- 895
سوره مبارکه نور
ترجمه خواندنی قرآن با نگاه تفسیری و پیام رسان برای نوجوانان و جوانان اثر حجت الاسلام علی ملکی، با صدای علی همت مومیوند
به نام خدای بزرگوار مهربان
این سوره را فرستادیم و عمل به آن را واجب کردیم و در آن، آیات و احکامی روشنگر فرستادیم تا به‌خود بیایید. 1
زن و مرد زناکار را صد تازیانه بزنید. اگر واقعاً به خدا و روز قیامت ایمان و اعتقاد دارید، حکم خدا را اجرا کنید و برایشان دلسوزی بیجا نکنید. گروهی از مسلمانان هم باید شاهد مجازاتشان باشند. 2
مراقب باشید: مرد زناکاری که حد خورده است، ولی هنوز به کارش ادامه می‌دهد، فقط با زن زناکار یا بت‌پرست ازدواج کند. زن زناکاری هم که حد خورده است، ولی هنوز به کارش ادامه می‌دهد، فقط با مرد زناکار یا بت‌پرست ازدواج کند. این‌طور ازدواج‌‌ها برای مؤمنان حرام است. 3
افرادی، بدون داشتن چهار شاهد عادل، به زنان و مردان پاک‌دامن تهمت زنا می‌زنند. به این تهمت‌زننده‌ها هشتاد تازیانه بزنید و دیگر در هیچ کاری، شهادتشان را نپذیرید؛ چراکه آن‌ها منحرف‌اند. 4
جز کسانی که بعد از تازیانه‌خوردن، توبه کنند و این آبروریزی را جبران کنند؛ زیرا خدا آمرزندۀ مهربان است. 5
مردانی که به همسرانشان تهمت زنا می‌زنند و برای اثبات این ادعا شاهدی هم ندارند، شهادت هر کدامشان جای شهادت چهار شاهد را می‌گیرد؛ به‌شرط آنکه چهار بار بگوید: «به خدا قسم، راست می‌گویم.» 6
و بعدش بگوید: «خدا لعنت کند مرا اگر دروغ بگویم.» 7
از طرف دیگر، اگر همسر آن مرد چهار بار بگوید: «به خدا قسم، شوهرم دروغ می‌گوید» و بعدش بگوید: «خدا مرا لعنت کند، اگر شوهرم راست بگوید»، این قسم‌ها او را از مجازات زنا رها می‌کند. 8و9
اگر لطف خدا نصیبتان نمی‌شد و راه درست زندگی را یادتان نمی‌داد و توبه‌تان را قبول نمی‌کرد، به بدبختی می‌افتادید. 10
کسانی که به یکی از همسران پیامبر تهمت ناموسی زدند و خبرش را پخش کردند، گروهی سازمان‌یافته از خودتان بودند. خیال نکنید این ماجرا به‌ضررتان تمام می‌شود، بلکه در نهایت، به‌نفعتان است. دود این آتش هم به چشم آن‌ها می‌رود. البته عذابی بی‌اندازه در انتظار کسی است که نقش اصلی را در این توطئه بازی کرد. 11
آی مردان و زنان باایمان، وقتی این شایعه را دربارۀ یکی از همسران پیامبر شنیدید، چرا به او که یکی از خودتان بود، خوش‌گمان نبودید و نگفتید که این حرف حتماً دروغ است؟! 12
چرا تهمت‌زنندگان چهار شاهد برای اثبات ادعایشان نیاوردند؟! حالا که چنین شاهدانی نیاورده‌اند، در پیشگاه خدا، واقعاً دروغگو هستند. 13
اگر لطف و بزرگواری خدا در دنیا و آخرت نصیبتان نمی‌شد، به‌خاطر این بازی خطرناکی که به‌راه انداخته‌اید، به عذابی بی‌اندازه گرفتار می‌شدید. 14
آن شایعه را از زبان هم شنیدید و بی‌آنکه اطلاع دقیقی از چندوچون آن داشته باشید، دهان‌به‌دهان چرخاندید و گفت‌وگو درباره‌اش را سهل‌وساده گرفتید؛ درحالی‌که آن، از نظر خدا، مسئلۀ کوچکی نبود. 15
چرا به‌محض شنیدن آن شایعه، نگفتید: «پناه بر خدا! ما حق نداریم دربارۀ چنین موضوعی صحبت کنیم. معلوم است که این حرف، تهمتی بزرگ است»؟! 16
خدا نصیحتتان می‌کند که دیگر از این کارهای زشت مرتکب نشوید؛ البته اگر واقعاً ایمان دارید. 17
خدا آیه‌هایش را برایتان توضیح می‌دهد؛ چراکه او دانای کاردرست است. 18
کسانی که دوست دارند کارهای زشت و زننده در بین مسلمانان رواج پیدا کند، بدانند که در دنیا و آخرت، عذابی زجرآور نصیبشان می‌شود. خدا آثار مخرّبِ بازی با آبروی افراد را خوب می‌داند؛ ولی شما از آن بی‌خبرید. 19
اگر لطف و بزرگواری خدا نصیبتان نمی‌شد و خدا دلسوز مهربانی نبود، به عذابی سخت گرفتار می‌شدید. 20
مسلمانان! پا جای پای شیطان نگذارید. هرکس دنبالش راه بیفتد، بدبخت و بیچاره می‌شود؛ چون‌که او به کارهای زشت و ناپسند فرمان می‌دهد. اگر لطف و بزرگواری خدا نبود، هرگز هیچ‌یک از شما در خودسازی موفق نمی‌شد؛ ولی خدا هرکه را لایق ببیند، توفیق خودسازی می‌دهد. آخر، خدا شنوای داناست. 21
در ضمن، بعضی قوم‌وخویشانتان و مستمندان و مهاجران در راه خدا، در ماجرای اِفک اشتباهاتی کردند. نکند ثروتمندان و توانگران در کمک به آن‌ها کوتاهی کنند؛ بلکه باید از خطایشان بگذرند و به رویشان نیاورند. مگر دوست ندارید خدا هم از خطاهایتان درگذرد؟! بله، خدا آمرزندۀ مهربان است. 22
کسانی که به بانوان مؤمن و پاک‌دامنِ بى‌خبر از همه‌جا تهمت ناموسی می‌زنند، در دنیا و آخرت، لعنت‌‌شده‌اند و بى‌تردید، عذابى سخت چشم‌به‌راهشان است؛ 23
همان روزی که دست و پا و زبانشان دربارۀ گفتار و رفتار زشتی که در دنیا مرتکب شده‌اند، علیه‌شان شهادت می‌دهند. 24
در چنان روزی، خدا سزایشان را بی‌کم‌وکاست، کف دستشان خواهد گذاشت و می‌فهمند که تنها خدا حقیقتی آشکار بوده و هست. 25
زنان آلوده لایق مردان آلوده‌اند و مردان آلوده لایق زنان آلوده. زنان پاک‌دامن هم لایق مردان پاک‌دامن‌اند و مردان پاک‌دامن لایق زنان پاک‌دامن. در ضمن، برچسب‌های زشت ناموسی که به ایشان می‌زنند، به آن‌ها نمی‌چسبد و آمرزش و روزی‌های بهشتی در انتظارشان است. 26
مسلمانان! سرزده وارد منزل دیگران نشوید مگر اینکه با گفتن «یاالله» یا سخنی مانند آن، از اهل خانه اجازه بگیرید و به آنان سلام کنید. این کار به‌نفع خود شماست تا با وظایف اجتماعی‌تان آشنا شوید. 27
اگر «یاالله» یا سلامتان را کسی جواب نداد و فهمیدید صاحب‌خانه در منزل نیست، وارد نشوید تا به‌نحوی به شما اجازه دهند. همچنین، اگر به شما گفتند: «برگردید»، فوراً برگردید که این به صلاح شماست. خدا می‌داند که چه می‌کنید. 28
عیبی ندارد که بدون اجازه و برای کارهایتان به اماکن عمومی رفت‌وآمد کنید. خدا قصدوغرضتان را در رفت‌وآمد به این مکان‌ها می‌داند، چه آشکارش کنید چه پنهان. 29
پیامبر! به مردان باایمان دستور بده چشم‌چرانی نکنند و اندام جنسی‌شان را از نگاه دیگران بپوشانند. این کار به پاک‌بودنشان بیشتر کمک می‌کند؛ زیرا خدا از ریزه‌کاری‌های رفتارشان آگاه است. 30
به بانوان باایمان هم دستور بده چشم‌چرانی نکنند و اندام جنسی‌شان را از نگاه دیگران بپوشانند و جز آنچه به‌خودیِ‌خود پیداست، زیور و آرایش خودشان را به‌نمایش نگذارند و با روسری‌ها و مقنعه‌هایشان گردن خود را هم بپوشانند. زیور و آرایش خودشان را هم به‌نمایش نگذارند، مگر برای این افراد: شوهرهایشان، پدرهایشان، پدرشوهرهایشان، پسرهایشان، پسرهای شوهرانشان، برادرهایشان، برادرزاده‌هایشان، خواهرزاده‌هایشان، بانوان مسلمان، کنیزان و غلامان خودشان حتی اگر مسلمان نباشند، مردان عقب‌افتاده‌ای که به جنس مخالف میلی ندارند یا کودکانی که چشم‌وگوششان هنوز باز نشده است. همچنین، طوری راه نروند که صدای زیورهای مخفی‌شان جلب توجه کند. ای مؤمنان، همگی با اجرای امر و نهی‌های الهی در زندگی، راه خدا را طی کنید تا خوشبخت شوید. 31
برای زنان و مردان مجرد و همچنین، بردگان و کنیزانی که صلاحیت ازدواج دارند، مقدمات ازدواج را فراهم کنید. اگر دست‌خالی و تنگ‌دست هستند، خدا از سرِ بزرگواری بی‌نیازشان می‌کند؛ زیرا خدا روزی‌گسترِ داناست. 32
کسانی که امکان ازدواج ندارند، باید پاک‌دامنی و عفت به‌خرج دهند تا خدا از سرِ بزرگواری فرصت ازدواجشان را فراهم کند. بعضی بردگانتان می‌خواهند با نوشتن قراردادی، خود را بازخرید کنند. اگر صلاحیت‌های لازم را در آن‌ها سراغ دارید، تقاضایشان را بپذیرید. از زکات اموالی هم که خدا در اختیارتان گذاشته است، مبلغی را برای کمک به آزادی‌شان اختصاص دهید.کنیزانی را نیز که می‌خواهند پاک‌دامن باقی بمانند، برای کسبِ درآمد مادی، به خودفروشی وادار نکنید. اگر کسی به خودفروشی وادارشان کند و آن‌ها به‌زور به چنین کار زشتی تن بدهند، خدا بعد از وادارشدنشان آمرزندۀ مهربان است. 33
برایتان آیه‌هایی روشنگر فرستاده‌ایم و شرح حالی از گذشتگانِ قبل از خودتان و نیز پندی برای خودمراقبان. 34
خدا نور پدیدآورندۀ آسمان‌ها و زمین است. نور هدایت و معرفت الهی همانند چراغِ روی طاقچه است: روی آن شیشۀ برّاقی است و شیشۀ چراغ چنان می‌درخشد که انگار ستاره‌ای تابان است. سوخت چراغ هم روغن زلال زیتون است، برگرفته از درخت بابرکتی که وسط باغ کاشته‌اند و آفتاب از هر طرف به آن می‌تابد. این روغن به‌قدری صاف است که بدون آتش‌گرفتن هم روشنی می‌دهد. بله، نورِ چنین چراغی صدچندان است. خدا هرکه را شایسته بداند، با این نور به مقصد می‌رساند. خدا برای مردم این نکته‌ها را می‌آورد و او هر چیزی را می‌داند. 35
این چراغِ پرفروغ در خانه‌هایی نورافشانی می‌کند که خدا خواسته است آن خانه‌ها مقام و منزلت پیدا کنند و در آنجا نامش را ببرند و مردان و زنانی هر صبح و شب به پاکی یادش کنند؛ 36
همان مردان و زنانی که هیچ تجارت و دادوستدی، آنان را به‌جای یاد خدا و خواندن نماز با آدابش و دادن صدقه، به خود سرگرم نمی‌کند. اینان از روزی می‌ترسند که دل‌ها و دیده‌ها در آن زیرورو می‌شود. 37
بله، مردان و زنان الهی این‌طور عمل می‌کنند تا خدا بر اساس بهترین کارهایشان به آنان پاداش دهد. علاوه‌برآن، با بزرگواری خودش با آنان رفتار کند؛ زیرا خدا هرکه را شایسته ببیند، روزیِ فراوان می‌دهد. 38
عبادت‌های بت‌پرست‌ها مثل سراب در کویر است که تشنه، از دور خیال می‌کند آب است؛ ولی وقتی به‌طرفش می‌رود، چیزی گیرش نمی‌آید! بت‌پرست‌ها هم در قیامت، عبادتهایشان را سراب می‌بینند و خدا را می‌یابند که به‌طور کامل حسابشان را کف دستشان می‌گذارد؛ چون خدا به‌سرعت حسابرسی می‌کند. 39
یا عبادتهایشان مثل تاریکیِ هولناکِ دریای عمیقی است که موج‌های پی‌درپیِ وحشتناک و ابرهای تیره‌وتار همه‌جایش را پوشانده است؛ آن‌چنان تاریک که چشم چشم را نمی‌بیند. بت‌پرست‌ها هم در تاریکی وحشتناکِ عبادتهایشان گرفتارند؛ زیرا اگر خدا به کسی نوری نداده باشد، قطعاً او نوری نخواهد داشت. 40
مگر ندیدی که هرچه در آسمان‌ها و زمین است، حتی پرندگانِ در حال پرواز، مشغول ذکر خدایند؟! همۀ آنان آگاهانه از خدا حاجت می‌خواهند و ذکر می‌گویند. خدا هم می‌داند که چه کارهایی می‌کنند. 41
فرمانرواییِ آسمان‌ها و زمین فقط در اختیار خداست و به خدا ختم می‌شود آخرعاقبتِ همه. 42
مگر ندیدی که خدا ابرهای پراکنده را آرام به حرکت درمی‌آورد و به‌هم وصل می‌کند و بعد، متراکمشان می‌سازد؟! دست‌آخر، دانه‌های برف و باران را می‌بینی که از لابه‌لایشان می‌بارد. گاهی هم از انبوه ابرها تگرگ می‌باراند و با آن‌ها به هرکه صلاح بداند، صدمه می‌زند و از هرکه صلاح بداند، دور می‌کند. کم مانده که صاعقۀ خیره‌کنندۀ ابرها به چشم‌ها آسیب بزند. 43
خدا شب و روز را دائماً جابه‌جا می‌کند. به‌یقین، در این پدیده‌ها عبرتی برای افراد روشن‌بین است. 44
خدا هر موجود زنده‌ای را از آب آفریده است. بعضی‌شان روی شکم راه می‌روند و بعضی روی دو پا و بعضی روی چهار پا. خدا هرچه را صلاح بداند می‌آفریند؛ زیرا او از عهدۀ هر کاری برمی‌آید. 45
بله، ما آیه‌هایی روشنگر فرستادیم. خدا هرکه را شایسته ببیند، به راه درستِ زندگی می‌برد. 46
منافق‌ها می‌گویند: «به خدا و پیامبر ایمان آورده‌ایم و گوش‌به‌فرمانیم.» بعد از این اعتراف، عده‌ای از آن‌ها رو برمی‌گردانند. آن‌ها اصلاً مؤمن نیستند. 47
وقتی هم به آن‌ها می‌گویند که برای حل اختلافاتتان پیش خدا و پیامبرش بروید تا پیامبر میانتان داوری کند، عده‌ای از آن‌ها فوری رو برمی‌گردانند! . 48
البته اگر احساس کنند که حق با خودشان است، با سر پیش پیامبر می‌دوند. 49
آیا دل‌هایشان مریض شده یا در دین الهی شک کرده‌اند یا می‌ترسند که خدا و پیامبرش به آن‌ها بد کنند؟! نه چنین نیست؛ آن‌ها خودشان بدکارند. 50
اما مؤمنان وقتی به آنان گفته شود برای حل اختلافاتتان پیش خدا و پیامبرش بروید تا پیامبر میانتان داوری کند، می‌گویند: «چشم. با جان و دل شنیدیم و اطاعت می‌کنیم.» فقط اینان خوشبخت‌اند. 51
آنانی که گوش‌به‌فرمان خدا و پیامبرش باشند و از خدا حساب ببرند و از نافرمانی بپرهیزند، مردمی کامیاب‌اند. 52
منافق‌ها سفت‌وسخت به خدا قسم می‌خورند که اگر به آن‌ها فرمان حضور در جبهه بدهی، حتماً به جبهه می‌روند. بگو: «لازم نیست قسم بخورید! حضور در جبهه، واجب شناخته‌شده‌ای است و خدا آگاه است که چه می‌کنید.» 53
بگو: «گوش‌به‌فرمان خدا و پیامبرش باشید؛ پس اگر سرپیچى کنید، پیامبر مسئول اعمال خودش است و شما مسئول اعمال خودتان. اما اگر از او اطاعت کنید، به مقصود می‌رسید. پیامبر جز رساندن صریحِ پیام الهی وظیفه‌ای ندارد.» 54
گروهی از شما مسلمانان ایمان واقعی آورده‌اند و کارهای خوب کرده‌اند، خدا به آنان چنین وعده داده است: همان‌طورکه در گذشته، بندگان شایسته را جانشین دیگران قرار داد، آنان را هم در زمین جانشین قبلی‌ها می‌کند. اسلام را هم که دینی پسندیده برایشان قرار داده است، پابرجا می‌سازد و ترسشان را به امنیت تبدیل می‌کند. آنان طوری مرا عبادت می‌کنند که به‌جای من چیزی را نپرستند. کسانی که بعد از تحقق این وعده، با بی‌دینی و آلوده‌شدن به گناهان، ناشکری کنند، گروهی منحرف‌اند. 55
نماز را با آدابش بخوانید و صدقه بدهید و گوش‌به‌فرمان پیامبر باشید تا وعدۀ الهی دربارۀ حکومت صالحان در زمین، در زمان شما عملی شود. 56
خیال نکن که بی‌دین‌ها می‌توانند حریف خدا در زمین شوند؛ بلکه آن‌ها شکست می‌خورند و جایگاهشان آتش است که به‌یقین، بد عاقبتی است. 57
مسلمانان! بچه‌هایتان که خوب‌وبد را تشخیص می‌دهند، ولی هنوز به سن بلوغ نرسیده‌اند و نیز بردگان و خدمتکارانتان، در سه وقت از شبانه‌روز، برای ورود به اتاق خوابتان باید از شما اجازه بگیرند: قبل از نماز صبح که هنوز در رختخوابید، هنگام استراحت ظهر که لباس‌هایتان را کم کرده‌اید، بعد از نماز عشا که برای خواب آماده شده‌اید. این سه وقت، هنگام خلوت و خواب شماست. اما در وقت‌های دیگر، برای شما و آن‌ها اشکالی ندارد که بی‌اجازه وارد شوند؛ زیرا شما اعضای یک خانواده‌اید و دائم با هم سروکار دارید. خدا آیات و احکام را این‌طور برایتان توضیح می‌دهد. آخر، خدا دانای کاردرست است. 58
وقتی هم بچه‌هایتان به سن بلوغ رسیدند، در تمام اوقات شبانه‌روز، برای ورود به اتاق خوابتان، مثل دیگر بزرگ‌سالان خانواده، باید از شما اجازه بگیرند. خدا آیات و احکامش را این‌طور برایتان شرح می‌دهد؛ زیرا خدا دانای کاردرست است. 59
اشکالی ندارد که بانوان پیر و ازپاافتاده‌ای که دیگر، جاذبه‌های جنسی ندارند، لباس‌های رویی‌شان را نپوشند؛ به‌شرط آنکه آرایش نکنند و زینتشان را نشان ندهند. البته اگر پوشش کامل را رعایت کنند، برایشان بهتر است؛ زیرا خدا شنوای داناست. 60
عیب و ایرادی ندارد که افراد نابینا و معلول و بیمار با شما هم‌غذا شوند.همچنین، برایتان اشکالی ندارد که از خوراکی‌ها و امکانات این خانه‌ها استفاده کنید: خانه‌های همسران و بچه‌هایتان، خانه‌های پدرانتان، خانه‌های مادرانتان، خانه‌های برادرانتان، خانه‌های خواهرانتان، خانه‌های عموهایتان، خانه‌های عمه‌هایتان، خانه‌های دایی‌هایتان، خانه‌های خاله‌هایتان، خانه‌هایی که اختیارشان به دست شماست یا خانه‌های دوستان نزدیکتان، چه به‌همراه کسی باشید چه تنها. بااین‌حال، وقتی خواستید به یکی از این خانه‌ها وارد شوید، به خودتان سلام کنید که سلام، درودی مبارک و فرخنده از طرف خداست. خدا آیات و احکام اسلامی را این‌طور برایتان شرح می‌دهد تا عقلتان را به‌کار بیندازید. 61
مؤمنان کسانی‌اند که به خدا و پیامبرش ایمان واقعی دارند و موقعی که در کار مهمی همراه پیامبرند، بی‌اجازۀ او به جایی نمی‌روند. بله، کسانی که از تو اجازه می‌گیرند، به خدا و پیامبرش ایمان واقعی دارند. پس هر وقت برای کار مهمی که برایشان پیش آمده است، از تو اجازه می‌گیرند، به هر کدامشان صلاح می‌دانی، اجازه بده و برایشان از خدا آمرزش بخواه؛ چون‌که خدا آمرزندۀ مهربان است. 62
دعوت پیامبر از شما و فراخوانش را مثل فراخوان خودتان از هم به‌حساب نیاورید. خدا خوب می‌شناسد کسانی را که با پنهان‌شدن پشت این و آن، آرام و بی‌سروصدا صحنه را ترک می‌کنند! پس کسانی که از فرمان و فراخوان عمومیِ پیامبر سرپیچی می‌کنند، بترسند از اینکه بلایی در دنیا یا عذابی زجرآور در آخرت بر سرشان بیاید. 63
بدانید هرچه در آسمان‌ها و زمین است، فقط مال خداست. خدا، هم از احوالتان باخبر است، هم از روزی که مردم را به‌سویش برمی‌گردانند. آن‌وقت، آن‌ها را از کارهایشان باخبر می‌کند؛ زیرا خدا هر چیزی را می‌داند. 64
به نام خدای بزرگوار مهربان
این سوره را فرستادیم و عمل به آن را واجب کردیم و در آن، آیات و احکامی روشنگر فرستادیم تا به‌خود بیایید. 1
زن و مرد زناکار را صد تازیانه بزنید. اگر واقعاً به خدا و روز قیامت ایمان و اعتقاد دارید، حکم خدا را اجرا کنید و برایشان دلسوزی بیجا نکنید. گروهی از مسلمانان هم باید شاهد مجازاتشان باشند. 2
مراقب باشید: مرد زناکاری که حد خورده است، ولی هنوز به کارش ادامه می‌دهد، فقط با زن زناکار یا بت‌پرست ازدواج کند. زن زناکاری هم که حد خورده است، ولی هنوز به کارش ادامه می‌دهد، فقط با مرد زناکار یا بت‌پرست ازدواج کند. این‌طور ازدواج‌‌ها برای مؤمنان حرام است. 3
افرادی، بدون داشتن چهار شاهد عادل، به زنان و مردان پاک‌دامن تهمت زنا می‌زنند. به این تهمت‌زننده‌ها هشتاد تازیانه بزنید و دیگر در هیچ کاری، شهادتشان را نپذیرید؛ چراکه آن‌ها منحرف‌اند. 4
جز کسانی که بعد از تازیانه‌خوردن، توبه کنند و این آبروریزی را جبران کنند؛ زیرا خدا آمرزندۀ مهربان است. 5
مردانی که به همسرانشان تهمت زنا می‌زنند و برای اثبات این ادعا شاهدی هم ندارند، شهادت هر کدامشان جای شهادت چهار شاهد را می‌گیرد؛ به‌شرط آنکه چهار بار بگوید: «به خدا قسم، راست می‌گویم.» 6
و بعدش بگوید: «خدا لعنت کند مرا اگر دروغ بگویم.» 7
از طرف دیگر، اگر همسر آن مرد چهار بار بگوید: «به خدا قسم، شوهرم دروغ می‌گوید» و بعدش بگوید: «خدا مرا لعنت کند، اگر شوهرم راست بگوید»، این قسم‌ها او را از مجازات زنا رها می‌کند. 8و9
اگر لطف خدا نصیبتان نمی‌شد و راه درست زندگی را یادتان نمی‌داد و توبه‌تان را قبول نمی‌کرد، به بدبختی می‌افتادید. 10
کسانی که به یکی از همسران پیامبر تهمت ناموسی زدند و خبرش را پخش کردند، گروهی سازمان‌یافته از خودتان بودند. خیال نکنید این ماجرا به‌ضررتان تمام می‌شود، بلکه در نهایت، به‌نفعتان است. دود این آتش هم به چشم آن‌ها می‌رود. البته عذابی بی‌اندازه در انتظار کسی است که نقش اصلی را در این توطئه بازی کرد. 11
آی مردان و زنان باایمان، وقتی این شایعه را دربارۀ یکی از همسران پیامبر شنیدید، چرا به او که یکی از خودتان بود، خوش‌گمان نبودید و نگفتید که این حرف حتماً دروغ است؟! 12
چرا تهمت‌زنندگان چهار شاهد برای اثبات ادعایشان نیاوردند؟! حالا که چنین شاهدانی نیاورده‌اند، در پیشگاه خدا، واقعاً دروغگو هستند. 13
اگر لطف و بزرگواری خدا در دنیا و آخرت نصیبتان نمی‌شد، به‌خاطر این بازی خطرناکی که به‌راه انداخته‌اید، به عذابی بی‌اندازه گرفتار می‌شدید. 14
آن شایعه را از زبان هم شنیدید و بی‌آنکه اطلاع دقیقی از چندوچون آن داشته باشید، دهان‌به‌دهان چرخاندید و گفت‌وگو درباره‌اش را سهل‌وساده گرفتید؛ درحالی‌که آن، از نظر خدا، مسئلۀ کوچکی نبود. 15
چرا به‌محض شنیدن آن شایعه، نگفتید: «پناه بر خدا! ما حق نداریم دربارۀ چنین موضوعی صحبت کنیم. معلوم است که این حرف، تهمتی بزرگ است»؟! 16
خدا نصیحتتان می‌کند که دیگر از این کارهای زشت مرتکب نشوید؛ البته اگر واقعاً ایمان دارید. 17
خدا آیه‌هایش را برایتان توضیح می‌دهد؛ چراکه او دانای کاردرست است. 18
کسانی که دوست دارند کارهای زشت و زننده در بین مسلمانان رواج پیدا کند، بدانند که در دنیا و آخرت، عذابی زجرآور نصیبشان می‌شود. خدا آثار مخرّبِ بازی با آبروی افراد را خوب می‌داند؛ ولی شما از آن بی‌خبرید. 19
اگر لطف و بزرگواری خدا نصیبتان نمی‌شد و خدا دلسوز مهربانی نبود، به عذابی سخت گرفتار می‌شدید. 20
مسلمانان! پا جای پای شیطان نگذارید. هرکس دنبالش راه بیفتد، بدبخت و بیچاره می‌شود؛ چون‌که او به کارهای زشت و ناپسند فرمان می‌دهد. اگر لطف و بزرگواری خدا نبود، هرگز هیچ‌یک از شما در خودسازی موفق نمی‌شد؛ ولی خدا هرکه را لایق ببیند، توفیق خودسازی می‌دهد. آخر، خدا شنوای داناست. 21
در ضمن، بعضی قوم‌وخویشانتان و مستمندان و مهاجران در راه خدا، در ماجرای اِفک اشتباهاتی کردند. نکند ثروتمندان و توانگران در کمک به آن‌ها کوتاهی کنند؛ بلکه باید از خطایشان بگذرند و به رویشان نیاورند. مگر دوست ندارید خدا هم از خطاهایتان درگذرد؟! بله، خدا آمرزندۀ مهربان است. 22
کسانی که به بانوان مؤمن و پاک‌دامنِ بى‌خبر از همه‌جا تهمت ناموسی می‌زنند، در دنیا و آخرت، لعنت‌‌شده‌اند و بى‌تردید، عذابى سخت چشم‌به‌راهشان است؛ 23
همان روزی که دست و پا و زبانشان دربارۀ گفتار و رفتار زشتی که در دنیا مرتکب شده‌اند، علیه‌شان شهادت می‌دهند. 24
در چنان روزی، خدا سزایشان را بی‌کم‌وکاست، کف دستشان خواهد گذاشت و می‌فهمند که تنها خدا حقیقتی آشکار بوده و هست. 25
زنان آلوده لایق مردان آلوده‌اند و مردان آلوده لایق زنان آلوده. زنان پاک‌دامن هم لایق مردان پاک‌دامن‌اند و مردان پاک‌دامن لایق زنان پاک‌دامن. در ضمن، برچسب‌های زشت ناموسی که به ایشان می‌زنند، به آن‌ها نمی‌چسبد و آمرزش و روزی‌های بهشتی در انتظارشان است. 26
مسلمانان! سرزده وارد منزل دیگران نشوید مگر اینکه با گفتن «یاالله» یا سخنی مانند آن، از اهل خانه اجازه بگیرید و به آنان سلام کنید. این کار به‌نفع خود شماست تا با وظایف اجتماعی‌تان آشنا شوید. 27
اگر «یاالله» یا سلامتان را کسی جواب نداد و فهمیدید صاحب‌خانه در منزل نیست، وارد نشوید تا به‌نحوی به شما اجازه دهند. همچنین، اگر به شما گفتند: «برگردید»، فوراً برگردید که این به صلاح شماست. خدا می‌داند که چه می‌کنید. 28
عیبی ندارد که بدون اجازه و برای کارهایتان به اماکن عمومی رفت‌وآمد کنید. خدا قصدوغرضتان را در رفت‌وآمد به این مکان‌ها می‌داند، چه آشکارش کنید چه پنهان. 29
پیامبر! به مردان باایمان دستور بده چشم‌چرانی نکنند و اندام جنسی‌شان را از نگاه دیگران بپوشانند. این کار به پاک‌بودنشان بیشتر کمک می‌کند؛ زیرا خدا از ریزه‌کاری‌های رفتارشان آگاه است. 30
به بانوان باایمان هم دستور بده چشم‌چرانی نکنند و اندام جنسی‌شان را از نگاه دیگران بپوشانند و جز آنچه به‌خودیِ‌خود پیداست، زیور و آرایش خودشان را به‌نمایش نگذارند و با روسری‌ها و مقنعه‌هایشان گردن خود را هم بپوشانند. زیور و آرایش خودشان را هم به‌نمایش نگذارند، مگر برای این افراد: شوهرهایشان، پدرهایشان، پدرشوهرهایشان، پسرهایشان، پسرهای شوهرانشان، برادرهایشان، برادرزاده‌هایشان، خواهرزاده‌هایشان، بانوان مسلمان، کنیزان و غلامان خودشان حتی اگر مسلمان نباشند، مردان عقب‌افتاده‌ای که به جنس مخالف میلی ندارند یا کودکانی که چشم‌وگوششان هنوز باز نشده است. همچنین، طوری راه نروند که صدای زیورهای مخفی‌شان جلب توجه کند. ای مؤمنان، همگی با اجرای امر و نهی‌های الهی در زندگی، راه خدا را طی کنید تا خوشبخت شوید. 31
برای زنان و مردان مجرد و همچنین، بردگان و کنیزانی که صلاحیت ازدواج دارند، مقدمات ازدواج را فراهم کنید. اگر دست‌خالی و تنگ‌دست هستند، خدا از سرِ بزرگواری بی‌نیازشان می‌کند؛ زیرا خدا روزی‌گسترِ داناست. 32
کسانی که امکان ازدواج ندارند، باید پاک‌دامنی و عفت به‌خرج دهند تا خدا از سرِ بزرگواری فرصت ازدواجشان را فراهم کند. بعضی بردگانتان می‌خواهند با نوشتن قراردادی، خود را بازخرید کنند. اگر صلاحیت‌های لازم را در آن‌ها سراغ دارید، تقاضایشان را بپذیرید. از زکات اموالی هم که خدا در اختیارتان گذاشته است، مبلغی را برای کمک به آزادی‌شان اختصاص دهید.کنیزانی را نیز که می‌خواهند پاک‌دامن باقی بمانند، برای کسبِ درآمد مادی، به خودفروشی وادار نکنید. اگر کسی به خودفروشی وادارشان کند و آن‌ها به‌زور به چنین کار زشتی تن بدهند، خدا بعد از وادارشدنشان آمرزندۀ مهربان است. 33
برایتان آیه‌هایی روشنگر فرستاده‌ایم و شرح حالی از گذشتگانِ قبل از خودتان و نیز پندی برای خودمراقبان. 34
خدا نور پدیدآورندۀ آسمان‌ها و زمین است. نور هدایت و معرفت الهی همانند چراغِ روی طاقچه است: روی آن شیشۀ برّاقی است و شیشۀ چراغ چنان می‌درخشد که انگار ستاره‌ای تابان است. سوخت چراغ هم روغن زلال زیتون است، برگرفته از درخت بابرکتی که وسط باغ کاشته‌اند و آفتاب از هر طرف به آن می‌تابد. این روغن به‌قدری صاف است که بدون آتش‌گرفتن هم روشنی می‌دهد. بله، نورِ چنین چراغی صدچندان است. خدا هرکه را شایسته بداند، با این نور به مقصد می‌رساند. خدا برای مردم این نکته‌ها را می‌آورد و او هر چیزی را می‌داند. 35
این چراغِ پرفروغ در خانه‌هایی نورافشانی می‌کند که خدا خواسته است آن خانه‌ها مقام و منزلت پیدا کنند و در آنجا نامش را ببرند و مردان و زنانی هر صبح و شب به پاکی یادش کنند؛ 36
همان مردان و زنانی که هیچ تجارت و دادوستدی، آنان را به‌جای یاد خدا و خواندن نماز با آدابش و دادن صدقه، به خود سرگرم نمی‌کند. اینان از روزی می‌ترسند که دل‌ها و دیده‌ها در آن زیرورو می‌شود. 37
بله، مردان و زنان الهی این‌طور عمل می‌کنند تا خدا بر اساس بهترین کارهایشان به آنان پاداش دهد. علاوه‌برآن، با بزرگواری خودش با آنان رفتار کند؛ زیرا خدا هرکه را شایسته ببیند، روزیِ فراوان می‌دهد. 38
عبادت‌های بت‌پرست‌ها مثل سراب در کویر است که تشنه، از دور خیال می‌کند آب است؛ ولی وقتی به‌طرفش می‌رود، چیزی گیرش نمی‌آید! بت‌پرست‌ها هم در قیامت، عبادتهایشان را سراب می‌بینند و خدا را می‌یابند که به‌طور کامل حسابشان را کف دستشان می‌گذارد؛ چون خدا به‌سرعت حسابرسی می‌کند. 39
یا عبادتهایشان مثل تاریکیِ هولناکِ دریای عمیقی است که موج‌های پی‌درپیِ وحشتناک و ابرهای تیره‌وتار همه‌جایش را پوشانده است؛ آن‌چنان تاریک که چشم چشم را نمی‌بیند. بت‌پرست‌ها هم در تاریکی وحشتناکِ عبادتهایشان گرفتارند؛ زیرا اگر خدا به کسی نوری نداده باشد، قطعاً او نوری نخواهد داشت. 40
مگر ندیدی که هرچه در آسمان‌ها و زمین است، حتی پرندگانِ در حال پرواز، مشغول ذکر خدایند؟! همۀ آنان آگاهانه از خدا حاجت می‌خواهند و ذکر می‌گویند. خدا هم می‌داند که چه کارهایی می‌کنند. 41
فرمانرواییِ آسمان‌ها و زمین فقط در اختیار خداست و به خدا ختم می‌شود آخرعاقبتِ همه. 42
مگر ندیدی که خدا ابرهای پراکنده را آرام به حرکت درمی‌آورد و به‌هم وصل می‌کند و بعد، متراکمشان می‌سازد؟! دست‌آخر، دانه‌های برف و باران را می‌بینی که از لابه‌لایشان می‌بارد. گاهی هم از انبوه ابرها تگرگ می‌باراند و با آن‌ها به هرکه صلاح بداند، صدمه می‌زند و از هرکه صلاح بداند، دور می‌کند. کم مانده که صاعقۀ خیره‌کنندۀ ابرها به چشم‌ها آسیب بزند. 43
خدا شب و روز را دائماً جابه‌جا می‌کند. به‌یقین، در این پدیده‌ها عبرتی برای افراد روشن‌بین است. 44
خدا هر موجود زنده‌ای را از آب آفریده است. بعضی‌شان روی شکم راه می‌روند و بعضی روی دو پا و بعضی روی چهار پا. خدا هرچه را صلاح بداند می‌آفریند؛ زیرا او از عهدۀ هر کاری برمی‌آید. 45
بله، ما آیه‌هایی روشنگر فرستادیم. خدا هرکه را شایسته ببیند، به راه درستِ زندگی می‌برد. 46
منافق‌ها می‌گویند: «به خدا و پیامبر ایمان آورده‌ایم و گوش‌به‌فرمانیم.» بعد از این اعتراف، عده‌ای از آن‌ها رو برمی‌گردانند. آن‌ها اصلاً مؤمن نیستند. 47
وقتی هم به آن‌ها می‌گویند که برای حل اختلافاتتان پیش خدا و پیامبرش بروید تا پیامبر میانتان داوری کند، عده‌ای از آن‌ها فوری رو برمی‌گردانند! . 48
البته اگر احساس کنند که حق با خودشان است، با سر پیش پیامبر می‌دوند. 49
آیا دل‌هایشان مریض شده یا در دین الهی شک کرده‌اند یا می‌ترسند که خدا و پیامبرش به آن‌ها بد کنند؟! نه چنین نیست؛ آن‌ها خودشان بدکارند. 50
اما مؤمنان وقتی به آنان گفته شود برای حل اختلافاتتان پیش خدا و پیامبرش بروید تا پیامبر میانتان داوری کند، می‌گویند: «چشم. با جان و دل شنیدیم و اطاعت می‌کنیم.» فقط اینان خوشبخت‌اند. 51
آنانی که گوش‌به‌فرمان خدا و پیامبرش باشند و از خدا حساب ببرند و از نافرمانی بپرهیزند، مردمی کامیاب‌اند. 52
منافق‌ها سفت‌وسخت به خدا قسم می‌خورند که اگر به آن‌ها فرمان حضور در جبهه بدهی، حتماً به جبهه می‌روند. بگو: «لازم نیست قسم بخورید! حضور در جبهه، واجب شناخته‌شده‌ای است و خدا آگاه است که چه می‌کنید.» 53
بگو: «گوش‌به‌فرمان خدا و پیامبرش باشید؛ پس اگر سرپیچى کنید، پیامبر مسئول اعمال خودش است و شما مسئول اعمال خودتان. اما اگر از او اطاعت کنید، به مقصود می‌رسید. پیامبر جز رساندن صریحِ پیام الهی وظیفه‌ای ندارد.» 54
گروهی از شما مسلمانان ایمان واقعی آورده‌اند و کارهای خوب کرده‌اند، خدا به آنان چنین وعده داده است: همان‌طورکه در گذشته، بندگان شایسته را جانشین دیگران قرار داد، آنان را هم در زمین جانشین قبلی‌ها می‌کند. اسلام را هم که دینی پسندیده برایشان قرار داده است، پابرجا می‌سازد و ترسشان را به امنیت تبدیل می‌کند. آنان طوری مرا عبادت می‌کنند که به‌جای من چیزی را نپرستند. کسانی که بعد از تحقق این وعده، با بی‌دینی و آلوده‌شدن به گناهان، ناشکری کنند، گروهی منحرف‌اند. 55
نماز را با آدابش بخوانید و صدقه بدهید و گوش‌به‌فرمان پیامبر باشید تا وعدۀ الهی دربارۀ حکومت صالحان در زمین، در زمان شما عملی شود. 56
خیال نکن که بی‌دین‌ها می‌توانند حریف خدا در زمین شوند؛ بلکه آن‌ها شکست می‌خورند و جایگاهشان آتش است که به‌یقین، بد عاقبتی است. 57
مسلمانان! بچه‌هایتان که خوب‌وبد را تشخیص می‌دهند، ولی هنوز به سن بلوغ نرسیده‌اند و نیز بردگان و خدمتکارانتان، در سه وقت از شبانه‌روز، برای ورود به اتاق خوابتان باید از شما اجازه بگیرند: قبل از نماز صبح که هنوز در رختخوابید، هنگام استراحت ظهر که لباس‌هایتان را کم کرده‌اید، بعد از نماز عشا که برای خواب آماده شده‌اید. این سه وقت، هنگام خلوت و خواب شماست. اما در وقت‌های دیگر، برای شما و آن‌ها اشکالی ندارد که بی‌اجازه وارد شوند؛ زیرا شما اعضای یک خانواده‌اید و دائم با هم سروکار دارید. خدا آیات و احکام را این‌طور برایتان توضیح می‌دهد. آخر، خدا دانای کاردرست است. 58
وقتی هم بچه‌هایتان به سن بلوغ رسیدند، در تمام اوقات شبانه‌روز، برای ورود به اتاق خوابتان، مثل دیگر بزرگ‌سالان خانواده، باید از شما اجازه بگیرند. خدا آیات و احکامش را این‌طور برایتان شرح می‌دهد؛ زیرا خدا دانای کاردرست است. 59
اشکالی ندارد که بانوان پیر و ازپاافتاده‌ای که دیگر، جاذبه‌های جنسی ندارند، لباس‌های رویی‌شان را نپوشند؛ به‌شرط آنکه آرایش نکنند و زینتشان را نشان ندهند. البته اگر پوشش کامل را رعایت کنند، برایشان بهتر است؛ زیرا خدا شنوای داناست. 60
عیب و ایرادی ندارد که افراد نابینا و معلول و بیمار با شما هم‌غذا شوند.همچنین، برایتان اشکالی ندارد که از خوراکی‌ها و امکانات این خانه‌ها استفاده کنید: خانه‌های همسران و بچه‌هایتان، خانه‌های پدرانتان، خانه‌های مادرانتان، خانه‌های برادرانتان، خانه‌های خواهرانتان، خانه‌های عموهایتان، خانه‌های عمه‌هایتان، خانه‌های دایی‌هایتان، خانه‌های خاله‌هایتان، خانه‌هایی که اختیارشان به دست شماست یا خانه‌های دوستان نزدیکتان، چه به‌همراه کسی باشید چه تنها. بااین‌حال، وقتی خواستید به یکی از این خانه‌ها وارد شوید، به خودتان سلام کنید که سلام، درودی مبارک و فرخنده از طرف خداست. خدا آیات و احکام اسلامی را این‌طور برایتان شرح می‌دهد تا عقلتان را به‌کار بیندازید. 61
مؤمنان کسانی‌اند که به خدا و پیامبرش ایمان واقعی دارند و موقعی که در کار مهمی همراه پیامبرند، بی‌اجازۀ او به جایی نمی‌روند. بله، کسانی که از تو اجازه می‌گیرند، به خدا و پیامبرش ایمان واقعی دارند. پس هر وقت برای کار مهمی که برایشان پیش آمده است، از تو اجازه می‌گیرند، به هر کدامشان صلاح می‌دانی، اجازه بده و برایشان از خدا آمرزش بخواه؛ چون‌که خدا آمرزندۀ مهربان است. 62
دعوت پیامبر از شما و فراخوانش را مثل فراخوان خودتان از هم به‌حساب نیاورید. خدا خوب می‌شناسد کسانی را که با پنهان‌شدن پشت این و آن، آرام و بی‌سروصدا صحنه را ترک می‌کنند! پس کسانی که از فرمان و فراخوان عمومیِ پیامبر سرپیچی می‌کنند، بترسند از اینکه بلایی در دنیا یا عذابی زجرآور در آخرت بر سرشان بیاید. 63
بدانید هرچه در آسمان‌ها و زمین است، فقط مال خداست. خدا، هم از احوالتان باخبر است، هم از روزی که مردم را به‌سویش برمی‌گردانند. آن‌وقت، آن‌ها را از کارهایشان باخبر می‌کند؛ زیرا خدا هر چیزی را می‌داند. 64