- 697
- 1000
- 1000
- 1000
قسمت 6 - احکام میم ساکن
در این برنامه جناب آقای فربین به آموزش احکام میم ساکن می پردازد.
احکام میم ساکن
میم ساکن نزد حروف الفبا سه حالت پیدا می کند:
1- ادغام 2- اخفاء 3- اظهار
ادغام: میم ساکن در حرف میمِ بعد از خود ، ادغام می شود (ادغام آن متماثلین و با غُنّه همراه است)،مانند: وَهُمْ مُهْتَدُونَ « وَهَمُّهْتَدُونَ » – کَمْ مِنْ « کَمِّنْ »
تمرین:
هُمْ مِنْهَا ، مِثْلَهُمْ مَعَهُمْ ، بَیْنَهُمْ مَوْبِقاً ، رَبِّهِمْ مُشْفِقُونَ ، َاتِیکُمْ مِنْهَا
اخفاء: اخفاء در لغت به معنای «پوشاندن و مخفی کردن »است و در اصطلاح به معنای «ادای حرف در حالتی بین اظهار و ادغام ،همراه با غُنِّه ، به نحوی که حرف بعدی مشدد تلفظ نشود».
میم ساکن قبل از حرف باء اخفاء می گردد، در هنگام اخفاء میم ، لبها را به هم نزدیک می کنیم به حدی که فاصله اندکی بین دو لب موجود باشد در این هنگام صوت به حالت غُنِّه و به میزان دو حرکت(دو ضربه) کشیده می شود، مانند: رَبَّهُمْ بِهِمْ – اَمْ بِهِ جِنَّة ٌ– بَیْنَهُمْ بِالْقِسْطِ
تمرین:
اَنْتُمْ بِهِ ، عَلَیْکُمْ بِوَکِیل ، َکلْبُهُمْ بَاسِط ٌ، هُمْ بَارِزُونْ ، اَنَّهُمْ بَادُونْ
اظهار: اظهار در لغت به معنای (آشکار نمودن) و در اصطلاح به معنای (تلفظ حرف از مخرج خودش)است.
میم ساکن نزد بقیه حروف(غیر از حرف میم و باء) اظهار می گردد.
هر گاه بعد از میم ساکن یکی از 26 حروف باقی مانده قرار گیرد ، حرف میم از مخرج خودش و به صورت آشکار ادا می شود ، در هنگام اظهار حرف میم باید دقت نمود که حرکتْ نگرفته و روی آن مکث نیز نشود، بدیهی است که این حالت(اظهار)نزد دو حرف (فاء – واو)کاربرد بیشتری داشته و نیاز به دقت زیادی دارند تا میم ساکنه در فاء ، اخفاء و در واو ، ادغام نشود؛ بدین منظور پس از تلفظ حرف میم ،بدون اینکه قطع صورت گیرد و یا لبها به شدت از یکدیگر جدا شود لبها با ظرافت به حالت ادای دو حرف (فاء و واو) در می آید مانند: َلکُمْ فِیهَا – یَمُدُّهُمْ فِی – اَنْفُسَهُمْ وَ اَمْوَالَهُمْ
تمرین:
برَبِّکُمْ فَاسْمَعُونْ، یَذْرَؤُکُمْ فِیهِ ، اَمْوَاتٌ ، اَبَاؤُهُمْ فَهُمْ غَافِلُونَ
نحوه ی علامت گذاری مورد ادغام و اخفاء میم ساکن در قرآن:
در مورد ادغام ، میم ساکن را بدون علامت سکون و در عوض ، میم دوم را با علامت تشدید مشخص کرده اند، مانند: وَ هُم مُّهْتَدُونَ – کَم مِّنْ – اَنَّکُم مُّلاَقُوهُ
و در مورد اخفاء ، همانند مورد(ادغام ناقص)عمل کرده اند مانند:
رَبَّهُم بِهِمْ – اَم بِهِ جِنَّة ٌ– اَنَّهُم بَادُونَ
احکام میم ساکن
میم ساکن نزد حروف الفبا سه حالت پیدا می کند:
1- ادغام 2- اخفاء 3- اظهار
ادغام: میم ساکن در حرف میمِ بعد از خود ، ادغام می شود (ادغام آن متماثلین و با غُنّه همراه است)،مانند: وَهُمْ مُهْتَدُونَ « وَهَمُّهْتَدُونَ » – کَمْ مِنْ « کَمِّنْ »
تمرین:
هُمْ مِنْهَا ، مِثْلَهُمْ مَعَهُمْ ، بَیْنَهُمْ مَوْبِقاً ، رَبِّهِمْ مُشْفِقُونَ ، َاتِیکُمْ مِنْهَا
اخفاء: اخفاء در لغت به معنای «پوشاندن و مخفی کردن »است و در اصطلاح به معنای «ادای حرف در حالتی بین اظهار و ادغام ،همراه با غُنِّه ، به نحوی که حرف بعدی مشدد تلفظ نشود».
میم ساکن قبل از حرف باء اخفاء می گردد، در هنگام اخفاء میم ، لبها را به هم نزدیک می کنیم به حدی که فاصله اندکی بین دو لب موجود باشد در این هنگام صوت به حالت غُنِّه و به میزان دو حرکت(دو ضربه) کشیده می شود، مانند: رَبَّهُمْ بِهِمْ – اَمْ بِهِ جِنَّة ٌ– بَیْنَهُمْ بِالْقِسْطِ
تمرین:
اَنْتُمْ بِهِ ، عَلَیْکُمْ بِوَکِیل ، َکلْبُهُمْ بَاسِط ٌ، هُمْ بَارِزُونْ ، اَنَّهُمْ بَادُونْ
اظهار: اظهار در لغت به معنای (آشکار نمودن) و در اصطلاح به معنای (تلفظ حرف از مخرج خودش)است.
میم ساکن نزد بقیه حروف(غیر از حرف میم و باء) اظهار می گردد.
هر گاه بعد از میم ساکن یکی از 26 حروف باقی مانده قرار گیرد ، حرف میم از مخرج خودش و به صورت آشکار ادا می شود ، در هنگام اظهار حرف میم باید دقت نمود که حرکتْ نگرفته و روی آن مکث نیز نشود، بدیهی است که این حالت(اظهار)نزد دو حرف (فاء – واو)کاربرد بیشتری داشته و نیاز به دقت زیادی دارند تا میم ساکنه در فاء ، اخفاء و در واو ، ادغام نشود؛ بدین منظور پس از تلفظ حرف میم ،بدون اینکه قطع صورت گیرد و یا لبها به شدت از یکدیگر جدا شود لبها با ظرافت به حالت ادای دو حرف (فاء و واو) در می آید مانند: َلکُمْ فِیهَا – یَمُدُّهُمْ فِی – اَنْفُسَهُمْ وَ اَمْوَالَهُمْ
تمرین:
برَبِّکُمْ فَاسْمَعُونْ، یَذْرَؤُکُمْ فِیهِ ، اَمْوَاتٌ ، اَبَاؤُهُمْ فَهُمْ غَافِلُونَ
نحوه ی علامت گذاری مورد ادغام و اخفاء میم ساکن در قرآن:
در مورد ادغام ، میم ساکن را بدون علامت سکون و در عوض ، میم دوم را با علامت تشدید مشخص کرده اند، مانند: وَ هُم مُّهْتَدُونَ – کَم مِّنْ – اَنَّکُم مُّلاَقُوهُ
و در مورد اخفاء ، همانند مورد(ادغام ناقص)عمل کرده اند مانند:
رَبَّهُم بِهِمْ – اَم بِهِ جِنَّة ٌ– اَنَّهُم بَادُونَ
