فهرست
درس بیست و چهارم - انواع مد

درس بیست و چهارم - انواع مد

  • 14 دقیقه مدت
  • 362 دریافت شده
قسمت: 24
كارشناسان مهمان بهروز یاریگل
نام سریالی: آموزش تجوید قرآن - بهروز یاریگل
استاد یاریگل در این برنامه از آموزش تجوید به مبحث انواع مد می پردازند...
انواع مد
مد اصلی:
موقعی است که پس از حرف مد هیچ سببی نیاید که به آن مد طبیعی نیز گویند. مد اصلی به میزان دو حرکت

( قصر ) کشیده می شود.

مثال: قَالَ نَاسِ بُرُوجَ کِتَابُ سَبِیلِ

مد فرعی:
موقعی است که پس از حروف مدی، یکی از سبب های مد ( سکون - همزه - تشدید ) قرار گیرد.

انواع مد فرعی
الف) مد متصل

مدی است که حرف مد و سبب مد ( که همزه است) هر دو در یک کلمه ( چسبیده به هم ) قرار دارند. و میزان کشش آن، 4 یا 5 حرکت است.

مثال: جَاءَ یَشَاءُ سُوءُ مَلائکَةَ

ب) مد منفصل

مدی است که حرف مد در پایان کلمه ی اول و سبب مد ( که همزه است ) در ابتدای کلمه دوم است. میزان کشش حرف مد در این حالت، 2 یا 4 یا 5 حرکت است.

مثال: وَ مَا أدرَاکَ إنّاَ أَنزَلنَاهُ فِی أموَالِهِم إذَا أرَدنَا

ج) مد عارض

مدی که سبب آن سکونی است که از خود کلمه نیست بلکه قاری و تلاوت کننده قرآن آن را إعمال می کند. که میزان کشش آن 2 یا 4 یا 6 حرکت است. ( قصر - توسط - طول)

قابل ذکر است که انواع سکون از قرار زیر است:

√سکون ذاتی: سکونی که از خود کلمه است و قاری در آن دخیل نیست.

مانند: حرف سین در کلمه یَسجُدُونَ - حرف شین در کلمه یَشکرُوُنَ

√سکون عارض: سکونی است که از خود کلمه نیست و قاری آنرا إعمال می کند.

مانند: حرف آخر در کلمه الرَّحِیمِ که در پایان آیه و با وقف توسط قاری، به الرّحیمˆ تبدیل می گردد.

د) مد لین

هرگاه قاری قرآن روی حرف پس از حروف واو و یاء ساکن ماقبل مفتوح، وقف کند و سکون بدهد، حرف واو و یاء ساکن کشش و مد می گیرند

یعنی حرف واو و یاء ساکن به اندازه 2 یا 4 یا 6 حرکت کشیده می شود.

√ تنها مد لین در قرآن که سبب آن سکونی است که از خود کلمه و ذاتی است، حرف عَینˆ در حروف مقطعه آیه ابتدایی سوره های مبارکه ی مریم ( کهیعص ) و شوری ( حم عسق ) است.

ه) مد لازم

مدی است که سبب آن سکون ذاتی یا لازم است یعنی سکونی که از خود کلمه است و قاری در آن هیچ دخالتی ندارد. و میزان کشش آن حتماً 6 حرکت است نه کمتر و نه بیشتر.

انواع مد لازم

√ مد لازم مُخفّف حرفی:

مدی که سبب آن سکونی است از خود کلمه، که این سکون در دل تشدید نیست و در حروف مقطعه است.

مثال: ق یس ن " که به ترتیب : قَافˆ یا سِینˆ نونˆ

همانگونه که ملاحظه می شود حروف پایانی ساکن هستند و سکونی دارند که از خود ذات کلمه است و قاری در آن دخیل نیست.

چنانچه قبلاً گفته شد علامت سکون از اول کلمه ی خفیف گرفته شده است یعنی سَبُک، ساده و بی حرکت.

مُخفّف: سکون ساده ای که در دل تشدید نیست - مُثقّل: سکونی که در دل تشدید است

√ مد لازم مثقّل حرفی:

مدی که سبب آن سکونی است که از خود کلمه است و این سکون در دل تشدید قرار گرفته و در حروف مقطعه واقع می گردد.

مثال: الم - به این شکل بوده است: الف لام مّیمˆ ( ادغام میم ساکن اول در میم دوم که به مشدّد شدن میم دوم منجر می گردد و در بحث احکام میم ساکنه به طور کامل بیان شده است)

* مد در لام از نوع مد لازم مثقّل حرفی و مد در میم از نوع مد لازم مخفّف حرفی است.

√ مد لازم مخفّف کلمه:

تنها مد در قرآن که سبب آن سکونی است که از خود کلمه و غیر مشدّد است در یک کلمه واقع شده و آن عبارت است از: ءَآلئَانَ (به معنای همین الان یا هم اکنون) که سبب مد، سکون ذاتی در حرف لام است.

کلمه مذکور در آیات 51 و 91 سوره مبارکه یونس واقع شده است.

√ مد لازم مثقّل کلمه :

مدی که سبب آن سکون ذاتی است که در دل تشدید و در سایر کلمات قرآن قرار گرفته است.

مانند: وَلاَ الضَآلِّینَ رَآدَّ حَآدَّ ( سبب تشدید است)

قطعات صوتی

  • عنوان
    زمان
  • 14:52

مشخصات

سایر مشخصات

تصاویر

قسمت‌های دیگر

پایگاه قرآن