَ قَالُوا هَذَا مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَصَدَقَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَمَا زَادَهُمْ إِلَّا إِیمَانًا وَتَسْلِیمًا ﴿22﴾
و چون مؤمنان [هجوم] گروه مشرکان همدست را دیدند، گفتند این همان است که خداوند و پیامبرش به ما وعده داده بودند و خداوند و پیامبر او [در امید بخشیدن به ما] راست گفتهاند، و [در نهایت] جز بر ایمان و تسلیم آنان نیفزاید (22)
مِنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَى نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِیلًا ﴿23﴾
از میان مؤمنان مردمى هستند که در پیمانى که با خداوند بستهاند، راست و درست رفتار کردهاند، و از ایشان کسى هست که عهد خویش [تا پایان حیات] به سر برده است، و کسى هست که [شهادت را] انتظار مىکشد، و هیچ گونه تغییر و تبدیلى در کار نیاوردهاند (23)
لِیَجْزِیَ اللَّهُ الصَّادِقِینَ بِصِدْقِهِمْ وَیُعَذِّبَ الْمُنَافِقِینَ إِنْ شَاءَ أَوْ یَتُوبَ عَلَیْهِمْ إِنَّ اللَّهَ کَانَ غَفُورًا رَحِیمًا ﴿24﴾
تا خداوند درستکاران را بر وفق درستىشان پاداش دهد، و منافقان را اگر خواهد عذاب کند یا از آنان درگذرد، بىگمان خداوند آمرزگار مهربان است (24)
وَرَدَّ اللَّهُ الَّذِینَ کَفَرُوا بِغَیْظِهِمْ لَمْ یَنَالُوا خَیْرًا وَکَفَى اللَّهُ الْمُؤْمِنِینَ الْقِتَالَ وَکَانَ اللَّهُ قَوِیًّا عَزِیزًا ﴿25﴾
و خداوند کافران را در عین غیظ و غضبشان بازگرداند، که هیچ کامى نیافتند، و خداوند در کارزار مؤمنان را حمایت و کفایت کرد، و خداوند تواناى پیروزمند است (25)
وَأَنْزَلَ الَّذِینَ ظَاهَرُوهُمْ مِنْ أَهْلِ الْکِتَابِ مِنْ صَیَاصِیهِمْ وَقَذَفَ فِی قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ فَرِیقًا تَقْتُلُونَ وَتَأْسِرُونَ فَرِیقًا ﴿26﴾
و آن عده از اهل کتاب را که از آنان [احزاب/گروه مشرکان همدست] پشتیبانى کردند، از برج و باروهاشان فرود آورد و در دلشان هراس افکند، چندانکه گروهى از ایشان را کشتید و گروهى را به اسارت گرفتید (26)
وَأَوْرَثَکُمْ أَرْضَهُمْ وَدِیَارَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ وَأَرْضًا لَمْ تَطَئُوهَا وَکَانَ اللَّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرًا ﴿27﴾
و سرزمینشان و خانه و کاشانههاشان و مال و منالشان را به شما میراث داد، و نیز سرزمینى را که هنوز پا به آنجا نگذارده بودید، و خداوند بر هر کارى تواناست (27)
یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْوَاجِکَ إِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ الْحَیَاةَ الدُّنْیَا وَزِینَتَهَا فَتَعَالَیْنَ أُمَتِّعْکُنَّ وَأُسَرِّحْکُنَّ سَرَاحًا جَمِیلًا ﴿28﴾
اى پیامبر به همسرانت بگو اگر زندگانى دنیا و تجمل آن را مىخواهید پس بیایید تا بهرهمندتان سازم و به رهایشى نیکو رهایتان کنم (28)
وَإِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَالدَّارَ الْآخِرَةَ فَإِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْمُحْسِنَاتِ مِنْکُنَّ أَجْرًا عَظِیمًا ﴿29﴾
و اگر خداوند و پیامبر او و سراى آخرت را مىخواهید بدانید که خداوند از براى نیکوکاران شما پاداشى بزرگ آماده ساخته است (29)
یَا نِسَاءَ النَّبِیِّ مَنْ یَأْتِ مِنْکُنَّ بِفَاحِشَةٍ مُبَیِّنَةٍ یُضَاعَفْ لَهَا الْعَذَابُ ضِعْفَیْنِ وَکَانَ ذَلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیرًا ﴿30﴾
بگو اى زنان پیامبر هر کس از شما مرتکب کار ناشایست آشکار شود، عذاب او دوچندان مىشود و این امر بر خداوند آسان است (30)
وَلَا تُجَادِلُوا أَهْلَ الْکِتَابِ إِلَّا بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ إِلَّا الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ وَقُولُوا آمَنَّا بِالَّذِی أُنْزِلَ إِلَیْنَا وَأُنْزِلَ إِلَیْکُمْ وَإِلَهُنَا وَإِلَهُکُمْ وَاحِدٌ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ ﴿46﴾
و با اهل کتاب جز به شیوه هاى که نیکوتر است، مجادله مکنید، مگر با ستمگران آنان، و بگویید به آنچه بر ما و به آنچه بر شما نازل شده ایمان آورده ایم، و خداى ما و خداى ما و خداى شما یکى است و ما همه فرمانبردار اوییم (46)
وَکَذَلِکَ أَنْزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ فَالَّذِینَ آتَیْنَاهُمُ الْکِتَابَ یُؤْمِنُونَ بِهِ وَمِنْ هَؤُلَاءِ مَنْ یُؤْمِنُ بِهِ وَمَا یَجْحَدُ بِآیَاتِنَا إِلَّا الْکَافِرُونَ ﴿47﴾
و بدینسان بر تو کتاب آسمانى را نازل کردیم، و اهل کتاب به آن ایمان آورند، و از ایشان [اهل مکه] نیز کسانى هستند که به آن ایمان آورند، و جز کافران کسى به آیات ما انکار نمى ورزد (47)
وَمَا کُنْتَ تَتْلُو مِنْ قَبْلِهِ مِنْ کِتَابٍ وَلَا تَخُطُّهُ بِیَمِینِکَ إِذًا لَارْتَابَ الْمُبْطِلُونَ ﴿48﴾
و پیش از آن [وحى و نبوت] نه کتابى مىخواندى و نه به دست خود [مکتوبى] مىنوشتى، چه در آن صورت باطل اندیشان شک و شبهه به میان مىآوردند (48)
بَلْ هُوَ آیَاتٌ بَیِّنَاتٌ فِی صُدُورِ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَمَا یَجْحَدُ بِآیَاتِنَا إِلَّا الظَّالِمُونَ ﴿49﴾
آرى آن آیاتى روشنگر [و محفوظ] در سینه هاى دانش یافتگان است، و جز ستمگران [مشرک] کسى به آیات ما انکار نمى ورزد (49)
وَقَالُوا لَوْلَا أُنْزِلَ عَلَیْهِ آیَاتٌ مِنْ رَبِّهِ قُلْ إِنَّمَا الْآیَاتُ عِنْدَ اللَّهِ وَإِنَّمَا أَنَا نَذِیرٌ مُبِینٌ ﴿50﴾
و گویند چرا بر او معجزاتى از سوى پروردگارش نازل نمىشود، بگو معجزات فقط در اختیار خداوند است، و من فقط هشداردهنده اى آشکارم (50)
أَوَلَمْ یَکْفِهِمْ أَنَّا أَنْزَلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ یُتْلَى عَلَیْهِمْ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَرَحْمَةً وَذِکْرَى لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ ﴿51﴾
آیا براى ایشان کافى نیست که ما بر تو کتاب آسمانى را فرو فرستادیم که بر آنان خوانده مىشود، بى گمان در این امر رحمت و پندآموزى براى اهل ایمان است (51)
قُلْ کَفَى بِاللَّهِ بَیْنِی وَبَیْنَکُمْ شَهِیدًا یَعْلَمُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالَّذِینَ آمَنُوا بِالْبَاطِلِ وَکَفَرُوا بِاللَّهِ أُولَئِکَ هُمُ الْخَاسِرُونَ ﴿52﴾
بگو خداوند بین من و شما گواه بس، که آنچه در آسمانها و زمین است مىداند، و کسانى که به باطل ایمان آورده و به خداوند کفر مىورزند، اینانند که زیانکارند (52)
وَیَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذَابِ وَلَوْلَا أَجَلٌ مُسَمًّى لَجَاءَهُمُ الْعَذَابُ وَلَیَأْتِیَنَّهُمْ بَغْتَةً وَهُمْ لَا یَشْعُرُونَ ﴿53﴾
و از تو عذاب را به شتاب مىخواهند و اگر اجل معینى در کار نبود، عذاب بر آنان نازل مىشد و در حالى که ناآگاهند ناگهان به سراغشان مىآید (53)
یَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذَابِ وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِیطَةٌ بِالْکَافِرِینَ ﴿54﴾
از تو عذاب را به شتاب مىخواهند، و [غافل از آنکه] بىگمان جهنم فراگیر کافران است (54)
یَوْمَ یَغْشَاهُمُ الْعَذَابُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ وَیَقُولُ ذُوقُوا مَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿55﴾
روزى که عذاب از فراز و فرودشان فراگیردشان و گوید [حاصل] عملکرد خود را بچشید (55)
یَا عِبَادِیَ الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ أَرْضِی وَاسِعَةٌ فَإِیَّایَ فَاعْبُدُونِ ﴿56﴾
اى بندگان من که ایمان آورده اید، بدانید که زمین من گسترده است، پس فقط مرا بپرستید (56)
کُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ ثُمَّ إِلَیْنَا تُرْجَعُونَ ﴿57﴾
هر موجود زنده اى چشنده [طعم] مرگ است، سپس به سوى ما بازگردانده مىشوید (57)
وَالَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُبَوِّئَنَّهُمْ مِنَ الْجَنَّةِ غُرَفًا تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا نِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِینَ ﴿58﴾
و کسانى که ایمان آورده اند و کارهاى شایسته کرده اند، در غرفه هایى از بهشت که جویباران از فرودست آنها جارى است، جایشان مىدهیم و در آنجا جاویدانند، چه نیکوست پاداش عملداران (58)
الَّذِینَ صَبَرُوا وَعَلَى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ ﴿59﴾
[همان] کسانى که شکیبایى ورزیده و بر پروردگارشان توکل مىکنند (59)
وَکَأَیِّنْ مِنْ دَابَّةٍ لَا تَحْمِلُ رِزْقَهَا اللَّهُ یَرْزُقُهَا وَإِیَّاکُمْ وَهُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ ﴿60﴾
و چه بسیار جنبنده که عهده دار روزى خود نیست، بلکه خداوند روزىبخش او و شماست و او شنواى داناست (60)
وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ فَأَنَّى یُؤْفَکُونَ ﴿61﴾
و اگر از ایشان بپرسى چه کسى آسمانها و زمین را آفریده است و خورشید و ماه را رام کرده است، گویند خداوند، پس چگونه بیراهه مىروند؟ (61)
اللَّهُ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَیَقْدِرُ لَهُ إِنَّ اللَّهَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ ﴿62﴾
خداوند است که روزى را براى هرکس از بندگانش که بخواهد گشاده یا تنگ مىدارد، بىگمان خداوند به هر چیزى داناست (62)
وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ نَزَّلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَحْیَا بِهِ الْأَرْضَ مِنْ بَعْدِ مَوْتِهَا لَیَقُولُنَّ اللَّهُ قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لَا یَعْقِلُونَ ﴿63﴾
و اگر از ایشان بپرسى چه کسى از آسمان آبى فرو فرستاد و بدان زمین را پس از پژمردنش زنده [و بارور] کرد، خواهند گفت خداوند، بگو سپاس خداوند را، ولى بیشترین شان تعقل نمىکنند (63)
وَمَا هَذِهِ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا إِلَّا لَهْوٌ وَلَعِبٌ وَإِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِیَ الْحَیَوَانُ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ ﴿64﴾
و این زندگانى دنیا جز سرگرمى و بازیچه نیست، و اگر مىدانستند بى گمان سراى آخرت کانون زندگى است (64)
فَإِذَا رَکِبُوا فِی الْفُلْکِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ إِذَا هُمْ یُشْرِکُونَ ﴿65﴾
و چون سوار بر کشتى شوند خداوند را در حالى که دین خود را براى او پاک و پیراسته مىدارندبخوانند، ولى آنگاه که آنان را رهانید و به خشکى رسانید، آن وقت است که ایشان شرک مىورزند (65)
لِیَکْفُرُوا بِمَا آتَیْنَاهُمْ وَلِیَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ یَعْلَمُونَ ﴿66﴾
تا سرانجام در آنچه به ایشان بخشیده ایم کفران پیشه کنند و [از ظواهر زندگى] بهره برند، زودا که [حقیقت را] بدانند (66)
أَوَلَمْ یَرَوْا أَنَّا جَعَلْنَا حَرَمًا آمِنًا وَیُتَخَطَّفُ النَّاسُ مِنْ حَوْلِهِمْ أَفَبِالْبَاطِلِ یُؤْمِنُونَ وَبِنِعْمَةِ اللَّهِ یَکْفُرُونَ ﴿67﴾
آیا ندانسته اند که ما حرمى امن [از کعبه] قرار داده ایم، و حال آنکه مردمان را در پیرامونشان تاراج مى کردند و مى ربودند، آیا به باطل ایمان مى آورند و به نعمت خداوند کفران مى ورزند؟ (67)
وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ کَذِبًا أَوْ کَذَّبَ بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُ أَلَیْسَ فِی جَهَنَّمَ مَثْوًى لِلْکَافِرِینَ ﴿68﴾
و کیست ستمکارتر از کسى که بر خداوند دروغ بندد یا حق را چون به سراغش آید تکذیب کند، آیا جایگاه کافران در دوزخ نیست؟ (68)
وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ ﴿69﴾
و کسانى را که در حق ما کوشیده اند به راههاى خاص خویش رهنمون مىشویم، و بى گمان خداوند با نیکوکاران است (69)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
الم ﴿1﴾
الم [الف لام میم] (1)
غُلِبَتِ الرُّومُ ﴿2﴾
روم شکست خورد (2)
فِی أَدْنَى الْأَرْضِ وَهُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَیَغْلِبُونَ ﴿3﴾
در نزدیکترین سرزمین [به شما]، و ایشان بعد از مغلوب شدنشان به زودى غالب خواهند شد (3)
فِی بِضْعِ سِنِینَ لِلَّهِ الْأَمْرُ مِنْ قَبْلُ وَمِنْ بَعْدُ وَیَوْمَئِذٍ یَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ﴿4﴾
در عرض چند سال، چرا که امر در گذشته و آینده با خداوند است، و در چنین روزى مؤمنان شادمان شوند (4)
بِنَصْرِ اللَّهِ یَنْصُرُ مَنْ یَشَاءُ وَهُوَ الْعَزِیزُ الرَّحِیمُ ﴿5﴾
به نصرت الهى، که هر کس را بخواهد یارى مىکند، و او پیروزمند مهربان است (5)
وَعْدَ اللَّهِ لَا یُخْلِفُ اللَّهُ وَعْدَهُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ ﴿6﴾
[این] وعده الهى است و خداوند در وعده خویش خلاف نمىکند ولى بیشترین مردم نمىدانند (6)
یَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِنَ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَهُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ ﴿7﴾
فقط ظاهرى از زندگانى دنیا را مىدانند و ایشان از آخرت غافلند (7)
أَوَلَمْ یَتَفَکَّرُوا فِی أَنْفُسِهِمْ مَا خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُسَمًّى وَإِنَّ کَثِیرًا مِنَ النَّاسِ بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ لَکَافِرُونَ﴿8﴾
آیا در دلهاى خویش نیندیشیده اند که خداوند آسمانها و زمین را و آنچه ما بین آنهاست، جز به حق و سرآمد معین نیافریده است، و بىگمان بسیارى از مردم لقاى پروردگارشان را منکرند (8)
أَوَلَمْ یَسِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَیَنْظُرُوا کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ کَانُوا أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَأَثَارُوا الْأَرْضَ وَعَمَرُوهَا أَکْثَرَ مِمَّا عَمَرُوهَا وَجَاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَیِّنَاتِ فَمَا کَانَ اللَّهُ لِیَظْلِمَهُمْ وَلَکِنْ کَانُوا أَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ ﴿9﴾
آیا در زمین سیر و سفر نکرده اند که بنگرند چگونه بوده است سرانجام کسانى که پیش از آنان بودند آنان از ایشان نیرومندتر بودند، و زمین را کندوکاو کردند و بیش از آنچه آنان آباد ساخته بودند، آباد کردند، و پیامبرانشان برایشان پدیده هاى شگرف آوردند، و [سرانجام] خداوند بر آنان ستم نکرد، بلکه خود در حق خویش ستم کردند (9)
ثُمَّ کَانَ عَاقِبَةَ الَّذِینَ أَسَاءُوا السُّوأَى أَنْ کَذَّبُوا بِآیَاتِ اللَّهِ وَکَانُوا بِهَا یَسْتَهْزِئُونَ ﴿10﴾
سپس سرانجام کسانى که بد عملى کرده بودند، بدتر شد چرا که آیات الهى را انکار و به آنها استهزاء مىکردند (10)
اللَّهُ یَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ ثُمَّ إِلَیْهِ تُرْجَعُونَ ﴿11﴾
خداوند است که آفرینش را آغاز کرده است، سپس آن را باز مىگرداند، سپس به سوى او باز گردانده مىشوید (11)
وَیَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ یُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ ﴿12﴾
روزى که قیامت برپا شود، گناهکاران نومید شوند (12)
وَلَمْ یَکُنْ لَهُمْ مِنْ شُرَکَائِهِمْ شُفَعَاءُ وَکَانُوا بِشُرَکَائِهِمْ کَافِرِینَ ﴿13﴾
و براى آنان از شریکانى که قائل بودند، کسى شفیعشان نباشد، و خود به شریکانى که قائل بودند، منکر [و بى اعتقاد] شوند (13)
وَیَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ یَوْمَئِذٍ یَتَفَرَّقُونَ ﴿14﴾
و روزى که قیامت برپا شود، آنگاه است که از هم جدا شوند (14)
فَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَهُمْ فِی رَوْضَةٍ یُحْبَرُونَ ﴿15﴾
اما کسانى که ایمان آورده اند و کارهاى شایسته کرده اند، ایشان در بوستانى سرخوش اند (15)
وَأَمَّا الَّذِینَ کَفَرُوا وَکَذَّبُوا بِآیَاتِنَا وَلِقَاءِ الْآخِرَةِ فَأُولَئِکَ فِی الْعَذَابِ مُحْضَرُونَ ﴿16﴾
و اما کسانى که کفر ورزیده و آیات ما و لقاى آخرت را تکذیب کرده اند، اینانند که در عذاب حاضر کرده شوند (16)
فَسُبْحَانَ اللَّهِ حِینَ تُمْسُونَ وَحِینَ تُصْبِحُونَ ﴿17﴾
پس هنگامى که در شامگاه یا در بامداد وارد شوید خداوند را تسبیح گویید (17)
وَلَهُ الْحَمْدُ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَعَشِیًّا وَحِینَ تُظْهِرُونَ ﴿18﴾
و در آسمانها و زمین سپاس او راست، و هنگامى که در عصر وارد شوید و هنگامى که به نیمروز رسید [هم تسبیح گویید] (18)
یُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَیُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ وَیُحْیِی الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَکَذَلِکَ تُخْرَجُونَ ﴿19﴾
زنده را از مرده بر مىآورد و مرده را از زنده، و زمین را پس از پژمردنش زنده [و بارور] مىدارد، و بدینسان شما نیز برانگیخته شوید (19)
وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَکُمْ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ إِذَا أَنْتُمْ بَشَرٌ تَنْتَشِرُونَ ﴿20﴾
و از جمله آیات او این است که شما را از خاک آفرید، سپس که انسان شدید [در زمین] پراکنده شدید (20)
وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ ﴿21﴾
و از جمله آیات او این است که براى شما از نوع خودتان، همسرانى آفرید که با آنان آرام گیرید، و در میان شما دوستى و مهربانى افکند، و در این امر براى اندیشه وران مایه هاى عبرت است (21)
وَمِنْ آیَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافُ أَلْسِنَتِکُمْ وَأَلْوَانِکُمْ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِلْعَالِمِینَ ﴿22﴾
و از جمله آیات او آفرینش آسمانها و زمین است و دگرگونى زبانهاى شما و رنگهاى شما، بى گمان در این براى دانشمندان مایه هاى عبرت است (22)
وَمِنْ آیَاتِهِ مَنَامُکُمْ بِاللَّیْلِ وَالنَّهَارِ وَابْتِغَاؤُکُمْ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَسْمَعُونَ ﴿23﴾
و از جمله آیات او خفتن شما در شب و روز و طلب معاش شما از فضل اوست، بى گمان در این [امر] براى کسانى که گوش شنوا دارند، مایهه اى عبرت است (23)
وَمِنْ آیَاتِهِ یُرِیکُمُ الْبَرْقَ خَوْفًا وَطَمَعًا وَیُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَیُحْیِی بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ ﴿24﴾
و از جمله آیات او این است که برق را [به شیوهاى] بیم انگیز و امیدانگیز به شما مى نمایاند و از آسمان آبى فرو مىفرستد و با آن زمین را پس از پژمردنش زنده مىدارد، بى گمان در این [امر] براى خردورزان مایه هاى عبرت است (24)
وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ تَقُومَ السَّمَاءُ وَالْأَرْضُ بِأَمْرِهِ ثُمَّ إِذَا دَعَاکُمْ دَعْوَةً مِنَ الْأَرْضِ إِذَا أَنْتُمْ تَخْرُجُونَ ﴿25﴾
و از آیات او این است که آسمانها و زمین به فرمان او برپاست، سپس آنگاه که شما را به صلایى از زمین بخواند، آنگاه است که برانگیخته مىشوید (25)
وَلَهُ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ کُلٌّ لَهُ قَانِتُونَ ﴿26﴾
و او راست هر که در آسمانها و زمین است، و همگان فرمانبردار اویند (26)
وَهُوَ الَّذِی یَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ یُعِیدُهُ وَهُوَ أَهْوَنُ عَلَیْهِ وَلَهُ الْمَثَلُ الْأَعْلَى فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿27﴾
و او کسى است که آفرینش را آغاز مىکند و سپس بازش مىگرداند، و این امر بر او آسانتر است، و او را در آسمانها و زمین برترین وصف است و او پیروزمند فرزانه است (27)
ضَرَبَ لَکُمْ مَثَلًا مِنْ أَنْفُسِکُمْ هَلْ لَکُمْ مِنْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ مِنْ شُرَکَاءَ فِی مَا رَزَقْنَاکُمْ فَأَنْتُمْ فِیهِ سَوَاءٌ تَخَافُونَهُمْ کَخِیفَتِکُمْ أَنْفُسَکُمْ کَذَلِکَ نُفَصِّلُ الْآیَاتِ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ ﴿28﴾
براى شما مثلى از خودتان مىزند، آیا از ملک یمین تان شریکى در آنچه روزیتان داده ایم، دارید که در آن برابر باشید و از آنان همان گونه که از [امثال] خودتان بیمناک ید، بیمناک باشید؟ [چنین نیست]، بدینسان آیات [خود] را براى خردورزان روشن بیان مىکنیم (28)
بَلِ اتَّبَعَ الَّذِینَ ظَلَمُوا أَهْوَاءَهُمْ بِغَیْرِ عِلْمٍ فَمَنْ یَهْدِی مَنْ أَضَلَّ اللَّهُ وَمَا لَهُمْ مِنْ نَاصِرِینَ ﴿29﴾
چنین است که ستم پیشگان [کافر] بى هیچ علمى، از هوى و هوس شان پیروى مىکنند، و کیست که کسى را که خداوند در بیراهى وانهاده است، به راه آورد، و اینان یاورى ندارند (29)
فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفًا فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا لَا تَبْدِیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ وَلَکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ﴿30﴾
پاکدلانه روى به دین بیاور، این فطرت الهى است که مردمان را بر وفق آن آفریده است، در آفرینش الهى تغییرى راه ندارد، این دین استوار است، ولى بیشترینه مردم نمىدانند (30)
مُنِیبِینَ إِلَیْهِ وَاتَّقُوهُ وَأَقِیمُوا الصَّلَاةَ وَلَا تَکُونُوا مِنَ الْمُشْرِکِینَ ﴿31﴾
رو به سوى او آورده، و از او پروا کنید و نماز را برپا دارید و از مشرکان مباشید (31)
مِنَ الَّذِینَ فَرَّقُوا دِینَهُمْ وَکَانُوا شِیَعًا کُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَیْهِمْ فَرِحُونَ ﴿32﴾
از همان کسانى که دینشان را پاره و پراکنده کردند و فرقه فرقه شدند، هر گروهى به آنچه دارند دل خوشند (32)
وَإِذَا مَسَّ النَّاسَ ضُرٌّ دَعَوْا رَبَّهُمْ مُنِیبِینَ إِلَیْهِ ثُمَّ إِذَا أَذَاقَهُمْ مِنْهُ رَحْمَةً إِذَا فَرِیقٌ مِنْهُمْ بِرَبِّهِمْ یُشْرِکُونَ ﴿33﴾
و چون بلایى به مردم رسد انابت کنان پروردگارشان را مىخوانند و رو به سوى او مىآورند، سپس چون رحمتى از سوى خویش به ایشان بچشاند، آنگاه است که گروهى از آنان به پروردگارشان شرک مىآورند (33)
لِیَکْفُرُوا بِمَا آتَیْنَاهُمْ فَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ ﴿34﴾
تا سرانجام درباره آنچه به ایشان بخشیده ایم کفران پیشه کنند، و [از ظواهر زندگى] بهره برید، زودا که [حقیقت را] بدانید (34)
أَمْ أَنْزَلْنَا عَلَیْهِمْ سُلْطَانًا فَهُوَ یَتَکَلَّمُ بِمَا کَانُوا بِهِ یُشْرِکُونَ ﴿35﴾
یا مگر برایشان حجتى نازل کرده ایم که درباره آنچه به آن شرک ورزیده اند، سخن مىگوید (35)
وَإِذَا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً فَرِحُوا بِهَا وَإِنْ تُصِبْهُمْ سَیِّئَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ إِذَا هُمْ یَقْنَطُونَ ﴿36﴾
و چون به مردم رحمتى بچشانیم به آن شادمان شوند، و اگر به خاطر کار و کردار پیشینشان مکروهى به ایشان رسد، آنگاه است که نومید مى شوند (36)
أَوَلَمْ یَرَوْا أَنَّ اللَّهَ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشَاءُ وَیَقْدِرُ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ ﴿37﴾
آیا ندانسته اند که خداوند بى گمان روزى را براى هر کس که بخواهد گشاده و [براى هر کس که بخواهد] تنگ مى دارد، بى شک در این امر براى اهل ایمان مایه هاى عبرت است (37)
فَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْکِینَ وَابْنَ السَّبِیلِ ذَلِکَ خَیْرٌ لِلَّذِینَ یُرِیدُونَ وَجْهَ اللَّهِ وَأُولَئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿38﴾
پس به خویشاوند حقش را بده و نیز به بینوا و در راه مانده، این براى کسانى که در طلب خشنودى الهى هستند بهتر است و اینانند که رستگارانند (38)
وَمَا آتَیْتُمْ مِنْ رِبًا لِیَرْبُوَ فِی أَمْوَالِ النَّاسِ فَلَا یَرْبُو عِنْدَ اللَّهِ وَمَا آتَیْتُمْ مِنْ زَکَاةٍ تُرِیدُونَ وَجْهَ اللَّهِ فَأُولَئِکَ هُمُ الْمُضْعِفُونَ ﴿39﴾
و هر ربایى که بدهید که بهره شما را از اموال مردم افزونتر کند، [در حقیقت] نزد خداوند افزایش ندارد، و هر زکاتى -که در طلب خشنودى الهى بپردازید، اینان افزایش یاب هستند (39)
اللَّهُ الَّذِی خَلَقَکُمْ ثُمَّ رَزَقَکُمْ ثُمَّ یُمِیتُکُمْ ثُمَّ یُحْیِیکُمْ هَلْ مِنْ شُرَکَائِکُمْ مَنْ یَفْعَلُ مِنْ ذَلِکُمْ مِنْ شَیْءٍ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا یُشْرِکُونَ ﴿40﴾
خداوند کسى است که شما را آفرید و سپس روزیتان بخشید، سپس شما را مى میراند، سپس زنده مى دارد، آیا از شریکانى که قائلید هیچ کدام هست که چیزى از این کارها را انجام دهد؟ او منزه و از آنچه شریکش مى آورند فراتر است (40)
ظَهَرَ الْفَسَادُ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ بِمَا کَسَبَتْ أَیْدِی النَّاسِ لِیُذِیقَهُمْ بَعْضَ الَّذِی عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ ﴿41﴾
به خاطر کار و کردار مردم، تباهى در بر و بحر فراگیر شده است، تا [خداوند] جزاى بخشى از کار و کردارشان را به آنان بچشاند، باشد که بازگردند [و به خود آیند] (41)
قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الَّذِینَ مِنْ قَبْلُ کَانَ أَکْثَرُهُمْ مُشْرِکِینَ ﴿42﴾
بگو در زمین سیر و سفر کنید و بنگرید سرانجام کسانى که پیشتر بودند چگونه بوده است؟ که بیشترشان مشرک بودند (42)
فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ الْقَیِّمِ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَ یَوْمٌ لَا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللَّهِ یَوْمَئِذٍ یَصَّدَّعُونَ ﴿43﴾
پس روى دلت را -پیش از آنکه روزى بى بازگشت از جانب خداوند فرارسد و مردم از هم جدا شوندبه سوى دین استوار بدار (43)
مَنْ کَفَرَ فَعَلَیْهِ کُفْرُهُ وَمَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِأَنْفُسِهِمْ یَمْهَدُونَ﴿44﴾
هر کس کفرورزد، کیفر کفرش بر اوست، و کسانى که کردارى شایسته پیشه کنند، براى خودشان پیش اندیشى کرده اند (44)
لِیَجْزِیَ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الْکَافِرِینَ ﴿45﴾
تا کسانى را که ایمان آورده اند و کارهاى شایسته کرده اند، از فضل خویش جزا دهد، چرا که او کافران را دوست ندارد (45)
وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ یُرْسِلَ الرِّیَاحَ مُبَشِّرَاتٍ وَلِیُذِیقَکُمْ مِنْ رَحْمَتِهِ وَلِتَجْرِیَ الْفُلْکُ بِأَمْرِهِ وَلِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ ﴿46﴾
و از آیات او این است بادها را بشارت دهنده [باران رحمت] مىفرستد تا به شما از رحمت خویش بچشاند، و تا کشتی ها به امر او جریان یابند، و شما از فضل او در طلب روزى خود بر آیید، باشد که سپاس بگزارید (46)
وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِکَ رُسُلًا إِلَى قَوْمِهِمْ فَجَاءُوهُمْ بِالْبَیِّنَاتِ فَانْتَقَمْنَا مِنَ الَّذِینَ أَجْرَمُوا وَکَانَ حَقًّا عَلَیْنَا نَصْرُ الْمُؤْمِنِینَ ﴿47﴾
و به راستى پیش از تو پیامبرانى به سوى قومشان فرستادیم، آنگاه ایشان معجزات را به نزد آنان آوردند [و با انکار مواجه شدند] و ما از کسانى که گناه [و بد عملى] کرده بودند، انتقام گرفتیم، و یارى رساندن به مؤمنان حقى است که بر عهده ماست (47)
اللَّهُ الَّذِی یُرْسِلُ الرِّیَاحَ فَتُثِیرُ سَحَابًا فَیَبْسُطُهُ فِی السَّمَاءِ کَیْفَ یَشَاءُ وَیَجْعَلُهُ کِسَفًا فَتَرَى الْوَدْقَ یَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ فَإِذَا أَصَابَ بِهِ مَنْ یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ إِذَا هُمْ یَسْتَبْشِرُونَ ﴿48﴾
خداوند کسى است که بادها را مىفرستد که ابرها را بر مى انگیزد، و آن را در آسمان هرگونه که بخواهد مى گستراند، و آن را پاره پاره مىکند، و باران درشت قطره را بینى که از لابلاى آن مى تراود، و چون آن را به هر یک از بندگانش که بخواهد برساند، آنگاه است که شادى مىکنند (48)
وَإِنْ کَانُوا مِنْ قَبْلِ أَنْ یُنَزَّلَ عَلَیْهِمْ مِنْ قَبْلِهِ لَمُبْلِسِینَ ﴿49﴾
و بى شک پیش از آنکه برایشان فرو فرستاده شود [آرى] پیش از آن نومید بودند (49)
فَانْظُرْ إِلَى آثَارِ رَحْمَتِ اللَّهِ کَیْفَ یُحْیِی الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ ذَلِکَ لَمُحْیِی الْمَوْتَى وَهُوَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ﴿50﴾
پس به آثار رحمت الهى بنگر که چگونه زمین را پس از پژمردنش زنده مى دارد، هم اوست که زندگى بخش مردگان است و او بر هر کارى تواناست (50)
وَلَئِنْ أَرْسَلْنَا رِیحًا فَرَأَوْهُ مُصْفَرًّا لَظَلُّوا مِنْ بَعْدِهِ یَکْفُرُونَ ﴿51﴾
و اگر بادى بفرستیم و آن [کشتزار] را زرد شده بینند، بعد از آن کفر [/انکار] پیشه کنند (51)
فَإِنَّکَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاءَ إِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِینَ ﴿52﴾
بدان که تو مردگان را [سخن] نشنوانى و به ناشنوایان [به ویژه] چون پشت کنند آوایى نشنوانى (52)
وَمَا أَنْتَ بِهَادِ الْعُمْیِ عَنْ ضَلَالَتِهِمْ إِنْ تُسْمِعُ إِلَّا مَنْ یُؤْمِنُ بِآیَاتِنَا فَهُمْ مُسْلِمُونَ ﴿53﴾
و تو به راه آورنده نابینایان از گمراهی شان نیستى، تو جز کسانى را که به آیات ما ایمان آورند و اهل تسلیم اند [سخنى] نشنوانى (53)
اللَّهُ الَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ ضَعْفٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ ضَعْفٍ قُوَّةً ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفًا وَشَیْبَةً یَخْلُقُ مَا یَشَاءُ وَهُوَ الْعَلِیمُ الْقَدِیرُ ﴿54﴾
خداوند کسى است که شما را از حالت ناتوانى آفرید، سپس بعد از آن ناتوانى توانایى پدید آورد، سپس [دوباره] پس از توانایى، ناتوانى و پیرى قرار دهد، هر آنچه خواهد مى آفریند و او داناى تواناست (54)
وَیَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ یُقْسِمُ الْمُجْرِمُونَ مَا لَبِثُوا غَیْرَ سَاعَةٍ کَذَلِکَ کَانُوا یُؤْفَکُونَ ﴿55﴾
و روزى که قیامت بر پا شود، گناهکاران سوگند خورند که [در دنیا، یا گور] جز ساعتى درنگ نکرده اند، بدین سان بیراهه رفته اند (55)
وَقَالَ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَالْإِیمَانَ لَقَدْ لَبِثْتُمْ فِی کِتَابِ اللَّهِ إِلَى یَوْمِ الْبَعْثِ فَهَذَا یَوْمُ الْبَعْثِ وَلَکِنَّکُمْ کُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ ﴿56﴾
و کسانى که از دانش و ایمان برخوردار شده اند گویند بر وفق کتاب الهى تا روز رستاخیز درنگ کرده اید، و این روز رستاخیز است، ولى شما به هیچ وجه نمىدانستید (56)
فَیَوْمَئِذٍ لَا یَنْفَعُ الَّذِینَ ظَلَمُوا مَعْذِرَتُهُمْ وَلَا هُمْ یُسْتَعْتَبُونَ ﴿57﴾
امروز [روزى است که] ستم پیشگان [مشرک] را عذرخواهی شان سود ندهد، و عذرشان را نپذیرند (57)
وَلَقَدْ ضَرَبْنَا لِلنَّاسِ فِی هَذَا الْقُرْآنِ مِنْ کُلِّ مَثَلٍ وَلَئِنْ جِئْتَهُمْ بِآیَةٍ لَیَقُولَنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا مُبْطِلُونَ ﴿58﴾
و به راستى در این قرآن براى مردم هرگونه مثلى زده ایم و اگر معجزهاى براى آنان بیاورى، کافران گویند شما جز باطل اندیش نیستید (58)
کَذَلِکَ یَطْبَعُ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِ الَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ ﴿59﴾
بدینسان خداوند بر دلهاى کسانى که [حق را] در نمى یابند مهر مىزند (59)
فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَلَا یَسْتَخِفَّنَّکَ الَّذِینَ لَا یُوقِنُونَ ﴿60﴾
شکیبایى پیشه کن و بدان که وعده الهى حق است و نامؤمنان تو را از راه به در نبرند (60)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
الم ﴿1﴾ تِلْکَ آیَاتُ الْکِتَابِ الْحَکِیمِ ﴿2﴾ هُدًى وَرَحْمَةً لِلْمُحْسِنِینَ ﴿3﴾ الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَهُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ یُوقِنُونَ ﴿4﴾ أُولَئِکَ عَلَى هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ وَأُولَئِکَ هُمُ
الْمُفْلِحُونَ ﴿5﴾
الم [الف لام میم] (1)این آیات کتاب حکمت آموز است (2) رهنمود و رحمتى براى نیکوکاران (3) [همان] کسانى که نماز را برپا مى دارند و زکات را مى پردازند و به آخرت یقین دارند (4) اینانند که از سوى پروردگارشان از هدایتى برخوردارند و هم اینانند که رستگارند (5)
وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ لِیُضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَیَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِینٌ ﴿6﴾
و از مردمان کسى هست که خریدار سخنان سرگرم کننده است تا بى هیچ علمى [مردمان را] از راه خدا گمراه گرداند، و آن را به ریشخند گیرد، اینانند که عذابى خفت بار [در پیش] دارند (6)
وَإِذَا تُتْلَى عَلَیْهِ آیَاتُنَا وَلَّى مُسْتَکْبِرًا کَأَنْ لَمْ یَسْمَعْهَا کَأَنَّ فِی أُذُنَیْهِ وَقْرًا فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِیمٍ ﴿7﴾
و چون آیات ما بر او خوانده شود، متکبرانه روى برگرداند که گویى آن را نشنیده است، چنانکه گویى در گوش هایش سنگینى اى هست، پس او را از عذاب دردناک خبر ده (7)
إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُمْ جَنَّاتُ النَّعِیمِ ﴿8﴾
بىگمان کسانى که ایمان آوردهاند و کارهاى شایسته کردهاند، بوستانهاى پرناز و نعمت براى آنان است (8)
خَالِدِینَ فِیهَا وَعْدَ اللَّهِ حَقًّا وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿9﴾
که جاودانه در آنند، وعده الهى حق است، و او پیروزمند فرزانه است (9)
خَلَقَ السَّمَاوَاتِ بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا وَأَلْقَى فِی الْأَرْضِ رَوَاسِیَ أَنْ تَمِیدَ بِکُمْ وَبَثَّ فِیهَا مِنْ کُلِّ دَابَّةٍ وَأَنْزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَنْبَتْنَا فِیهَا مِنْ کُلِّ زَوْجٍ کَرِیمٍ ﴿10﴾
آسمانها را بدون ستونهایى که ببینید پدید آورد، و در زمین کوهها بیفکند تا شما را نجنباند، و در آن از هرگونه جانورى پراکند، و از آسمان آبى فرو فرستادیم، آنگاه در آن از هر گونهاى ارزشمند رویاندیم (10)
هَذَا خَلْقُ اللَّهِ فَأَرُونِی مَاذَا خَلَقَ الَّذِینَ مِنْ دُونِهِ بَلِ الظَّالِمُونَ فِی ضَلَالٍ مُبِینٍ ﴿11﴾
این آفرینش خداست، پس به من نشان دهید کسانى که [مدعى و] در برابر او هستند چه چیزى آفریدهاند؟ آرى ستمکاران [مشرک] در گمراهى آشکارند (11)
وَلَقَدْ آتَیْنَا لُقْمَانَ الْحِکْمَةَ أَنِ اشْکُرْ لِلَّهِ وَمَنْ یَشْکُرْ فَإِنَّمَا یَشْکُرُ لِنَفْسِهِ وَمَنْ کَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِیٌّ حَمِیدٌ ﴿12﴾
و به راستى به لقمان حکمت بخشیدیم، که خداى را سپاس گو، [و بدان که] هر کس سپاسگزارى کند، همانا به سود خویش سپاس گزارده است، و هر کس کفران ورزد، [بداند که] خداوند بىنیاز ستوده است (12)
وَإِذْ قَالَ لُقْمَانُ لِابْنِهِ وَهُوَ یَعِظُهُ یَا بُنَیَّ لَا تُشْرِکْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْکَ لَظُلْمٌ عَظِیمٌ ﴿13﴾
و چنین بود که لقمان به پسرش -که پندش مىدادگفت فرزندم به خداوند شرک میاور، چرا که شرک ستم بزرگى است (13)
وَوَصَّیْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَیْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْنًا عَلَى وَهْنٍ وَفِصَالُهُ فِی عَامَیْنِ أَنِ اشْکُرْ لِی وَلِوَالِدَیْکَ إِلَیَّ الْمَصِیرُ ﴿14﴾
و انسان را در حق پدر و مادرش سفارش کردیم که مادرش او را با ضعف روزافزون، آبستن بوده است، [و شیر دادن] و از شیر گرفتن او دو سال به طول انجامیده، براى من و پدر و مادرت سپاس بگزار که سیر و سرانجام به سوى من است (14)
وَإِنْ جَاهَدَاکَ عَلَى أَنْ تُشْرِکَ بِی مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا وَصَاحِبْهُمَا فِی الدُّنْیَا مَعْرُوفًا وَاتَّبِعْ سَبِیلَ مَنْ أَنَابَ إِلَیَّ ثُمَّ إِلَیَّ مَرْجِعُکُمْ فَأُنَبِّئُکُمْ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿15﴾
و اگر تو را وادارند چیزى را که بدان علم ندارى شریک من گردانى، از آنان فرمان مبر، و با آنان در دنیا به نیکى همنشینى کن، و به راه کسى برو که به سوى من بازگشته است، سپس بازگشت شما به سوى من است، آنگاه از [حقیقت و نتیجه] کار و کردارتان آگاهتان مىسازم (15)
یَا بُنَیَّ إِنَّهَا إِنْ تَکُ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ فَتَکُنْ فِی صَخْرَةٍ أَوْ فِی السَّمَاوَاتِ أَوْ فِی الْأَرْضِ یَأْتِ بِهَا اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ لَطِیفٌ خَبِیرٌ ﴿16﴾
فرزندم بدان که اگر [عملى] هم سنگ دانه خردلى باشد، و آنگاه در دل تختهسنگى یا در آسمانها یا در زمین نهفته باشد، خداوند آن را به میان مىآورد، چرا که خداوند باریکبین آگاه است (16)
یَا بُنَیَّ أَقِمِ الصَّلَاةَ وَأْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَانْهَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَاصْبِرْ عَلَى مَا أَصَابَکَ إِنَّ ذَلِکَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ ﴿17﴾
فرزندم نماز را برپا دار و امر به معروف و نهى از منکر کن، و بر مصیبتى که تو را فرارسد شکیبایى کن که این از کارهاى سترگ است (17)
وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِی الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ ﴿18﴾
و رویت را از مردم [به تکبر] برمگردان و در زمین خرامان راه مرو، چرا که خداوند، هیچ متکبر فخرفروشى را دوست ندارد (18)
وَاقْصِدْ فِی مَشْیِکَ وَاغْضُضْ مِنْ صَوْتِکَ إِنَّ أَنْکَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِیرِ ﴿19﴾
و میانهروى کن و صدایت را آهسته بدار، چرا که ناخوشترین آوازها بانگ درازگوشان است (19)
أَلَمْ تَرَوْا أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَکُمْ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَأَسْبَغَ عَلَیْکُمْ نِعَمَهُ ظَاهِرَةً وَبَاطِنَةً وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یُجَادِلُ فِی اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَلَا هُدًى وَلَا کِتَابٍ مُنِیرٍ ﴿20﴾
آیا نیندیشیدهاید که خداوند آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است، براى شما رام کرد، و نعمتهاى آشکار و پنهانش را بر شما تمام کرد، و از مردم کسى هست که بدون هیچ علمى و هیچ رهنمودى و هیچ کتاب روشنگرى در حق خداوند مجادله مىکند (20)
وَإِذَا قِیلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا وَجَدْنَا عَلَیْهِ آبَاءَنَا أَوَلَوْ کَانَ الشَّیْطَانُ یَدْعُوهُمْ إِلَى عَذَابِ السَّعِیرِ ﴿21﴾
و چون به ایشان گفته شود از آنچه خداوند نازل کرده است پیروى کنید گویند بلکه از آنچه پدرانمان را طرفدار آن یافتهایم پیروى مىکنیم، حتى اگر شیطان ایشان را به سوى عذاب آتش دوزخ بخواند؟ (21)
وَمَنْ یُسْلِمْ وَجْهَهُ إِلَى اللَّهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى وَإِلَى اللَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ ﴿22﴾
و هر کس روى دلش را به سوى خداوند نهد و نیکوکار باشد، به راستى که دست در دستاویز استوارى زده است، و سرانجام کارها با خداوند است (22)
وَمَنْ کَفَرَ فَلَا یَحْزُنْکَ کُفْرُهُ إِلَیْنَا مَرْجِعُهُمْ فَنُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوا إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ﴿23﴾
و هر کس کفر ورزد، کفر او تو را اندوهگین نکند، بازگشتشان به سوى ماست، آنگاه ایشان را از [حقیقت و نتیجه] آنچه کردهاند آگاه سازیم، که بىگمان خداوند داناى راز دلهاست (23)
نُمَتِّعُهُمْ قَلِیلًا ثُمَّ نَضْطَرُّهُمْ إِلَى عَذَابٍ غَلِیظٍ ﴿24﴾
اندکى برخوردارشان سازیم، سپس به عذابى سخت و سنگین دچارشان سازیم (24)
وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ لَیَقُولُنَّ اللَّهُ قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُونَ ﴿25﴾
و اگر از ایشان پرسى چه کسى آسمانها و زمین را آفریده است گویند خداوند، بگو سپاس خداى را، ولى بیشترینه آنان نمىدانند (25)
لِلَّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ ﴿26﴾
آنچه در آسمانها و زمین است از آن خداوند است، بىگمان خداوند بىنیاز ستوده است (26)
وَلَوْ أَنَّمَا فِی الْأَرْضِ مِنْ شَجَرَةٍ أَقْلَامٌ وَالْبَحْرُ یَمُدُّهُ مِنْ بَعْدِهِ سَبْعَةُ أَبْحُرٍ مَا نَفِدَتْ کَلِمَاتُ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ عَزِیزٌ حَکِیمٌ ﴿27﴾
و اگر آنچه درخت در زمین هست، قلم شود، و دریا [چون مرکب باشد] سپس هفت دریا به آن مدد برساند، کلمات الهى به پایان نرسد، که خداوند پیروزمند فرزانه است (27)
مَا خَلْقُکُمْ وَلَا بَعْثُکُمْ إِلَّا کَنَفْسٍ وَاحِدَةٍ إِنَّ اللَّهَ سَمِیعٌ بَصِیرٌ ﴿28﴾
آفرینش و برانگیختن شما [در قیامت] جز مانند تنى یگانه نیست، بىگمان خداوند شنواى بیناست (28)
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ یُولِجُ اللَّیْلَ فِی النَّهَارِ وَیُولِجُ النَّهَارَ فِی اللَّیْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ کُلٌّ یَجْرِی إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى وَأَنَّ اللَّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ ﴿29﴾
آیا ننگریستهاى که خداوند از شب مىکاهد و بر روز مىافزاید و از روز مىکاهد و بر شب مىافزاید و خورشید و ماه را رام کرده است که هر یک تا سرآمدى معین روان است، و خداوند به آنچه مىکنید آگاه است (29)
ذَلِکَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّ مَا یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ الْبَاطِلُ وَأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْعَلِیُّ الْکَبِیرُ ﴿30﴾
این از آن است که خداوند بر حق است، و آنچه به جاى او مىپرستند، باطل است، و بىگمان خداوند است که بلندمرتبه بزرگ است (30)
أَلَمْ تَرَ أَنَّ الْفُلْکَ تَجْرِی فِی الْبَحْرِ بِنِعْمَتِ اللَّهِ لِیُرِیَکُمْ مِنْ آیَاتِهِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِکُلِّ صَبَّارٍ شَکُورٍ ﴿31﴾
آیا ننگریستهاى که کشتیها به نعمت الهى در دریا روانند، تا به شما از آیات خویش بنمایاند، بىگمان در این براى هر شکیباى شاکرى مایههاى عبرت هست (31)
وَإِذَا غَشِیَهُمْ مَوْجٌ کَالظُّلَلِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ فَمِنْهُمْ مُقْتَصِدٌ وَمَا یَجْحَدُ بِآیَاتِنَا إِلَّا کُلُّ خَتَّارٍ کَفُورٍ ﴿32﴾
و چون موجى سایبانوار آنان را فراگیرد، خداوند را در حالى که دین خود را براى او پیراسته مىدارند، به دعا مىخوانند آنگاه چون آنان را برهاند و به خشکى برساند، بعضى از ایشان میانهرو [و درستکارند] [و بعضى کجرو] و جز غدار ناسپاس کسى منکر آیات ما نمىشود (32)
یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمْ وَاخْشَوْا یَوْمًا لَا یَجْزِی وَالِدٌ عَنْ وَلَدِهِ وَلَا مَوْلُودٌ هُوَ جَازٍ عَنْ وَالِدِهِ شَیْئًا إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَلَا تَغُرَّنَّکُمُ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا وَلَا یَغُرَّنَّکُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ ﴿33﴾
اى مردم از پروردگارتان پروا کنید و از روزى بترسید که هیچ پدرى به داد فرزندش نرسد، و هیچ فرزندى فریادرس پدرش نباشد، بىگمان وعده الهى حق است، پس زندگانى دنیا شما را نفریبد، و [شیطان] فریبکار شما را نسبت به خداوند فریفته نگرداند (33)
إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَیُنَزِّلُ الْغَیْثَ وَیَعْلَمُ مَا فِی الْأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِی نَفْسٌ مَاذَا تَکْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِی نَفْسٌ بِأَیِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ ﴿34﴾
بىگمان آگاهى از قیامت خاص خداوند است، و باران را نیز او نازل مىکند، و مىداند که در رحمها چیست، و هیچ کس نمىداند که فردا چه به دست مىآورد، و هیچ کس نمىداند که در کدامین سرزمین مىمیرد، بىگمان خداوند داناى آگاه است (34)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
الم ﴿1﴾
الم [الف لام میم] (1)
تَنْزِیلُ الْکِتَابِ لَا رَیْبَ فِیهِ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِینَ ﴿2﴾
کتابى است فرو فرستاده و شک در آن نیست [که] از سوى پروردگار جهان است (2)
أَمْ یَقُولُونَ افْتَرَاهُ بَلْ هُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکَ لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَا أَتَاهُمْ مِنْ نَذِیرٍ مِنْ قَبْلِکَ لَعَلَّهُمْ یَهْتَدُونَ ﴿3﴾
یا گویند که آن را برساخته است، نه بلکه حق است و از سوى پروردگار توست تا قومى را که [پیامبرى] هشداردهنده پیش از تو به سراغشان نیامده بود، بیمدهى، باشد که به راه آیند (3)
اللَّهُ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ مَا لَکُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَلِیٍّ وَلَا شَفِیعٍ أَفَلَا تَتَذَکَّرُونَ﴿4﴾
خداوند کسى است که آسمان و زمین و مابین آنها را در شش روز آفرید، سپس بر عرش استیلاء یافت، شما را جز او سرور و شفیعى نیست، آیا پند نمىگیرید (4)
یُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ ثُمَّ یَعْرُجُ إِلَیْهِ فِی یَوْمٍ کَانَ مِقْدَارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ ﴿5﴾
از آسمان کار و بار زمین را تدبیر مىکند، سپس [اعمال مردمان] در روزى که اندازهاش هزار سال است از آنچه شما مىشمارید، به سوى او بالا مىرود (5)
ذَلِکَ عَالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِیزُ الرَّحِیمُ ﴿6﴾
اوست که داناى نهان و آشکارا [و] پیروزمند مهربان است (6)
الَّذِی أَحْسَنَ کُلَّ شَیْءٍ خَلَقَهُ وَبَدَأَ خَلْقَ الْإِنْسَانِ مِنْ طِینٍ ﴿7﴾
و [همان] کسى که هرچیز را که آفرید نیکو آفرید، و آفرینش انسان [/آدم] را از گل آغاز کرد (7)
ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِنْ سُلَالَةٍ مِنْ مَاءٍ مَهِینٍ ﴿8﴾
سپس نسل او را از چکیده آب بىمقدار پدید آورد (8)
ثُمَّ سَوَّاهُ وَنَفَخَ فِیهِ مِنْ رُوحِهِ وَجَعَلَ لَکُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِیلًا مَا تَشْکُرُونَ ﴿9﴾
سپس او را استوار کرد و در او از روح خویش دمید و براى شما گوش [ها] و چشمان و دلها آفرید، چه اندک سپاس مىگزارید (9)
وَقَالُوا أَإِذَا ضَلَلْنَا فِی الْأَرْضِ أَإِنَّا لَفِی خَلْقٍ جَدِیدٍ بَلْ هُمْ بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ کَافِرُونَ ﴿10﴾
و گویند آیا چون در [خاک] زمین ناپدید شدیم، آیا آفرینش تازهاى خواهیم یافت؟ بلکه ایشان لقاى پروردگارشان را منکرند (10)
قُلْ یَتَوَفَّاکُمْ مَلَکُ الْمَوْتِ الَّذِی وُکِّلَ بِکُمْ ثُمَّ إِلَى رَبِّکُمْ تُرْجَعُونَ﴿11﴾
بگو فرشته مرگ که بر شما گماشته شده است، روح شما را مىگیرد، سپس به سوى پروردگارتان بازگردانده مىشوید (11)
وَلَوْ تَرَى إِذِ الْمُجْرِمُونَ نَاکِسُو رُءُوسِهِمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ رَبَّنَا أَبْصَرْنَا وَسَمِعْنَا فَارْجِعْنَا نَعْمَلْ صَالِحًا إِنَّا مُوقِنُونَ ﴿12﴾
و چون گناهکاران را نزد پروردگارشان سرافکنده بینى [گویند] پروردگارا چشم بینا و گوش شنوا یافتیم پس ما را بازگردان که کارى شایسته پیشه کنیم، ما [دیگر] اهل یقینیم (12)
وَلَوْ شِئْنَا لَآتَیْنَا کُلَّ نَفْسٍ هُدَاهَا وَلَکِنْ حَقَّ الْقَوْلُ مِنِّی لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِینَ ﴿13﴾
و اگر خواهیم به هر انسانى هدایتش را ارزانى مىداریم، ولى وعده من تحقق یافته است که جهنم را از جن و انس، همگان، آکنده سازم (13)
فَذُوقُوا بِمَا نَسِیتُمْ لِقَاءَ یَوْمِکُمْ هَذَا إِنَّا نَسِینَاکُمْ وَذُوقُوا عَذَابَ الْخُلْدِ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿14﴾
پس به خاطر آنکه دیدار این روزتان را فراموش کردید [عذاب را] بچشید ما نیز "فراموشتان" کردهایم و عذاب جاویدان را به خاطر کار و کردار پیشینتان بچشید (14)
إِنَّمَا یُؤْمِنُ بِآیَاتِنَا الَّذِینَ إِذَا ذُکِّرُوا بِهَا خَرُّوا سُجَّدًا وَسَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَهُمْ لَا یَسْتَکْبِرُونَ ﴿15﴾
به آیات ما فقط کسانى ایمان آورند که چون آنها را فرایادشان آرند، به سجده درافتند و پروردگارشان را شاکرانه تسبیح گویند و تکبرنورزند (15)
تَتَجَافَى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنْفِقُونَ ﴿16﴾
پهلوهایشان از بسترها جدا شود [و به نیایش شبانه برخیزند و] پروردگارشان را با بیم و امید بخوانند و از آنچه روزیشان کردهایم ببخشند (16)
فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِیَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْیُنٍ جَزَاءً بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ﴿17﴾
آرى هیچ کسى نداند که چه بسیار مایه روشنى چشمها براى آنان نهفته است، که جزاى کار و کردار پیشینشان است (17)
أَفَمَنْ کَانَ مُؤْمِنًا کَمَنْ کَانَ فَاسِقًا لَا یَسْتَوُونَ ﴿18﴾
آیا کسى که مؤمن است همانند کسى است که فاسق است؟ [هرگز] برابر نیستند (18)
أَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْوَى نُزُلًا بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ ﴿19﴾
اما کسانى که ایمان آوردهاند و کارهاى شایسته کردهاند، جنةالماوى دارند که به خاطر کار و کردار پیشینشان پیشکش [آنان] است (19)
وَأَمَّا الَّذِینَ فَسَقُوا فَمَأْوَاهُمُ النَّارُ کُلَّمَا أَرَادُوا أَنْ یَخْرُجُوا مِنْهَا أُعِیدُوا فِیهَا وَقِیلَ لَهُمْ ذُوقُوا عَذَابَ النَّارِ الَّذِی کُنْتُمْ بِهِ تُکَذِّبُونَ ﴿20﴾
و اما کسانى که سرپیچى کردهاند سرا و سرانجامشان آتش دوزخ است، هرگاه که خواهند از آن بیرون روند، به آن بازگردانده شوند، و به ایشان گفته شود، عذاب آتشى را که منکرش بودید، بچشید (20)
وَلَنُذِیقَنَّهُمْ مِنَ الْعَذَابِ الْأَدْنَى دُونَ الْعَذَابِ الْأَکْبَرِ لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ﴿21﴾
و به ایشان عذاب کوچکتر را غیر از عذاب بزرگتر، مىچشانیم باشد که بازگردند (21)
وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذُکِّرَ بِآیَاتِ رَبِّهِ ثُمَّ أَعْرَضَ عَنْهَا إِنَّا مِنَ الْمُجْرِمِینَ مُنْتَقِمُونَ ﴿22﴾
و کیست ستمکارتر از کسى که به آیات پروردگارش پند داده شود، سپس از آن رو بگرداند، ما از گناهکاران انتقام مىگیریم (22)
وَلَقَدْ آتَیْنَا مُوسَى الْکِتَابَ فَلَا تَکُنْ فِی مِرْیَةٍ مِنْ لِقَائِهِ وَجَعَلْنَاهُ هُدًى لِبَنِی إِسْرَائِیلَ ﴿23﴾
و به راستى به موسى کتاب آسمانى بخشیدیم، پس در لقاى او شک نداشته باش، و آن را رهنمود بنىاسرائیل گرداندیم (23)
وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا وَکَانُوا بِآیَاتِنَا یُوقِنُونَ﴿24﴾
و از ایشان چون شکیبایى ورزیدند و به آیات ما ایقان یافتند، پیشوایانى برگماشتیم که به فرمان ما هدایت مىکردند (24)
إِنَّ رَبَّکَ هُوَ یَفْصِلُ بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فِیمَا کَانُوا فِیهِ یَخْتَلِفُونَ ﴿25﴾
بىگمان پروردگارت در میان آنان در روز قیامت در آنچه در آن اختلاف داشتند، داورى خواهد کرد (25)
أَوَلَمْ یَهْدِ لَهُمْ کَمْ أَهْلَکْنَا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنَ الْقُرُونِ یَمْشُونَ فِی مَسَاکِنِهِمْ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ أَفَلَا یَسْمَعُونَ ﴿26﴾
آیا براى ایشان روشن نشده است که پیش از آنان چه بسیار نسلهایى را نابود کردیم که [اینان] بر خانه و کاشانههایشان مىگذرند، بىگمان در این مایههاى عبرت است، آیا [به گوش دل] نمىشنوند؟ (26)
أَوَلَمْ یَرَوْا أَنَّا نَسُوقُ الْمَاءَ إِلَى الْأَرْضِ الْجُرُزِ فَنُخْرِجُ بِهِ زَرْعًا تَأْکُلُ مِنْهُ أَنْعَامُهُمْ وَأَنْفُسُهُمْ أَفَلَا یُبْصِرُونَ ﴿27﴾
آیا نیندیشیدهاند که ما آب [ابرهاى بارانى] را به سوى سرزمین سترون مىرانیم و بدان کشتزارى برمىآوریم که چارپایانشان و خودشان از آن مىخورند، آیا [به چشم بصیرت] نمىنگرند؟ (27)
وَیَقُولُونَ مَتَى هَذَا الْفَتْحُ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ ﴿28﴾
و گویند اگر راست مىگویید این داورى کى خواهد بود؟ (28)
قُلْ یَوْمَ الْفَتْحِ لَا یَنْفَعُ الَّذِینَ کَفَرُوا إِیمَانُهُمْ وَلَا هُمْ یُنْظَرُونَ ﴿29﴾
بگو روز داورى کافران را ایمانشان سود ندهد و به آنان مهلت ندهند (29)
فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَانْتَظِرْ إِنَّهُمْ مُنْتَظِرُونَ ﴿30﴾
پس از آنان روى بگردان و منتظر باش که آنان نیز منتظرند (30)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ اتَّقِ اللَّهَ وَلَا تُطِعِ الْکَافِرِینَ وَالْمُنَافِقِینَ إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلِیمًا حَکِیمًا ﴿1﴾
اى پیامبر از خداوند پروا کن و از کافران و منافقان اطاعت مکن، که خداوند داناى فرزانه است (1)
وَاتَّبِعْ مَا یُوحَى إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ إِنَّ اللَّهَ کَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرًا ﴿2﴾
و از آنچه از پروردگارت به تو وحى مىشود پیروى کن، که خداوند از آنچه مىکنید آگاه است (2)
وَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ وَکَفَى بِاللَّهِ وَکِیلًا ﴿3﴾
و بر خداوند توکل کن و خداوند کارسازى را بسنده است (3)
مَا جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَیْنِ فِی جَوْفِهِ وَمَا جَعَلَ أَزْوَاجَکُمُ اللَّائِی تُظَاهِرُونَ مِنْهُنَّ أُمَّهَاتِکُمْ وَمَا جَعَلَ أَدْعِیَاءَکُمْ أَبْنَاءَکُمْ ذَلِکُمْ قَوْلُکُمْ بِأَفْوَاهِکُمْ وَاللَّهُ یَقُولُ الْحَقَّ وَهُوَ یَهْدِی السَّبِیلَ ﴿4﴾
خداوند براى هیچ مردى دو دل در درونش ننهاده است، و همسرانتان را که با آنان ظهار مىکنید مادر [حقیقى] شما نگردانده است، و پسر خواندگانتان را نیز فرزند [حقیقى] شما نگردانده است این سخن شماست که [ندانسته] به زبان مىآورید، و خداوند حق را مىگوید و به راه [راست] هدایت مىکند (4)
ادْعُوهُمْ لِآبَائِهِمْ هُوَ أَقْسَطُ عِنْدَ اللَّهِ فَإِنْ لَمْ تَعْلَمُوا آبَاءَهُمْ فَإِخْوَانُکُمْ فِی الدِّینِ وَمَوَالِیکُمْ وَلَیْسَ عَلَیْکُمْ جُنَاحٌ فِیمَا أَخْطَأْتُمْ بِهِ وَلَکِنْ مَا تَعَمَّدَتْ قُلُوبُکُمْ وَکَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِیمًا ﴿5﴾
آنان را به [نام] پدرانشان بخوانید که نزد خداوند دادگرانهتر است، و اگر پدرانشان را نمىشناسید در آن صورت برادران دینى و آزاد کردگان شما هستند، و بر شما در آنچه اشتباه کردهاید گناهى نیست مگر در آنچه دلهایتان قصد آن را دارد، و خداوند آمرزگار مهربان است (5)
النَّبِیُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَى بِبَعْضٍ فِی کِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ وَالْمُهَاجِرِینَ إِلَّا أَنْ تَفْعَلُوا إِلَى أَوْلِیَائِکُمْ مَعْرُوفًا کَانَ ذَلِکَ فِی الْکِتَابِ مَسْطُورًا ﴿6﴾
پیامبر از خود مؤمنان به آنها نزدیکتر و سزاوارتر است و همسران او در حکم مادران ایشان هستند، و خویشاوندان در [حکم و] کتاب الهى نسبت به همدیگر از سایر مؤمنان و مهاجران سزاوارتر [به ارث بردن]، هستند، مگر آنکه در حق دوستانتان وصیتى نیک انجام دهید [که بىاشکال است]، و این در کتاب آسمانى نوشته شده است (6)
وَإِذْ أَخَذْنَا مِنَ النَّبِیِّینَ مِیثَاقَهُمْ وَمِنْکَ وَمِنْ نُوحٍ وَإِبْرَاهِیمَ وَمُوسَى وَعِیسَى ابْنِ مَرْیَمَ وَأَخَذْنَا مِنْهُمْ مِیثَاقًا غَلِیظًا ﴿7﴾
چنین بود که از پیامبران پیمانشان را گرفتیم و نیز از تو و از نوح و ابراهیم و موسى و عیسى بن مریم، و از ایشان پیمان اکید گرفتیم (7)
لِیَسْأَلَ الصَّادِقِینَ عَنْ صِدْقِهِمْ وَأَعَدَّ لِلْکَافِرِینَ عَذَابًا أَلِیمًا ﴿8﴾
تا [سرانجام] درستکاران را از درستکاریشان بپرسد و براى کافران عذابى دردناک آماده ساخته است (8)
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اذْکُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ جَاءَتْکُمْ جُنُودٌ فَأَرْسَلْنَا عَلَیْهِمْ رِیحًا وَجُنُودًا لَمْ تَرَوْهَا وَکَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرًا﴿9﴾
اى مؤمنان نعمت الهى را بر خودتان یاد کنید آنگاه که سپاهیانى بر شما تاختند، سپس، بر آنان تندبادى فرستادیم و سپاهیانى که آنها را نمىدیدید و خداوند به آنچه مىکنید بیناست (9)
إِذْ جَاءُوکُمْ مِنْ فَوْقِکُمْ وَمِنْ أَسْفَلَ مِنْکُمْ وَإِذْ زَاغَتِ الْأَبْصَارُ وَبَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَنَاجِرَ وَتَظُنُّونَ بِاللَّهِ الظُّنُونَا ﴿10﴾
آنگاه از فراز و فرودتان به سراغ شما [به هجوم] آمدند، و آنگاه که چشمها برگشت و جانها به گلوگاهها رسید، و در حق خداوند گمانهایى [ناروا] کردید (10)
هُنَالِکَ ابْتُلِیَ الْمُؤْمِنُونَ وَزُلْزِلُوا زِلْزَالًا شَدِیدًا ﴿11﴾
آنجا بود که مؤمنان [به محنت] آزموده شدند، و تکانى سخت خوردند (11)
وَإِذْ یَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَالَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَرَسُولُهُ إِلَّا غُرُورًا ﴿12﴾
و آنگاه که منافقان و بیماردلان گفتند که خداوند و پیامبر او جز وعده فریبآمیز به ما ندادهاند (12)
وَإِذْ قَالَتْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ یَا أَهْلَ یَثْرِبَ لَا مُقَامَ لَکُمْ فَارْجِعُوا وَیَسْتَأْذِنُ فَرِیقٌ مِنْهُمُ النَّبِیَّ یَقُولُونَ إِنَّ بُیُوتَنَا عَوْرَةٌ وَمَا هِیَ بِعَوْرَةٍ إِنْ یُرِیدُونَ إِلَّا فِرَارًا ﴿13﴾
و آنگاه که گروهى از آنان گفتند اى اهل مدینه شما را جاى ماندن نیست، بازگردید، و گروهى از ایشان از پیامبر اجازه [قعود] خواستند [و به بهانه] مىگفتند خانههاى ما بىحفاظ است، و آن بىحفاظ نبود، هیچ قصدى جز فرار نداشتند (13)
وَلَوْ دُخِلَتْ عَلَیْهِمْ مِنْ أَقْطَارِهَا ثُمَّ سُئِلُوا الْفِتْنَةَ لَآتَوْهَا وَمَا تَلَبَّثُوا بِهَا إِلَّا یَسِیرًا ﴿14﴾
و چون از حوالى آن [شهر] بر ایشان وارد شوند، سپس از ایشان اقرار به شرک طلب کنند، آن را انجام دهند و سپس در آنجا جز اندکى درنگ نخواهند کرد (14)
وَلَقَدْ کَانُوا عَاهَدُوا اللَّهَ مِنْ قَبْلُ لَا یُوَلُّونَ الْأَدْبَارَ وَکَانَ عَهْدُ اللَّهِ مَسْئُولًا ﴿15﴾
و همینان بودند که پیشترها با خداوند پیمان بسته بودند که [پایدارى ورزند و] پشت نکنند، و پیمان الهى بازخواست دارد (15)
قُلْ لَنْ یَنْفَعَکُمُ الْفِرَارُ إِنْ فَرَرْتُمْ مِنَ الْمَوْتِ أَوِ الْقَتْلِ وَإِذًا لَا تُمَتَّعُونَ إِلَّا قَلِیلًا ﴿16﴾
بگو فرار از مرگ یا کشته شدن، اگر بگریزید برایتان [نهایتا] سودى ندارد، و در آن صورت هم جز اندکى [از زندگى] برخوردار نخواهید شد (16)
قُلْ مَنْ ذَا الَّذِی یَعْصِمُکُمْ مِنَ اللَّهِ إِنْ أَرَادَ بِکُمْ سُوءًا أَوْ أَرَادَ بِکُمْ رَحْمَةً وَلَا یَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِیًّا وَلَا نَصِیرًا ﴿17﴾
اگر خداوند در حق شما بلا یا رحمتى خواسته باشد، چه کسى شما را در برابر خداوند نگاه مىدارد؟ و در برابر خداوند یار و یاورى براى خود نخواهند یافت (17)
قَدْ یَعْلَمُ اللَّهُ الْمُعَوِّقِینَ مِنْکُمْ وَالْقَائِلِینَ لِإِخْوَانِهِمْ هَلُمَّ إِلَیْنَا وَلَا یَأْتُونَ الْبَأْسَ إِلَّا قَلِیلًا ﴿18﴾
به راستى که خداوند از میان شما، بازدارندگان [کارشکنان] را مىشناسد، و نیز کسانى را که به دوستان خود مىگویند به راه ما بیایید، و جز اندکى در کارزار شرکت نمىکنند (18)
أَشِحَّةً عَلَیْکُمْ فَإِذَا جَاءَ الْخَوْفُ رَأَیْتَهُمْ یَنْظُرُونَ إِلَیْکَ تَدُورُ أَعْیُنُهُمْ کَالَّذِی یُغْشَى عَلَیْهِ مِنَ الْمَوْتِ فَإِذَا ذَهَبَ الْخَوْفُ سَلَقُوکُمْ بِأَلْسِنَةٍ حِدَادٍ أَشِحَّةً عَلَى الْخَیْرِ أُولَئِکَ لَمْ یُؤْمِنُوا فَأَحْبَطَ اللَّهُ أَعْمَالَهُمْ وَکَانَ ذَلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیرًا ﴿19﴾
و در حق شما بسیار بخیلاند و چون بیمى فرارسد، مىبینیشان در حالتى که دیدگانشان مىگردد مانند کسى که از نزدیکى مرگ بیهوش شده باشد، به سوى تو مىنگرند، و چون آن بیم برطرف شود، به شما با زبانهاى تند و تیز خویش آزار مىرسانند، و آزمند مال [غنایم]اند، اینانند که ایمان نیاوردهاند و خداوند اعمالشان را تباه [وباطل] مىگرداند و این بر خداوند آسان است (19)
یَحْسَبُونَ الْأَحْزَابَ لَمْ یَذْهَبُوا وَإِنْ یَأْتِ الْأَحْزَابُ یَوَدُّوا لَوْ أَنَّهُمْ بَادُونَ فِی الْأَعْرَابِ یَسْأَلُونَ عَنْ أَنْبَائِکُمْ وَلَوْ کَانُوا فِیکُمْ مَا قَاتَلُوا إِلَّا قَلِیلًا ﴿20﴾
اینان گمان مىبرند که هنوز "گروه مشرکان همدست" [از صحنه به در] نرفتهاند و اگر گروه مشرکان همدست برگردند، خوش دارند که کاش بیابانى و در میان بادیهنشینان باشند و از اخبار شما پرس و جو کنند، و اگر در میان شما بودند، جز اندکى کارزار نمىکردند (20)
لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ کَانَ یَرْجُو اللَّهَ وَالْیَوْمَ الْآخِرَ وَذَکَرَ اللَّهَ کَثِیرًا ﴿21﴾
به راستى که براى شما و براى کسى که به خداوند و روز بازپسین امید [و ایمان] دارد و خداوند را بسیار یاد مىکند، در پیامبر خدا سرمشق نیکویى هست (21)
وَلَمَّا رَأَى الْمُؤْمِنُونَ الْأَحْزَابَ قَالُوا هَذَا مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَصَدَقَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَمَا زَادَهُمْ إِلَّا إِیمَانًا وَتَسْلِیمًا ﴿22﴾
و چون مؤمنان [هجوم] گروه مشرکان همدست را دیدند، گفتند این همان است که خداوند و پیامبرش به ما وعده داده بودند و خداوند و پیامبر او [در امید بخشیدن به ما] راست گفتهاند، و [در نهایت] جز بر ایمان و تسلیم آنان نیفزاید (22)
مِنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَى نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِیلًا ﴿23﴾
از میان مؤمنان مردمى هستند که در پیمانى که با خداوند بستهاند، راست و درست رفتار کردهاند، و از ایشان کسى هست که عهد خویش [تا پایان حیات] به سر برده است، و کسى هست که [شهادت را] انتظار مىکشد، و هیچ گونه تغییر و تبدیلى در کار نیاوردهاند (23)
لِیَجْزِیَ اللَّهُ الصَّادِقِینَ بِصِدْقِهِمْ وَیُعَذِّبَ الْمُنَافِقِینَ إِنْ شَاءَ أَوْ یَتُوبَ عَلَیْهِمْ إِنَّ اللَّهَ کَانَ غَفُورًا رَحِیمًا ﴿24﴾
تا خداوند درستکاران را بر وفق درستىشان پاداش دهد، و منافقان را اگر خواهد عذاب کند یا از آنان درگذرد، بىگمان خداوند آمرزگار مهربان است (24)
وَرَدَّ اللَّهُ الَّذِینَ کَفَرُوا بِغَیْظِهِمْ لَمْ یَنَالُوا خَیْرًا وَکَفَى اللَّهُ الْمُؤْمِنِینَ الْقِتَالَ وَکَانَ اللَّهُ قَوِیًّا عَزِیزًا ﴿25﴾
و خداوند کافران را در عین غیظ و غضبشان بازگرداند، که هیچ کامى نیافتند، و خداوند در کارزار مؤمنان را حمایت و کفایت کرد، و خداوند تواناى پیروزمند است (25)
وَأَنْزَلَ الَّذِینَ ظَاهَرُوهُمْ مِنْ أَهْلِ الْکِتَابِ مِنْ صَیَاصِیهِمْ وَقَذَفَ فِی قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ فَرِیقًا تَقْتُلُونَ وَتَأْسِرُونَ فَرِیقًا ﴿26﴾
و آن عده از اهل کتاب را که از آنان [احزاب/گروه مشرکان همدست] پشتیبانى کردند، از برج و باروهاشان فرود آورد و در دلشان هراس افکند، چندانکه گروهى از ایشان را کشتید و گروهى را به اسارت گرفتید (26)
وَأَوْرَثَکُمْ أَرْضَهُمْ وَدِیَارَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ وَأَرْضًا لَمْ تَطَئُوهَا وَکَانَ اللَّهُ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرًا ﴿27﴾
و سرزمینشان و خانه و کاشانههاشان و مال و منالشان را به شما میراث داد، و نیز سرزمینى را که هنوز پا به آنجا نگذارده بودید، و خداوند بر هر کارى تواناست (27)
یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْوَاجِکَ إِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ الْحَیَاةَ الدُّنْیَا وَزِینَتَهَا فَتَعَالَیْنَ أُمَتِّعْکُنَّ وَأُسَرِّحْکُنَّ سَرَاحًا جَمِیلًا ﴿28﴾
اى پیامبر به همسرانت بگو اگر زندگانى دنیا و تجمل آن را مىخواهید پس بیایید تا بهرهمندتان سازم و به رهایشى نیکو رهایتان کنم (28)
وَإِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَالدَّارَ الْآخِرَةَ فَإِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْمُحْسِنَاتِ مِنْکُنَّ أَجْرًا عَظِیمًا ﴿29﴾
و اگر خداوند و پیامبر او و سراى آخرت را مىخواهید بدانید که خداوند از براى نیکوکاران شما پاداشى بزرگ آماده ساخته است (29)
یَا نِسَاءَ النَّبِیِّ مَنْ یَأْتِ مِنْکُنَّ بِفَاحِشَةٍ مُبَیِّنَةٍ یُضَاعَفْ لَهَا الْعَذَابُ ضِعْفَیْنِ وَکَانَ ذَلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیرًا ﴿30﴾
بگو اى زنان پیامبر هر کس از شما مرتکب کار ناشایست آشکار شود، عذاب او دوچندان مىشود و این امر بر خداوند آسان است (30)
