- 869
- 1000
- 1000
- 1000
سبک شناسی در هنر تلاوت قرآن کریم
جلسه هجدهم، به کارشناسی استاد غلامرضا شاه میوه اصفهانی
در برنامه امروز به بررسی ویژگی های سبکی مرحوم هاشم هیبه می پردازیم. وی را می توانیم یکی از قراء توسط خوان بنامیم که بیشتر مانورهای صوتی و لحنی او در دو دانگ میانی صداست. ایشان یکی از اساتیدی است که زمانی که مرحوم استاد محمدتقی مروت در مصر زندگی می‌کردند، تلاوت های ایشان توسط استاد ضبط شد و در اختیار علاقمندان به هنر تلاوت در کشور ما قرار گرفت.
وی را از حیث صدا می توانیم دارای صدایی نسبتا خوب و ملایم و ملیح با زنگی متمایل با گلو یا حلق بدانیم که در عین حال از شدت نسبتا مناسبی برخوردار است. انعطاف و تحریر قابل توجهی در صدای ایشان وجود دارد و یکی از قاریانی است که اساساً سبک او مبتنی بر استفاده از تحریرهای مکرر و مستمر در تلاوت است.
صدای مرحوم هاشم هیبه جزو صداهای تنور است. یکی از ویژگی‌های صوتی ایشان استفاده از تحریرهای حلقی یا گلویی است و تحریرهای ایشان نیز معمولا تو گلویی و همراه با شکست صدا انجام می شوند. وسعتی که در صدای مرحوم هاشم هیبه ارائه شده به طور معمول در بسیاری از تلاوت ها بین 12 تا 13 درجه صوتی است. از جمله مواردی که در تلاوت های ایشان خیلی مشهود است این است که در برگشت به نوتهای قرار یا پایین صدا نوعی تکلف در صدای ایشان وجود دارد و در واقع نوت پایه ایشان به شکل مناسبی شکل نمی‌گیرد.
در زمینه مقامات و استفاده ایشان از نغمات و مقامات مختلف ایشان کم تنوع است. اما تنوع ردیف بسیار خوبی دارد و استفاده از مقام بیات به عنوان مقام محوری که تقریبا چیزی حدود 50 درصد تلاوت ایشان را تشکیل می دهد.
از جمله ویژگی های ایشان در حوزه استفاده از مقامات مانورتقریبا طولانی ایشان روی درجات چهارم و پنجم مقام بیات است که هر بار با استفاده از این دو درجه و ترکیبش با اجناسی مانند صبا و کرد در واقع تنوع لازم را از حیث ردیف ایجاد می کند. در عین حال کمتر از تنوع مقامات در تلاوت ایشان خبری هست و این یکی از ویژگی های لحنی هاشم هیبه است که رنگ متفاوتی به تلاوت ایشان بخشید است.
اما در مورد بافت لحنی در تلاوت مرحوم هاشم هیبه فراز و فرود وجود ندارد و تمایل ایشان بیشتر به خطی خواندن ست.در بخش روش ها اولاً از روش اوج گیری از درجه 4 بیات استفاده میکند که در اکثریت قریب به اتفاق تلاوت های ایشان مشاهده می شود. در بخش اجرای مقامات از دو روش پلکانی یا لگاتو و روش اتصال نوت ها بسیار مشاهده می شود. اما از فواصل خیلی به ندرت استفاده کرده و اگر هم استفاده کرده بیشتر از فواصل خیلی نزدیک مثل فاصله چهارم و پنجم استفاده شده است.
درحوزه استفاده از غفله ها در مقام بیات یا راست، دو یا سه غفله ابداعی دارد که خاص اوست. یکی از کارهایی که مرحوم هاشم هیبه دارد که او را از دیگران جدا می کند، ملودی سازی های خاص اوست. او جزو قاریانی است که استفاده مکرر از تحریرها داشته که به طور مکرر و مستمر از تحریرها در تلاوت خود استفاده می کند و هدف مشخصی از تحریرها در تلاوتش دنبال نمیشود.
در برنامه امروز به بررسی ویژگی های سبکی مرحوم هاشم هیبه می پردازیم. وی را می توانیم یکی از قراء توسط خوان بنامیم که بیشتر مانورهای صوتی و لحنی او در دو دانگ میانی صداست. ایشان یکی از اساتیدی است که زمانی که مرحوم استاد محمدتقی مروت در مصر زندگی می‌کردند، تلاوت های ایشان توسط استاد ضبط شد و در اختیار علاقمندان به هنر تلاوت در کشور ما قرار گرفت.
وی را از حیث صدا می توانیم دارای صدایی نسبتا خوب و ملایم و ملیح با زنگی متمایل با گلو یا حلق بدانیم که در عین حال از شدت نسبتا مناسبی برخوردار است. انعطاف و تحریر قابل توجهی در صدای ایشان وجود دارد و یکی از قاریانی است که اساساً سبک او مبتنی بر استفاده از تحریرهای مکرر و مستمر در تلاوت است.
صدای مرحوم هاشم هیبه جزو صداهای تنور است. یکی از ویژگی‌های صوتی ایشان استفاده از تحریرهای حلقی یا گلویی است و تحریرهای ایشان نیز معمولا تو گلویی و همراه با شکست صدا انجام می شوند. وسعتی که در صدای مرحوم هاشم هیبه ارائه شده به طور معمول در بسیاری از تلاوت ها بین 12 تا 13 درجه صوتی است. از جمله مواردی که در تلاوت های ایشان خیلی مشهود است این است که در برگشت به نوتهای قرار یا پایین صدا نوعی تکلف در صدای ایشان وجود دارد و در واقع نوت پایه ایشان به شکل مناسبی شکل نمی‌گیرد.
در زمینه مقامات و استفاده ایشان از نغمات و مقامات مختلف ایشان کم تنوع است. اما تنوع ردیف بسیار خوبی دارد و استفاده از مقام بیات به عنوان مقام محوری که تقریبا چیزی حدود 50 درصد تلاوت ایشان را تشکیل می دهد.
از جمله ویژگی های ایشان در حوزه استفاده از مقامات مانورتقریبا طولانی ایشان روی درجات چهارم و پنجم مقام بیات است که هر بار با استفاده از این دو درجه و ترکیبش با اجناسی مانند صبا و کرد در واقع تنوع لازم را از حیث ردیف ایجاد می کند. در عین حال کمتر از تنوع مقامات در تلاوت ایشان خبری هست و این یکی از ویژگی های لحنی هاشم هیبه است که رنگ متفاوتی به تلاوت ایشان بخشید است.
اما در مورد بافت لحنی در تلاوت مرحوم هاشم هیبه فراز و فرود وجود ندارد و تمایل ایشان بیشتر به خطی خواندن ست.در بخش روش ها اولاً از روش اوج گیری از درجه 4 بیات استفاده میکند که در اکثریت قریب به اتفاق تلاوت های ایشان مشاهده می شود. در بخش اجرای مقامات از دو روش پلکانی یا لگاتو و روش اتصال نوت ها بسیار مشاهده می شود. اما از فواصل خیلی به ندرت استفاده کرده و اگر هم استفاده کرده بیشتر از فواصل خیلی نزدیک مثل فاصله چهارم و پنجم استفاده شده است.
درحوزه استفاده از غفله ها در مقام بیات یا راست، دو یا سه غفله ابداعی دارد که خاص اوست. یکی از کارهایی که مرحوم هاشم هیبه دارد که او را از دیگران جدا می کند، ملودی سازی های خاص اوست. او جزو قاریانی است که استفاده مکرر از تحریرها داشته که به طور مکرر و مستمر از تحریرها در تلاوت خود استفاده می کند و هدف مشخصی از تحریرها در تلاوتش دنبال نمیشود.
