مفاهیم آیه منتخب، کارشناس حجت الاسلام حمید محمدی - طرح 1455
زیست مجازی و زیست حقیقی
وَإِذَا جَاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُوا بِهِ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَى أُولِی الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِینَ یَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّیْطَانَ إِلَّا قَلِیلًا ﴿83﴾
و (منافقان) چون امری به آنان برسد که باعث ایمنی یا ترس (مسلمین) است (و باید پنهان داشت) آن را منتشر می‌سازند، در صورتی که اگر آن را به رسول و به صاحبان حکم که از خودشان هستند گزارش می‌دادند همانا آنان که اهل بصیرتند در آن واقعه صلاح‌اندیشی می‌کردند. و اگر نه این بود که فضل خدا شامل حال شماست، همانا به جز اندکی همه شیطان را پیروی می‌کردید. (83)
برخی از منافقین یا افراد ساده لوح اخبار جنگ های پیامبر و یا مطالب محرمانه ای که ایشان در خصوص کفار بیان می کردند را منتشر می نمودند که این امر باعث مشکلاتی می شد. این آیه با این تذکر راه صحیح انتقال اخبار را بیان می کند.
این آیه تعبیر اولی الامر یعنی صاحبان امر را دارد. اینها کسانی هستند که قدرت تشخیص و احاطه کامل بر مسائل مختلف دارند. آنها می توانند حقایق را از شایعات بی اساس تشخیص دهند و اهل فهم و استنباط هستند. مصداق بارز و عالی صاحبان امر امامام معصوم (ع)، دانشمندان صاحب نظر، رهبران الهی و فقهای بزرگ هستند. لذا در روایات متعددی آمده است که اولی الامر همان امامان معصوم (ع) هستند.
این آیه همچنین قانون کلی و راهکار اساسی برای تمام زمان ها بیان می کند و آن این است که مسلمانان باید در مورد اخبار محرمانه و شایعات، به صاحبنظران، محققان و رهبران جامعه رجوع کنند. چون شایعه سازی و شایعه پراکنی از بلاهای بزرگ جامعه بشری است که تفاهم و همکاری را میان مردم کشته و اعتماد عمومی را متزلزل می کند.
معمولا افراد شایعه پراکن با انگیزه هایی مثل انتقام، طمع مادی و خودنمایی شایعه پراکنی می کنند و گاهی آلت دست دیگران می شوند. اسلام هم با شایعه سازی مبارزه کرده، دروغ و تهمت را ممنوع شمرده و با شایعه پراکنی مبارزه جدی می کند.
انتشار اخبار نظامی و مراجعه نکردن به رهبران الهی در این مورد پیروزی شیطان است. این نقش کلیدی رهبر در جلوگیری از انحرافات و شایعات را خداوند نشان می دهد. روایت زیبایی از امام صادق (ع) داریم که می فرمایند: کسی که اسرار ما را فاش می کند، همانند کسی است که به روی ما شمشیر کشیده است.
سؤال امروز:
با توجه به آیه 83 سوره مبارکه نساء، یکی از راههای تشخیص صحت و سقم شنیده ها چیست؟
1-عرضه اخبار به پیامبر و اولو الامر (صاحبان حکم و مسئولین امر)
2-تحقیق و بررسی های شخصی و تصمیم گیری
3-عمل به گسترده ترین شایعه ها
لطفا پاسخ مورد نظر خود را به سامانه پیامکی 300004444 ارسال فرمایید.
زیست مجازی و زیست حقیقی
وَإِذَا جَاءَهُمْ أَمْرٌ مِنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُوا بِهِ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَى أُولِی الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِینَ یَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّیْطَانَ إِلَّا قَلِیلًا ﴿83﴾
و (منافقان) چون امری به آنان برسد که باعث ایمنی یا ترس (مسلمین) است (و باید پنهان داشت) آن را منتشر می‌سازند، در صورتی که اگر آن را به رسول و به صاحبان حکم که از خودشان هستند گزارش می‌دادند همانا آنان که اهل بصیرتند در آن واقعه صلاح‌اندیشی می‌کردند. و اگر نه این بود که فضل خدا شامل حال شماست، همانا به جز اندکی همه شیطان را پیروی می‌کردید. (83)
برخی از منافقین یا افراد ساده لوح اخبار جنگ های پیامبر و یا مطالب محرمانه ای که ایشان در خصوص کفار بیان می کردند را منتشر می نمودند که این امر باعث مشکلاتی می شد. این آیه با این تذکر راه صحیح انتقال اخبار را بیان می کند.
این آیه تعبیر اولی الامر یعنی صاحبان امر را دارد. اینها کسانی هستند که قدرت تشخیص و احاطه کامل بر مسائل مختلف دارند. آنها می توانند حقایق را از شایعات بی اساس تشخیص دهند و اهل فهم و استنباط هستند. مصداق بارز و عالی صاحبان امر امامام معصوم (ع)، دانشمندان صاحب نظر، رهبران الهی و فقهای بزرگ هستند. لذا در روایات متعددی آمده است که اولی الامر همان امامان معصوم (ع) هستند.
این آیه همچنین قانون کلی و راهکار اساسی برای تمام زمان ها بیان می کند و آن این است که مسلمانان باید در مورد اخبار محرمانه و شایعات، به صاحبنظران، محققان و رهبران جامعه رجوع کنند. چون شایعه سازی و شایعه پراکنی از بلاهای بزرگ جامعه بشری است که تفاهم و همکاری را میان مردم کشته و اعتماد عمومی را متزلزل می کند.
معمولا افراد شایعه پراکن با انگیزه هایی مثل انتقام، طمع مادی و خودنمایی شایعه پراکنی می کنند و گاهی آلت دست دیگران می شوند. اسلام هم با شایعه سازی مبارزه کرده، دروغ و تهمت را ممنوع شمرده و با شایعه پراکنی مبارزه جدی می کند.
انتشار اخبار نظامی و مراجعه نکردن به رهبران الهی در این مورد پیروزی شیطان است. این نقش کلیدی رهبر در جلوگیری از انحرافات و شایعات را خداوند نشان می دهد. روایت زیبایی از امام صادق (ع) داریم که می فرمایند: کسی که اسرار ما را فاش می کند، همانند کسی است که به روی ما شمشیر کشیده است.
سؤال امروز:
با توجه به آیه 83 سوره مبارکه نساء، یکی از راههای تشخیص صحت و سقم شنیده ها چیست؟
1-عرضه اخبار به پیامبر و اولو الامر (صاحبان حکم و مسئولین امر)
2-تحقیق و بررسی های شخصی و تصمیم گیری
3-عمل به گسترده ترین شایعه ها
لطفا پاسخ مورد نظر خود را به سامانه پیامکی 300004444 ارسال فرمایید.
