- 701
- 1000
- 1000
- 1000
سبک شناسی در هنر تلاوت قرآن کریم
سبک شناسی در هنر تلاوت قرآن کریم به کارشناسی استاد غلامرضا شاه میوه اصفهانی
در برنامه امروز به بررسی ابعاد سبکی مرحوم راغب مصطفی غلوش می پردازیم. ایشان به دلیل اینکه در دوران جوانی مقلد مرحوم مصطفی اسماعیل بوده، در دوران جوانی متأثر از سبک او بوده است، اما در میانسالی به بعد به استقبال سبکی رسیده و سبکی کاملا متفاوت و متمایز را ارائه نموده است.
ایشان از حیث صدا دارای شخصیت یا طنین صوتی بسیار زیبایی است که با استفاده از تمایل صدا به حلق یا گلو صدایی شفاف و زیبا را ارائه می کند که مورد پسند عام و خاص است. وی به طور معمول از سه دانگ بالا بیشتر در تلاوت خود استفاده نموده ومعمولا بین 12 تا 13 درجه صوتی را دارد. به لحاظ اجرای قرارها یا بم صدا اندکی تکلف در صدای ایشان وجود دارد. از حیث انعطاف و تحریر صدایی بسیار شاخص و فاخر دارد که زبانزد خاص و عام است اما این انعطاف و تحریر را در سرعتی کمتر یا دورکند مورد استفاده قرار می دهد.
صدای وی از حیث شدت و حجم هم در میانه یا متوسط قرار داشته و از شگرد حنجره پایین به خوبی استفاده نموده است. محوری ترین مقام در سبک ایشان مقام راست است که چیزی حدود یک سوم تلاوت ایشان را شامل می شود. اما از دیگر مقامات نیز استفاده نموده و تمایل به استفاده از مقاماتی مثل حجاز و نهاوند در تلاوت ایشان کمتر وجود دارد.
ایشان از حیث تنوع ردیف و خلق ملودی‌های ابداعی قاری پرکاری نیست و کارنامه پرکاری ندارد. استفاده مکرر او از درجات پنجم و هشتم راست و پنجم بیات مؤید این موضوع است. وی تمایل چندانی به استفاده از مقامات مرکب در تلاوت نداشته و از حیث بافت لحنی دارای بافتی نرم است که با پیوستگی نوت‌ها وصداها همراه با پردازش های کلمه به کلمه و تحریرهای مکرر مقامات را ارائه نموده است. مشخصه مهم دیگر بافت لحنی او عدم اجرای شیوه کلاسیک مقامات است.
روش اوج گیری ایشان در حوزه برنامه ها و روش ها از مقام چهارم بیات به مقام راست است که در برخی از تلاوت ها با یک افزایش یک پرده ای به مقام بیات نیز منتقل می شود. استفاده از سرعت کندتر در اجرای مقامات و الحان و ظرفیت کامل صداهای کشیده یکی دیگر از ویژگی های اوست که سبک او را از دیگر سبک ها متمایز نموده است.
استفاده از تکنیک فاصله در تلاوت ایشان زیاد دیده می شود و معمولا از درجات یکم به هشتم یا پنجم به هشتم به ویژه در مقام راست استفاده می کند. در عین حال از انتقال پلکانی درجات در اجرای مقامات نیز بهره برده است. وی را می توان جزو قاریانی دانست که از موتیف سازی‌های زیادی در تلات خود بهره برده و موتیف‌های او در میان اهل فن و قاریان موتیف شناس بسیار خاص و مشهور است. استفاده از تغییرات نوت پایه یا مدلاسیون ها در مقام راست و بیات و راست و سه گاه یکی دیگر از ویژگی های سبک اوست. ایشان تمایل زیادی به تنوع در حوزه انتقالات و تنقلات ندارند. در بخش غفلات ایشان جزو قاریان غفله پردازی است که از غفلات پرتحریر در تلاوت خود زیاد استفاده نموده است.
مرحوم غلوش از جمله قاریانی است که تحریرمحور می خواند و در خلق یک جمله لحنی از تحریرهای مکرر و متعدد استفاده می کند. در حوزه خلق ردیف‌های ابداعی و ملودی هایی که در سبک های مشهور زیاد می شنویم، وی در برخی از مقامات ردیف های ابداعی خود را دارد. از جمله عادات لحنی او در خلق ردیف‌ها بازگشت هایی که به نوت قرار دارد و مجددا صعود به درجات بالا در یک فراز لحنی است.
در برنامه امروز به بررسی ابعاد سبکی مرحوم راغب مصطفی غلوش می پردازیم. ایشان به دلیل اینکه در دوران جوانی مقلد مرحوم مصطفی اسماعیل بوده، در دوران جوانی متأثر از سبک او بوده است، اما در میانسالی به بعد به استقبال سبکی رسیده و سبکی کاملا متفاوت و متمایز را ارائه نموده است.
ایشان از حیث صدا دارای شخصیت یا طنین صوتی بسیار زیبایی است که با استفاده از تمایل صدا به حلق یا گلو صدایی شفاف و زیبا را ارائه می کند که مورد پسند عام و خاص است. وی به طور معمول از سه دانگ بالا بیشتر در تلاوت خود استفاده نموده ومعمولا بین 12 تا 13 درجه صوتی را دارد. به لحاظ اجرای قرارها یا بم صدا اندکی تکلف در صدای ایشان وجود دارد. از حیث انعطاف و تحریر صدایی بسیار شاخص و فاخر دارد که زبانزد خاص و عام است اما این انعطاف و تحریر را در سرعتی کمتر یا دورکند مورد استفاده قرار می دهد.
صدای وی از حیث شدت و حجم هم در میانه یا متوسط قرار داشته و از شگرد حنجره پایین به خوبی استفاده نموده است. محوری ترین مقام در سبک ایشان مقام راست است که چیزی حدود یک سوم تلاوت ایشان را شامل می شود. اما از دیگر مقامات نیز استفاده نموده و تمایل به استفاده از مقاماتی مثل حجاز و نهاوند در تلاوت ایشان کمتر وجود دارد.
ایشان از حیث تنوع ردیف و خلق ملودی‌های ابداعی قاری پرکاری نیست و کارنامه پرکاری ندارد. استفاده مکرر او از درجات پنجم و هشتم راست و پنجم بیات مؤید این موضوع است. وی تمایل چندانی به استفاده از مقامات مرکب در تلاوت نداشته و از حیث بافت لحنی دارای بافتی نرم است که با پیوستگی نوت‌ها وصداها همراه با پردازش های کلمه به کلمه و تحریرهای مکرر مقامات را ارائه نموده است. مشخصه مهم دیگر بافت لحنی او عدم اجرای شیوه کلاسیک مقامات است.
روش اوج گیری ایشان در حوزه برنامه ها و روش ها از مقام چهارم بیات به مقام راست است که در برخی از تلاوت ها با یک افزایش یک پرده ای به مقام بیات نیز منتقل می شود. استفاده از سرعت کندتر در اجرای مقامات و الحان و ظرفیت کامل صداهای کشیده یکی دیگر از ویژگی های اوست که سبک او را از دیگر سبک ها متمایز نموده است.
استفاده از تکنیک فاصله در تلاوت ایشان زیاد دیده می شود و معمولا از درجات یکم به هشتم یا پنجم به هشتم به ویژه در مقام راست استفاده می کند. در عین حال از انتقال پلکانی درجات در اجرای مقامات نیز بهره برده است. وی را می توان جزو قاریانی دانست که از موتیف سازی‌های زیادی در تلات خود بهره برده و موتیف‌های او در میان اهل فن و قاریان موتیف شناس بسیار خاص و مشهور است. استفاده از تغییرات نوت پایه یا مدلاسیون ها در مقام راست و بیات و راست و سه گاه یکی دیگر از ویژگی های سبک اوست. ایشان تمایل زیادی به تنوع در حوزه انتقالات و تنقلات ندارند. در بخش غفلات ایشان جزو قاریان غفله پردازی است که از غفلات پرتحریر در تلاوت خود زیاد استفاده نموده است.
مرحوم غلوش از جمله قاریانی است که تحریرمحور می خواند و در خلق یک جمله لحنی از تحریرهای مکرر و متعدد استفاده می کند. در حوزه خلق ردیف‌های ابداعی و ملودی هایی که در سبک های مشهور زیاد می شنویم، وی در برخی از مقامات ردیف های ابداعی خود را دارد. از جمله عادات لحنی او در خلق ردیف‌ها بازگشت هایی که به نوت قرار دارد و مجددا صعود به درجات بالا در یک فراز لحنی است.
