- 1631
- 1000
- 1000
- 1000
قسمت 23،صفات فرعی حروف (3)
جناب آقای پورزرگری در این برنامه به آموزش صفات فرعی حروف می پردازد و مروری بر دروس جلسات قبل دارند.
صفات فرعی:
صفات فرعی از نظر علمای تجوید متفاوت اند بگونه ای که برخی تعداد آنها را تا بیش از 44 صفت نیز ذکر کرده اند اما مهمترین آنها چند صفت است به شرح زیر
5.-صفت صفیر: صفیر بمعنای صدایی است که از شکافت هوا ایجاد میشود. مثلا به صدایی که از شکافته شدن هوا بر اثر عبور پر شتاب یک سنگ از کنار گوش شما ایجاد میشود صفیر گفته میشود. در تجوید، سه حرف «س-ص-ز» هنگام تلفظ باعث ایجاد حالت سوتی شده و اصطلاحات صفیر دارند.
6-صفت استطاله: استطاله بمعنای طول دادن و امتداد دادن یا داشتن است. این صفت مربوط به حرف «ض» می باشد و منظور از آن این است که هنگام تلفظ حرف ضاد باید زبان را اندکی از عقب به سمت جلو امتداد داد و کشید که معمولا این کار در هنگام تلفظ ضاد انجام میگیرد.
صفت تکریر: به معنای «تکرار کردن» آمده است. و در اصطلاح تجوید، عبارتست از: «قابلیت تکرار بسیار سریع حرف»
این صفت فقط در حرف «ر» وجود دارد. مانند تکرار راء در کلمه «مَرَّه» به صورت «مَررررَه»! در اثر ارتعاش بسیار سریع نوک زبان. این صفت تنها صفتی است که مقصود از ذکر آن ، احتراز و خودداری از انجام آن است!به ویژه هنگامی که راء ساکن یا مشدّد باشد. مانند : وَالاَرضَ – تَرمی – اَلرَّحمنِ – ذُو مَرَّه
صفات فرعی حروف – صفت تفشّی
صفت «تفشی» در لغت به معنای «فاش شدن – انتشار – پخش شدن» است.
معنای تجویدی تفشّی عبارتست از: «انتشار هوا در فضای دهان هنگام تلفظ حرف»
«تفشّی» صفت ویژه حرف «ش» است.
با توجه به این صفت نباید در هنگام تلفظ آن تمامی فشار هوا در جلوی دندان ها متمرکز شود؛ چرا که بوی «س» به خود می گیرد. بلکه صدای آن باید در سطح زبان پخش گردد.
هنگام تلفظ این حرف، سطح میان زبان، درحالی به سخت کام نزدیک می شود که دارای شیار است.
اما تفاوت آن با شیار زبان به هنگام تلفظ «س» این است که در «س» شیار، تنگ تر و عمیق تر است و فاصله ی آن نیز با قسمت مقابلش، کمتر است. حال آنکه در «ش»، شیار کم عمق تر و سطح زبان گسترده تر و فاصله ی آن با سخت کام، کمی بیشتر است.
صفات فرعی:
صفات فرعی از نظر علمای تجوید متفاوت اند بگونه ای که برخی تعداد آنها را تا بیش از 44 صفت نیز ذکر کرده اند اما مهمترین آنها چند صفت است به شرح زیر
5.-صفت صفیر: صفیر بمعنای صدایی است که از شکافت هوا ایجاد میشود. مثلا به صدایی که از شکافته شدن هوا بر اثر عبور پر شتاب یک سنگ از کنار گوش شما ایجاد میشود صفیر گفته میشود. در تجوید، سه حرف «س-ص-ز» هنگام تلفظ باعث ایجاد حالت سوتی شده و اصطلاحات صفیر دارند.
6-صفت استطاله: استطاله بمعنای طول دادن و امتداد دادن یا داشتن است. این صفت مربوط به حرف «ض» می باشد و منظور از آن این است که هنگام تلفظ حرف ضاد باید زبان را اندکی از عقب به سمت جلو امتداد داد و کشید که معمولا این کار در هنگام تلفظ ضاد انجام میگیرد.
صفت تکریر: به معنای «تکرار کردن» آمده است. و در اصطلاح تجوید، عبارتست از: «قابلیت تکرار بسیار سریع حرف»
این صفت فقط در حرف «ر» وجود دارد. مانند تکرار راء در کلمه «مَرَّه» به صورت «مَررررَه»! در اثر ارتعاش بسیار سریع نوک زبان. این صفت تنها صفتی است که مقصود از ذکر آن ، احتراز و خودداری از انجام آن است!به ویژه هنگامی که راء ساکن یا مشدّد باشد. مانند : وَالاَرضَ – تَرمی – اَلرَّحمنِ – ذُو مَرَّه
صفات فرعی حروف – صفت تفشّی
صفت «تفشی» در لغت به معنای «فاش شدن – انتشار – پخش شدن» است.
معنای تجویدی تفشّی عبارتست از: «انتشار هوا در فضای دهان هنگام تلفظ حرف»
«تفشّی» صفت ویژه حرف «ش» است.
با توجه به این صفت نباید در هنگام تلفظ آن تمامی فشار هوا در جلوی دندان ها متمرکز شود؛ چرا که بوی «س» به خود می گیرد. بلکه صدای آن باید در سطح زبان پخش گردد.
هنگام تلفظ این حرف، سطح میان زبان، درحالی به سخت کام نزدیک می شود که دارای شیار است.
اما تفاوت آن با شیار زبان به هنگام تلفظ «س» این است که در «س» شیار، تنگ تر و عمیق تر است و فاصله ی آن نیز با قسمت مقابلش، کمتر است. حال آنکه در «ش»، شیار کم عمق تر و سطح زبان گسترده تر و فاصله ی آن با سخت کام، کمی بیشتر است.
