- 506
- 1000
- 1000
- 1000
قسمت 33 - اختلاف در روایت حفص از عاصم - مد متصل
در این برنامه آقای محمدرضا ستوده نیا به آموزش اختلاف در روایت حفص از عاصم - مد متصل می پردازند .
در بحث اختلاف قرائات سه اصطلاح عمده وجود دارد:
1. قرائت
2. روایت
3. طریق
قرائت: هر اختلافى که منسوب به یکى از ائمه قرائت باشد که روات آن بر آن اجماع دارند، قرائت نام دارد و صاحب آن امام نامیده مىشود؛ مانند قرائت عاصم.
روایت: هر اختلافى که منسوب به راوى امام قرائت است، روایت شمرده شده و صاحبش را راوى مىنامند؛ مانند روایت حفص از عاصم.
طریق: هر اختلافى که منسوب به کسى است که از راوى گرفته، طریق نامیده شده است مانند قصر مد منفصل به روایت حفص از طریق عمرو بن الصّباح و یا از طریق طیبة النّشر و عدم قصر مد منفصل از طریق عبید بن الصّباح و شاطبیه .
بعد از توضیح مذکور، درباره «شاطبیه» و «الدره» باید بگوییم که این دو تعبیر اشاره به دو کتابی دارند که در خصوص إختلاف قرائات و تجوید نوشته شده است.
«شاطبیه» إشاره به کتاب «حرزالامانی و وجه التهانی» تألیف «ابوالقاسم شاطبی» (متوفای 590) دارد. این کتاب که مشتمل بر بیش از هزار بیت است، اثر مهم ابو عمر دانى «التیسر فى القراءآت السبع» را به نظم کشیده است و لذا به «قصیده شاطبیه» نیز شهرت دارد.
از قرن چهارم به بعد، کتب زیادى در علم قرائات تدوین گردید. درخشانترین اثرى که تا کنون نیز مورد استفاده استادان و قاریان قرآن قرار گرفته است و مدرسین دانشگاههاى قرائت در کشورهاى اسلامى آن را تدریس مىنمایند، همین قصیده «حرز الامانى و وجه التهانى» است. این اثر، شامل همه مسائل قرائات هفتگانه مىباشد. بخشى از این اثر نیز به مخارج و صفات حروف اختصاص داده شده است. تا کنون شرحهاى زیادى بر این اثر نوشته شده است.
«الدره» نیز به کتاب « الدرة المضیئة فى قرائات الائمة الثلاثة» تألیف «ابن جزری»(متوفای 833) اشاره دارد. این منظومه در واقع مکمّل «حرز الأمانى» است. در این منظومه از قرائتهاى سه تن از قاریان: ابو محمد خلف بن هشام بزار بغدادى و ابو جعفر یزید بن قعقاع مخزومى مدنى قارى و ابو محمد یعقوب بن اسحاق حضرمى بصرى سخن به میان آمده است.
اما درباره «عراقیین» باید بگوییم که این تعبیر به معنای عراقی هاست و همانطور که سایر مناطق إسلامی در خصوص قرائت قرآن و تجوید آن دارای قاری و راوی و ناقلان از آنها بوده اند و این مناطق اختلافاتی نیز با سایر مناطق داشته اند عراقی ها نیز دارای قاریان و روایان و ناقلان بوده اند و لذا از آنها به «عراقیین» تعبیر شده است.
در بحث اختلاف قرائات سه اصطلاح عمده وجود دارد:
1. قرائت
2. روایت
3. طریق
قرائت: هر اختلافى که منسوب به یکى از ائمه قرائت باشد که روات آن بر آن اجماع دارند، قرائت نام دارد و صاحب آن امام نامیده مىشود؛ مانند قرائت عاصم.
روایت: هر اختلافى که منسوب به راوى امام قرائت است، روایت شمرده شده و صاحبش را راوى مىنامند؛ مانند روایت حفص از عاصم.
طریق: هر اختلافى که منسوب به کسى است که از راوى گرفته، طریق نامیده شده است مانند قصر مد منفصل به روایت حفص از طریق عمرو بن الصّباح و یا از طریق طیبة النّشر و عدم قصر مد منفصل از طریق عبید بن الصّباح و شاطبیه .
بعد از توضیح مذکور، درباره «شاطبیه» و «الدره» باید بگوییم که این دو تعبیر اشاره به دو کتابی دارند که در خصوص إختلاف قرائات و تجوید نوشته شده است.
«شاطبیه» إشاره به کتاب «حرزالامانی و وجه التهانی» تألیف «ابوالقاسم شاطبی» (متوفای 590) دارد. این کتاب که مشتمل بر بیش از هزار بیت است، اثر مهم ابو عمر دانى «التیسر فى القراءآت السبع» را به نظم کشیده است و لذا به «قصیده شاطبیه» نیز شهرت دارد.
از قرن چهارم به بعد، کتب زیادى در علم قرائات تدوین گردید. درخشانترین اثرى که تا کنون نیز مورد استفاده استادان و قاریان قرآن قرار گرفته است و مدرسین دانشگاههاى قرائت در کشورهاى اسلامى آن را تدریس مىنمایند، همین قصیده «حرز الامانى و وجه التهانى» است. این اثر، شامل همه مسائل قرائات هفتگانه مىباشد. بخشى از این اثر نیز به مخارج و صفات حروف اختصاص داده شده است. تا کنون شرحهاى زیادى بر این اثر نوشته شده است.
«الدره» نیز به کتاب « الدرة المضیئة فى قرائات الائمة الثلاثة» تألیف «ابن جزری»(متوفای 833) اشاره دارد. این منظومه در واقع مکمّل «حرز الأمانى» است. در این منظومه از قرائتهاى سه تن از قاریان: ابو محمد خلف بن هشام بزار بغدادى و ابو جعفر یزید بن قعقاع مخزومى مدنى قارى و ابو محمد یعقوب بن اسحاق حضرمى بصرى سخن به میان آمده است.
اما درباره «عراقیین» باید بگوییم که این تعبیر به معنای عراقی هاست و همانطور که سایر مناطق إسلامی در خصوص قرائت قرآن و تجوید آن دارای قاری و راوی و ناقلان از آنها بوده اند و این مناطق اختلافاتی نیز با سایر مناطق داشته اند عراقی ها نیز دارای قاریان و روایان و ناقلان بوده اند و لذا از آنها به «عراقیین» تعبیر شده است.