- 13174
- 1000
- 1000
- 1000
فرج بعد از شدت
این کتاب گویا گزیدهای است از حکایتهای کتاب «فرج بعد از شدت» به قلم «قاضی ابوعلی مُحَسَّن بن علی تَنوخی» که در قرن چهارم هجری قمری به رشتهی تحریر درآمده است.
کتاب «فرج بعد از شدت» دومین ترجمهی فارسى کتاب «الفرج بعد الشدة» است که «حسین بن اسعد دهستانى» در قرن هفتم هجری قمری ترجمه کرده است. این کتاب را نخستینبار «محمد عوفی» به فارسی ترجمه کرد که از آن ترجمه اثری در دست نیست، مگر حکایاتی که وی از این کتاب در «جوامعالحکایات» نقل کرده است.
موضوع آن بیان داستانهاى عبرتآموز تاریخى با موضوع فرج و گشایش، پس از شدت و سختىها، است. هدف نویسنده، ذکر تأثیر رفتار انسانی و اخلاقی قهرمانان داستانهایش در رهایی آنها از مشکلات است.
این اثر دومین ترجمه از کتاب مذکور است که بین سالهاى (660-651ق) انجام شده است. به دلیل آنکه در زمان وزرات «عزالدین بن طاهر زنگى فریومدى» مردم در حمایت و عنایت ایشان از شدت و بلا نجات یافتند و به آسایش و راحتى رسیدند، دستور داده شد تا مجموعهاى از نظم و نثر تدوین گردد. این کار به مترجم حواله داده شد که پس از ترجمه به وى اهدا شده است.
مترجم علاوه بر ترجمهی متن عربى کتاب، حکایتها و داستانهاى تاریخى دیگرى را از کتابهاى دیگرى با همین مضمون به همراه با اشعارى از خود به زبان فارسى و عربى به آن افزوده است. وى آیات و روایات و ابیات عربى را نیز به فارسى ترجمه کرده است. وى در پایان هر حکایت عنوان «فصل» را مىآورد و در آن نتیجهی داستانها و حکایتها را بیان مىکند.
تصحیح و مقابلهی آن با نسخههاى مختلف را «دکتر اسماعیل حاکمى» انجام داده است و کتاب با مقدمهاى از مصحح آغاز شده که دربارهی اصل کتاب، ترجمهی کتاب، زندگى مؤلف، نحوه و چگونگى تصحیح و مقابلهی نسخهها مطالبى را ذکر مىکند. دکتر حاکمى نسخهی اصلى و قدیمی کتاب را اساس کتاب قرار داده و در قسمت بالاى صفحه آورده است و اختلاف نسخ را در پاورقى ذکر کرده است. فهرست مطالب و موضوعات در ابتداى کتاب ذکر شده و کتاب بدونِ ذکر منابع و مصادر است.
مصحح در انتهاى اثر متذکر مىشود که با همهی دقتى که در تصحیح و مقابلهی نسخ به عمل آمده، متأسفانه سهوها و اغلاط فراوانى در این کتاب راه یافته است که برخى از این اشتباهات مربوط به نسخ است. در بخش تصمیمات و مستدرکات نیز توضیحاتى چند دربارهی صورت صحیح برخى واژهها و عبارات داده شده است.
* اقتباسهای ادبی:
حکایتهای این کتاب برای بسیاری نویسندگان و شعرا و اهل ذوق که بعد از این قرن زندگی کردهاند، دستمایهی الهام بوده و بسیاری در آثار خود حکایات آن را نقل به مضمون کردهاند. مطابق شرح مثنوی «بدیعالزمان فروزانفر» از بزرگانی که بهشدت وامدار این کتاب بودهاند، یکی «مولانا جلالالدین محمد بلخی» است که بارها حکایتهای سادهی این کتاب را نقل کرده و با شیوهی منحصربهفرد خود تأویل کرده است.
همچنین نویسندهی آرژانتینی «خورخه لوئیس بورخس»، چندین داستان او را به سبکی نوین بازنویسی کرده است.
همانگونه که از عنوان کتاب برمیآید، فرج بعد از شدت، مشتمل بر داستانهایی از انسانهای گرفتار است که هریک بهنوعی نجات یافته و به آسایش رسیدهاند.
برخی حکایات این کتاب در مجموعه تلویزیونی «هشت بهشت» به کارگردانی «اکبر خواجویی» به فیلم درآمد.
* دربارهی نویسنده:
«ابوعلى مُحَسِّن بن ابوالقاسم على تَنوخى (329-384ق)»، قاضى ادیب و نویسندهی سدهی چهارم قمری و نویسندهی کتاب «نشوار المحاضرة و أخبار المذاکرة و الفرج بعد الشّدة» بود. او در سال 329 قمری در بصره به دنیا آمد و در همانجا در خاندان ادیب و حدیثشناس خود، پرورش یافت. همهی استادان دورهی کودکى یا نوجوانى او از مشاهیرند و بىگمان از همه تابناکتر «ابوبکر صولى» است. پیداست که در خاندان قاضى بزرگى چون «ابوالقاسم تنوخى» آموزش دینى بر آموزش ادبى پیشى داشت؛ به همین سبب گویند او نخستین حدیث خود را در هفتسالگى شنید.
کتاب «فرج بعد از شدت» دومین ترجمهی فارسى کتاب «الفرج بعد الشدة» است که «حسین بن اسعد دهستانى» در قرن هفتم هجری قمری ترجمه کرده است. این کتاب را نخستینبار «محمد عوفی» به فارسی ترجمه کرد که از آن ترجمه اثری در دست نیست، مگر حکایاتی که وی از این کتاب در «جوامعالحکایات» نقل کرده است.
موضوع آن بیان داستانهاى عبرتآموز تاریخى با موضوع فرج و گشایش، پس از شدت و سختىها، است. هدف نویسنده، ذکر تأثیر رفتار انسانی و اخلاقی قهرمانان داستانهایش در رهایی آنها از مشکلات است.
این اثر دومین ترجمه از کتاب مذکور است که بین سالهاى (660-651ق) انجام شده است. به دلیل آنکه در زمان وزرات «عزالدین بن طاهر زنگى فریومدى» مردم در حمایت و عنایت ایشان از شدت و بلا نجات یافتند و به آسایش و راحتى رسیدند، دستور داده شد تا مجموعهاى از نظم و نثر تدوین گردد. این کار به مترجم حواله داده شد که پس از ترجمه به وى اهدا شده است.
مترجم علاوه بر ترجمهی متن عربى کتاب، حکایتها و داستانهاى تاریخى دیگرى را از کتابهاى دیگرى با همین مضمون به همراه با اشعارى از خود به زبان فارسى و عربى به آن افزوده است. وى آیات و روایات و ابیات عربى را نیز به فارسى ترجمه کرده است. وى در پایان هر حکایت عنوان «فصل» را مىآورد و در آن نتیجهی داستانها و حکایتها را بیان مىکند.
تصحیح و مقابلهی آن با نسخههاى مختلف را «دکتر اسماعیل حاکمى» انجام داده است و کتاب با مقدمهاى از مصحح آغاز شده که دربارهی اصل کتاب، ترجمهی کتاب، زندگى مؤلف، نحوه و چگونگى تصحیح و مقابلهی نسخهها مطالبى را ذکر مىکند. دکتر حاکمى نسخهی اصلى و قدیمی کتاب را اساس کتاب قرار داده و در قسمت بالاى صفحه آورده است و اختلاف نسخ را در پاورقى ذکر کرده است. فهرست مطالب و موضوعات در ابتداى کتاب ذکر شده و کتاب بدونِ ذکر منابع و مصادر است.
مصحح در انتهاى اثر متذکر مىشود که با همهی دقتى که در تصحیح و مقابلهی نسخ به عمل آمده، متأسفانه سهوها و اغلاط فراوانى در این کتاب راه یافته است که برخى از این اشتباهات مربوط به نسخ است. در بخش تصمیمات و مستدرکات نیز توضیحاتى چند دربارهی صورت صحیح برخى واژهها و عبارات داده شده است.
* اقتباسهای ادبی:
حکایتهای این کتاب برای بسیاری نویسندگان و شعرا و اهل ذوق که بعد از این قرن زندگی کردهاند، دستمایهی الهام بوده و بسیاری در آثار خود حکایات آن را نقل به مضمون کردهاند. مطابق شرح مثنوی «بدیعالزمان فروزانفر» از بزرگانی که بهشدت وامدار این کتاب بودهاند، یکی «مولانا جلالالدین محمد بلخی» است که بارها حکایتهای سادهی این کتاب را نقل کرده و با شیوهی منحصربهفرد خود تأویل کرده است.
همچنین نویسندهی آرژانتینی «خورخه لوئیس بورخس»، چندین داستان او را به سبکی نوین بازنویسی کرده است.
همانگونه که از عنوان کتاب برمیآید، فرج بعد از شدت، مشتمل بر داستانهایی از انسانهای گرفتار است که هریک بهنوعی نجات یافته و به آسایش رسیدهاند.
برخی حکایات این کتاب در مجموعه تلویزیونی «هشت بهشت» به کارگردانی «اکبر خواجویی» به فیلم درآمد.
* دربارهی نویسنده:
«ابوعلى مُحَسِّن بن ابوالقاسم على تَنوخى (329-384ق)»، قاضى ادیب و نویسندهی سدهی چهارم قمری و نویسندهی کتاب «نشوار المحاضرة و أخبار المذاکرة و الفرج بعد الشّدة» بود. او در سال 329 قمری در بصره به دنیا آمد و در همانجا در خاندان ادیب و حدیثشناس خود، پرورش یافت. همهی استادان دورهی کودکى یا نوجوانى او از مشاهیرند و بىگمان از همه تابناکتر «ابوبکر صولى» است. پیداست که در خاندان قاضى بزرگى چون «ابوالقاسم تنوخى» آموزش دینى بر آموزش ادبى پیشى داشت؛ به همین سبب گویند او نخستین حدیث خود را در هفتسالگى شنید.
از ایرانصدا بشنوید
«فرج بعد از شدت» بیشک مهمترین کتاب قصه در ادب فارسی است. متن اصلی کتاب به زبان عربی است، اما شهرت آن در ادب فارسی بیش از آن است که کتاب را عربی بدانیم. پس از ترجمهی کتاب به فارسی هیچ شاعر یا نویسندهای نیست که بهطریقی در اثر خود، چشم به این کتاب نداشته باشد. مشهورترین نویسنده و شاعری که از این کتاب بهره برده، جلالالدین بلخی (مولوی) است که بیشتر قصههای این کتاب را در مثنوی معنوی خود به شعر درآورده است.
امتیاز
کیفیت هنری و اجرای صداپیشگان
محتوا و داستان
آسیب ها
فصل ها
-
عنوانزمانتعداد پخش
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان