- 1090
- 1000
- 1000
- 1000
قسمت 47، وقف و ابتدا
جناب آقای پورزرگری در این برنامه به موضوع وقف و ابتدا می پردازد و مروری بر دروس جلسات قبل دارند.
وقف، عبارت از: ایستادن روی کلمه به سکون است به شرط نفس کشیدن.
سنت است : قاری ،آخر هر آیه بایستد و نفس بکشد؛ سپس آیه بعدی را شروع کند.
رسول الله(ص) این چنین می خوانده اند: { الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ } را خوانده و می ایستادند، { الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ } و می ایستادند، الخ ( اما ترمذی در جامع خود، ابواب القراآت عن رسول الله (ص) ، این حدیث را از ام المؤمنین ام سلمه ـ رضی الله عنها ـ چنین روایت کرده است: " کَانُ رَسُولُ الله(ص) یُقَطِّعُ قِرَاءَتَهُ؛ یَقْرَاُ : ألْحَمْدُِللهِ رَبِّ ألْعَلَمِینَ ثُمَّ یَقِفُ. ألرَّحْمنِ ألرَّحِیمِ. ثُمَّ یَقِفُ وَ کَانَ یَقْرَؤُهَا مَلِکَ یَوْمِ ألْدِین)
لکن همه آیات کوتاه نیستند تا انسان بتواند یک نفس به آخر برساند و مخصوصاً در آیه های طولانی ناگزیر می شود برای نفس کشیدن وقف کند اگر چه وسط آیه باشد. در این هنگام، توجه به موارد زیر لازم است:
1- تمام بودن معنی در کلمه ای که بر آن وقف می شود؛ مثل: { هُوَ الْحَیُّ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ فَادْعُوهُ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ / الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ } (غافر / 65). وقف بر کلمه "ألدِّینَ" درست است، زیرا معنی، تمام و مفید می باشد و جمله بعدی ربطی به جمله قبلی ندارد، بلکه آغاز معنی مستقلّی است.
2- ارتباط نداشتن جمله بعدی به جمله ای که آخر آن وقف می شود، اما اگر چنین ارتباطی وجود داشت، پس از وقف، به جمله بعدی ابتدا نمی کنیم ، بلکه به ما قبل وقف برمی گردیم؛ مثل {الْحَمْدُ لِلَّهِ} که اگر بر آن وقف شود، معنی کاملی را می رساند ، لکن نباید به جمله بعدی { رَبِّ الْعَالَمِینَ } ابتدا شود؛ زیرا کلمه "رَبّ" مرتبط به لفظ جلاله "الله" است که در جمله قبلی قرار دارد. لذا باید برگشته و هر دو جمله را به هم متصل کنیم: { الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ }.
و به این ترتیب، ملاحظه می کنیم که برای تشخیص مکان مناسب وقف یا ابتدا، احتیاج به فهم معانی و رعایت مناسبت بین آنها داریم، لذا شناخت مکان های وقف، مُبْتَنِی بر علم تفسیر است
ضرورت وقف وابتدا
فرمایش ذات مقدس خداوند در آیه 4سوره مزمل “ورتل القرآن ترتیلا “
وقف، عبارت از: ایستادن روی کلمه به سکون است به شرط نفس کشیدن.
سنت است : قاری ،آخر هر آیه بایستد و نفس بکشد؛ سپس آیه بعدی را شروع کند.
رسول الله(ص) این چنین می خوانده اند: { الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ } را خوانده و می ایستادند، { الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ } و می ایستادند، الخ ( اما ترمذی در جامع خود، ابواب القراآت عن رسول الله (ص) ، این حدیث را از ام المؤمنین ام سلمه ـ رضی الله عنها ـ چنین روایت کرده است: " کَانُ رَسُولُ الله(ص) یُقَطِّعُ قِرَاءَتَهُ؛ یَقْرَاُ : ألْحَمْدُِللهِ رَبِّ ألْعَلَمِینَ ثُمَّ یَقِفُ. ألرَّحْمنِ ألرَّحِیمِ. ثُمَّ یَقِفُ وَ کَانَ یَقْرَؤُهَا مَلِکَ یَوْمِ ألْدِین)
لکن همه آیات کوتاه نیستند تا انسان بتواند یک نفس به آخر برساند و مخصوصاً در آیه های طولانی ناگزیر می شود برای نفس کشیدن وقف کند اگر چه وسط آیه باشد. در این هنگام، توجه به موارد زیر لازم است:
1- تمام بودن معنی در کلمه ای که بر آن وقف می شود؛ مثل: { هُوَ الْحَیُّ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ فَادْعُوهُ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ / الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ } (غافر / 65). وقف بر کلمه "ألدِّینَ" درست است، زیرا معنی، تمام و مفید می باشد و جمله بعدی ربطی به جمله قبلی ندارد، بلکه آغاز معنی مستقلّی است.
2- ارتباط نداشتن جمله بعدی به جمله ای که آخر آن وقف می شود، اما اگر چنین ارتباطی وجود داشت، پس از وقف، به جمله بعدی ابتدا نمی کنیم ، بلکه به ما قبل وقف برمی گردیم؛ مثل {الْحَمْدُ لِلَّهِ} که اگر بر آن وقف شود، معنی کاملی را می رساند ، لکن نباید به جمله بعدی { رَبِّ الْعَالَمِینَ } ابتدا شود؛ زیرا کلمه "رَبّ" مرتبط به لفظ جلاله "الله" است که در جمله قبلی قرار دارد. لذا باید برگشته و هر دو جمله را به هم متصل کنیم: { الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ }.
و به این ترتیب، ملاحظه می کنیم که برای تشخیص مکان مناسب وقف یا ابتدا، احتیاج به فهم معانی و رعایت مناسبت بین آنها داریم، لذا شناخت مکان های وقف، مُبْتَنِی بر علم تفسیر است
ضرورت وقف وابتدا
فرمایش ذات مقدس خداوند در آیه 4سوره مزمل “ورتل القرآن ترتیلا “
