- 616
- 1000
- 1000
- 1000
قسمت 60 - اصل یادآوری محفوظات
در این برنامه آقای محمد مهدی بحرالعلوم به توضیحاتی در مورد اصل یادآوری محفوظات می پردازند .
10 روش متفاوت مرور موثر محفوظات قرآن
اساتید حفظ قرآن در باره روشهای حفظ قران توصیه های فراوانی کرده‌اند تا بتوانند به دغدغه‌های افرادی که نگران افت تاثیرات مرورشان هستند، پاسخ مناسبی بدهند. ده نکته‌ای که در ذیل ارائه می‌شود، نتیجه تجربیات اساتیدی است که می‌تواند میزان بهره وری مرورتان را بالا ببرد.
بسیاری از افراد وقتی که نمی‌توانند اشکالات خود را که مرور می‌کنند به ذهن بسپارند نا امید می شوند و حتی بعضا کار حفظ را کنار می گذارند.
اما به یاد‌نیاوردن محفوظاتی که یک حافظ به خاطر سپرده است، می‌تواند دلایل متـــعددی داشته باشد. یکی از مهم‌ترین این دلایل رعایت نکردن مواردی است که می‌تواند حافظه و یادسپاری مطالب را بهبود بخشد.
1ـ حواستان را بر سوره هایی که مرور می‌کنید، متمرکز کنید.(تمرکز حواس)
توجه، یکی از مولفه‌های مهم حافظه است. برای انتقال محفوظات از حافظه کوتاه‌مدت به بلندمدت نیاز است که شما به صورت فعال به سوره هایی که مرور می‌کنید، توجه کنید. سعی کنید در مکانی مرور کنید که چیزهایی مثل تلویزیون، سروصدا و تفریحات دیگر وجود نداشته باشد که بتواند حواس شما را پرت کند.
2ـ با در نظر گرفتن ساعت‌های منظم برای مرور از مرور کردن باشتاب بپرهیزید.
به گفته بسیاری از حافظان قرآن ، مرور در چند جلسه به شما فرصت کافی برای تثبیت محفوظات ، اشکالات احتمالی و پردازش اطلاعات می‌دهد. تجربه حافظان نشان داده حفاظی که به صورت منظم مرور می‌کنند بهتر از حافظانی که در یک جلسه طولانی و ماراتنی مرور می‌کنند، اطلاعات را به خاطر می‌آورند.
3ـ نکات لازم اعم از آیات مشابه و ... در سوره های مورد مرور را سازماندهی کنید.
سعی کنید مفاهیم و اصطلاحات مشابه را با هم گروه‌بندی کنید یا طرح کلی از یادداشت‌هایتان و آنچه مرور کرده اید داشته باشید تا به گروه‌بندی آیات متشابه کمک کنید.
4ـ از شیوه‌های حفظ‌کردن برای یادآوری آیات استفاده کنید.
شیوه‌های حفظی تکنیکی هستند که اغلب توسط حافظان برای کمک به یادآوری آیات استفاده می‌شوند. این شیوه صرفا روشی برای یادآوری محفوظات هستند. برای مثال، ممکن است عبارتی که نیاز دارید یادتان باشد، به یک مورد رایج که برایتان بسیار آشناست(مثلا اسم همان سوره یا شماره ی جزء یاچیزی دیگر و یا حتی به اسم خودتان) ارتباط دهید. بهترین روشهای حفظی آنهایی هستند که از تصویرسازی، شوخی یا ابتکار مثبت استفاده شده باشد.
5ـ اشکالات موجود در سوره هایی که مرور می‌کنید را یادداشت کنید و آن را برای خودتان یا شخص دیگری شرح دهید.
برای یادآوری اطلاعات نیاز دارید آنچه مرور می‌کنید در حافظه بلندمدت‌تان رمزگذاری کنید. یکی از سودمندترین روشهای رمزگذاری یادداشت کردن است. یک نمونه از این روش وقتی است که بخواهید یکی از آیاتی که در آن بسیار اشکال دارید و تقریبا شما را به ستوه آورده است را بخوانید، ابتدا برای خود در آن آیه رمزی کشف کنید(رمزگذاری کنید) سپس نکته(رمز) موجود در ان آیه را یادداشت کنید و سپس یک توصیف مفصل‌تر از آنچه آن رمز معنی می‌دهد را برای خود شرح دهید. بعد از تکرار این فرآیند در چند دفعه، بهتر می‌توانید آیه ای که حفظ کرده اید را به یاد بیاورید.
6ـ محفوظات جدید را به چیزهایی که قبلا می‌دانسته‌اید ارتباط دهید.
موقعی که آیه ی جدیدی را حفظ می‌کنید، زمانی را صرف این کنید که چگونه این اطلاعات به آیاتی که در حال حاضر حفظ هستید ارتباط دارد. با ایجاد روابط بین محفوظات جدید و آیات قبلی می‌توانید احتمال یادآوری آیاتی که بتازگی حفظ کرده اید ، افزایش خیره‌کننده‌ای دهید.
7ـ آیات را در ذهن خود تجسم کنید.
بسیاری از حافظان معمولا از تصویرسازی اطلاعاتی که مرور می‌کنند سود می‌برند. به شکل آیه ها ، صفحات و دیگر طرح‌ها در قرآن یا سوره ای که مرور می‌کنید، توجه کنید. اگر آیه ای که می‌خوانید اشاره‌های تصویری که کمکتان کند، نداشته باشد، سعی کنید خودتان شکلی را مجسم کنید. شکل‌هایی را در حاشیه قرآن ترسیم کنید یا از ماژیک‌های فسفری در رنگ‌های مختلف استفاده کنید تا بتوانید ایده‌های مرتبط با هم را گروه‌بندی کنید.
8 ـ آیات جدید را با شخص دیگری حفظ کنید.
تجربه که خواندن آیات با صدای بلند به طرز معناداری به یادسپردن آن آیات را افزایش می‌دهد. افرادی که واقعا مطلبی جدید را به دیگران یاد می‌دهند فهم‌شان و یادآوری‌شان را افزایش می‌دهند. شما می‌توانید از این رویکرد با آموزش به یک دوست استفاده کنید.
9ـ بر آیات دشوار توجه مضاعف داشته باشید.
آیا تا به حال ملاحظه کرده‌اید چگونه گاهی اوقات در آغاز یا پایان یک سوره یا جزء ، یادآوری آیات و نکات موجود در آن ساده‌تر است؟ می دانیم که نوع اطلاعات می‌تواند در یادآوری آن نقش داشته باشد. هنگام مرور آیات دشوار می‌توانید با صرف زمان بیشتری برای تکرار اطلاعات بر آن غلبه کنید.
10ـ شیوه عادی مرورتان را تغییر دهید.
روش مهم دیگر برای افزایش یادآوری این است که گاهی اوقات شیوه مرسوم مرورتان را تغییر دهید. اگر به مرور در یک مکان خاص عادت کرده‌اید، سعی کنید به یک جای دیگر برای مرور بروید. اگر در غروب مرور می‌کنید، سعی کنید هر صبح چند دقیقه را صرف مرور اطلاعاتی کنید که شب قبل مرور کرده‌اید. با افزودن یک روش تازه به دوره‌های مرورتان می‌توانید سودمندی تلاش‌هایتان را افزایش دهید و به طرز معناداری یادآوری بلندمدت‌تان را ارتقا دهید.
10 روش متفاوت مرور موثر محفوظات قرآن
اساتید حفظ قرآن در باره روشهای حفظ قران توصیه های فراوانی کرده‌اند تا بتوانند به دغدغه‌های افرادی که نگران افت تاثیرات مرورشان هستند، پاسخ مناسبی بدهند. ده نکته‌ای که در ذیل ارائه می‌شود، نتیجه تجربیات اساتیدی است که می‌تواند میزان بهره وری مرورتان را بالا ببرد.
بسیاری از افراد وقتی که نمی‌توانند اشکالات خود را که مرور می‌کنند به ذهن بسپارند نا امید می شوند و حتی بعضا کار حفظ را کنار می گذارند.
اما به یاد‌نیاوردن محفوظاتی که یک حافظ به خاطر سپرده است، می‌تواند دلایل متـــعددی داشته باشد. یکی از مهم‌ترین این دلایل رعایت نکردن مواردی است که می‌تواند حافظه و یادسپاری مطالب را بهبود بخشد.
1ـ حواستان را بر سوره هایی که مرور می‌کنید، متمرکز کنید.(تمرکز حواس)
توجه، یکی از مولفه‌های مهم حافظه است. برای انتقال محفوظات از حافظه کوتاه‌مدت به بلندمدت نیاز است که شما به صورت فعال به سوره هایی که مرور می‌کنید، توجه کنید. سعی کنید در مکانی مرور کنید که چیزهایی مثل تلویزیون، سروصدا و تفریحات دیگر وجود نداشته باشد که بتواند حواس شما را پرت کند.
2ـ با در نظر گرفتن ساعت‌های منظم برای مرور از مرور کردن باشتاب بپرهیزید.
به گفته بسیاری از حافظان قرآن ، مرور در چند جلسه به شما فرصت کافی برای تثبیت محفوظات ، اشکالات احتمالی و پردازش اطلاعات می‌دهد. تجربه حافظان نشان داده حفاظی که به صورت منظم مرور می‌کنند بهتر از حافظانی که در یک جلسه طولانی و ماراتنی مرور می‌کنند، اطلاعات را به خاطر می‌آورند.
3ـ نکات لازم اعم از آیات مشابه و ... در سوره های مورد مرور را سازماندهی کنید.
سعی کنید مفاهیم و اصطلاحات مشابه را با هم گروه‌بندی کنید یا طرح کلی از یادداشت‌هایتان و آنچه مرور کرده اید داشته باشید تا به گروه‌بندی آیات متشابه کمک کنید.
4ـ از شیوه‌های حفظ‌کردن برای یادآوری آیات استفاده کنید.
شیوه‌های حفظی تکنیکی هستند که اغلب توسط حافظان برای کمک به یادآوری آیات استفاده می‌شوند. این شیوه صرفا روشی برای یادآوری محفوظات هستند. برای مثال، ممکن است عبارتی که نیاز دارید یادتان باشد، به یک مورد رایج که برایتان بسیار آشناست(مثلا اسم همان سوره یا شماره ی جزء یاچیزی دیگر و یا حتی به اسم خودتان) ارتباط دهید. بهترین روشهای حفظی آنهایی هستند که از تصویرسازی، شوخی یا ابتکار مثبت استفاده شده باشد.
5ـ اشکالات موجود در سوره هایی که مرور می‌کنید را یادداشت کنید و آن را برای خودتان یا شخص دیگری شرح دهید.
برای یادآوری اطلاعات نیاز دارید آنچه مرور می‌کنید در حافظه بلندمدت‌تان رمزگذاری کنید. یکی از سودمندترین روشهای رمزگذاری یادداشت کردن است. یک نمونه از این روش وقتی است که بخواهید یکی از آیاتی که در آن بسیار اشکال دارید و تقریبا شما را به ستوه آورده است را بخوانید، ابتدا برای خود در آن آیه رمزی کشف کنید(رمزگذاری کنید) سپس نکته(رمز) موجود در ان آیه را یادداشت کنید و سپس یک توصیف مفصل‌تر از آنچه آن رمز معنی می‌دهد را برای خود شرح دهید. بعد از تکرار این فرآیند در چند دفعه، بهتر می‌توانید آیه ای که حفظ کرده اید را به یاد بیاورید.
6ـ محفوظات جدید را به چیزهایی که قبلا می‌دانسته‌اید ارتباط دهید.
موقعی که آیه ی جدیدی را حفظ می‌کنید، زمانی را صرف این کنید که چگونه این اطلاعات به آیاتی که در حال حاضر حفظ هستید ارتباط دارد. با ایجاد روابط بین محفوظات جدید و آیات قبلی می‌توانید احتمال یادآوری آیاتی که بتازگی حفظ کرده اید ، افزایش خیره‌کننده‌ای دهید.
7ـ آیات را در ذهن خود تجسم کنید.
بسیاری از حافظان معمولا از تصویرسازی اطلاعاتی که مرور می‌کنند سود می‌برند. به شکل آیه ها ، صفحات و دیگر طرح‌ها در قرآن یا سوره ای که مرور می‌کنید، توجه کنید. اگر آیه ای که می‌خوانید اشاره‌های تصویری که کمکتان کند، نداشته باشد، سعی کنید خودتان شکلی را مجسم کنید. شکل‌هایی را در حاشیه قرآن ترسیم کنید یا از ماژیک‌های فسفری در رنگ‌های مختلف استفاده کنید تا بتوانید ایده‌های مرتبط با هم را گروه‌بندی کنید.
8 ـ آیات جدید را با شخص دیگری حفظ کنید.
تجربه که خواندن آیات با صدای بلند به طرز معناداری به یادسپردن آن آیات را افزایش می‌دهد. افرادی که واقعا مطلبی جدید را به دیگران یاد می‌دهند فهم‌شان و یادآوری‌شان را افزایش می‌دهند. شما می‌توانید از این رویکرد با آموزش به یک دوست استفاده کنید.
9ـ بر آیات دشوار توجه مضاعف داشته باشید.
آیا تا به حال ملاحظه کرده‌اید چگونه گاهی اوقات در آغاز یا پایان یک سوره یا جزء ، یادآوری آیات و نکات موجود در آن ساده‌تر است؟ می دانیم که نوع اطلاعات می‌تواند در یادآوری آن نقش داشته باشد. هنگام مرور آیات دشوار می‌توانید با صرف زمان بیشتری برای تکرار اطلاعات بر آن غلبه کنید.
10ـ شیوه عادی مرورتان را تغییر دهید.
روش مهم دیگر برای افزایش یادآوری این است که گاهی اوقات شیوه مرسوم مرورتان را تغییر دهید. اگر به مرور در یک مکان خاص عادت کرده‌اید، سعی کنید به یک جای دیگر برای مرور بروید. اگر در غروب مرور می‌کنید، سعی کنید هر صبح چند دقیقه را صرف مرور اطلاعاتی کنید که شب قبل مرور کرده‌اید. با افزودن یک روش تازه به دوره‌های مرورتان می‌توانید سودمندی تلاش‌هایتان را افزایش دهید و به طرز معناداری یادآوری بلندمدت‌تان را ارتقا دهید.
