- 10516
- 1000
- 1000
- 1000
قسمت 3 - حروف ناخوانا در قرآن
در این برنامه آقای سید مهدی سیف به موضوع حروف ناخوانا می پردازد .
موارد حروف ناخوانا در قرآن کریم به شرح زیر می باشد:
1-پایه و کرسی همزه:
گاهی حروف (و،ا،ی) پایه و کرسی برای همزه قرار می گیرند که در صورت فقط همزه خوانده شده و حروف پایه،ناخواناه می باشند.
مانند:
اَسَأْتُمْ ، لَمْ یُنبَّأ ، نُؤْتِهَا ، تِؤْتِی ، لایُؤْمِنُ بِهَا ، مُؤْجَّلًا ، یَسْتَهْزِئُ بِهِمْ ، یُهَئْ لَکُمْ
یادسپاری:در این گونه موارد چنان چه همزه مکسور باشد به همراه حرکت کسره در زیر حرف پایه نوشته می شود.
مانند:
لَئِنْ ، أئِمّه ، بَارِئِکُمْ ، اَللَّؤْلُوِ
در برخی قرآن ها با قرار دادن حرکت یا سکون روی الف نیازی به قرار دادن شکل همزه روی الف ندیده اند.مانند: اَنْشَاْنَاهُنَّ
البته در قرآن هایی که حرف ساکن، بدون نشانه سکون آمده است، شکل همزه را آورده ان،مانند:اَنشَأنَاهُنَّ
2-پایه و کرسی الف مدّی:
دوحرف(و،ی) پایه و کرسی برای الف مدی قرار می گیرند که در صورت به جای دو حرف واو و یاء الف مدی خوانده می شود.
مانند:
یَتَزَکَّی ، بَنَیهَا ، تَلَیهَا ، زَکَیهَا ، اَفْتَرَی ، فُرَادَی ، اُسَارَی ، زَکوهً ، مِشْکَوهٍ
در قرآن هایی که با شیوه ی ایرانی نشانه گذاری شده اند ،واو ویاء را بدون نشانه و فتحه ی ماقبل آن را به صورت ایستاده قرار داده اند.
مانند:
زَکوهً ، کَمِشْکوهٍ ، مُوسی ، بَنیها
یادسپاری-در مورد پایه و کرسی همزه و الف مدی ،چنان چه همزه و الف بدون پایه نوشته شوند،واو،الف و یاءِ قبل یا بعد از آن ها خوانده می شود.
مانند:
جَآءُهَا ، مَسْئُولًا ، شَیْ ءٍ،ءَانِیَهٍ ، فَئَاتَتْ ، لَئَایَهً ، صَلَوَاتٌ ، سُقْیهَا ، هُدَیَ
3-الف جمع:
الف جمع در آخر کلمه و بعد از واو جمع می آید و خوانده نمی شود.
مانند:
ءَامَنُواْ ، کَفَرُواْ ، کُبِتُواْ ، أتَوْاْ
در برخی موارد حرف واو در آخرکلمه،واو جمع نبوده و یا ناخوانا است،ولی الف ناخواناپس از آن آمده است.
مانند:
أشْکُواْ ، کَّؤُاْ ، نَبْلُواْ ، تَدْعُواْ ، شُرَکؤُاْ ، لِیَرْبُوَاْ ، رِبَواْ
یادسپاری :1-گاهی بعد از واو جمع ،الف ناخوانا نیامده است،
مانند:
فاْوُو ، باءُو ، عَتَوْ ، سَعَوْ
2-الف بعداز واو در کلمه (ذَوَا) خوانده می شود.
4-واو مدّی در شش کلمه:
در قرآن کریم به شش کلمه بر می خوریم که دارای واو مدی ناخوانا می باشند.آن کلمات عبارتند از :
اُوْلیِ ، أُوْلُوا ، أُوْلَاتِ ، أُولَآءِ ، أُوْلئِکَ ، سَأُوْرِیکُمْ
یادسپاری:کلمه سَأُوْرِیکُمْ در برخی قرآن ها بدون واو در آمده است:سَأُرِیکُمْ
5-در برخی کلمات بدون قاعده (الف و یاء ناخوانا)آمده است.
مانند:
لِشَاْیْءٍ ، جِای ءَ ، مِاْئَهً ، مَلَاْیِهِ ، اَفَأِیْنْ ، بِایْیْدٍ ، بِأَییَّکُمْ
یادسپاری:در برخی قرآن ها برای راهنمایی قاری روی الف جمع،واو مدی در شش کلمه و نیز حروف ناخوانا در کلمات استثنائی، دایره ی کوچکی قرار داده اند.
مانند:
ءَامَنُواْ ، أَتَوَکَّؤُاْ ، أُوْلِی ، سَأُوْرِیکُمْ ، لِشَاْیْ ءٍ
موارد حروف ناخوانا در قرآن کریم به شرح زیر می باشد:
1-پایه و کرسی همزه:
گاهی حروف (و،ا،ی) پایه و کرسی برای همزه قرار می گیرند که در صورت فقط همزه خوانده شده و حروف پایه،ناخواناه می باشند.
مانند:
اَسَأْتُمْ ، لَمْ یُنبَّأ ، نُؤْتِهَا ، تِؤْتِی ، لایُؤْمِنُ بِهَا ، مُؤْجَّلًا ، یَسْتَهْزِئُ بِهِمْ ، یُهَئْ لَکُمْ
یادسپاری:در این گونه موارد چنان چه همزه مکسور باشد به همراه حرکت کسره در زیر حرف پایه نوشته می شود.
مانند:
لَئِنْ ، أئِمّه ، بَارِئِکُمْ ، اَللَّؤْلُوِ
در برخی قرآن ها با قرار دادن حرکت یا سکون روی الف نیازی به قرار دادن شکل همزه روی الف ندیده اند.مانند: اَنْشَاْنَاهُنَّ
البته در قرآن هایی که حرف ساکن، بدون نشانه سکون آمده است، شکل همزه را آورده ان،مانند:اَنشَأنَاهُنَّ
2-پایه و کرسی الف مدّی:
دوحرف(و،ی) پایه و کرسی برای الف مدی قرار می گیرند که در صورت به جای دو حرف واو و یاء الف مدی خوانده می شود.
مانند:
یَتَزَکَّی ، بَنَیهَا ، تَلَیهَا ، زَکَیهَا ، اَفْتَرَی ، فُرَادَی ، اُسَارَی ، زَکوهً ، مِشْکَوهٍ
در قرآن هایی که با شیوه ی ایرانی نشانه گذاری شده اند ،واو ویاء را بدون نشانه و فتحه ی ماقبل آن را به صورت ایستاده قرار داده اند.
مانند:
زَکوهً ، کَمِشْکوهٍ ، مُوسی ، بَنیها
یادسپاری-در مورد پایه و کرسی همزه و الف مدی ،چنان چه همزه و الف بدون پایه نوشته شوند،واو،الف و یاءِ قبل یا بعد از آن ها خوانده می شود.
مانند:
جَآءُهَا ، مَسْئُولًا ، شَیْ ءٍ،ءَانِیَهٍ ، فَئَاتَتْ ، لَئَایَهً ، صَلَوَاتٌ ، سُقْیهَا ، هُدَیَ
3-الف جمع:
الف جمع در آخر کلمه و بعد از واو جمع می آید و خوانده نمی شود.
مانند:
ءَامَنُواْ ، کَفَرُواْ ، کُبِتُواْ ، أتَوْاْ
در برخی موارد حرف واو در آخرکلمه،واو جمع نبوده و یا ناخوانا است،ولی الف ناخواناپس از آن آمده است.
مانند:
أشْکُواْ ، کَّؤُاْ ، نَبْلُواْ ، تَدْعُواْ ، شُرَکؤُاْ ، لِیَرْبُوَاْ ، رِبَواْ
یادسپاری :1-گاهی بعد از واو جمع ،الف ناخوانا نیامده است،
مانند:
فاْوُو ، باءُو ، عَتَوْ ، سَعَوْ
2-الف بعداز واو در کلمه (ذَوَا) خوانده می شود.
4-واو مدّی در شش کلمه:
در قرآن کریم به شش کلمه بر می خوریم که دارای واو مدی ناخوانا می باشند.آن کلمات عبارتند از :
اُوْلیِ ، أُوْلُوا ، أُوْلَاتِ ، أُولَآءِ ، أُوْلئِکَ ، سَأُوْرِیکُمْ
یادسپاری:کلمه سَأُوْرِیکُمْ در برخی قرآن ها بدون واو در آمده است:سَأُرِیکُمْ
5-در برخی کلمات بدون قاعده (الف و یاء ناخوانا)آمده است.
مانند:
لِشَاْیْءٍ ، جِای ءَ ، مِاْئَهً ، مَلَاْیِهِ ، اَفَأِیْنْ ، بِایْیْدٍ ، بِأَییَّکُمْ
یادسپاری:در برخی قرآن ها برای راهنمایی قاری روی الف جمع،واو مدی در شش کلمه و نیز حروف ناخوانا در کلمات استثنائی، دایره ی کوچکی قرار داده اند.
مانند:
ءَامَنُواْ ، أَتَوَکَّؤُاْ ، أُوْلِی ، سَأُوْرِیکُمْ ، لِشَاْیْ ءٍ